Η αλήθεια και το κελί

Κυβερνούσε κάποτε τις Συρακούσες της Μεγάλης Ελλάδας ο τύραννος Διονύσιος. Ήταν γνωστός όχι μόνο για τη σκληρότητά του, αλλά και για τη ματαιοδοξία του. Πίστευε ότι ήταν μεγάλος ποιητής και είχε στην αυλή του δεκάδες κόλακες που επαινούσαν τα ασήμαντα ποιήματά του σαν
αριστουργήματα.

Στην ίδια πόλη ζούσε και ο φιλόσοφος Φιλόξενος, ένας άντρας που φημιζόταν για τη σοφία του, αλλά και για την αγάπη του για την αλήθεια.

Κάποια μέρα ο Διονύσιος πίστεψε ότι είχε συνθέσει το μεγαλύτερο ποίημα όλων των εποχών. Κάλεσε στο παλάτι τους ευγενείς της πόλης και ζήτησε επίμονα να είναι στην εκδήλωση και ο Φιλόξενος.

Όταν τελείωσε την απαγγελία ο τύραννος, όλοι έσπευσαν να τον συγχαρούν με λόγια που μόνο οι κόλακες, οι τρομεροί σαν τους κόρακες, όπως έλεγαν οι πρόγονοί μας, μπορούν να εφευρίσκουν –όλοι εκτός από τον Φιλόξενο, που καθόταν εντελώς αμίλητος.

Σε επίμονη ερώτηση του Διονύσιου, ο φιλόσοφος έλυσε τελικά τη
σιωπή του και είπε ότι αυτά τα κατασκευάσματα δεν θα μπορούσαν σε καμιά
περίπτωση να ονομαστούν ποιήματα και ο δημιουργός τους δεν θα μπορούσε
ποτέ να φέρει τον τίτλο του ποιητή.

Ο τύραννος εξοργίστηκε τόσο πολύ που διέταξε αμέσως τη φρουρά του
να συλλάβει τον Φιλόξενο και να τον κλείσει στο πιο τρομερό μπουντρούμι.

Αλλά ο Φιλόξενος ήταν αγαπητός στον κόσμο.
Αφού πέρασαν μερικές βδομάδες πολλοί άρχισαν να παρακαλούν τον τύραννο να τον ελευθερώσει για να αποφύγει προβλήματα με τον λαό. Κάνοντας την ανάγκη φιλοτιμία, ο Διονύσιος αποφάσισε τελικά να βγάλει από τη φυλακή τον φιλόσοφο, αλλά
όχι χωρίς να του δώσει μια ακόμα «ευκαιρία» να επανορθώσει ακούγοντας τη
βελτιωμένη ποιητική δημιουργία του.

Ξανακάλεσε λοιπόν τον κόσμο στην αυλή του και διάβασε τα ποιήματά
του, σίγουρος αυτή τη φορά για τη θετική στάση του Φιλόξενου, είτε γιατί θα
αναγνώριζε επιτέλους την αξία των ποιημάτων του, είτε γιατί το κάτεργο θα
τον είχε σωφρονίσει.

Κι αυτή τη φορά οι κόλακες χρησιμοποίησαν τα καλύτερα λόγια για να
εκθειάσουν τα ποιήματα, αλλά και αυτή τη φορά ο φιλόσοφος έμεινε
σιωπηλός. Ο ποιητής περίμενε ώρα χωρίς αποτέλεσμα. Τελικά πλησίασε τον
φιλόσοφο και τον ρώτησε:

— Τι γνώμη έχεις για τη τωρινή δημιουργία μου, Φιλόξενε;

— Δώσε διαταγή να με ξανακλείσουν στο μπουντρούμι! είπε μόνο
εκείνος.

Όλοι πάγωσαν από την απάντηση. Αλλά λένε ότι ο Διονύσιος, παρά την
αναμφισβήτητη σκληρότητά του, είχε και κάποιες ιδιότητες που δεν τις είχαν
εκτιμήσει οι κόλακές του: καληνύχτισε τον Φιλόξενο και του υποσχέθηκε ότι
δεν θα τον ξαναενοχλήσει με τις ποιητικές δημιουργίες του.