Η πρώτη μέρα της Άνοιξης

Φέτος είναι η πρώτη χρονιά μετά το έτος 1662, που η εαρινή ισημερία, η οποία σηματοδοτεί και αστρονομικά την αρχή της εποχής της Άνοιξης, σχεδόν θα συμπέσει με μια έκλειψη Ηλίου!

Σχεδόν δεκαπέντες ώρες μετά την έκλειψη, στις 00:45′ ώρα Ελλάδος του Σαββάτου, συμβαίνει η εαρινή ισημερία. Έτσι, το Σάββατο 21 Μαρτίου, είναι και τυπικά η πρώτη μέρα της Άνοιξης στο βόρειο ημισφαίριο, όπου ανήκει η Ελλάδα, ενώ αντίστοιχα θα είναι η πρώτη μέρα του Φθινοπώρου στο νότιο ημισφαίριο.

Εαρινή Ισημερία
Κατά τους αρχαίους Έλληνες, αυτή είναι η ώρα επιστροφής της Περσεφόνης από τον Άδη στη Γη και τη μητέρα της, τη Δήμητρα. Αυτή είναι η αρχή της Άνοιξης.

Στην αστρονομία, ισημερία ονομάζεται η μέρα κατά την οποία έχουμε χρονικά ίση μέρα και ίση νύχτα. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στον αέναο «χορό» της Γης γύρω από τον εαυτό της και τον Ήλιο.

Επειδή ο άξονας περιστροφής της Γης δεν είναι κάθετος στο επίπεδο περιφοράς της, η διάρκεια τόσο της μέρας όσο και της νύχτας μεγαλώνει ή αντίθετα μικραίνει. Ωστόσο, δύο φορές τον χρόνο, μία ως αρχή της Άνοιξης και μία ως αρχή του Φθινοπώρου, η Γη παίρνει τέτοια θέση που οι ακτίνες του Ήλιου πέφτουν κάθετα στον ισημερινό, εξισώνοντας ακριβώς τη μέρα και τη νύχτα.

Από το εαρινό ισημερινό σημείο και μετά, ο Ήλιος φαίνεται καθημερινά να σκαρφαλώνει όλο και πιο πάνω στο βόρειο ημισφαίριο του ουρανού. Οι μέρες μεγαλώνουν, οι νύχτες μικραίνουν, με αποτέλεσμα και ο καιρός να γίνεται όλο και πιο θερμός. Όταν ο Ήλιος αγγίξει το βορειότερο σημείο τότε αρχίζει και πάλι να «βουτά» σιγά-σιγά προς τον ισημερινό. Και κάπως έτσι πραγματοποιείται ο ακούραστος κύκλος των τεσσάρων εποχών.

Η ημερομηνία της εαρινής ισημερίας δεν είναι σταθερή. Η πρώτη μέρα της άνοιξης καταγράφεται μεταξύ της 19ης Μαρτίου και της 21ης Μαρτίου. Η ημερολογιακή αυτή διαφορά οφείλεται σε δύο βασικούς λόγους.

Αρχικά, κάθε έτος δεν έχει ακριβώς τις ίδιες μέρες (π.χ. δίσεκτα έτη). Επιπλέον, η ελλειπτική τροχιά της Γης σε συνδυασμό με την βαρυτική έλξη των υπολοίπων πλανητών αλλάζουν διαρκώς τον προσανατολισμό μας απέναντι στον Ήλιο.

Αν και έχει διαμορφωθεί η κοινή πεποίθηση ότι παραδοσιακά η Άνοιξη αρχίζει στις 21 Μαρτίου, στην πραγματικότητα, όπως δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία, στη διάρκεια του 20ού αιώνα αυτό συνέβη μόνο στα 36 από τα συνολικά 100 έτη, κυρίως στις αρχές και τα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Στην Ευρώπη η τελευταία φορά που η άνοιξη μπήκε στις 21 Μαρτίου ήταν το 2007, ενώ η επόμενη θα αργήσει πολύ, αφού θα ξανασυμβεί το 2102.



Καλή Άνοιξη σε όλους τους Έλληνες!