Πλανήτης Άρης: Η πρώτη ανθρώπινη αποικία

Όλα αυτά δεν απέχουν πολύ μέχρι να γίνουν πραγματικότητα...

Όσοι συμμετέχουν στο θρυλικό ταξίδι δεν θα επισκεφτούν απλώς τον «κόκκινο» πλανήτη. Θα πάνε για να μείνουν καιρό. Να εξερευνήσουν από κοντά τον ερυθρό γείτονα μας, να συλλέξουν πληροφορίες, να ζήσουν για πρώτη φορά σε εξωγήινες συνθήκες.

«We are on a journey to Mars» λέει απλά και συνοπτικά η πρώτη πρόταση της περίληψης αυτού του ιστορικού σχεδίου της NASA, εξηγώντας πως οι διαδικασίες ώστε ο άνθρωπος να πατήσει το πόδι στον πλανήτη Άρη έχουν ξεκινήσει για τα καλά.

Στόχος μας είναι να επεκτείνουμε την ανθρώπινη δραστηριότητα όλο και βαθύτερα μέσα στο διάστημα. Η επιχείρηση μας χρειάζεται διαρκή και ευέλικτη προσπάθεια, ώστε να μπορέσουμε μελλοντικά να εκμεταλλευτούμε όσο περισσότερο γίνεται το ηλιακό μας σύστημα.

Ο «πυρετός» που έχει καταλάβει τον πλανήτη από τη στιγμή που αποκαλύφθηκε η ύπαρξη νερού στον Άρη δεν έχει καταλαγιάσει για τη NASA, η οποία αποδύεται σε αγώνα δρόμου για να στείλει την πρώτη επανδρωμένη αποστολή το 2035.

Το κόστος είναι ανάλογο του κολοσσιαίου εγχειρήματος, καθώς θα κυμαίνεται μεταξύ 75 και 300 δισ. δολαρίων.

Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία «τρέχει» ταυτόχρονα πολλά ερευνητικά προγράμματα, τα οποία θα επιτρέψουν να γίνει πραγματικότητα ένα μέχρι πρότινος άπιαστο όνειρο: αυτό του εποικισμού του Κόκκινου Πλανήτη.

Προτεραιότητα της NASA αυτήν τη στιγμή είναι η κατασκευή του κατάλληλου διαστημόπλοιου, που θα μπορέσει να ολοκληρώσει το ταξίδι μέχρι τον Κόκκινο Πλανήτη, αλλά και του πυραύλου που θα του δώσει την απαραίτητη ώθηση.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η κάψουλα ονόματι Orion, η οποία έχει ήδη περάσει από τις πρώτες δοκιμές, θα είναι εκείνη που θα μεταφέρει με ασφάλεια το πλήρωμα στον Αρη.
Η πρώτη αποστολή που στέφθηκε με επιτυχία ήταν μη επανδρωμένη. Οι αστροναύτες θα βρεθούν εντός του Orion μετά το 2021.

Θυμίζουμε ότι σύμφωνα με τους υπολογισμούς των επιστημόνων, η επανδρωμένη αποστολή θα έχει διάρκεια τριών ετών. Εξι έως οκτώ μήνες θα είναι η διάρκεια του ταξιδιού, και άλλο τόσο της επιστροφής στη Γη. Οπότε η παραμονή των αστροναυτών στον μακρινό πλανήτη θα διαρκέσει περίπου 12 έως 16 μήνες.

Το διαστημόπλοιο που θα διανύσει τόσο μεγάλη απόσταση θα πρέπει να είναι πλήρως εξοπλισμένο αλλά και να έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει όλα τα απαραίτητα για μακρόχρονη εγκατάσταση των πρωτοπόρων του διαστημικού εποικισμού. Στο εσωτερικό του θα πρέπει να χωρούν τα υλικά για τις κατοικίες των αστροναυτών, αντιδραστήρες, προμήθειες και νερό, και φυσικά διαστημικά οχήματα για την επιστροφή τους στη Γη.

Συνεργασία
Η υποδομή που απαιτείται θα αποσταλεί στον Αρη πριν από την επανδρωμένη αποστολή και θα περιμένει την άφιξη των πρώτων εποίκων. Το εντυπωσιακό είναι ότι για πρώτη φορά υπάρχει συνεργασία Αμερικανών και Ευρωπαίων στην κατασκευή ενός διαστημοπλοίου.
Η ESA, η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία, έχει ήδη παραδώσει στη NASA ένα σύστημα κόστους 400 εκατομμυρίων, που θα τροφοδοτεί την κάψουλα των αστροναυτών με ρεύμα, πόσιμο νερό και οξυγόνο, παρότι στην Ευρώπη δεν επικρατεί ο ανάλογος ενθουσιασμός με την απέναντι όχθη του Ατλαντικού.
Οι Ευρωπαίοι επιστήμονες εκτιμούν ότι οι Αμερικανοί συνάδελφοί τους είναι υπεραισιόδοξοι και πως δεν υπάρχει καμιά πιθανότητα να πραγματοποιηθεί επανδρωμένη αποστολή στον Αρη πριν από το 2050.
Προτιμούν δε την πραγματοποίηση μη επανδρωμένων αποστολών, και στα μέσα Μαρτίου θα εκτοξευθεί ρωσικός πύραυλος ο οποίος θα φτάσει στον Κόκκινο Πλανήτη για να αναζητήσει ίχνη μεθανίου στην ατμόσφαιρα. Ακόμη θέλουν να εγκαταστήσουν στον Αρη ένα μικρό εργαστήριο με ρομπότ, το οποίο θα διευκολύνει μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές.

Τα ιγκλού είναι διάφανα και προστατεύουν τους ενοίκους τους με δεξαμενές νερού από την κοσμική ακτινοβολία που είναι έντονη στον Αρη

Η σπουδή που δείχνει η NASA, από την πλευρά της, επιβεβαιώνεται και από το συνέδριο που διοργάνωσε εσπευσμένα προ ολίγων εβδομάδων στο Χιούστον, όπου κάλεσε ειδικούς από όλο τον κόσμο για να υποβάλουν τις δικές τους προτάσεις για πιθανά σημεία προσεδάφισης του διαστημικού οχήματος.
Ο αρχικός σχεδιασμός της υπηρεσίας αφορά τέσσερις ή πέντε επανδρωμένες αποστολές, που θα κληθούν να εξερευνήσουν μια περιοχή ακτίνας 200 χλμ. και που μπορεί να καλυφθεί με τη χρήση των διαστημικών ρόβερ. Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία δεν θέλει να αφήσει τίποτα στην τύχη. Ετσι, οι επόμενες μη επανδρωμένες αποστολές που θα φτάσουν στον Αρη θα είναι επιφορτισμένες με την αναζήτηση κατάλληλων σημείων για προσεδάφιση.
Επιπλέον, η αποστολή που είναι προγραμματισμένη για το 2020 θα είναι εξοπλισμένη με ένα μικρό εργαστήριο το οποίο θα επιχειρήσει να εξαγάγει όσο περισσότερο οξυγόνο είναι εφικτό από την εξαιρετικά ισχνή ατμόσφαιρα του Κόκκινου Πλανήτη.
Οι Αμερικανοί πάντως φαίνεται ότι συμμερίζονται την ευφορία της διαστημικής τους υπηρεσίας. Το επάγγελμα του αστροναύτη έχει γίνει και πάλι δημοφιλές, τα κατορθώματα των κοσμοναυτών του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού και οι φωτογραφίες που αναρτούν στα social media συγκεντρώνουν εκατοντάδες χιλιάδες «κλικ», ενώ ολοένα και περισσότεροι ονειρεύονται να βρεθούν και οι ίδιοι μια μέρα στο διάστημα.

Η NASA ρίχνει μεγάλο βάρος στην καλλιέργεια λαχανικών σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, η οποία έχει ήδη στεφθεί με επιτυχία

Αιτήσεις
Η NASA ανακοίνωσε ότι δέχθηκε 18.300 αιτήσεις, περισσότερες από κάθε άλλη φορά στο παρελθόν, από μηχανικούς και επιστήμονες οι οποίοι επιθυμούν να συμμετάσχουν στο προπαρασκευαστικό πρόγραμμα για το μεγάλο άλμα της ανθρωπότητας στον Άρη.

Προετοιμασία
Διαστημόπλοιο και… φρέσκα λαχανικά
Με ταχύτατους ρυθμούς εξελίσσεται και το σύστημα SLS, το οποίο αφορά στην εκτόξευση του διαστημόπλοιου και που θα είναι σε θέση να στείλει στο διάστημα το μεγαλύτερο σκάφος που έχει κατασκευάσει ποτέ η ανθρωπότητα. Το ύψος του SLS αντιστοιχεί σε αυτό της πυραμίδας του Χέοπα και το βάρος του είναι ανάλογο μιας εμπορικής αμαξοστοιχίας.
Η NASA διαθέτει ήδη 2 δισ. για την κατασκευή του συστήματος εκτόξευσης, ένα τεράστιο ποσό που ξεπερνά κατά πολύ τον αρχικό προϋπολογισμό. Εφόσον δεν υπάρξουν καθυστερήσεις, η πρώτη δοκιμή θα πραγματοποιηθεί σε περίπου δύο χρόνια.
Η NASA ρίχνει επίσης μεγάλο βάρος στην καλλιέργεια φρέσκων λαχανικών σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας η οποία έχει ήδη στεφθεί με επιτυχία. Οι αστροναύτες που επέστρεψαν προ ολίγων ημερών, έπειτα από παραμονή ενός χρόνου στον ISS, ήταν οι πρώτοι που γεύτηκαν τα λαχανικά που φυτεύτηκαν και μεγάλωσαν στο διάστημα.

Προστασία
Φουτουριστικό ιγκλού για κατοικία

Η NASA παρουσίασε τις στολές Ζ-2, που αντέχουν στις χαμηλές θερμοκρασίες και προσφέρουν ευκολία κινήσεων στους αστροναύτες

Μπορεί να μη διαθέτει ακόμη τα κατάλληλα διαστημόπλοια, αλλά ο σχεδιασμός για τις κατοικίες των πρωτοπόρων του Αρη έχει ήδη εγκριθεί. Η NASA πραγματοποίησε διαγωνισμό με τη συμμετοχή διεθνώς γνωστών αρχιτεκτόνων.
Νικήτρια αναδείχθηκε μια αμερικανική ομάδα που πρότεινε την κατασκευή τεράστιων φουτουριστικών ιγκλού, τα οποία είναι διάφανα και προστατεύουν τους ενοίκους τους με δεξαμενές νερού από την κοσμική ακτινοβολία που είναι έντονη στον Άρη, καθώς δεν υπάρχει η προστασία της ατμόσφαιρας. Οι κατοικίες αυτές θα μπορούν να συναρμολογηθούν εύκολα από τους αστροναύτες και να τους προστατέψουν από τις αμμοθύελλες, ενώ ταυτόχρονα θα εκμεταλλεύονται το φως του ήλιου.

Ευκολία κινήσεων
Στολές που αντέχουν στους -150 βαθμους
Ακόμα και το καλοκαίρι η θερμοκρασία στον Αρη πέφτει μετά τη δύση του ηλίου κάτω από τους -70 βαθμούς Κελσίου ενώ τον χειμώνα κατρακυλά στους -150 βαθμούς Κελσίου. Κατά συνέπεια, όταν οι αστροναύτες βρίσκονται εκτός του σκάφους ή των εγκαταστάσεων διαβίωσης θα πρέπει να φορούν ειδικές στολές.
Η NASA παρουσίασε τις στολές Ζ-2, που πληρούν αυτές τις προδιαγραφές, κατασκευάζονται με τη χρήση τρισδιάστατων εκτυπωτών και προσφέρουν πολύ μεγαλύτερη ευκολία κινήσεων στους αστροναύτες, οι οποίοι θα πρέπει να εξερευνούν και να συλλέγουν δείγματα από την επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη. Ακόμη είναι ελαφριά, αλλά ανθεκτική για να αντέχει σε οποιεσδήποτε επιβαρύνσεις που θα μπορεί να δεχθεί σε άλλον πλανήτη.