Ο άνθρωπος που λέει ‘αυτό δε γίνεται’ δεν πρέπει να απασχολεί εκείνον που το κάνει

Αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα όχι όπως είναι πραγματικά, αλλά σε σχέση με αυτό που είμαστε εμείς. Συνεπώς, όταν ένα όραμα παρεμποδίζεται, αυτό οφείλεται συνήθως σε πρόβλημα των ανθρώπων. Υπάρχουν δέκα κατηγορίες ανθρώπων οι οποίοι εμποδίζουν την εφαρμογή ενός οράματος.

1. ΗΓΕΤΕΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ

Τα πάντα είναι θέμα ηγεσίας. Το απόφθεγμα αυτό βεβαίως ισχύει και στη μετάδοση του οράματος. Ένας ηγέτης περιορισμένων δυνατοτήτων είτε δεν έχει όραμα είτε δεν έχει την ικανότητα να το μεταδώσει αποτελεσματικά.

Ο Πρωθυπουργός της Γαλλίας είπε κάποτε, “Αν κάνεις μεγάλα πράγματα, προσελκύεις μεγάλους άνδρες. Αν κάνεις μικρά πράγματα, προσελκύεις μικρούς άνδρες. Οι μικροί άνθρωποι συνήθως προκαλούν προβλήματα.” Κατόπιν σταμάτησε, κούνησε με θλίψη το κεφάλι του, και πρόσθεσε, “Αντιμετωπίζουμε τεράστιο πρόβλημα”.

2. ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΣΚΕΠΤΟΝΤΑΙ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ

Ο Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω είπε, “Κάποιοι αντιλαμβάνονται τα πράγματα όπως είναι και αναρωτιούνται ‘Γιατί;’ [στερεότυπη σκέψη]. Εγώ ονειρεύομαι τα πράγματα όπως δεν υπήρξαν ποτέ και αναρωτιέμαι ‘Γιατί όχι;’ [δημιουργική σκέψη].”

Ο Τσάρλυ Μπράουν δείχνει τα χέρια του στη φίλη του τη Λούσυ και λέει, “Αυτά είναι τα χέρια που ίσως κάποια μέρα πετύχουν μεγάλα πράγματα. Αυτά είναι τα χέρια που μπορεί κάποια μέρα να φτιάξουν αριστουργήματα! Μπορεί να χτίσουν τεράστιες γέφυρες, ή να θεραπεύσουν τους ασθενείς, ή να βάλουν φοβερά καλάθια, ή να γράψουν σπαραξικάρδια μυθιστορήματα! Αυτά είναι τα χέρια που μπορεί μια μέρα να αλλάξουν τη μοίρα της ανθρωπότητας!”

Η Λούσυ, που πάντοτε αντιλαμβάνεται τα πράγματα όπως είναι, απαντάει, “Έχουν μαρμελάδα πάνω τους”.

3. ΔΟΓΜΑΤΙΚΟΙ

Πολλά οράματα δεν υλοποιούνται εξαιτίας μονοκόμματων, δογματικών ανθρώπων. Για να είναι κανείς απόλυτα βέβαιος για κάτι, πρέπει ή να γνωρίζει τα πάντα ή να αγνοεί τα πάντα σχετικά με αυτό. Τις περισσότερες φορές, ο δογματικός δε γνωρίζει τίποτε αλλά συνηθίζει να έχει άποψη. Για παράδειγμα, “Ο,τι μπορούσε να εφευρεθεί έχει ήδη εφευρεθεί”. Πρόκειται για λόγια του Charles Η. Duell, διευθυντή του Οργανισμού Ευρεσιτεχνιών των ΗΠΑ, το 1899! Φυσικά, ο Duell δεν υπήρξε ο μόνος. Ο Πρόεδρος Grover Cleveland δήλωσε κάποτε (το 1905) ότι “οι λογικές και υπεύθυνες γυναίκες δε θέλουν να ψηφίζουν”. Μετά, ήταν ο Robert Miliken, ο οποίος τιμήθηκε με Νόμπελ φυσικής, που δήλωσε το 1923, “Δεν υπάρχει περίπτωση να δαμασει ποτέ ο άνθρωπος τη δύναμη του ατόμου”. Ο Λόρδος Κέλβιν, πρόεδρος της Βρετανικής Βασιλικής Εταιρείας (πρόκειται για επιστημονικό οργανισμό), δήλωσε το 1885, “Είναι αδύνατον να κατασκευαστούν ιπτάμενες μηχανές βαρύτερες από τον αέρα”.

4. ΜΟΝΙΜΑ ΧΑΜΕΝΟΙ

Πολλοί άνθρωποι αναλογίζονται τις αποτυχίες του παρελθόντος και φοβούνται τον κίνδυνο που εμπεριέχει η επιδίωξη κάποιου οράματος. Η γνώμη τους είναι ότι, “Αν δεν πετύχεις με την πρώτη φορά, κατάστρεψε όλα τα στοιχεία που μαρτυρούν ότι προσπάθησες”. Καταστρέφουν επίσης και τις προσπάθειες όλων των άλλων να προσπαθήσουν πάλι.

5. ΕΚΕΙΝΟΙ ΠΟΥ ΕΠΑΝΑΠΑΥΟΝΤΑΙ

Οι άνθρωποι επιζητούν την άνεση, τη σιγουριά, και την ασφάλεια στη ζωή τους. Την άνεση ακολουθεί κατά πόδας η μακαριότητα, τη σιγουριά η ανία, και την ασφάλεια η έλλειψη οράματος. Η φωλιά είναι το κατάλληλο μέρος για έναν κοκκινολαίμη όσο είναι ακόμη αυγό. Δεν είναι όμως κατάλληλη για τον κοκκινολαίμη όταν αποκτήσει φτερά. Είναι ωραίο μέρος για να σκάσεις από το αυγό όχι όμως και για να πετάξεις. Πάντοτε είναι θλιβερό να μη θέλουν οι άνθρωποι να εγκαταλείψουν τις φωλιές της ζωής τους.

Σε ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Leadership, η Lynn Anderson περιγράφει αυτό που συμβαίνει όταν οι άνθρωποι χάσουν το όραμά τους. Μια ομάδα ταξιδιωτών έφτασε στις ακτές της Αμερικής πριν 370 χρόνια. Οπλισμένοι με όραμα και θάρρος, είχαν έλθει να εγκατασταθούν στη νέα ήπειρο. Τον πρώτο χρόνο, ίδρυσαν μια πόλη. Το δεύτερο χρόνο, εξέλεξαν το δημοτικό συμβούλιο. Τον τρίτο, η κυβέρνηση πρότεινε να κατασκευάσουν ένα δρόμο που οδηγούσε πέντε μίλια δυτικά σε ακατοίκητη και ανεξερεύνητη περιοχή. Τον τέταρτο όμως χρόνο, οι άνθρωποι κατήγγειλαν το δημοτικό συμβούλιο με πρόφαση πως ένας τέτοιος δρόμος μέσα στο δάσος ήταν σπατάλη των δημοσίων πόρων. Για κάποιο λόγο, εκείνοι οι προοδευτικοί άνθρωποι είχαν πάψει να οραματίζονται. Κάποτε κατάφεραν να οραματιστούν μια ζωή πέρα από τον ωκεανό, και τώρα δεν μπορούσαν να δουν πέντε μίλια μακριά τους.

6. ΛΑΤΡΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ

Οι Βρετανοί ήταν πάντοτε οπαδοί του συντηρητισμού. Ο John F. Parker, στο βιβλίο του Roll Call διηγείται την ιστορία ενός υπαλλήλου ο οποίος, για περισσότερα από είκοσι χρόνια, χωρίς να υπάρχει εμφανής λόγος, στεκόταν στη βάση μιας σκάλας που οδηγούσε στη Βουλή των Κοινοτήτων. Τελικά, κάποιος εξέτασε την περίπτωση και ανακάλυψε πως τη θέση αυτή κατείχαν άτομα από την οικογένεια του υπαλλήλου εδώ και τρεις γενιές. Διαπιστώθηκε πως ξεκίνησαν όταν η σκάλα βάφτηκε και ο παππούς του σημερινού υπαλλήλου ανέλαβε να προειδοποιεί τους ανθρώπους να μην πατήσουν πάνω στην υγρή μπογιά.

Κάποιος Βρετανός δημοσιογράφος, όταν πληροφορήθηκε την περίπτωση, σχολίασε, “Η μπογιά είναι πια παρελθόν, όχι όμως και η θέση”.

7. ΟΣΟΙ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ

Μερικοί άνθρωποι αισθάνονται πάντοτε άβολα όταν πρέπει να ξεχωρίσουν από το πλήθος. Θέλουν να ανήκουν σε μια ομάδα, και όχι να αποτελούν εξαίρεση. Οι άνθρωποι αυτοί θα υιοθετήσουν ένα όραμα μόνον όταν το έχει ήδη κάνει η πλειοψηφία. Ποτέ δεν πρωτοστατούν.

Οι αληθινοί ηγέτες ανήκουν πάντα στη μειοψηφία γιατί η σκέψη τους έχει προχωρήσει πέρα από τις πεποιθήσεις της τρέχουσας πλειοψηφίας. Ακόμη και όταν η πλειοψηφία τούς φτάσει, οι ηγέτες θα έχουν ήδη προοδεύσει περισσότερο και έτσι, κάθε φορά, θα ανήκουν στη μειοψηφία.

8. ΟΙ ΕΝΤΟΠΙΣΤΕΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ

Μερικοί άνθρωποι ανακαλύπτουν ένα πρόβλημα σε κάθε λύση. Συνήθως, τα εμπόδια είναι αυτά που βλέπεις όταν πάψεις να κοιτάζεις το στόχο. Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι κάποιοι θεωρούν σημάδι ωριμότητας την ικανότητα να διακρίνει κανείς προβλήματα. Δεν είναι όμως. Είναι σημάδι ανθρώπου χωρίς όραμα. Οι άνθρωποι αυτοί ματαιώνουν υπέροχα οράματα, παρουσιάζοντας προβλήματα που δεν επιδέχονται λύση.

Ο Καρδινάλιος John Henry Newman είπε ότι τίποτε δε θα γινόταν ποτέ αν ο καθένας περίμενε μέχρι να γίνει τόσο καλός σε αυτό που επιχειρεί ώστε κανείς να μη βρει ποτέ κάποιο ψεγάδι.

9. ΟΙ ΕΓΩΚΕΝΤΡΙΚΟΙ

Οι άνθρωποι που ζουν μόνο για τον εαυτό τους έχουν πολύ μικρή εμβέλεια. Επίσης, ποτέ δεν καταφέρνουν πολλά. Οι μεγάλοι στόχοι επιτυγχάνονται μόνο με τη συντονισμένη προσπάθεια πολλών. Τα εγωκεντρικά άτομα είναι καταστροφείς οραμάτων.

10. ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ

Κάποιοι άνθρωποι διαθέτουν το ταλέντο να πατούν πάντοτε λάθος πλήκτρα. Ακόμη και από το καλύτερο μουσικό όργανο, μόνο τον ήχο της παραφωνίας μπορούν να προκαλέσουν. Όλα τα τραγούδια τους παίζονται σε ελάσσονα κλίμακα. Παντού μεταδίδουν τη νότα της απαισιοδοξίας. Όλοι οι πίνακές τους είναι σκοτεινοί. Οι προοπτικές τους είναι πάντοτε δυσοίωνες, οι καιροί είναι πάντοτε κακοί, και τα οικονομικά πηγαίνουν άσχημα. Όλα πάνω τους μοιάζουν να συρρικνώνονται. Τίποτε στη ζωή τους δεν εξαπλώνεται και δε μεγαλώνει.

Οι άνθρωποι αυτοί μοιάζουν με τον άνδρα που, μαζί με πολύ κόσμο στον ποταμό Χάντσον, παρακολουθούσε τον πρώτο απόπλου ατμοπλοίου. Διαρκώς μουρμούριζε, “Δε θα τα καταφέρουν να το ξεκινήσουν. Δε θα τα καταφέρουν να το ξεκινήσουν.” Τα κατάφεραν όμως. Ο ατμός βγήκε από το φουγάρο και το πλοίο ξεκίνησε. Αμέσως, ο ίδιος άντρας άλλαξε τροπάριο, “Δε θα τα καταφέρουν να το σταματήσουν. Δε θα τα καταφέρουν να το σταματήσουν.”

Η παρακάτω κινέζικη παροιμία είναι από τις αγαπημένες μου, “Ο άνθρωπος που λέει ‘αυτό δε γίνεται’ δεν πρέπει να απασχολεί εκείνον που το κάνει”.