ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΣΟΦΟΚΛΗΣ - Ἠλέκτρα (1017-1057)

ΗΛ. ἀπροσδόκητον οὐδὲν εἴρηκας· καλῶς δ᾽

ᾔδη σ᾽ ἀπορρίψουσαν ἁπηγγελλόμην.
ἀλλ᾽ αὐτόχειρί μοι μόνῃ τε δραστέον
1020 τοὔργον τόδ᾽· οὐ γὰρ δὴ κενόν γ᾽ ἀφήσομεν.
ΧΡ. φεῦ·
εἴθ᾽ ὤφελες τοιάδε τὴν γνώμην πατρὸς
θνῄσκοντος εἶναι· πάντα γ᾽ ἂν κατειργάσω.
ΗΛ. ἀλλ᾽ ἦ φύσιν γε, τὸν δὲ νοῦν ἥσσων τότε.
ΧΡ. ἄσκει τοιαύτη νοῦν δι᾽ αἰῶνος μένειν.
1025 ΗΛ. ὡς οὐχὶ συνδράσουσα νουθετεῖς τάδε.
ΧΡ. εἰκὸς γὰρ ἐγχειροῦντα καὶ πράσσειν κακῶς.
ΗΛ. ζηλῶ σε τοῦ νοῦ, τῆς δὲ δειλίας στυγῶ.
ΧΡ. ἀνέξομαι κλύουσα χὥταν εὖ λέγῃς.
ΗΛ. ἀλλ᾽ οὔ ποτ᾽ ἐξ ἐμοῦ γε μὴ πάθῃς τόδε.
1030 ΧΡ. μακρὸς τὸ κρῖναι ταῦτα χὡ λοιπὸς χρόνος.
ΗΛ. ἄπελθε· σοὶ γὰρ ὠφέλησις οὐκ ἔνι.
ΧΡ. ἔνεστιν· ἀλλὰ σοὶ μάθησις οὐ πάρα.
ΗΛ. ἐλθοῦσα μητρὶ ταῦτα πάντ᾽ ἔξειπε σῇ.
ΧΡ. οὐδ᾽ αὖ τοσοῦτον ἔχθος ἐχθαίρω σ᾽ ἐγώ.
1035 ΗΛ. ἀλλ᾽ οὖν ἐπίστω γ᾽ οἷ μ᾽ ἀτιμίας ἄγεις.
ΧΡ. ἀτιμίας μὲν οὔ, προμηθίας δὲ σοῦ.
ΗΛ. τῷ σῷ δικαίῳ δῆτ᾽ ἐπισπέσθαι με δεῖ;
ΧΡ. ὅταν γὰρ εὖ φρονῇς, τόθ᾽ ἡγήσῃ σὺ νῷν.
ΗΛ. ἦ δεινὸν εὖ λέγουσαν ἐξαμαρτάνειν.
1040 ΧΡ. εἴρηκας ὀρθῶς ᾧ σὺ πρόσκεισαι κακῷ.
ΗΛ. τί δ᾽; οὐ δοκῶ σοι ταῦτα σὺν δίκῃ λέγειν;
ΧΡ. ἀλλ᾽ ἔστιν ἔνθα χἡ δίκη βλάβην φέρει.
ΗΛ. τούτοις ἐγὼ ζῆν τοῖς νόμοις οὐ βούλομαι.
ΧΡ. ἀλλ᾽ εἰ ποήσεις ταῦτ᾽, ἐπαινέσεις ἐμέ.
1045 ΗΛ. καὶ μὴν ποήσω γ᾽ οὐδὲν ἐκπλαγεῖσά σε.-
ΧΡ. καὶ τοῦτ᾽ ἀληθές, οὐδὲ βουλεύσῃ πάλιν;
ΗΛ. βουλῆς γὰρ οὐδέν ἐστιν ἔχθιον κακῆς.
ΧΡ. φρονεῖν ἔοικας οὐδὲν ὧν ἐγὼ λέγω.
ΗΛ. πάλαι δέδοκται ταῦτα κοὐ νεωστί μοι.
1050 ΧΡ. ἄπειμι τοίνυν· οὔτε γὰρ σὺ τἄμ᾽ ἔπη
τολμᾷς ἐπαινεῖν οὔτ᾽ ἐγὼ τοὺς σοὺς τρόπους.
ΗΛ. ἀλλ᾽ εἴσιθ᾽· οὔ σοι μὴ μεθέψομαί ποτε,
οὐδ᾽ ἢν σφόδρ᾽ ἱμείρουσα τυγχάνῃς· ἐπεὶ
πολλῆς ἀνοίας καὶ τὸ θηρᾶσθαι κενά.
1055 ΧΡ. ἀλλ᾽ εἰ σεαυτῇ τυγχάνεις δοκοῦσά τι
φρονεῖν, φρόνει τοιαῦθ᾽· ὅταν γὰρ ἐν κακοῖς
ἤδη βεβήκῃς, τἄμ᾽ ἐπαινέσεις ἔπη.

***

ΗΛΕ. Απροσδόκητο τίποτα δεν είπες·
το γνώριζα καλά πως θ᾽ απορρίψεις
την πρότασή μου. Πρέπει λοιπόν μόνη
και μ᾽ αυτό μου το χέρι να το κάμω,
1020 γιατί δε θα τ᾽ αφήσω βέβαια έτσι.
ΧΡΥ. Αλίμονο!
άμποτε να ᾽χες τέτοια γνώμη κι όταν
σκότωναν τον πατέρα μας, γιατί όλα
θα τα τέλειωνες. ΗΛΕ. Μά ημουν από τη φύση
πάντα μου τέτοια, μόνο ο νους δεν είχε
τη δύναμη. ΧΡΥ. Προσπάθησε με κείνο
το νου να μένεις σ᾽ όλη τη ζωή σου.
ΗΛΕ. Σα να μην το ᾽χεις όρεξη να βοηθήσεις
δίνεις αυτές τις συμβουλές. ΧΡΥ. Γιατί όποιος
κακό επιχειριστεί, επόμενο είναι
κακό να πάθει. ΗΛΕ. Σου ζηλεύω, αλήθεια,
τη φρόνηση, μα στη δειλία σου φρίττω.
ΧΡΥ. Το ίδιο θα το ᾽χω κι όταν θα σ᾽ ακούω
να μ᾽ επαινείς. ΗΛΕ. Αυτό δεν είναι φόβος
ποτέ, τουλάχιστο από με, να πάθεις.
ΧΡΥ. Καιρός πολύς είναι μπροστά να κρίνει
1030 ποιός έχει δίκιο. ΗΛΕ. Πήγαινε, από σένα
καμιά δεν έχω ωφέλεια. ΧΡΥ. Θενά ᾽χες·
μα εσύ δεν είναι τίποτα να μάθεις.
ΗΛΕ. Τρέχα να καταγγείλεις όλα που είπα
στη μάνα σου. ΧΡΥ. Μα και δε σου ᾽χω πάλι
τέτοιο μίσος εγώ. ΗΛΕ. Νάθε το νιώσεις
τουλάχιστο σε τί ατιμία με φέρνεις.
ΧΡΥ. Καθόλου σε ατιμία· τον εαυτό σου
να σε φέρω ζητώ. ΗΛΕ. Ώστε το δικό σου
το δίκιο πρέπει εγώ ν᾽ ακολουθήσω;
ΧΡΥ. Όταν σκέπτεσαι ορθά, εμείς εσένα
θ᾽ ακολουθήσομε αρχηγό. ΗΛΕ. Τί κρίμα,
ενώ μιλείς τόσο όμορφα, στην πράξη
να πέφτεις έξω. ΧΡΥ. Ορθά χαραχτηρίζεις
1040 αυτό που εσύ παθαίνεις ίσα-ίσα.
ΗΛΕ. Τί; Μήπως βρίσκεις όχι δίκαια αυτά
που σου προτείνω; ΧΡΥ. Υπάρχουν περιστάσεις
που φέρνει βλάβη κι η δικαιοσύνη.
ΗΛΕ. Μ᾽ αυτούς δε θέλω εγώ να ζω τους νόμους.
ΧΡΥ. Θα θυμηθείς τα λόγια μου, αν το κάμεις.
ΗΛΕ. Θα το κάμω και δε θα με τρομάξεις.
ΧΡΥ. Λοιπόν αλήθεια; ουδέ θ᾽ αλλάξεις γνώμη;
ΗΛΕ. Όχι, γιατί δε μου είναι τίποτ᾽ άλλο
πιο μισητό απ᾽ την άναντρη τη γνώμη.
ΧΡΥ. Φαίνεται ο νους σου τίποτα δεν παίρνει
απ᾽ όσα σου είπα. ΗΛΕ. Την απόφασή μου
από καιρό κι όχι από χθες την πήρα.
ΧΡΥ. Λοιπόν πηγαίνω, αφού ούτε συ να εγκρίνεις
1050 τα λόγια μου μπορείς, ούτε τους τρόπους
τους δικούς σου κι εγώ. ΗΛΕ. Σύρε· ποτέ πια
δε θα ζητήσω νά ᾽ρθω εγώ μαζί σου
σε καμιάν επαφή, μ᾽ όση και να ᾽χες
λαχτάρα εσύ· γιατ᾽ είναι ανοησία
μεγάλη και να δοκιμάζεις μόνο
τ᾽ αδύνατα. ΧΡΥ. Μ᾽ αν σου περνά απ᾽ το νου σου
πως έχεις δίκιο, την ιδέα σου να ᾽χεις·
κι όταν σε λίγο θα ᾽χεις πέσει μέσα
στη συφορά, θα θυμηθείς και μένα.