Το αμυδρό φως του άστρου, αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, δείχνει να έχει αλλοιωθεί λόγω αλληλεπίδρασης με τα λεγόμενα «εικονικά σωματίδια» της κβαντικής φυσικής, τα οποία εμφανίζονται αυθόρμητα στο απόλυτο κενό και αμέσως μετά επιστρέφουν στην ανυπαρξία.
Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε το μεγάλο ευρωπαϊκό τηλεσκόπιο VLT στη Χιλή για να εξετάσει στο ορατό τμήμα του φάσματος ένα αμυδρό άστρο νετρονίων (κατάλοιπο ενός άστρου που εξερράγη σε σουπερνόβα), σε απόσταση 400 ετών φωτός από τη Γη.
Το φως είναι ηλεκτρομαγνητικά κύματα που διαδίδονται στον χώρο. Σε κανονικές συνθήκες, τα κύματα αυτά ταλαντώνονται σε πολλά επίπεδα (ας πούμε κατακόρυφα και οριζόντια). Το φως όμως μπορεί σε πολλές περιπτώσεις να είναι «πολωμένο», κάτι που σημαίνει ότι τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα ταλαντώνονται σε ένα μόνο επίπεδο (ας πούμε μόνο οριζόντια).
Το φως που ανακλάται στην επιφάνεια μιας λιμνούλας, για παράδειγμα, φτάνει στο μάτι πολωμένο.
Αυτό που αποκάλυψαν οι παρατηρήσεις είναι ότι το ορατό φως του άστρου νετρονίων φτάνει στη Γη πολωμένο κατά 16,4%.
Υπάρχουν βέβαια διάφοροι «πεζοί» παράγοντες που θα μπορούσαν να πολώνουν την ακτινοβολία, όπως για παράδειγμα η παρουσία σκόνης, ωστόσο οι ερευνητές εκτιμούν ότι η πιθανότερη εξήγηση είναι η κβαντική διάθλαση.
Πηγή της ανωμαλίας δεν μπορεί παρά να είναι το μαγνητικό πεδίο του άστρου νετρονίων, δισεκατομμύρια ή τρισεκατομμύρια φορές ισχυρότερο από το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου.
Όπως προβλέφθηκε τη δεκαετία του 1930 βάσει των αρχών της κβαντικής ηλεκτροδυναμικής, η οποία περιγράφει τις αλληλεπιδράσεις των φωτονίων με φορτισμένα σωματίδια όπως τα ηλεκτρόνια, τα μαγνητικά πεδία αυτής της ισχύος μπορούν να επηρεάσουν της ιδιότητες του ίδιου του χώρου.
Στην κβαντική μηχανική, ο κενός χώρος μόνο κενός δεν είναι: ακόμα και στην ερημιά του διαστρικού χώρου, εικονικά σωματίδια εμφανίζονται συνέχεια από το πουθενά ανά ζεύγη, αλληλοεξουδετερώνονται και εξαφανίζονται εκεί από όπου ήρθαν.
Όπως προέβλεψε ο Βέρνερ Χάιζενμπεργκ και ο συνεργάτης του Χανς Χάινριχ Όιλερ, τα εικονικά αυτά σωματίδια μπορούν να ταξιδεύουν πιο εύκολα κατά μήκος των γραμμών του μαγνητικού πεδίου παρά κάθετα σε αυτές. Ως αποτέλεσμα, το φως που έχει πολωθεί παράλληλα με τις γραμμές του μαγνητικού πεδίου επιβραδύνεται σε σχέση με το φως που έχει πολωθεί κάθετα στις γραμμές.
Λόγω αυτής της επιλεκτικής αλληλεπίδρασης, το φως ουσιαστικά χωρίζεται σε δύο δέσμες με διαφορετική πόλωση.
«Σύμφωνα με τις αρχές της κβαντικής ηλεκτροδυναμικής, ένα ισχυρά μαγνητισμένο κενό συμπεριφέρεται σαν πρίσμα για τη διάδοση του φωτός, ένα φαινόμενο γνωστό ως κβαντική διπλή διάθλαση του κενού (vacuum birefringence)» εξηγεί ο Roberto Mignani του INAF Μιλάνου, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης.
«Η ισχυρή γραμμική πόλωση που μετρήσαμε δεν μπορεί να εξηγηθεί εύκολα από τα μοντέλα μας παρά μόνο αν ληφθούν υπόψη τα φαινόμενα διπλής διάθλασης που προβλέπει η κβαντική ηλεκτροδυναμική» συνεχίζει.
Ωστόσο η ερευνητική ομάδα παρουσιάζει τα ευρήματα ως απλή ένδειξη, και όχι ως απόδειξη, του παράξενου κβαντικού φαινομένου.
Η επιβεβαίωση θα μπορούσε να έρθει τα επόμενα χρόνια από διαστημικά τηλεσκόπια ακτίνων Χ, στο φάσμα όπου η ακτινοβολία του άστρου νετρονίων είναι πιο ισχυρή.
Στην περίπτωση των ακτίνων Χ, η πόλωση του φωτός που φτάνει στη Γη θα έφτανε το 100%, λένε οι ερευνητές.
Μια τέτοια παρατήρηση όχι μόνο θα επιβεβαίωνε το φαινόμενο, αλλά θα προσέφερε παράλληλα μια νέα μέθοδο για τη μελέτη του ίδιου του άστρου νετρονίων.
Για τους αστρονόμους και τους κβαντικούς φυσικούς, θα ήταν δυο τρυγόνια με ένα σμπάρο.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου