Γιατί δυσκολευόμαστε να δεχτούμε φροντίδα και καλοσύνη από τους άλλους

Η τέχνη της αποδοχής είναι ένα θέμα για το οποίο μιλώ συχνά. Ως ψυχοθεραπευτής, συχνά παρατηρώ πόσο δύσκολο είναι για τους ανθρώπους να λαμβάνουν. Θα πιστεύετε μάλλον ότι θα το κατέχω το θέμα πλήρως, αφού γράφω κι γι’ αυτό. Όταν πρόσφατα είχα μια ευκαιρία να την εξασκήσω, αντιλήφθηκα ότι η αποδοχή δεν είναι τόσο εύκολη ούτε για εμένα.

Καθώς περπατούσα μια μέρα, ο αέρας μου πήρε το καπέλο. Ένας ευγενικός κύριος το σήκωσε και μου το έδωσε. Και επειδή ήταν ξαφνικό, ένιωσα ένα περίεργο μείγμα άβολων συναισθημάτων.

Βρέθηκα ξαφνικά σε μια κατάσταση, στην οποία ένας άνθρωπος που προσέφερε κάτι – όχι μόνο το καπέλο μου, αλλά και την καλοσύνη του. Η άμεση παρόρμησή μου ήταν να σκύψω και να σηκώσω μόνος μου το καπέλο πριν το κάνει αυτός, δηλώνοντας το μήνυμα ότι μπορώ και μόνος μου να με φροντίσω και δεν χρειάζομαι τη βοήθεια κανενός. Όταν όμως με πρόλαβε, βρέθηκα να νιώθω περίεργα.

Αντί να ολοκληρώσω την κίνησή μου προς το καπέλο, αποφάσισα σε εκείνα τα κλάσματα δευτερολέπτων να ενεργοποιήσω την ενσυνειδητότητά μου και να παρατηρήσω τι μου συνέβαινε. Μπόρεσα να παρατηρήσω τη δυσφορία μου. Ήταν κάτι σαν:

– Δεν θέλω να ενοχλήσω κανέναν

– Δεν θέλω κανείς να βγει από το πρόγραμμά του και να ασχοληθεί μαζί μου

– Δεν θέλω να με βλέπουν ως άνθρωπο που χρειάζεται βοήθεια και δεν ξέρει πώς να φροντίζει τον εαυτό του.

Ήταν λίγο ντροπιαστικό να αναγνωρίζω ότι ήμουν ο τυπικός άνδρας της Δύσης, εκπαιδευμένος να είμαι ανεξάρτητος – να προβάλω την εικόνα του «δυνατού». Αλλά τότε κάτι άλλαξε μέσα μου, καθώς πήρα μια απόσταση από την κατάσταση. Σκέφτηκα ότι αν και ψυχοθεραπευτής, δεν είμαι καλύτερος από τους άλλους. Και στη συνέχεια αναρωτήθηκα γιατί είναι τόσο δύσκολο για εμένα να λάβω; Αντιλήφθηκα μια αίσθηση ντροπής να λάβω βοήθεια.

Η ντροπή είναι η αίσθηση ότι κάτι δεν πάει καλά με εμένα – μια επώδυνη αίσθηση άμυνας και αυτολύπησης. Υπάρχει μια πεποίθηση ότι αν κάποιος δει τα αληθινά ή έστω φανταστικά μειονεκτήματα, θα χάσω τον σεβασμό. Θα κριθώ αρνητικά.

Και μετά μια πιο ευγενική σκέψη έκανε την εμφάνισή της. Πρόκειται για παλιά συναισθήματα και πεποιθήσεις που είναι βαθιά εσωτερικευμένες. Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική από αυτό που βλέπω. Φαντάστηκα πώς θα αντιδρούσα αν ο άνδρας ήταν εκείνος που έχανε το καπέλο του.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα αντιδρούσα με τον ίδιο τρόπο. Θα ήμουν χαρούμενος να προσφέρω βοήθεια όχι επειδή θα τον αντιλαμβανόμουν ως αβοήθητο ή αδύναμο, αλλά επειδή νιώθω όμορφα να βοηθάω, να φανώ χρήσιμος. Είναι μια ιδιαίτερη μορφή σύνδεσης, ειδικά αν ο άλλος λάβει την πράξη μου θετικά.

Αναγνώρισα επίσης ότι όπως κι εγώ, έτσι κι αυτός θα ένιωσε χρήσιμος. Αν δεν το έκανε, θα ήταν μάλλον μια άρνηση και μια αποφυγή της ανθρώπινης σύνδεσης. Καθώς λοιπόν σκεφτόμουν όλα αυτά, πήρα μια βαθιά ανάσα και επέτρεψα στον εαυτό να λάβει όχι μόνο το καπέλα, αλλά και την καλή πρόθεση. Χαμογέλασα, τον ευχαρίστησα και συνέχισα το δρόμο μου λίγο διαφορετικός.