Πού οφείλονται τα εφιαλτικά όνειρα;

Ενώ σε ορισμένους ανθρώπους οι εφιάλτες εμφανίζονται σπάνια, υπάρχουν άλλοι που υποφέρουν σε τέτοιο βαθμό ώστε να διαταράσσεται η ποιότητα του ύπνου τους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ποια όμως είναι τα αίτια των εφιαλτικών ονείρων;
Όπως αποκαλύπτει μία νέα έρευνα της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας, τα όνειρα μπορούν να συσχετίζονται τόσο με τη ψυχική, όσο και με τη σωματική μας κατάσταση.
Σε γενικές γραμμές, το περιεχόμενο των εφιαλτικών ονείρων αφορά απειλητικές καταστάσεις για τον άνθρωπο (π.χ. ονειρεύεται ότι τον κυνηγούν ή τον απειλούν). Όταν αυτός ξυπνάει, είναι σε θέση να θυμηθεί ακόμα και λεπτομέρειες του ονείρου. Βρίσκεται σε εγρήγορση και νιώθει ανησυχία ή φόβο. Η ερμηνεία και η σημασία, που αποδίδεται στα εφιαλτικά όνειρα, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το πολιτισμικό περιβάλλον. Ενώ στον δυτικό κόσμο τα όνειρα αυτά μπορεί ακόμα και να θεωρηθούν ενδείξεις μιας ψυχικής διαταραχής, σε άλλες κοινωνίες αποτελούν γνωρίσματα υπερφυσικών ή πνευματικών φαινομένων.
Ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι, οι δημιουργικοί άνθρωποι (ιδίως όσοι ασχολούνται με καλλιτεχνικές δραστηριότητες) βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο να υποφέρουν από εφιάλτες. Τα άτομα αυτά θεωρείται ότι έχουν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη φαντασία και ευαισθησία ως προς κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Επίσης, οι εφιάλτες είναι δυνατό να οφείλονται στη λήψη ορισμένων φαρμακευτικών ή μη ουσιών.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα άλλης έρευνας, οι άνθρωποι που έχουν ή πρόκειται να εμφανίσουν συμπτώματα πυρετού, είναι πολύ πιο πιθανό να δουν έναν εφιάλτη κατά τη διάρκεια του ύπνου τους. Επίσης, οι άνθρωποι που πάσχουν από διαβήτη και κατά τη διάρκεια της νύχτας βιώσουν μία ραγδαία πτώση του ζαχάρου στο αίμα τους, ένα σύμπτωμα που ενδεχομένως να παρουσιάσουν είναι οι εφιάλτες, υποστηρίζουν οι επιστήμονες.
Βέβαια, το συνηθέστερο αίτιο ενός εφιάλτη είναι το άγχος. Τα όνειρα μπορούν να δείξουν εάν κανείς αντιμετωπίζει περισσότερο στρες από όσο νομίζει. Ορισμένες φορές, το άγχος μπορεί να εμφανιστεί σε μορφές ονείρων, όπως σαν καθυστέρηση μιας πτήσης ή ως ένα τεράστιο παλιρροιακό κύμα.
Οι εφιάλτες είναι δυνατό να αποδειχθούν ένα αρκετά επίμονο πρόβλημα για ορισμένους ανθρώπους. Γενικά, όσοι υποφέρουν από εφιάλτες για περισσότερο από τρεις μήνες είναι σκόπιμο να απευθύνονται στον ιατρό. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται ότι θα αποκαλυφθεί έγκαιρα μια υποκείμενη παθολογική κατάσταση (π.χ. αγχώδης διαταραχή, κατάθλιψη, σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο, ενδοκρινολογικές διαταραχές), η οποία πιθανώς να προκαλεί τους εφιάλτες.