Στο κυνήγι του «ένατου πλανήτη»

Από τα τέλη Ιανουαρίου, όταν επιστήμονες από το από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech) ανακάλυψαν στοιχεία για την ύπαρξη ενός άγνωστου μέχρι σήμερα ένατου πλανήτη στο ηλιακό μας σύστημα, οι αστρονόμοι έχουν επιστρατεύσει κάθε είδους μέσο στη Γη και το διάστημα για να τον εντοπίσουν.

Ένα από αυτά είναι το διαστημόπλοιο Cassini, το οποίο βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο. Το σκάφος καταγράφει με ακρίβεια τη θέση του Κρόνου, καθώς περιστρέφεται γύρω του.

Τα δεδομένα αυτά χρησιμοποιούνται σε ένα υπολογιστικό μοντέλο, το οποίο παρακολουθεί τις θέσεις των μεγαλύτερων πλανητών στο ηλιακό μας σύστημα. Έτσι, αν στη «γειτονιά» των εξωτερικών πλανητών βρίσκεται όντως ένας μεγάλος «κόσμος», ο οποίος είχε καταφέρει μέχρι σήμερα να παραμείνει κρυμμένος από τους αστρονόμους, τότε η ύπαρξή του θα αποκαλυφθεί από την επίδραση της βαρύτητάς του στους γνωστούς αέριους γίγαντες.

Μάλιστα, μετρήσεις του Cassini αξιοποιήθηκαν πρόσφατα από αστρονόμους του Αστεροσκοπείου του Παρισιού, οι οποίοι με τη βοήθεια μιας υπολογιστικής προσομοίωσης μείωσαν κατά 50% τον χώρο αναζήτησής του, αποκλείοντας δύο ζώνες. Μέσω της προσομοίωσης, οι αστρονόμοι προέβλεψαν τη βαρυτική επίδραση που θα είχε στα υπόλοιπα ουράνια, αντιπαραβάλλοντάς την με τις πραγματικές τροχιές των σωμάτων.

Οι Γάλλοι επιστήμονες υποστηρίζουν πως θα μπορούσαν να περιορίσουν ακόμη περισσότερη την περιοχή αναζήτησης, αν η αποστολή του Cassini δεν ολοκληρωνόταν την επόμενη χρονιά, αλλά επεκτεινόταν μέχρι το 2020. Όπως και ‘χει, πάντως, αυτός ο έμμεσος τρόπος προσπάθειας εντοπισμού του «ένατου πλανήτη» συγκεντρώνει περισσότερες πιθανότητες να αποδειχθεί αποτελεσματικός στην πορεία, από την απευθείας ανακάλυψή του μέσω της ανάλυσης εικόνων.

Ο λόγος είναι ότι, όπως εκτιμάται, μία πλήρης περιφορά του γύρω από τον Ήλιο διαρκεί περίπου 10.000 έως 20.000 γήινα χρόνια. Επομένως, δεν θα είναι εύκολο να προκύψει κάποιο αποτέλεσμα από τη μέθοδο που χρησιμοποιούν συνήθως οι αστρονόμοι, οι οποίοι ψάχνουν για πλανήτες αναζητώντας τυχόν αντικείμενα που έχουν αλλάξει θέσεις, σε φωτογραφίες οι οποίες έχουν τραβηχτεί με αρκετά μεγάλη χρονική απόσταση μεταξύ τους.

Η υπόθεση για την ύπαρξη του «ένατου πλανήτη» περιγράφηκε από τους επιστήμονες του Caltech σε άρθρο τους στο επιστημονικό περιοδικό Astronomical Journal. Οι επιστήμονες βασίσθηκαν σε ενδείξεις που προέρχονται από τις τροχιές πλανητών – νάνων και άλλων μικρών ουράνια αντικειμένων που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα στο εξώτερο ηλιακό σύστημα. Αυτά τα αντικείμενα κινούνται με τέτοιον τρόπο που υποδηλώνει πως δέχονται τη βαρυτική επίδραση ενός κρυμμένου πλανήτη.

Σύμφωνα με τους Αμερικανούς αστρονόμους, η μάζα του πρέπει να είναι 5 με 10 φορές μεγαλύτερη από τη μάζα της Γης. Επίσης, εκτιμάται πως η διάμετρός του είναι 2-4 φορές μεγαλύτερη από τη γήινη διάμετρο, με συνέπεια να είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος πλανήτης στο ηλιακό σύστημα.

Πίσω στη Γη, για τον εντοπισμό του μυστηριώδους ουράνιου σώματος χρησιμοποιούνται το τηλεσκόπιο Subaru στη Χαβάη, όπως και το τηλεσκόπιο Victor Blanco στη Χιλή. Από τον επόμενο Ιούλιο, όταν το μη επανδρωμένο σκάφος Juno θα φτάσει στον Δία, θα αρχίσει να συμμετέχει κι αυτό στο κυνήγι του «ένατου πλανήτη», στέλνοντας δεδομένα στο κέντρο ελέγχου της διαστημικής αποστολής.