Σε Τόπους Δύναμης Μιλάμε στους Θεούς

Εάν δε κάποιος θεωρεί μεν λογικό και αληθινό το αμετάβλητο των Θεών, αλλά απορεί δε πως γίνεται να χαίρονται με τους καλούς και να αποστρέφονται τους κακούς, να οργίζονται με τους σφάλλοντας και να ευμενίζονται με εξιλεώσεις, η απάντηση είναι ότι δεν χαίρεται ο Θεός διότι όποιος χαίρεται επίσης και λυπάται, ούτε οργίζεται διότι η οργή είναι πάθος, ούτε με δώρα εξευμενίζεται- διότι εάν συνέβαινε αυτό θα ήττατο από τις ηδονές, -ούτε επηρεάζεται από τα ανθρώπινα πράγματα το Θείον, για το καλό ή για το κακό. Αντιθέτως οι Θεοί είναι πάντοτε αγαθοί και μόνον ωφέλειες παρέχουν, δεν βλάπτουν δε ποτέ καθώς πάντοτε στην ίδια βρίσκονται κατάσταση.

Εμείς δε, εάν μεν είμαστε αγαθοί, επικοινωνούμε με τους Θεούς λόγω της ομοιότητάς μας με αυτούς, εάν δε, είμαστε κακοί, αποχωριζόμαστε από αυτούς λόγω της ανομοιότητας μας. Και όταν μεν ζούμε κατ’ Αρετήν παραμένουμε κοντά στους Θεούς, όταν γινόμαστε δε κακοί τους κάνουμε εχθρούς μας, όχι βεβαίως επειδή έχουν εναντίον μας οργισθεί, αλλά επειδή τα σφάλματά μας, τους εμποδίζουν να μας φωτίσουν καθώς με κολαστικές οντότητες συνδεόμαστε.

Εάν δε, με προσευχές και θυσίες τα σφάλματά μας επανορθώνουμε και νομίζουμε ότι έχουμε εξευμενίσει και μεταβάλει τους Θεούς, στην πραγματικότητα, δια της πράξεως μας και της επιστροφής προς το Θείο, αυτοθεραπευόμαστε από την κακία μας και απολαμβάνουμε ξανά την αγαθότητα των Θεών, ωσάν να λέμε ότι ο Θεός αποστρέφεται τους κακούς, όπως και ο Ήλιος κρύβεται από εκείνους που έχουν χάσει την όρασή τους.

Από αυτά εξηγείται το ζήτημα των θυσιών και των λοιπών τιμών που αποδίδονται στους Θεούς. Διότι το ίδιο μεν το Θείον δεν έχει ανάγκες, οι δε τιμές προσφέρονται αποκλειστικώς για την δική μας ωφέλεια. Και η μεν Πρόνοια των Θεών απλώνεται παντού και απλώς απαιτείται μόνο κάποια ικανότητα για να τη δεχθούμε, η κάθε ικανότης αποκτάται δια της μυήσεως και της ομοιώσεως προς τους Θεούς.

Δι’ αυτό λοιπόν οι μεν Ναοί εκτίσθηκαν ως εικόνες του ουρανού, οι δε Βωμοί ως εικόνες της γης, τα δε αγάλματα ως εικόνες της ζωής -δια αυτό και επλάσθησαν ωσάν ζωντανά όντα- οι δε ευχές ως εικόνες του νοερού τα δε μυστηριακά σύμβολα ως εικόνες των αρρήτων ουρανίων δυνάμεων, τα δε βότανα και οι λίθοι ως εικόνες της ύλης, τα δε θυσιαζόμενα όντα ως εικόνες της εντός μας αλόγου ζωής. Από όλα αυτά δε, οι Θεοί δεν κερδίζουν τίποτε – διότι τι περισσότερο θα μπορούσαν να γίνουν από Θεοί- εμείς όμως κερδίζουμε την επαφή μαζί τους.

Σαλλούστιος, Περί Θεών και Κόσμου