Πως να είστε αισιόδοξοι σε δύσκολες συνθήκες

Όταν όλα πάνε καλά είναι πολύ ευκολότερο να είμαστε θετικοί και αισιόδοξοι. Η θετική σκέψη και η αισιοδοξία είναι όμως ακόμα πιο σημαντικές όταν τα πράγματα δεν πάνε τόσο καλά όσο θα θέλαμε ή όταν έχουμε να αντιμετωπίσουμε δυσκολίες. Τον τελευταίο καιρό, ακούγονται παντού γύρω μας αρνητικά νέα, στις ειδήσεις, στις εφημερίδες, στις συζητήσεις με τους άλλους. Η ατμόσφαιρα είναι φορτισμένη με αρνητικότητα, φόβο για το μέλλον, θυμό για την κατάσταση της χώρας και δυσπιστία. Κάποιοι έχουν ίσως χάσει τη δουλειά τους, κάποιοι έχουν δεχτεί σημαντική μείωση στο μισθό τους με αποτέλεσμα να βρίσκουν όλο και πιο δύσκολο ν’αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους και να συσσωρεύουν όλο και περισσότερο χρέος γεγονός που αυξάνει το άγχος για το μέλλον.

       

Μέσα σε αυτό το εξαιρετικά αρνητικό κλίμα, είναι φυσικό να βιώνουμε απογοήτευση. Είναι όμως σημαντικό να καταλάβουμε ότι όσο και δικαιολογημένα να είναι αυτά τα συναισθήματα, είναι σχεδόν απίθανο να μας βοηθήσουν να παλέψουμε ή να επιβιώσουμε την κρίση. Όσο πιο απογοητευμένοι αισθανόμαστε, τόσο περισσότερο ο ψυχικός μας κόσμος θα εξουθενώνεται , τόσο περισσότερο θα χάνουμε τις ελπίδες μας και ίσως να αρχίσουμε να παραιτούμαστε.

Φανταστείτε ότι ταξιδεύετε με το αυτοκίνητο σας στο βουνό για ώρες και χάνεστε σε μια περιοχή έρημη και αφιλόξενη. Τι θα κάνατε; Θα σταματούσατε και θα σκεφτόσασταν ότι δεν υπάρχει τρόπος να ξαναβρείτε το δρόμο σας; Πώς θα σας βοηθούσε αυτή η σκέψη; Εάν αντίθετα μιλούσατε στον εαυτό σας ενθαρρυντικά και παρακινητικά, εάν σκεφτόσαστε πώς δε θα παραμείνετε για πάντα χαμένοι στο βουνό κι αν πιστεύατε ότι μπορείτε να βρείτε το δρόμο της επιστροφής,σίγουρα θα είχατε περισσότερο κουράγιο για να συνεχίσετε το ψάξιμο.

Παρομοίως, εάν βρίσκεστε σε δύσκολη οικονομική κατάσταση, σκέψεις του τύπου «είμαι σε πολύ άσχημη κατάσταση», η «δεν υπάρχει φώς στο τούνελ», δεν μπορούν να σας βοηθήσουν να βγάλετε χρήματα και κατά συνέπεια να λύσετε το πρόβλημα σας. Το μόνο που μπορούν να κάνουν αυτές οι σκέψεις είναι να επιτείνουν την απογοήτευση και το άγχος που μπορεί να νιώθετε.

Βέβαια, συχνά ακόμα κι αν έχουμε επίγνωση του πώς οι αρνητικές σκέψεις μπορεί να μας επηρεάζουν, είναι δύσκολο να περάσουμε στην πράξη και να αλλάξουμε σε μια πιο αισιόδοξη και θετική προσέγγιση. Όπως πάντα, η θεωρία είναι πιο εύκολη από την πράξη. Πώς είναι δυνατόν να πετάξουμε από πάνω μας αυτόν το χιτώνα της αρνητικότητας και να γίνουμε πραγματικά αισιόδοξοι;

Α) Πρώτα απ’όλα είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι η αρνητική σκέψη δε θα μας λύσει το πρόβλημα. Πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να ανησυχούν για διάφορες καταστάσεις γιατί ενδόμυχα πιστεύουν ότι η ανησυχία τους μπορεί να τους οδηγήσει σε λύσεις. Πιστεύουν ότι είναι παράλογο να είναι αισιόδοξοι όταν τα πάντα γύρω τους ενθαρρύνουν για το αντίθετο. Τι σημαίνει όμως αισιοδοξία; Δεν είναι το να πιστεύει κανείς ότι οι δύσκολες καταστάσεις είναι αναστρέψιμες; «Δεν υπάρχει τίποτα πιο μόνιμο από την αλλαγή» υποστηρίζει ένα γνωστό ρητό, και η φράση αυτή εμπεριέχει όχι μόνο σοφία αλλά και τη θετική σκέψη ότι όλα ανατρέπονται. Η χρησιμότητα της θετικής σκέψης λοιπόν σε δύσκολες καταστάσεις είναι ότι μας κρατάει δυνατούς για να συνεχίσουμε να προσπαθούμε.

Β) Το να είμαστε αισιόδοξοι και θετικοί δε σημαίνει να εθελοτυφλούμε μπροστά στην κρισιμότητα της τωρινής μας κατάστασης. Σημαίνει ότι αποδεχόμαστε αυτό που συμβαίνει και μας δυσκολεύει αλλά ταυτόχρονα αρνούμαστε να παραδοθούμε στη δίνη των αρνητικών συναισθημάτων μας. Σημαίνει να αποδεχόμαστε αυτά που δεν μπορούμε να ελέγξουμε και να ελέγχουμε αυτά που μπορούμε. Ίσως δεν μπορούμε να ελέγξουμε την κατάσταση της οικονομίας για παράδειγμα, αλλά μπορούμε να ελέγξουμε τον τρόπο που νιώθουμε και τον τρόπο που βλέπουμε την κατάσταση.

Γ) Ας ρωτήσουμε τον εαυτό μας, «τι ευκαιρίες μπορεί να μου δώσει η κρίση που περνάω; Τι μπορώ να μάθω που δεν ήξερα; Τι μπορώ να δοκιμάσω να κάνω που δεν έχω ξανακάνει;». Συχνά οι προκλήσεις στη ζωή κρύβουν μέσα τους ευκαιρίες που δεν θα μπορούσαμε να δούμε εάν η ζωή δε μας είχε φέρει στο συγκεκριμένο σημείο της διαδρομής.

Δ) Οι αρνητικές καταστάσεις είναι σαν αγκάθια που μας τρυπάνε και γι’αυτό είναι εύκολο να τις αναγνωρίσουμε, επειδή είναι επίπονες. Σίγουρα όμως, ο καθένας από εμάς, δεν έχει μόνο δυσκολίες, αλλά και πράγματα που του δίνουν χαρά, πράγματα για τα οποία μπορεί να νιώσει ευγνωμοσύνη. Αξίζει να αναλογιστούμε λοιπόν, ποιά είναι τα πράγματα αυτά για τα οποία μπορούμε να πούμε ευχαριστώ σήμερα, ποιά είναι τα πράγματα που μας δίνουν χαρά σήμερα. Έτσι αλλάζουμε οπτική γωνία και βλέπουμε τη ζωή μας πιο σφαιρικά, πιο θετικά.

Ε) Όταν σκεφτόμαστε αισιόδοξα, πιστεύουμε ότι κάθε πρόβλημα έχει τη λύση του. Αυτό δε σημαίνει ότι το πρόβλημα θα λυθεί αύριο ή ως δια μαγείας. Συχνά χρειάζεται πρώτα να κάνουμε μικρά βήματα, να «σπάσουμε» το στόχο μας σε μικρότερους στόχους. Ακόμα και τα μικρά βήματα είναι καλύτερα από την αδράνεια, όχι μόνο γιατί μας οδηγούν σιγά σιγά στο στόχο μας αλλά επειδή χτίζουν την αυτοπεποίθηση μας ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε καθώς και την πίστη μας ότι η κατάσταση είναι επιλύσιμη.