Αρχαία Ελληνική Γραμματεία: ΗΣΙΟΔΟΣ - Ἔργα καὶ Ἡμέραι (765-793)

Ἤματα δ᾽ ἐκ Διόθεν πεφυλαγμένος εὖ κατὰ μοῖραν
πεφραδέμεν δμώεσσι· τριηκάδα μηνὸς ἀρίστην
ἔργα τ᾽ ἐποπτεύειν ἠδ᾽ ἁρμαλιὴν δατέασθαι,
εὖτ᾽ ἂν ἀληθείην λαοὶ κρίνοντες ἄγωσιν.
Αἵδε γὰρ ἡμέραι εἰσὶ Διὸς παρὰ μητιόεντος·
770 πρῶτον ἔνη τετράς τε καὶ ἑβδόμη ἱερὸν ἦμαρ
(τῇ γὰρ Ἀπόλλωνα χρυσάορα γείνατο Λητώ)
ὀγδοάτη δ᾽ ἐνάτη τε. δύω γε μὲν ἤματα μηνὸς
ἔξοχ᾽ ἀεξομένοιο βροτήσια ἔργα πένεσθαι,
ἑνδεκάτη δὲ δυωδεκάτη τ᾽. ἄμφω γε μὲν ἐσθλαὶ
775 ἠμὲν ὄις πείκειν ἠδ᾽ εὔφρονα καρπὸν ἀμᾶσθαι·
ἡ δὲ δυωδεκάτη τῆς ἑνδεκάτης μέγ᾽ ἀμείνων·
τῇ γάρ τοι νῇ νήματ᾽ ἀερσιπότητος ἀράχνης
ἤματος ἐκ πλείου, ὅτε τ᾽ ἴδρις σωρὸν ἀμᾶται·
τῇ δ᾽ ἱστὸν στήσαιτο γυνὴ προβάλοιτό τε ἔργον.
780 Μηνὸς δ᾽ ἱσταμένου τρεισκαιδεκάτην ἀλέασθαι
σπέρματος ἄρξασθαι· φυτὰ δ᾽ ἐνθρέψασθαι ἀρίστη.
ἕκτη δ᾽ ἡ μέσση μάλ᾽ ἀσύμφορός ἐστι φυτοῖσιν,
ἀνδρογόνος δ᾽ ἀγαθή· κούρῃ δ᾽ οὐ σύμφορός ἐστιν
οὔτε γενέσθαι πρῶτ᾽ οὔτ᾽ ἂρ γάμου ἀντιβολῆσαι.
785 οὐδὲ μὲν ἡ πρώτη ἕκτη κούρῃ γε γενέσθαι
ἄρμενος, ἀλλ᾽ ἐρίφους τάμνειν καὶ πώεα μήλων,
σηκόν τ᾽ ἀμφιβαλεῖν ποιμνήιον ἤπιον ἦμαρ·
ἐσθλὴ δ᾽ ἀνδρογόνος· φιλέοι δέ κε κέρτομα βάζειν
ψεύδεά θ᾽ αἱμυλίους τε λόγους κρυφίους τ᾽ ὀαρισμούς.
790 Μηνὸς δ᾽ ὀγδοάτῃ κάπρον καὶ βοῦν ἐρίμυκον
ταμνέμεν, οὐρῆας δὲ δυωδεκάτῃ ταλαεργούς.
Εἰκάδι δ᾽ ἐν μεγάλῃ, πλέῳ ἤματι ἵστορα φῶτα
γείνασθαι· μάλα γάρ τε νόον πεπυκασμένος ἔσται.

***
Τις μέρες του Δία καλά αφού φυλάξεις κι όπως πρέπει,δίνε στους δούλους σου οδηγίες. Είναι η τριακοστή του μήνα μέρα άριστη,για να ελέγχεις τις δουλειές και να μοιράζεις το σιτηρέσιό τους,αν βέβαια οι άνθρωποι την αλήθεια διακρίνοντας τηρούνε.Τούτες οι μέρες από το συνετό το Δία είναι:770Πρώτον, η πρώτη και η τέταρτη και η έβδομη του μήνα είναι μέρες ιερές—γιατί την έβδομη γέννησε η Λητώ το χρυσοσπάθη Απόλλωνα—και η όγδοη και η ένατη. Όμως του μήνα που αυξάνει δυο είναι οι μέρεςγια να ασχοληθείς κατεξοχήν με τα ανθρώπινα έργα:η ενδέκατη και η δωδέκατη. Είναι κι οι δυο καλέςγια να κουρεύεις πρόβατα και να μαζεύεις τον ευφρόσυνο καρπό.Μα η δωδέκατη απ᾽ την ενδέκατη πολύ καλύτερη είναι.Γιατί σ᾽ αυτή γνέθει τα νήματα η αράχνη που ίπταται ψηλά,όταν η μέρα είναι πλήρης, όταν κι ο γνωστικός μαζεύει το σωρό του.Αυτή τη μέρα να στήνει και η γυναίκα αργαλειό και στη δουλειά αρχή να κάνει.780Τη δέκατη τρίτη μέρα απ᾽ την αρχή του μήνα ν᾽ αποφεύγειςν᾽ αρχίσεις τη σπορά. Φυτά όμως να φυτέψεις είναι άριστη.Η έκτη από τη μέση είναι πολύ ανώφελη για τα φυτά,μα για τη γέννηση αγοριού είναι καλή. Μα για κορίτσι ανώφελη είναικαι για να γεννηθεί και για να παντρευτεί.Ούτε κι η πρώτη έκτη είναι κατάλληλη να γεννηθεί κορίτσι,μα είναι ευνοϊκή να μουνουχίσεις ερίφια και κοπάδια πρόβατα,και μαντρί για να σηκώσεις γύρω₋γύρω για τα ποίμνια.Είναι καλή για γέννηση αγοριού που θ᾽ αγαπάει να μιλά πειραχτικά,να λέει ψέματα, λόγια κολακευτικά, θα αγαπά και τις κρυφές παρέες.790Την όγδοη του μήνα να μουνουχίζεις κάπρο και βόδιπου δυνατά μουγκρίζει, και τη δωδέκατη τα καρτερικά μουλάρια.