Έχω αναλογιστεί συχνά και εις βάθος το ερώτημα κατά πόσον η ευγλωττία και η εμμονική αφοσίωση στην ευφράδεια έχουν κάνει μεγαλύτερο καλό ή κακό στους ανθρώπους και στις πόλεις τους. Όταν στοχάζομαι τα δεινά που έχει επιφέρει στην πολιτεία μας, και επανεξετάζω στο μυαλό μου τις συμφορές των σημαντικότερων πόλεων της αρχαιότητας, διαπιστώνω ότι ένα διόλου ευκαταφρόνητο μέρος των καταστροφών προκλήθηκε από τη δράση ανθρώπων που ήταν ιδιαίτερα έμπειροι στην ομιλία. Από την πλευρά, όταν αναζητώ στα χρονικά της γραμματείας γεγονότα που, λόγω της αρχαιότητάς τους, απέχουν από τη μνήμη της γενιάς μας, διαπιστώνω ότι πολλές πόλεις έχουν ιδρυθεί, οι φλόγες πάρα πολλών πολέμων έχουν σβήσει, οι σταθερότερες συμμαχίες και οι πιο τιμημένες φιλίες έχουν δημιουργηθεί, όχι μόνο από τη δύναμη της λογικής αλλά, επίσης, και με μεγαλύτερη ευκολία, από την ευφράδεια.Και αφού στοχάστηκα επί αυτού για πολύ, η ίδια τούτη δύναμη της λογικής με οδηγεί να διαμορφώσω πρωτίστως αυτή την άποψη: η σοφία χωρίς την ευγλωττία συμβάλλει ελάχιστα στο καλό των πολιτειών, αλλά η ευγλωττία χωρίς τη σοφία είναι στις περισσότερες περιπτώσεις εξαιρετικά επιζήμια και ποτέ ωφέλιμη. Αν, λοιπόν, κάποιος αφιερώσει όλη του την ενέργεια στην εξάσκηση της ρητορικής, παραμελώντας τις υψηλότερες και τις ευγενέστερες επιδιώξεις της λογικής και της ηθικής διαγωγής, ανατρέφεται ως πολίτης άχρηστος για τον εαυτό του και επιβλαβής για την πατρίδα του- αλλά όποιος οπλίζεται με ευφράδεια με τέτοιον τρόπο που του επιτρέπει να μην πλήξει τα συμφέροντα της πατρίδος του, αλλά για να προαγάγει, αυτός ο άνδρας, θεωρώ, θα είναι ένας πολίτης αφοσιωμένος στην προώθηση των δικών του συμφερόντων όσο και του δήμου. (Περί ευρέσεως 1.1)
ΜΑΡΚΟΣ ΤΥΛΛΙΟΣ ΚΙΚΕΡΩΝ, Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΠΕΙΘΟΥΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου