Θρησκεία και Ψυχιατρική

Πιστεύω ότι αυτοί οι εξαιρετικοί ισχυρισμοί απαιτούν εξαιρετικές αποδείξεις – και λέγοντας αυτό εννοώ αποδείξεις πέραν του απλού βιώματος, το οποίο, όπως γνωρίζουν οι ψυχοθεραπευτές, είναι εύθραυστο, επισφαλές, ευμετάβλητο και εξαιρετικά ευεπηρέαστο.

«Οι εκπληκτικές θεωρίες είναι ότι εσείς, οι χαρές σας, οι λύπες σας, οι αναμνήσεις σας και οι φιλοδοξίες σας, η αίσθηση της ελεύθερης βούλησής σας, δεν είναι στην πραγματικότητα παρά η συμπεριφορά μιας τεράστιας συνάθροισης νευρικών κυττάρων και των μορίων που συνδέονται μ΄αυτά» -Francis Crick

Η θρησκεία είναι μια αλήθεια που εκφράζεται με ψεύδη, αλληγορίες και μύθους - Σοπενάουερ

Αλλά όταν οι κοντόφθαλμοι θρησκευτικοί δάσκαλοι είτε παρανοούν την αλληγορία και τη μεταφορά, θεωρώντας τες ιστορική αλήθεια, είτε επιλέγουν συνειδητά να τις διδάξουν μ’ αυτό τον τρόπο και ν’ αντικαταστήσουν κάθε μορφή λογικής σκέψης με την βιβλική αυθεντία, κινδυνεύουν να μας αποξενώσουν.

Η δυνατότητα για πίστη είναι ισχυρότερη στην παιδική ηλικία.

Συγκρίσεις ανάμεσα στην υπαρξιακή ψυχοθεραπεία και τη θρησκευτική παρηγοριά… Κατά μια έννοια είναι ξαδέρφια, έχουν τους ίδιους προγόνους και τις ίδιες μέριμνες. Μοιράζονται μια κοινή αποστολή: διακονούν την απόγνωση που είναι εγγενής στην ανθρώπινη μοίρα.

Το πένθος μας φέρνει αντιμέτωπους όχι μόνο με την απώλεια αλλά και με την δική μας θνητότητα.

Η σκέψη, το συναίσθημα και η συμπεριφορά του ατόμου γεννιούνται από δυνάμεις που βρίσκονται μέσα του σε σύγκρουση. -Φρόυντ

Αν επιτρέψουμε στον εαυτό μας να παραμερίσει ή να βάλει σε παρένθεση τις καθημερινές έγνοιες της ζωής του και ν’ αναλογιστεί βαθύτερα τη θέση του μέσα στο σύμπαν, τότε αγγίζουμε αναπόφευκτα τις βαθιές δομές της ύπαρξης. Τέσσερις έσχατες έγνοιες, …σχετίζονται πολύ στενά με την ψυχοθεραπεία: ο θάνατος, η μοναξιά, η ανάγκη νοήματος και η ελευθερία.

…και κανένας άνθρωπος δεν είναι άτρωτος στις εγγενείς τραγωδίες της ύπαρξης.

Η θρησκεία ξεπροβάλλει ως θεμελιώδης προσπάθεια του ανθρώπινου γένους να καθησυχάσει το άγχος της ύπαρξης.

Αντί να έχουμε δημιουργηθεί από θεούς, εμείς δημιουργούμε θεούς με την ανακούφισή μας και όπως έχουν τονίσει οι φιλόσοφοι από τις απαρχές του ανθρώπινου λόγου, τους δημιουργούμε καθ’ ομοίωσίν μας.

Ένα από τα κύρια έργα της ζωής μας είναι να επινοήσουμε έναν σκοπό αρκετά στέρεο για να στηρίξει μια ολόκληρη ζωή.

Ακόμα και τώρα τώρα, δεν ξέρω τί θέλω να κάνω όταν μεγαλώσω.

Πολλοί φοβούνται την ανία. Ακόμη και η παραμικρή υποψία ανίας τους στέλνει ξανά πίσω στο παιχνίδι.

Είναι καλύτερα να μην κυνηγά κανείς επί τούτου ένα νόημα για τη ζωή του αλλά να το αφήνει να αναδυθεί μέσα από την αυθεντική και την ουσιαστική συμμετοχή, από την καταβύθιση σε μια ενασχόληση που μας διευρύνει, μας γεμίζει και μας κάνει να υπερβούμε τον εαυτό μας.

Ξέρω πως είμαστε όλοι πλοία που ταξιδεύουμε στο σκοτάδι κι ότι ο καθένας από μας είναι ένα πλοίο μοναχικό, είναι όμως τόσο ανακουφιστικό να βλέπεις τα φώτα των γειτονικών πλοίων να σκαμπανεβάζουν πλάι σου.

Ο Jaspers περιέγραψε ως κύριο όχημα την «οριακή εμπειρία», μια κεραυνοβόλα μη αναστρέψιμη εμπειρία που μετακινεί το άτομο από μια καθημερινή σε μια πιο αυθεντική διάθεση. Απ’ όλες τις πιθανές οριακές εμπειρίες η αντιπαράθεση με το θάνατο είναι η πιο ισχυρή.

Παρόλο που η σωματική διάσταση του θανάτου μας καταστρέφει, η ιδέα του θανάτου μπορεί να μας σώσει.

Η απατηλή πίστη στο υπερφυσικό, όχι η έλλειψη πίστης, είναι που θα μας καταστρέψει.

Εκείνοι που νιώθουν ότι έχουν ζήσει πλούσια τη ζωή τους ότι έχουν εκπληρώσει τις δυνατότητές τους και τον προορισμό τους, βιώνουν λιγότερο πανικό μπροστά στο θάνατο.