Διαβολική σφήκα υποχρεώνει αράχνες να της πλέκουν... ζιπουνάκια

Ένα οικολογικό θρίλερ εκτυλίσσεται στα δάση της νότιας Ιαπωνίας: μια σφήκα μετατρέπει αράχνες σε ζόμπι και τις αναγκάζει να υφαίνουν ιστούς για τα νεογέννητα σφηκάκια της. Αφού ολοκληρώσει το έργο, η άτυχη νταντά θα γίνει τελικά βορά των παιδιών που ανέθρεψε.

Ο τρόμος ξεκινά όταν μια σφήκα του είδους...
Reclinervellus nielseni τσιμπά μια αράχνη με το κεντρί της για να την αφήσει προσωρινά παράλυτη. Πριν προλάβει το θύμα να συνέλθει, το παράσιτο γεννά ένα αβγό πάνω στην αράχνη ή μέσα στην κοιλιά της.

Μερικές εβδομάδες αργότερα, το αβγό του κακού εκκολάπτεται και η προνύμφη αρχίζει να απομυζά αίμα από την καταδικασμένη τροφό. Όταν φτάσει στα τελικά στάδια της ανάπτυξης, η προνύμφη παρεμβαίνει με κάποιο τρόπο στο νευρικό σύστημα της αράχνης και την αναγκάζει να υφάνει έναν ειδικό ιστό, μέσα στον οποίο η προνύμφη θα φτιάξει το κουκούλι της και θα μεταμορφωθεί σε ενήλικη σφήκα.

Όταν η αράχνη ολοκληρώσει το έργο, η προνύμφη την αποτελειώνει ρουφώντας όλο το αίμα της.

Σε μια προσπάθεια να διαλευκάνουν το μυστήριο των αραχνών-ζόμπι, ιάπωνες ερευνητές συνέλεξαν 1.600 αράχνες του είδους Cyclosa argenteoalba στην κεντρική και νότια Ιαπωνία. Οι 23 από αυτές βρέθηκαν να μεταφέρουν αβγά της σφήκας.

Οι αράχνες Cyclosa argenteoalba μπορούν να υφαίνουν δύο είδη ιστού: έναν ακτινωτό, κυκλικό ιστό για τη σύλληψη εντόμων και μια απλούστερη, μη κολλώδη βερσιόν μέσα στην οποία η αράχνη αναπαύεται κάθε φορά που αλλάζει εξωσκελετό.

Η σύγκριση των μολυσμένων αραχνών με υγιείς συγγενείς τους αποκάλυψε ότι ο ιστός που υφαίνουν οι αράχνες-ζόμπι μοιάζει περισσότερο με αυτόν τον δεύτερο ιστό ανάπαυσης.

Το εντυπωσιακό όμως είναι ότι ο ιστός των ζόμπι είναι πιο ανθεκτικός και από τα δύο είδη κανονικών ιστών -η προνύμφη της σφήκας θα περάσει δέκα ολόκληρες μέρες μέσα στο κουκούλι της, χρειάζεται επομένως πρόσθετη προστασία.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το παράσιτο ελέγχει τη συμπεριφορά του ξενιστή του με ουσίες που επιδρούν απευθείας στο νευρικό σύστημα.

Ο μηχανισμός, όμως, παραμένει εντελώς άγνωστος.

Η μελέτη δημοσιεύεται στο Journal of Experimental Biology.

Αυτή η αράχνη είναι καταδικασμένη: στην πλάτη της μεταφέρει την κίτρινη προνύμφη της παρασιτικής σφήκας (Πηγή: Keizo Takasuka)