Μην το σκέφτεσαι – ζήσε

 Αν προσπαθείς να κόψεις το κάπνισμα, το ποτό, το πολύ φαγητό, τον καφέ, τη ζάχαρη ή απλώς το δάγκωμα των νυχιών σου, πρέπει να ξέρεις ότι αυτά είναι συνήθειες που δύσκολα κόβονται! Η συνήθεια όμως που είναι δυσκολότερο να κοπεί και η οποία βλάπτει περισσότερο τη συναισθηματική σου κατάσταση είναι ίσως η συνήθεια που περνάει πιο απαρατήρητη από όλες: η συνήθεια της αρνητικής σκέψης.

Μπορείς να δέσεις τα χέρια σου πίσω από την πλάτη για να σταματήσεις να δαγκώνεις τα νύχια σου, μπορείς να αποφύγεις το αλκοόλ και τα τσιγάρα έτσι ώστε να μην είναι πια στη διάθεσή σου, μπορείς να υπομείνεις μερικές μέρες πονοκεφάλων και κούρασης για να κόψεις τον καφέ, αλλά ποτέ δεν μπορείς να σταματήσεις να σκέφτεσαι!

Όπως ήδη κατάλαβες, η σκέψη είναι κάτι τόσο φυσικό για σένα, που είναι πολύ εύκολο να ξεχάσεις ότι την κάνεις. Όταν συνειδητοποιήσεις την ενεργητική διαδικασία της σκέψης σου, θα σοκαριστείς από το πόσο συχνά το περιεχόμενο των σκέψεών σου είναι αρνητικό. Ξέρω από πελάτες μου ότι από τότε που άρχισαν να προσέχουν τις σκέψεις τους, ανακάλυψαν ότι πάνω από το 90% ήταν αρνητικές.

Ποιο είδος σκέψης είναι αρνητικό; Αυτή η ερώτηση είναι πολύ σημαντική, γιατί πολλοί άνθρωποι έχουν τόσο πολύ συνηθίσει να κάνουν αρνητικές σκέψεις, που δεν καταλαβαίνουν καν ότι είναι αρνητικές. Υποθέτουν, αντίθετα, ότι είναι φυσιολογικές. Είναι γεγονός ωστόσο ότι μπορεί να θεωρηθεί αρνητική οποιαδήποτε σκέψη σε κάνει να νιώθεις λιγότερο ικανοποιημένος από ό,τι ένιωθες πριν την κάνεις. Σε αυτή την κατηγορία υπάγονται, αλλά σε καμιά περίπτωση αποκλειστικά, σκέψεις που έχουν σχέση με το πόσο άσχημα είναι τα πράγματα και πόσα προβλήματα παραμένουν άλυτα. Προσπαθείς να βρεις γιατί τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά ή γιατί κάποιος εκανε κάτι που σε πλήγωσε ή που δεν εγκρίνεις, αναλύεις αρνητικές σκέψεις και πάει λέγοντας.

Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε συνηθίσει να διαβάζουμε εφημερίδες και να βλέπουμε τις ειδήσεις στην τηλεόραση. Με τη σκέψη μας τείνουμε να μιμούμαστε αυτές τις ειδησεογραφικές πληροφορίες. Το μυαλό μας επανεξετάζει τα προβλήματα του παρελθόντος και του μέλλοντος, τις ανησυχίες και τους φόβους μας, και σκεφτόμαστε συνεχώς πόσο τραγική είναι η κατάσταση. Προφανώς κάποιος προγραμματισμός και κάποιος απολογισμός είναι απαραίτητοι για μια αποδοτική ζωή. Αν συνειδητοποιείς ότι κάνεις τέτοιες σκέψεις και ξέρεις τις πιθανές συνέπειες μιας τέτοιας πνευματικής δραστηριότητας, προστατεύεσαι σε μεγάλο βαθμό από τα αρνητικά αποτελέσματά της.

Αν όμως κάνεις τέτοιες σκέψεις χωρίς να συνειδητοποιείς τι κάνεις στον εαυτό σου, θα βρεθείς στο έλεος των ίδιων σου των σκέψεων. Επειδή αυτός ο τρόπος σκέψης είναι αρνητικός, το ηθικό σου θα συνεχίσει να πέφτει ή να παραμένει σε χαμηλό επίπεδο. Όταν θα κατανοήσεις και θα μπορέσεις να γίνεις αυτόπτης μάρτυρας αυτής της ενεργούς διαδικασίας, θα μπορείς μετά να επιλέγεις ποιες σκέψεις να ακολουθείς και ποιες να απορρίπτεις. Θα σου γίνει συνήθεια να σκέφτεσαι μόνο τα πράγματα που είναι πραγματικά ενδιαφέροντα και θα μάθεις να αγνοείς τα υπόλοιπα.

Αυτό το είδος επιλεκτικής σκέψης δε σημαίνει άρνηση ούτε απάθεια. Η άρνηση συνεπάγεται προσποίηση, και εσύ δεν προσποιείσαι τίποτα. Αναγνωρίζεις τα προβλήματα στον κόσμο και στην ίδια σου τη ζωή. Απλώς επιλέγει να μην προσκολλάσαι στις αρνητικές σκέψεις για τη ζωή σου επειδή ξέρεις τι θα συμβεί αν το κάνεις. Η εμπειρία της ζωής σου σχετίζεται άμεσα με το πού επιλέγεις να εστιάσεις την προσοχή σου. Αν την εστιάσεις στα προβλήματά σου, αυτό που θα βιώνεις θα είναι κατά κύριο λόγο προβλήματα. Καθώς μαθαίνεις να μην προσέχεις τόσο πολύ τα προβλήματα και τα άσχημα του κόσμου, θα ανακαλύψεις ότι παρατηρείς περισσότερο την ομορφιά και την καλοσύνη που υπάρχει γύρω σου. Αυτό ακριβώς κάνουν συστηματικά τα μικρά παιδιά. Ζουν στον ίδιο κόσμο με τους ενήλικες, αλλά βλέπουν διαφορετικές όψεις της ζωής. Βλέπουν γέλιο, αγάπη και ευκαιρίες.

Μπορείς να επιλέξεις την αγάπη αντί για το φόβο: Αγάπη αντί για το Φόβο: Κάθε φορά που εισβάλλουν στο μυαλό σου σκέψεις αρνητικές, απαισιόδοξες ή επιφυλακτικές, βρίσκεσαι μπροστά σε ένα νέο σημείο επιλογής της ζωής σου. Μπορείς να επιλέξεις να ακολουθήσεις τις αρνητικές σκέψεις σου, όπως έχεις κάνει και στο παρελθόν. Αυτός είναι ο δρόμος που ακολουθούν πολλοί άνθρωποι τις περισσότερες φορές. Φαίνεται πάντα λογικό να τον ακολουθούν επειδή είναι πιο εύκολος και επειδή τους φαίνεται πιο οικείος.

Στην πραγματικότητα, όπως έχεις ήδη διαπιστώσει, σπάνια καταλαβαίνεις ότι μέσα σου γίνεται ένας διάλογος με τον εαυτό σου. Πάρε το εξής παράδειγμα: σκέφτεσαι συνεχώς πόσο θα θυμώσουν οι γονείς σου (ή το αφεντικό σου, τα παιδιά σου, ο σύζυγός σου) με κάτι που έκανες. Κάνεις πρόβολες στο μυαλό σου και θυμώνεις και ο ίδιος. Φαντάζεσαι πώς δικαιολογείς τη στάση σου στους γονείς σου (ή σε οποιονδήποτε) και δημιουργεί σενάρια πολέμου. Στο μεταξύ νιώθεις, όπως είναι φυσικό, τα αρνητικα αποτελέσματα της σκέψης σου χωρίς καν να ξέρεις ότι η σκέψη σου είναι που σου δημιουργεί το πρόβλημα. Η συνηθισμένη αντίδραση σε αυτό τον αυτοεπιβαλλόμενο πόνο είναι να κατηγορείς τον εαυτό σου και τους ανθρώπους που σε περιστοιχίζουν για τη δυσαρέσκεια που νιώθεις

Υπάρχει όμως και άλλος δρόμος. Το σημείο της επιλογής σου είναι εκείνη η στιγμή από την οποία ξεκίνησε ο εσωτερικός σου διάλογος, τότε που έπρεπε να αποφασίσεις αν θα επέλεγες το δρόμο της αρνητικότητας ή της αγάπης. Τι σημαίνει «να επιλέγει την αγάπη»: Σημαίνει ότι αποφασίζεις οτι η γαλήνη και η ευτυγία είναι σημαντικότερες για σένα από το να έγεις «δίκιο».

Σημαίνει άμεση επίλυση.παρά συνεχή αγώνα – ευτυχία παρά απογοήτευση. Η επιλογή του δρόμου της αγάπης σημαίνει ότι καταλαβαίνεις πως σου αρκεί το απλό, γαλήνιο αίσθημα της υγιούς λειτουργίας σου, ότι αυτό αντιπροσωπεύει ουσιαστικά ό,τι θέλεις από τη ζωή σου. Η ζωή δεν είναι τίποτα περισσότερο από την απλή εμπειρία της δικής σου ψυχικής υγείας. Ο μόνος λόγος για να επιλέξεις έναν αρνητικό τρόπο σκέψης θα ήταν κάποια δική σου λανθασμένη προσδοκία ότι αυτό θα σου χάριζε κάποια ικανοποίηση. Ξέχνα το!

Η ικανοποίηση που αναζητάς είναι στη διάθεσή σου μόνο όταν αποφασίζεις συνειδητά ότι εκείνη τη στιγμή προτιμάς την ψυχική σου ηρεμία από τις σκέψεις που σε απομακρύνουν από αυτήν. Το μόνο πράγμα που πρέπει να κάνεις για να ανακαλύψεις την υγιή λειτουργία σου είναι να παρατήσεις τη σκέψη που σου στέκεται εμπόδιο.

Η επιλογή της αγάπης δεν είναι άρνηση. Τι άλλο αρνείσαι εκτός από την πηγή του πόνου σου; Τίποτα. Αποφασίζεις συνειδητά να μη τροφοδοτείς τον πόνο σου με τη μοναδική καύσιμη ύλη του: την αρνητική σκέψη σου’ όταν το κάνεις, ο συναισθηματικός πόνος σου εξαφανίζεται και ένα καινούριο αίσθημα υγείας και αγάπης εμφανίζεται στο προσκήνιο. Όταν επιλέγεις την αγάπη αντί για το φόβο, σταματάς να πολεμάς την ίδια σου τη σκέψη και αρχίζεις να νιώθεις πάλι καλά. Μερικές φορές φαίνεται ευκολότερο να ακολουθείς τα κακά συναισθήματά σου παρά τα καλά. Μπορείς, παρ’ όλα αυτά, να αναζητάς συνειδητά τα βαθύτερα και θετικότερα συναισθήματα που υπάρχουν μέσα σου και να είσαι σταθερός σε αυτά.

Αυτή η συνειδητή επιλογή είναι πολύ σωστή, αλλά δεν είναι πάντα εύκολη. Δε συμβαίνει από μόνη της – πρέπει εσύ να την κάνεις να λειτουργήσει. Πρέπει να επιθυμείς να λειτουργήσει περισσότερο από εκείνες τις δελεαστικές σκέψεις που σου είναι τόσο οικείες. Το θετικό είναι ότι αυτό είναι το μόνο που χρειάζεται να κάνεις! Από τη στιγμή που παίρνεις αυτή την απόφαση και της δίνεις προτεραιότητα στη ζωή σου, όλα τα υπόλοιπα τακτοποιούνται.

Αυτό είναι ένα από τα ωραία υποπροϊόντα της συνειδητής επιλογής της αγάπης αντί του φόβου: τα προβλήματα που σε απασχολούσαν αρχίζουν να λύνονται από μόνα τους. Κάθε φορά που έχεις την ευκαιρία να επιλέγεις την αγάπη αντί για το φόβο και το κάνεις, τροφοδοτείς ένα νέο είδος ενέργειας στη ζωή σου, γεμάτο θετικότητα και αγάπη.

Αν ακολουθείς όλες τις αρνητικές σκέψεις που έρχονται στο μυαλό σου, δεν έχεις ξεφύγει ακόμη από την «παλιά» αρνητική ενέργεια που θέλεις να αντικαταστήσεις• αυτή είναι υπεύθυνη για τη μακροχρόνια στασιμότητά σου. Πώς είναι δυνατόν να αποφύγεις καβγάδες με τους γονείς, το σύζυγο, το παιδί, ή το αφεντικό σου, αν το μυαλό σου είναι γεμάτο αρνητικότητα;

Αυτό είναι αδύνατον. Θα καταλήξεις να επαναλαμβάνεις τα προβλήματα και τους καβγάδες μες στο μυαλό σου και μετά θα τα βλέπεις να εκδηλώνονται στη ζωή σου. Αν είσαι σαν τους περισσότερους ανθρώπους, θα νιώθεις απογοήτευση επειδή σου συμβαίνουν συνεχώς τα ίδια πράγματα. Είναι ανάγκη να σπάσεις αυτόν το φαύλο κύκλο. Για να γίνει αυτό πρέπει να αναγνωρίσεις τα σημεία επιλογής της ζωής σου και μετά να ακολουθήσεις το δρόμο προς την υγιή λειτουργία σου.

Εισήγαγα την Τζέινυ στην έννοια των σημείων επιλογής από την πρώτη φορά που με επισκέφθηκε στο γραφείο μου. Ο άνδρας της ήταν ένα άτομο εθισμένο στην εργασία και αφιέρωνε ελάχιστο χρόνο ή ενέργεια σε αυτήν. Η Τζέινυ ένιωθε θυμό και απογοήτευση και θεωρούσε ότι δικαίως ένιωθε έτσι. Ένα από τα πρώτα πράγματα που μου είπε ήταν: »Οποιοσδήποτε στη θέση μου θα ενοχλούνταν».

Προτού έρθει να με δει, η Τζέινυ σκεφτόταν ότι ο καλύτερος τρόπος για να ξεπεράσει τα αρνητικά συναισθήματά της είναι να μιλήσει σε κάποιον γι’ αυτά. Σχεδόν κάθε μεσημέρι έβγαινε για φαγητό με ένα φίλο για να μιλήσει για τα προβλήματά της. Και ακριβώς μετά από κάθε γεύμα ένιωθε αγανάκτηση.

Η Τζέινυ ανακάλυψε κάτι που την εξέπληξε. Οι μοναδικές φορές κατά τις οποίες ήταν πραγματικά θυμωμένη με το σύζυγό της ήταν όταν σκεφτόταν υπερβολικά τις υπερωρίες του. Υπέθετε ότι ήταν πάντα θυμωμένη γιατί κάθε φορά που τις θυμόταν θύμωνε. Ωστόσο τις περισσότερες φορές ήταν υπερβολικά απασχολημένη με τη δική της ζωή για να ασχολείται με το πρόγραμμα του συζύγου της. Είχε μια δική της καριέρα. Της άρεσε επίσης να γυμνάζεται σε ένα κέντρο υγείας και να συμμετέχει εθελοντικά σε μια τοπική οργάνωση. Τον περισσότερο καιρό ήταν πολύ ικανοποιημένη από τις καθημερινές της ασχολίες.

Η Τζέινυ κατάλαβε πως όταν άρχισε να σκέφτεται τις υπερωρίες του συζύγου της, βρισκόταν σε ένα πολύ σημαντικό σημείο επιλογής. Οταν σκεφτόταν τις υπερωρίες του και την προτεραιότητα που έδινε στη δουλειά, αμέσως ένιωθε αγανάκτηση’ όσο αυτή μεγάλωνε, τόσο περισσότερο ανέλυε τον τρόπο με τον οποίο το πρόγραμμά του επηρέαζε τη ζωή της, πράγμα που την έριχνε σε μια μαύρη τρύπα απογοήτευσης. Τα ζεστά συναισθήματα αγάπης, από την άλλη, την οδηγούσαν απευθείας στην ευγνωμοσύνη. Για να νιώσει έτσι έπρεπε να παραδεχτεί ότι άρχιζε να σκέφτεται αρνητικά για το σύζυγό της, να ξέρει τι θα συνέβαινε αν συνέχιζε, και να επιλέξει να εγκαταλείψει τις σκέψεις της επί του θέματος. Έμαθε γρήγορα ότι τα ζεστά αισθήματα απέναντι του βελτίωναν σημαντικά την ποιότητα της ζωής της, ακόμα και κατά την απουσία του.

Ήταν πολύ ενδιαφέρον ότι η Τζέινυ ήταν σε θέση να εφαρμόζει αυτό που καταλάβαινε όχι μόνο κατά τη διάρκεια της μέρας, αλλά και όταν ήταν με το σύζυγό της. Ανακάλυψε ότι εκτιμούσε το χρόνο που περνούσε μαζί του πολύ περισσότερο από ό,τι συνήθιζε. Ο άνδρας της ανταποκρίθηκε θετικά στα ζεστά συναισθήματά της, και οι δυο τους μοιράζονται σήμερα πολύ περισσότερο χρόνο από ποτέ. Κάθε μέρα βρίσκεσαι μπροστά σε εκατοντάδες σημεία επιλογής. Στην πραγματικότητα βρίσκεσαι μπροστά σε ένα τέτοιο σημείο ακριβώς τώρα, αυτή τη στιγμή που διαβάζεις αυτή την πρόταση.

Ακολουθείς τις επιφυλακτικές σου σκέψεις, όπως: ‘Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να έχει αποτελέσματα’, ή κάνεις την επιλογή προς όφελος σου, προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης και της αλλαγής προς την ευτυχία; Με την ανάλογη προσοχή μπορείς να ανιχνεύσεις τις αμφιβολίες σου την ώρα που σχηματίζονται, και απλώς να τις παρατήσεις επιστρέφοντας προς την υγιή λειτουργία σου. Αυτή η στιγμή μπορεί να είναι για σένα μια καινούρια αρχή. Ακολούθησε το δρόμο της αγάπης, αντί για το δρόμο του φόβου και η ζωή σου θα αρχίσει να αλλάζει από τώρα!

Πως μπορείς να μου πεις πόσες από τις σκέψεις μου είναι αρνητικές; Για αρχή κάθισε σε μια καρέκλα και κλείσε τα μάτια σου. Καθάρισε το μυαλό σου όσο μπορείς περισσότερο. Κάθισε ήρεμος για μερικά λεπτά και απλώς παρατήρησε τις σκέψεις που περνούν από το μυαλό σου. Άρχισε να προσέχεις τις σκέψεις που κάνεις σε διάφορες ώρες της ημέρας – αυτή τη στιγμή, όταν ξυπνάς, όταν τρως, όταν βουρτσίζεις τα δόντια σου, ετοιμάζεσαι να βγεις, κάθεσαι μόνος σου, οδηγείς ή είσαι στο λεωφορείο, περπατάς κτλ.

Αναμφισβήτητα θα εκπλαγείς από το πόσο συχνά μπαίνει στο μυαλό σου κάποια αρνητική σκέψη. Ισως να σκέφτεσαι προβλήματα, ανησυχίες, πράγματα που πρέπει να γίνουν, που όμως ουσιαστικά δε θέλεις να τα κάνεις, πράγματα που θα μπορούσαν να συμβούν, άλλα που δε θα μπορούσαν να συμβούν, πράγματα που δε θα έπρεπε να συμβούν, άλλα που συνέβησαν τα οποία όμως ευχόσουν να μην είχαν συμβεί, πράγματα που θα έπρεπε να είχες πει, που ήθελες να πεις, που δεν ήθελες να πεις, πράγματα που είπαν ή που έκαναν άλλοι άνθρωποι και που σε ενόχλησαν, άνθρωποι που δεν ενήργησαν όπως νόμιζες ότι θα έπρεπε να είχαν ενεργήσει… Ο κατάλογος συνεχίζεται επ’ άπειρον!

Καθώς αρχίζεις να παρατηρείς τι σκέφτεσαι κάθε στιγμή της μέρας, σε παρακαλώ να είσαι ανεκτικός με τον εαυτό σου. Ένας τέτοιος τρόπος σκέψης είναι, όπως είπαμε, συνήθεια. Σαν όλες τις συνήθειες, δεν είναι κάτι που διαμορφώθηκε από τη μια στιγμή στην άλλη. Χρειάστηκε χρόνια για να αναπτυχθεί και μπορεί να αργήσει κάπως να αλλάξει.

Δεν υπονοώ ότι είναι πάντα λάθος να σκέφτεσαι αρνητικά, να παραπονιέσαι ή να κλαψουρίζεις. Ασφαλώς αυτό είναι ένα από τα δικαιώματά σου και δεν είναι κάτι που σε μικρή ποσότητα μπορεί να σε σκοτώσει. Αυτό που δηλώνω είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι -ίσως συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού σου- ξοδεύουν εξωφρενικά πολύ χρόνο παρασυρόμενοι σε αρνητικές σκέψεις χωρίς ούτε καν να το διανοούνται. Ένα μεγάλο μέρος του εσωτερικού διαλόγου σου δε σου κάνει καμία αίσθηση επειδή τον έχεις συνηθίσει τόσο πολύ – και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο είναι τόσο δύσκολο να τον σταματήσεις.

Επιπλέον, η επιθυμία να βελτιώνεις τη ζωή σου είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης. Όσο η ζωή σου δεν είναι τέλεια, ο αναλυτικός νους σου και το Εγώ σου πάντα θα αναζητούν τρόπους βελτίωσης. Ο σκεπτόμενος νους σου θα σου υπενθυμίζει αδιάκοπα ότι δεν είσαι σε αρκετά καλή κατάσταση. Άσχετα με το πόσο σκληρά προσπαθείς, το Εγώ σου ποτέ δε θα είναι ικανοποιημένο με αυτά που έχεις καταφέρει.

Προφανώς οι περιστάσεις της ζωής σου δε θα είναι ποτέ τέλειες. Αν λοιπόν πιστεύεις ότι είναι καλό να σκέφτεσαι τρόπους για να βελτιώσεις τη ζωή σου, θα αναλωθείς έτσι στο υπόλοιπο της ζωής σου. Πολλοί άνθρωποι ακολουθούν αυτόν το δρόμο. Κάνουν ατελείωτες συζητήσεις μέσα στα κεφάλια τους προσπαθώντας επιφανειακά να επιλύσουν διάφορα ζητήματα, ενώ στην πραγματικότητα τίποτα δεν αλλάζει.

Αν μπορείς να αποκτήσεις συνείδηση αυτού του αρνητικού εσωτερικού διαλόγου, αν τον αντιλαμβάνεσαι τη στιγμή που τον κάνεις και αν ξέρεις ότι βλάπτεις τον εαυτό σου, θα είσαι προστατευμένος. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό μυστικό στην πορεία σου προς την ευτυχία. Κατά καιρούς είχα πελάτες πολλούς ευτυχισμένους ανθρώπους. Καθένας από αυτούς συμφωνεί ότι η συνειδητοποίηση και η διακοπή του εσωτερικού διαλόγου τους ήταν ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που τους βοήθησε να γίνουν ευτυχισμένοι άνθρωποι.

Μην επιτρέπεις στον εσωτερικό σου διάλογο να διευθύνει (και να καταστρέφει) τη ζωή σου. Σταμάτησέ τον ή, τουλάχιστον, κατεύθυνέ τον προς μια θετικότερη πορεία. Υπενθύμιζε συχνά στov εαυτό σου να εγκαταλείπει την αρνητική του σκέψη. Οταν το μυαλό σου κατακλύζεται από αρνητικές σκέψεις, άφηνέ τες να φεύγουν γνωρίζοντας ότι δεν είναι σημαντικές. Να μην εστιάζεις την προσοχή σου σε αυτές, αλλά να σκέφτεσαι «δεν αξίζει τον κόπο». Να είσαι σίγουρος ότι ο εσωτερικός διάλογος δε βλάπτει κανέναν άλλον εκτός από σένα τον ίδιο.

Οταν καταλαβαίνεις από πού προέρχονται τα αρνητικά συναισθήματά σου και τι τα συγκρατεί και αφού δεσμευτείς να «συλλαμβάνεις» τον εαυτό σου την ώρα που κάνει τέτοιες σκέψεις, όλα τα προβλήματά σου θα αρχίσουν να λύνονται. Θα μάθεις να αντλείς δύναμη από την εσωτερική σου θετικότητα που σε βοηθά να ζεις πιο αρμονικά. Καθώς το μυαλό σου θα ηρεμεί, ο πανικός και η βιασύνη θα σβήνουν. Οι απαντήσεις που πάντα ζητούσες θα είναι τόσο συχνές όσο ήταν και οι ερωτήσεις.

Για να αποδεσμεύσεις τον εαυτό σου από τη δυστυχία, πρέπει να κατανοήσεις ότι η αρνητική σου σκέψη, και τίποτε άλλο, είναι η αιτία των αρνητικών συναισθημάτων σου. Χωρίς τις αρνητικές σκέψεις, δεν υπάρχει τιποτα που θα μπορούσε να σε κάνει να νιώθεις άσχημα.

Τώρα, αυτήν ακριβώς τη στιγμή, σταμάτα να διαβάζεις και παρατήρησε πώς νιώθεις! Απλώς κάνε ένα μικρό διάλειμμα και νιώσε τα συναισθήματα σου. Αν το μυαλό σου είναι πιο ήσυχο από ό,τι συνήθως, νιώσε τη σιωπή. Παρατήρησε πόσο όμορφα νιώθεις. Τώρα μπορείς να συνεχίσεις να διαβάζεις.

Παρατήρησες κάποια διαφορά στο πώς ένιωσες; Ήταν το μυαλό σου λίγο πιο ήσυχο από ό,τι συνήθως; Αν η απάντηση είναι θετική, η δύναμη που άντλησες προερχόταν από την υγιή λειτουργία σου. Ή μήπως, καθώς διάβαζες την τελευταία πρόταση σκέφτηκες κάτι σαν ((τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά»; Αν πράγματι αυτό έκανες, θυμήσου ότι αυτό που σε έκανε να νιώσεις χειρότερα ήταν εκείνη η σκέψη και τίποτε άλλο. Αν δεν είχες κάνει εκείνη τη σκέψη, θα ένιωθες καλύτερα τώρα. Αν καταλαβαίνεις τα λόγια αυτού του βιβλίου, θα είσαι σε θέση να συνειδητοποιείς πότε η σκέψη σου σε οδηγεί στη δυστυχία ή στην κατάθλιψη.

Όταν, για πρώτη φορά, θα παρατηρήσεις τις σκέψεις που θα σε απομακρύνουν από την υγιή λειτουργία σου και, αντί να δώσεις βάση σε αυτές, τις διώξεις, θα νιώσεις ένα αίσθημα ηρεμίας μέσα σου. Θα είσαι στο δρόμο προς μια ζωή χωρίς κατάθλιψη. Θα δεις πόσο πολύ μπορείς να επιδράς στα αισθήματά σου. Θα νιώσεις τη δύναμη της δικής σου υγιούς λειτουργίας.

Μερικές από τις νοητικές διαδικασίες που σε κρατούσαν δέσμιο μέχρι σήμερα μπορούν να περιγραφούν ως παγιωμένα νοητικά σφάλματα. Αν πάψεις να δεσμεύεσαι σε αυτές τις διαδικασίες, μπορείς να ανοίξεις το δρόμο προς μια νέα αίσθηση ικανοποίησης. Αυτή η νέα αίσθηση είναι αυτό που έψαχνες και το οποίο ευχόσουν να βρεις. Μπορείς να αποκτήσεις πρόσβαση σε αυτή την αίσθηση εγκαταλείποντας τις σκέψεις που παρεμβάλλονται στην υγιή λειτουργία σου ή που την καλύπτουν.

Ωστόσο, ακόμα κι αν κατανοείς αυτά που διαβάζεις εδώ και συμφωνείς μαζί τους, εξακολουθείς να δυσκολεύεσαι να απαλλαγείς από τη συνήθεια της αρνητικής σκέψης. Κι αυτό γιατί έχεις τόσο πολύ συνηθίσει να σκέφτεσαι με συγκεκριμένους τρόπους, που ούτε καν αντιλαμβάνεσαι ότι σκέφτεσαι αρνητικά. Η σκέψη σου έχει αυτοματοποιηθεί τόσο πολύ, που χρειάζεσαι αρκετό καιρό για να πάψεις να σκέφτεσαι αρνητικά.

Ο παράγοντας «Συσσώρευση» Αν δεν αναγνωρίζεις ότι οι σκέψεις σου είναι άμεσα συνδεδεμένες με τα συναισθήματά σου, είναι εύκολο να αφήσεις τον εαυτό σου να αποθαρρυνθεί ή να γίνει επιφυλακτικός. Αν, για παράδειγμα, σκέφτεσαι «Είμαι ευτυχισμένος» αμέσως μετά λες στον εαυτό σου: «Να, μόλις έκανα μια θετική σκέψη. Τώρα γιατί δε νιώθω ευτυχισμένος;»

Η συνήθεια της σκέψης, αγάπη, αυτογνωσία, Σκέψη, συνήθεια, φόβος, Ψυχολογία Δύο παράγοντες εξηγούν το λόγο που δε νιώθεις πάντα μια άμεση θετική συναισθηματική αντίδραση σε κάθε θετική σκέψη. Πρώτον, πρέπει να εξετάσεις τη σκέψη που ακολούθησε τη θετική σκέψη: είναι μια σκέψη αμφιβολίας και σκεπτικισμού. Εδώ η συνήθειά σου αναλαμβάνει τον έλεγχο. Προσφέρεις πολύ χρόνο στην αρνητικότητα κάθε μέρα, όταν όμως κάνεις μια θετική σκέψη, την υπονομεύεις με μια αρνητική. Είναι επικίνδυνο επειδή συμβαίνει τόσο γρήγορα. Έχει σημασία να αντιληφθείς ότι αν δεν έκανες την αρνητική σκέψη μετά τη θετική, θα ένιωθες καλά.

Ο δεύτερος παράγοντας που δε σε αφήνει να νιώσεις καλά αμέσως μετά τη θετική σκέψη είναι, εξίσου σημαντικός. Το ονομάζω «συσσώρευση». Σύμφωνα με αυτό τον παράγοντα, η αρνητικότητα συσσωρεύεται στο μυαλό σου κατά τη διάρκεια της μέρας και κατά τη διάρκεια της ζωής σου. Εξαιτίας της τεράστιας αρνητικότητας που έχει συσσωρευτεί στο μυαλό σου, τελικά ‘το ποτήρι ξεχειλίζει’ με κάποια τυχαία αρνητική σκέψη. Δεν είναι αυτή η τυχαία σκέψη που μπορεί να σε καταβάλει, αλλά η συσσώρευση αρνητικότητας μες στο πέρασμα του χρόνου.

Αν μπορούσες να εξαφανίσεις το 90-95% των άχρηστων συσσωρευμένων αρνητικών σκέψεων από το μυαλό σου, αυτές οι αρνητικές σκέψεις που τώρα σε ρίχνουν στον πάτο του πηγαδιού δε θα σου έκαναν σχεδόν καμία εντύπωση. Σχεδόν καμία μεμονωμένη αρνητική σκέψη δεν έχει από μόνη της εξουσία πάνω σου, όταν όμως συσσωρευτούν εκατοντάδες ή και χιλιάδες τέτοιες στο μυαλό σου, θα έρθει κάποτε η στιγμή που δε θα μπορείς πια να τις αντιμετωπίσεις και θα γίνεις δυστυχισμένος ή καταθλιπτικός. Θέσε στόχο να εξαλείψεις σταδιακά το 100% της αρνητιτικότητας σου. Όσο πλησιάζεις το στόχο σου, τόσο μικρότερη συναισθηματική απήχηση θα έχουν πάνω σου οι μεμονωμένες αρνητικές σκέψεις.

Μερικές φορές, και ειδικά στην αρχή, βοηθάει να κρατάς ένα ημερολόγιο με την πρόοδό σου. Ασφαλώς ποτέ δε θα μπορέσεις να συνειδητοποιείς κάθε αρνητική σκέψη που κάνεις, επειδή, όπως είδες, το πρόβλημα είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος της αρνητικότητάς σου περνάει απαρατήρητο. Ένα ημερολόγιο, ωστόσο, θα σε βοηθήσει να παραμένεις εστιασμένος στο στόχο σου- δεν είναι ανάγκη να γράφεις όλες τις λεπτομέρειες – για παράδειγμα, αρκούν κάποιες γενικότητες τρεις φορές την ημέρα: «Σήμερα το πρωί κατάφερα να απαλλαγώ εντελώς από την αρνητικότητά μου», «Προσοχή, μετά το μεσημεριανό παραλίγο να παρασυρθώ» και ούτω καθεξής. Ένα ημερολόγιο μπορεί συνεχώς να σου υπενθυμίζει το στόγο σου. και να διατηρεί τη «συσσώρευσή» σου στο ελάχιστο.

Πως να κόψω τη συνήθεια της αρνητικής σκέψης Γνωρίζω δύο τρόπους με τους οποίους μπορώ να σε διαβεβαιώσω ότι μπορείς να απαλλαγείς από τη συνήθεια της αρνητικής σκέψης. Ο πρώτος είναι να αναθέσεις σε ένα φίλο ή, ακόμα, και σε κάποιον σύμβουλο, που θα πληρώσεις, να παρακολουθεί αυτά που θα λες για δύο τουλάχιστον μέρες. Ζήτησέ του να σε ελέγχει και να σε σταματά κάθε φορά που επιστρέφεις στην παλιά σου συνήθεια, να μη σε αφήνει να λες τίποτε αρνητικό ή απαισιόδοξο.

Τέρμα τα «Έχω δικαίωμα να θυμώνω», τα «Δε φαντάζεσαι τι μου συνέβη σήμερα» (αν πρόκειται για κάτι αρνητικό), τα «Δεν έπρεπε με τίποτα να είχα κάνει κάτι τέτοιο», και όλα τα ατελείωτα αρνητικά. Ειδικά στην αρχή δεν πρέπει να φερθείς με επιείκεια στον εαυτό σου. Ο καλύτερος τρόπος για να εξαλείψεις την αρνητικότητα από τη ζωή σου είναι να επιδιώκεις την πλήρη εξάλειψή της. Αυτό μπορείς να το καταφέρεις αντικαθιστώντας την παλιά συνήθεια της αρνητικής σκέψης με μια καινούρια συνήθεια: να αγνοείς την αρνητική σκέψη.

Ίσως εκπλαγείς δυσάρεστα με το πόσο συχνά αποτυγχάνεις. Μην το παίρνεις προσωπικά και προσπάθησε να διατηρήσεις την αίσθηση του χιούμορ σου. Ο φίλος σου ή ο σύμβουλος είναι κοντά σου για να σε βοηθήσουν. Από τη στιγμή που θα έχεις κόψει τη συνήθεια μπορείς να επιστρέψεις στη φυσιολογική ζωή σου και τα πάντα θα είναι διαφορετικά. Θα εξακολουθείς κάπου κάπου να απασχολείς το μυαλό σου με αρνητικές σκέψεις, αλλά θα τις βιώνεις εντελώς διαφορετικά. Είτε το πιστεύεις είτε όχι, θα σου φαίνονται χειρότερες. Σωστά διάβασες, χειρότερες.

Στην πραγματικότητα όμως θα είσαι πιο κοντά στην αποθεραπεία σου, γιατί θα έχεις μεταμορφώσει μια συνήθεια. Κάτι που ανέκαθεν θεωρούσες απόλυτα φυσιολογικό, απαραίτητο και υγιές, τώρα θα το βιώνεις σαν ένα κοπάδι βουβαλιών που τρέχει στο μυαλό σου. Θα νιώσεις τη διαφορά. Καθώς ο αρνητικός τρόπος σκέψης σου θα αρχίσει να σου φαίνεται θορυβώδης και απεχθής, θα θέλεις όλο και πιο πολύ να τον εξαφανίσεις. Όπως είπα και προηγουμένως, αυτό δεν είναι άρνηση, είναι ευφυΐα! Δεν αρνείσαι το γεγονός ότι κάνεις τις σκέψεις, απλώς εκπαιδεύεις το μυαλό σου να αγνοεί αυτά που δε θέλει. Καθώς ξοδεύεις όλο και λιγότερη ενέργεια σε αρνητικές σκέψεις, θα ανακαλύψεις ότι όλο και λιγότερες απαιτούν την προσοχή σου.

Ο δεύτερος τρόπος για να απαλλαγείς από τη συνήθεια της αρνητικής σκέψης είναι ίσως ακόμα πιο απλός, αλλά χρειάζεται περισσότερη αυτοπειθαρχία. Θα πρέπει να τον εφαρμόσεις μόνος σου: θα χρειαστείς ένα χαρτόνι για να γράψεις με μεγάλα, χοντρά γράμματα «Τι σκέφτομαι τώρα;» Θα το κουβαλάς μαζί σου, όπου κι αν πηγαίνεις, για ένα μήνα τουλάχιστον, και θα το βλέπεις όσο πιο συχνά γίνεται, κάθε λίγα λεπτά, αν μπορείς.

Ξέρω ότι ακούγεται βαρετό, ακόμα και απλοϊκό -κατά κάποιο τρόπο είναι- αλλά έχει αποτέλεσμα! Θα αρχίσεις να παρατηρείς πόσο συχνά υπονομεύεις τον εαυτό σου με αρνητικότητα και θα μπορείς να διακόπτεις τη διαδικασία. Πίσω και από τις δύο αυτές ασκήσεις υπάρχει μια κοινή λογική: προσπαθείς να κόψεις μια παλιά συνήθεια που δε φαίνεται σαν συνήθεια. Ο αρνητικός τρόπος σκέψης μπορεί να φαίνεται φυσιολογικός στους περισσότερους ανθρώπους, αλλά όχι αναγκαστικά και σ’ εσένα.

Πως αλλιώς να σκέφτομαι; Πολλοί άνθρωποί, φοβούνται να σταματήσουν να σκέφτονται αρνητικά, επειδή το έχουν συνηθίσει. Πώς αλλιώς πρέπει να σκέφτεσαι; Η απάντηση είναι πολύ απλή, αν και δεν είναι εύκολη: δεν έχει σημασία. Καθώς συλλαμβάνεις τον εαυτό σου να κάνει αρνητικές σκέψεις και ξεκινάς συνειδητά να τις σταματήσεις, θα ανακαλύψεις ότι το μυαλό σου είναι πιο καθαρό και ελεύθερο από κάθε άλλη φορά στο παρελθόν.

Οι παλιές σκέψεις θα αρχίσουν να αντικαθίστανται από άλλες πιο δημιουργικές με τρόπο φυσικό. Θα γίνεις ένα πολύ πιο δυναμικό άτομο. Θα φαίνεσαι φρέσκος κορέος, με ανανεωμένη έμπνευση και ακμαίο ηθικό. Το τελευταίο πραγμα στον κόσμο που θα σε απασχολεί θα είναι μήπως δεν έχεις αρκετά πράγματα να σκέφτεσαι!

Η μόνη λέξη που μπορεί να περιγράψει αυτό που θα νιώθεις αν σταματήσεις να σκέφτεσαι αρνητικά είναι υπέροχα. Η απουσία της αρνητικότητας θα σε ανανεώσει ως άνθρωπο. Η υγιής λειτουργία σου θα αναλάβει τον έλεγχο της ζωής σου. Όλα θα αλλάξουν: οι σκέψεις σου, η στάση σου στη ζωή και προπάντων τα συναισθήματά σου. Θα νιώθεις πάλι καλά. Απλώς δεν υπάρχει άλλος τρόπος να νιώσεις άσχημα, αν δεν κάνεις άσχημες σκέψεις και αν διατηρείς τον έλεγχο των σκέψεών σου.

Πριν να συνεχίσεις να διαβάζεις, κάνε την εξής άσκηση. Άφησε τις σκέψεις σου να ρέουν. Αν οτιδήποτε αρνητικό μπει στο μυαλό σον, αδιαφόρησε γι’ αυτό’ άφησε το να περάσει και να φύγει. Επικέντρωσε την προσοχή σον στην υγιή λειτουργία σου. Πώς νιώθεις τώρα;

Η απάντηση εξαρτάται απόλυτα από το τι σκέφτεσαι. Αν οι σκέψεις σου είναι γεμάτες ελπίδα και θετικότητα, έτσι θα είναι και τα συναισθήματά σου. Αν είναι αρνητικές και απαισιόδοξες, το ίδιο και αυτά. Η κεντρική ιδέα είναι η εξής: γίνεσαι ό,τι σκέφτεσαι όλη μέρα. Θέλεις να σκέφτεσαι για δυστυχία, πόνο και προβλήματα, ή για αγάπη, καλοσύνη, ελπίδα και δυνατότητες; Η απάντησή σου θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τα συναισθήματά σου. Δοκίμασέ το. Μπορεί να έχει αποτέλεσμα και σ’ εσένα. Μπορείς να νιώσεις πάλι καλά!