Διαζύγιο γονέων διαμορφώνει τέκνα - Η επίδραση του διαζυγίου στα παιδιά

Η δυσάρεστη απόφαση και εμπειρία ενός διαζυγίου, εκ των πραγμάτων, δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστα και τα παιδιά του ζευγαριού. Μάλιστα, τη συγκεκριμένη επιρροή, θα μπορούσαμε να τη χαρακτηρίσουμε και ως μία τραγική ειρωνεία της ζωής, αν αναλογιστούμε ότι η γέννηση των παιδιών φέρνει ευτυχία και ενώνει το ζευγάρι.

Παιδιά, η σανίδα σωτηρίας μιας προβληματικής σχέσης

Αλλά και σε μία προβληματική οικογένεια, η τεκνογονία, κατά κάποιον τρόπο, είναι ο τελευταίος διορθωτικός ελιγμός του ζευγαριού, προκειμένου να περισώσει ό,τι έχει απομείνει από τη διαταραγμένη σχέση του. Όταν υπάρχουν σημαντικά προβλήματα και διενέξεις σε μία σχέση, η γέννηση ενός παιδιού, αποτελεί μία σωτήρια προσωρινή λύση και διέξοδο· θα λέγαμε κυριολεκτικά ότι είναι μία σανίδα σωτηρίας, δια της οποίας δύο άνθρωποι παροδικά εξέρχονται από τη βαλτωμένη σχέση τους, προκειμένου να ξεχαστούν από τις δυσκολίες τις οποίες πραγματικά θα ξανασυναντήσουν αργότερα μπροστά τους.

Θα ήταν λοιπόν επιλήψιμο για ένα ζευγάρι και το εξής γεγονός: Ενώ αγωνίστηκε για μεγάλο διάστημα να διασώσει το γάμο του και τελικά πήρε την απόφαση να χωρίσει, δεν προέβλεψε προηγουμένως με σοβαρότητα να προστατέψει, να φροντίσει και να εξασφαλίσει μία όσο το δυνατόν με λιγότερες επιπτώσεις, ομαλή και αξιοπρεπή συναισθηματική μετάβαση των αθώων θυμάτων, των παιδιών τους σε διαφορετική μορφή οικογένειας.

Τι εστί διαζύγιο για τα παιδιά

Για την κατασκευή ενός σπιτιού απαιτούνται κάθετες κολώνες και οριζόντια δοκάρια· αυτά τα δύο είναι ικανά να κάνουν την κατοικία να αντέχει σε σεισμούς. Όταν όμως δύο στύλοι απομακρυνθούν-γκρεμιστούν, φυσικό επακόλουθο είναι το κτήριο να καταρρεύσει. Χρησιμοποίησα τους παραπάνω δομικούς όρους, προκειμένου στη συνέχεια να κατανοηθεί ότι κάπως έτσι αισθάνονται και τα παιδιά, όταν υλοποιηθεί ένα διαζύγιο. Στύλοι που στηρίζουν ολόκληρη την οικογενειακή εστία είναι οι γονείς και όταν χωρίσουν, αυτό έχει ουσιαστικές επιπτώσεις στα παιδιά τους. Και αυτό συμβαίνει, διότι για εκείνα καταρρέει στην πραγματικότητα ένας κόσμος, η οικογενειακή τους εστία, και χρειάζονται σωστό τρόπο για να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Επομένως, πριν από το διαζύγιο χρήσιμο και ωφέλιμο είναι το ζευγάρι να συλλογιστεί τον πλέον κατάλληλο τρόπο και χειρισμό με τον οποίο θα αποφασιστεί ο χωρισμός του.

Σύμφωνα με έρευνες, το διαζύγιο γενικά επηρεάζει την νοητική, συναισθηματική, ψυχοκοινωνική και σεξουαλική ανάπτυξη του παιδιού. Πιο συγκεκριμένα, πιθανότατα, λόγω της ενδεχόμενης φυσικής και μερικές φορές συναισθηματικής απομάκρυνσης των γονέων και ειδικότερα του προσώπου στο οποίο το παιδί είχε ιδιαίτερα προσκολληθεί, υπάρχει ο κίνδυνος να αναπτυχθεί ανασφάλεια που θα το αποτρέπει από τις διαπροσωπικές επαφές και την έκφραση των συναισθημάτων του.

Η εκδήλωση αισθημάτων ενοχής είναι ένα άλλο σημαντικό γεγονός που επηρεάζει τα παιδιά, διότι όταν δεν μπορούν να αντιληφθούν τους παράγοντες που προκάλεσαν τον χωρισμό των γονέων τους, αισθάνονται ότι είναι τα ίδια υπεύθυνα για το γεγονός αυτό. Η εμφάνιση επίσης θυμού, ανυπακοής, πρόωρης σεξουαλικής δραστηριότητας, παραβατικότητας, είναι μερικά άλλα σημαντικά στοιχεία που πιθανότατα να εκδηλωθούν.

Οι επιπτώσεις του διαζυγίου στα παιδιά

Σε ορισμένες περιπτώσεις, το παιδί μπορεί να εισέλθει σε γονεϊκό ρόλο. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι το παιδί (σε ασυνείδητο πάντα επίπεδο) θα βγει από τον ρόλο του και θα αναπληρώσει τον γονέα που δεν είναι πια μαζί του. Με αυτόν τον τρόπο θα ανταποκρίνεται στις συναισθηματικές ανάγκες του γονέα με τον οποίο παραμένει, με αποτέλεσμα αυτό να προεκταθεί και στην ενήλικη ζωή του, δηλαδή η συνδρομή προς όλους, πριν να του το ζητήσουν. Με άλλα λόγια, η φροντίδα αυτή που θα του κληροδοτηθεί, θα το ακολουθεί και στην υπόλοιπη ζωή του, παραμερίζοντας έτσι τις προσωπικές του ανάγκες και δίνοντας προτεραιότητα στις ανάγκες των άλλων.

Η πιθανή εμφάνιση ψυχοσωματικών διαταραχών, όπως πονοκέφαλοι, ζαλάδες, νυκτερινή ενούρηση κ.ά. είναι άλλη μία επιπλέον επίπτωση, όταν τα παιδιά δεν εκφράζουν τα συναισθήματά τους, τις ανησυχίες και τις επιθυμίες τους.

Φυσικά οι παραπάνω συνέπειες του διαζυγίου που επιγραμματικά παρουσιάσαμε, βιώνονται από τα παιδιά με διαφορετικό τρόπο και βαθμό, ανάλογα με την ηλικία τους και τον χαρακτήρα τους, αλλά και με το πώς οι ίδιοι οι γονείς τους το έχουν διαχειριστεί. Οι αρνητικές επιπτώσεις για παράδειγμα, μπορούν να περιοριστούν, όταν το ζευγάρι χειριστεί από κοινού και επί της ουσίας κατάλληλα τον χωρισμό τους. Ειδικότερα, η αποφυγή συγκρούσεων, εχθρότητας και διχασμού πριν και μετά από το διαζύγιο και η διαρκής και ειλικρινής αγάπη, το ενδιαφέρον, η ζεστασιά και η φροντίδα προς τα παιδιά είναι μερικά βασικά και απαραίτητα στοιχεία που διευκολύνουν την προσαρμογή τους μετά από τον χωρισμό των γονέων. Με απλά λόγια η σωστή στάση, η κοινή γραμμή και η ουσιαστική συνεργασία των γονέων θα μπορέσουν να απαλύνουν τις συνέπειες του διαζυγίου προς τα παιδιά.

Πότε σταματάει να επηρεάζει ένα διαζύγιο

Σχετικά με τη χρονική διάρκεια των επιπτώσεων του διαζυγίου, οι έρευνες καταδεικνύουν ότι κυμαίνεται μεταξύ 2 έως και 10 έτη και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να παραμείνουν και στην ενήλικη ζωή.

Ωστόσο, όπως κανονικά όλες οι «τομές» των δυσκολιών, των τραυματικών βιωμάτων και προβλημάτων της ζωής, όταν φροντιστούν και αντιμετωπιστούν με σωστό τρόπο και υπομονή, σταδιακά αρχίζουν να επουλώνονται και οι πληγές να κλείνουν, αφήνοντας μονάχα μία αναμνηστική ουλή, κάπως έτσι μπορούν να ξεπεραστούν και οι επιδράσεις ενός διαζυγίου, εφόσον υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες και προϋποθέσεις.

Γι΄αυτό αγαπητοί μου, μπορεί να χωρίζετε ως ζευγάρι, μείνετε τουλάχιστον ενωμένοι ως γονείς, επιβεβαιώνοντας την αγάπη σας προς τα παιδιά αλλά και διαβεβαιώνοντάς τα ότι θα εξακολουθείτε να υπάρχετε ως οικογένεια αλλά με διαφορετικό τρόπο και μορφή.