Η έκσταση είναι το λουλούδι της οδύνης

«Οδύνη» σημαίνει «δεν ξέρω ποιος είμαι».

Δεν ξέρω που πηγαίνω και γιατί πηγαίνω. Δεν ξέρω αν οτιδήποτε κάνω, πρέπει να το κάνω ή όχι. Η ερώτηση δεν φεύγει ούτε για μια στιγμή. Και αυτό βρίσκεται στο πιο βαθύ σημείο μέσα σας, στον πυρήνα του είναι σας. Αυτή είναι η αγωνία – ότι το νόημα δεν είναι γνωστό, ότι ο σκοπός δεν είναι γνωστός, ότι ο στόχος δεν είναι γνωστός. Μοιάζει λες και είμαστε τυχαίοι, ότι γεννηθήκαμε από κάποιο ατύχημα.

Κανένα άλλο ζώο, κανένα δένδρο, κανένα πουλί δεν είναι τυχαίο∙ είναι σχεδιασμένα. Η ύπαρξη έχει ένα ολόκληρο πρόγραμμα γι’ αυτά. Ο άνθρωπος μοιάζει να είναι τελείως διαφορετικός. Η ύπαρξη έχει αφήσει τον άνθρωπο απόλυτα ελεύθερο. Από τη στιγμή που θα συνειδητοποιήσετε αυτή την κατάσταση τότε προκύπτει η οδύνη. Και είναι καλό να τη νιώθετε. Γι’ αυτό λέω ότι δεν είναι ένας συνηθισμένος πόνος, μαρτύριο, δυστυχία.

Είναι κάτι ασυνήθιστο, και έχει τρομερή αξία για όλη σας τη ζωή, για την ωρίμανσή της, να νιώθετε την οδύνη, κάθε ίνα του είναι σας να νιώθει την ερώτηση, να γίνετε απλά μια ερώτηση. Και φυσικά είναι τρομακτικό. Βρίσκεστε σε ένα χάος. Αλλά μέσα από αυτό το χάος γεννιούνται τα αστέρια.

Αν δεν αρχίσετε να πνίγεστε από φόβο, αν δεν αρχίσετε να δραπετεύετε από την οδύνη σας… Όλοι προσπαθούν να δραπετεύσουν, να βρουν τρόπους: ερωτεύονται, κάνουν αυτό, κάνουν εκείνο – ασχολούνται με κάτι, κάπου. Το ένα πράγμα δεν έχει τελειώσει και αρχίζετε να κάνετε κάτι άλλο επειδή φοβάστε.

Αν υπάρχει ένα κενό ανάμεσα στα δύο και προκύψει το ερώτημα, και αρχίσετε να νιώθετε οδύνη, τότε νομίζετε πως είναι καλύτερα να συνεχίσετε, να εξακολουθείτε να τρέχετε ασταμάτητα. Οι άνθρωποι αρχίζουν να τρέχουν από τη γέννησή τους μέχρι να πεθάνουν. Δεν σταματάνε, δεν κάθονται στην άκρη του δρόμου κάτω από ένα δέντρο…

Η οδύνη είναι η εμπειρία ότι έχετε έρθει στον κόσμο ως μια κενή πλάκα∙ δεν υπάρχει τίποτα γραμμένο πάνω της. Αυτό είναι το αυθεντικό σας πρόσωπο. Τώρα, μπορείτε να κάνετε δύο πράγματα. Το ένα είναι, καθώς θα φοβάστε αυτό το κενό, να αρχίσετε να τρέχετε πίσω από το ένα ή το άλλο – να κερδίσετε χρήματα, εξουσία, μάθηση, ασκητισμό, να γίνετε σοφός, λόγιος, πολιτικός – να δώσετε με κάποιο τρόπο στον εαυτό σας μια αίσθηση ταυτότητας, να κρύψετε με κάποιο τρόπο το εσωτερικό σας χάος.

Αλλά ό,τι κι αν κάνετε το χάος είναι εκεί και θα παραμείνει εκεί. Είναι ένα εγγενές κομμάτι σας. Εκείνοι λοιπόν που καταλαβαίνουν δεν προσπαθούν με κανένα τρόπο να δραπετεύσουν από αυτό.Το αντίθετο, προσπαθούν να μπουν μέσα του.

Αυτοί είναι οι δύο τρόποι: είτε τρέχετε μακριά του όπως κάνουν όλοι οι άλλοι, είτε τρέχετε προς το μέρος του. Φτάστε στο κέντρο του όσο επίπονο, όσο τρομακτικό κι αν είναι – αλλά φτάστε στο κέντρο, επειδή αυτό είστε εσείς. Και είναι καλό να βρεθείτε τουλάχιστον μία φορά στο ακριβές κέντρο του είναι σας. Τη στιγμή που θα φτάσετε σ’ αυτό το κέντρο η δεύτερη λέξη θα γίνει σημαντική: έκσταση.

Η έκσταση είναι το λουλούδι της οδύνης.

Η οδύνη δεν είναι αντίθετη της έκστασης.

Η οδύνη είναι ο δρόμος προς την έκσταση.

Πρέπει απλά να το αποδεχτείτε – τι άλλο μπορεί να κάνει κάποιος; Είναι εκεί. Μπορείτε να κλείσετε τα μάτια σας – αυτό δεν σημαίνει ότι ο ήλιος έχει εξαφανιστεί∙ είναι ακόμη εκεί. Κι όλοι προσπαθούν να κλείσουν τα μάτια τους∙ ο ήλιος είναι υπερβολικά απειλητικός. Κλείστε τα μάτια σας, κλείστε τελείως τα μάτια σας. Ξεχάστε τον, μην τον κοιτάζετε… σαν να μην είναι εκεί. Υποκριθείτε ότι δεν είναι εκεί.

Κάντε τώρα μια στροφή εκατόν ογδόντα μοιρών. Συναντήστε τον εαυτό σας, αντιμετωπίστε τον εαυτό σας. Κοιτάξτε στο χάος που υπάρχει εκεί, στην οδύνη που υπάρχει εκεί. Και αν είναι στη φύση σας, τότε όσο επίπονη κι αν είναι, πρέπει να τη γνωρίσετε. Και το θαύμα είναι ότι είναι επίπονο να περνάς από μέσα της αλλά είναι η μεγαλύτερη ευδαιμονία όταν έχεις περάσει και έχεις φτάσει στο κέντρο του είναι σου.

Η οδύνη βρίσκεται γύρω από το κέντρο και η έκσταση βρίσκεται ακριβώς στο κέντρο. Ίσως η οδύνη να είναι απλά ένα προστατευτικό κέλυφος – η έκσταση είναι τόσο πολύτιμη ώστε χρειάζεται προστασία. Και η Φύση έχει δημιουργήσει έναν τόσο γερό προστατευτικό τοίχο. Ποιος θα μπει μέσα στην οδύνη σα αν εσείς ο ίδιος τρέχετε μακριά της;

Όταν τη σκέφτεστε, η οδύνη μοιάζει να είναι ένα τρομερό δώρο της Φύσης. Αλλάζει ολόκληρο το χρώμα της, το άρωμά της, το νόημά της. Είναι ένας προστατευτικός τοίχος∙ μην τρέχετε μακριά από τον εαυτό σας ό,τι κι αν συμβαίνει. Το σθένος ενός ανθρώπου κρίνεται από το αν μπαίνει στο ίδιο του το εσωτερικό χάος.

Είστε άξιοι να αποκαλείστε ανθρώπινα όντα όταν έχετε φτάσει στο κέντρο, και μπορείτε να δείτε από το κέντρο, γύρω από τον εαυτό σας. Είστε μακάριοι – όχι μόνο είστε μακάριοι, αλλά από το κέντρο είναι μακάρια και όλη η ύπαρξη.

Η οδύνη και η έκσταση είναι δύο πλευρές της ύπαρξής σας. Και οι δύο κάνουν μια οργανική ενότητα, ένα σύνολο. Δε σας λέω λοιπόν πώς να ξεφορτωθείτε την οδύνη. Σας λέω πώς να κάνετε την οδύνη φίλη σας, πώς να ερωτευθείτε το χάος. Όταν ερωτευθείτε το χάος, την ελευθερία που φέρνει το χάος, τον απεριόριστο χώρο που φέρνει το χάος, μπείτε μέσα του μέχρι να φτάσετε στο κέντρο.

Όταν βρίσκετε τον εαυτό σας βρίσκετε τα πάντα.

Μετά δεν λείπει τίποτε, μετά δεν έχει απομείνει καμία ερώτηση. Μετά για πρώτη φορά έχετε την απάντηση. Παρ’ όλο που δεν μπορείτε να μεταφέρετε την απάντηση σε κανέναν άλλο, μπορείτε να μεταφέρετε τον τρόπο που την βρήκατε.

Αυτή είναι η λειτουργία του Δασκάλου. Δεν σας δίνει την απάντηση. Δεν σας δίνει περισσότερη γνώση. Σας δείχνει απλά τη μέθοδο, πως βρήκε τον εαυτό του. Σας ενθαρρύνει να κάνετε μια βουτιά μέσα στο χάος σας, μέσα στην οδύνη σας. Ο Δάσκαλος είναι απλά μια απόδειξη ότι δεν χρειάζεται να φοβάστε.

Αν αυτός ο άνθρωπος μπορεί να βρει το κέντρο του περνώντας μέσα από όλη την οδύνη, δεν υπάρχει λόγος να μη μπορείτε να το κάνετε κι εσείς. Και όταν γνωρίσετε τη γεύση της έκστασης, ολόκληρη η ζωή σας, για πρώτη φορά, έχει κάτι που μπορεί να χαρακτηριστεί θεικότητα. Μια νέα ιδιότητα γεννιέται μέσα σας, μια νέα φωτιά, μια νέα φλόγα. Αλλά αυτή είναι η φύση μας, η φύση όλων.

Ποτέ στη ζωή μου δεν προσπάθησα να γίνω κάποιος. Απλά επέτρεψα στη ζωή να με πάει εκεί που ήθελε. Ένα πράγμα έχω να σας πω, δεν έχασα∙ ήταν μεγάλη χαρά να αφήνομαι στη Φύση. Δεν έχω επέμβει καθόλου. Δεν κολυμπούσα καν, επειδή στο κολύμπι τουλάχιστον ρίχνεις τα χέρια σου μπροστά. Απλά αφέθηκα στο ρυάκι, επιπλέοντας προς την κατεύθυνση που με οδηγούσε.

Ευτυχώς όλα τα ρυάκια φτάνουν τελικά στον ωκεανό. Τα μικρά, τα μεγάλα, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο βρίσκουν όλα τους τον δρόμο προς τον ωκεανό. Και το συναίσθημα του ωκεανού το αποκαλώ θρησκευτικό συναίσθημα.

Όταν η μικρή σας σταγόνα πέσει στον ωκεανό… Κατά μια έννοια δεν υπάρχετε πια. Κατά μια έννοια υπάρχετε για πρώτη φορά. Από τη μία υπάρχει ο θάνατος και από την άλλη υπάρχει η αναγέννηση.