Το Νεφέλωμα του Αλτήρα μοιάζει σαν ένα μπουκέτο στον ουρανό

Ένας αστροφωτογράφος, ο Bill Snyder συνέλαβε το Νεφέλωμα Dumbbell (ή Αλτήρας γιατί μοιάζει με το σχήμα αυτό στο ορατό φως) — ένα νέφος από αστρικά συντρίμμια και το οποίο μας προσφέρει μια άποψη για το πώς θα μοιάζει το δικό μας ηλιακό σύστημα, όταν ο ήλιος θα πεθαίνει.

Σε ένα εντυπωσιακό νεφέλωμα παρόμοιο με αυτό της φωτογραφίας εκτιμάται ότι θα μετατραπεί ο Ήλιος μας σε περίπου πέντε δισεκατομμύρια χρόνια.

Τα θεαματικά χρώματα του Νεφελώματος Αλτήρα οφείλονται, σύμφωνα με τους επιστήμονες, στην έκλυση υδρογόνου και οξυγόνου.

Το συγκεκριμένο νεφέλωμα, γνωστό και ως Μ27, βρίσκεται 1.360 έτη φωτός μακριά από τη Γη προς τον αστερισμό της Αλεπούς και είναι ορατό με τη βοήθεια ερασιτεχνικών τηλεσκοπίων ή ακόμη και με ένα ζευγάρι κιάλια. Ο εντοπισμός του μπορεί να έγινε κατά λάθος μέσα στον 18ο αιώνα, ωστόσο οι ειδικοί ακόμη δεν έχουν κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο τα «ετοιμοθάνατα» άστρα εκλύουν αέρια.


Αυτή η εικόνα από το διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer της NASA δείχνει ότι από το Νεφέλωμα Dumbbell εκπέμπονται τεράστιες ποσότητες υπέρυθρης ακτινοβολίας

Το νεφέλωμα Dumbbell αποτελεί ένα εκ των πλέον λαμπερών νεφελωμάτων στον ουρανό και το κοινό μπορεί να το εντοπίσει με κιάλια εάν κοιτάξει με κατεύθυνση προς τον αστερισμό της Αλεπούς (Vulpecula).

“Όλη σκόνη και το αέριο του νεφελώματος ήταν μέσα σε αυτό το αστέρι," λέει ο αστροφωτογράφος. Όταν τα αστέρια σαν τον ήλιο μας πεθαίνουν «φουσκώνουν» τα εξωτερικά αέρια στρώματά τους, και φτιάχνουν ένα τεράστιο νεφέλωμα που φωτίζεται από τον πυρήνα του νεκρού πια άστρου.

Το Νεφέλωμα Dumbbell είναι ένα «πλανητικό νεφέλωμα» – το είδος του αστρικού κατάλοιπου που θα αφήσει ο Ήλιος μας όταν σβήσουν οι αντιδράσεις της σύντηξης του υδρογόνου στον πυρήνα του, σε περίπου πέντε δισεκατομμύρια χρόνια. Το δε όνομα «πλανητικό νεφέλωμα» προέρχεται από μια υποτιθέμενη ομοιότητα με τους γιγάντιους αέριους πλανήτες όπως είναι ο Δίας.

Το Νεφέλωμα Dumbbell ανακαλύφθηκε τυχαία το 1764. Ο αστρονόμος Charles Messier είχε καταρτίσει έναν κατάλογο από διάχυτα αντικείμενα που δεν πρέπει να συγχέονται με τους κομήτες. Το Νεφέλωμα αυτό είναι το 27ο αντικείμενο στον κατάλογο Messier, γι αυτό και τώρα είναι γνωστό ως M27.

Το φως του θέλει 1.360 χρόνια για να φτάσει ως εμάς. Οι μετρήσεις του αέριου υλικού που διαστέλλεται από το M27 έχουν οδηγήσει σε εκτιμήσεις ότι η «εκτίναξη του αστρικού κελύφους» ξεκίνησε μεταξύ 3.000 και 48.000 χρόνια πριν, συν τα 1.360 χρόνια που χρειάζεται ώστε το φως του M27 να έρθει εδώ.

Το νεφέλωμα Dumbbell εκτείνεται σε μια έκταση 4,5 έτη φωτός – πολύ πέρα ​​από την απόσταση του ήλιου μας από το πλησιέστερο γειτονικό μας άστρο.

Η κατανόηση της φυσικής του M27 ήταν πολύ πιο πέρα ​​από την επιστήμη του 18ου αιώνα. Αλλά ακόμα και σήμερα, πολλά πράγματα παραμένουν μυστήριο για το διπολικό πλανητικό νεφέλωμα σαν το M27, συμπεριλαμβανομένων και των δυνάμεων που οδήγησαν στην έκρηξη του αεριώδους εξωτερικού στρώματος του άστρου, που αφήνει ένα λευκό νάνο πίσω του.

Αυτά τα στρώματα θερμαίνονται από τον θερμό πυρήνα του νεκρού άστρου (του λευκού νάνου), που λάμπει στο υπέρυθρο και ορατό φως.