Σε έξαρση οι σεξουαλικοί κίνδυνοι το καλοκαίρι

Το καλοκαίρι είναι η εποχή που αυξάνονται οι σεξουαλικές προκλήσεις αλλά και οι κίνδυνοι. Από τους σεξουαλικά ενεργούς Eλληνες τουλάχιστον τέσσερις στους δέκα ενηλίκους και ένας στους δύο εφήβους απολαμβάνουν το σεξ δίχως προφυλάξεις, με συνέπεια να κινδυνεύουν να μολυνθούν από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.

Ποια είναι τα πιο συχνά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα στη χώρα μας;

Τα πιο συχνά είναι τα οξυτενή κονδυλώματα και ο έρπης των γεννητικών οργάνων. Ακολουθούν οι χλαμυδιακές, οι τριχομοναδικές και οι γονοκοκκικές λοιμώξεις και, σε ειδικές κατηγορίες ατόμων, η αυξανόμενη σε ποσοστά σύφιλη, οι ηπατίτιδες και η HIV λοίμωξη – AIDS.

Με ποιους τρόπους μεταδίδονται;

Ο κύριος τρόπος μετάδοσης είναι η σεξουαλική επαφή. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο έρπης και η σύφιλη μπορεί να μεταδοθούν με απλή επαφή εάν σε κάποιο σημείο έχει καταστραφεί το δέρμα (λύση συνεχείας δέρματος), ενώ η σύφιλη, οι ηπατίτιδες και η HIV λοίμωξη – AIDS μπορούν να μεταδοθούν και με το αίμα.

Ποιο είναι το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα καθενός από αυτά;

Ο έρπης των γεννητικών οργάνων εμφανίζεται στον άντρα κυρίως στο πέος και στη γυναίκα στο αιδοίο σαν μικρές «φουσκάλες» με υγρόπου βρίσκονται πάνω σε μία κόκκινη «βάση». Οι «φουσκάλες» αυτές μπορεί να σπάσουν, προκαλώντας μικρές πληγές. Ο ασθενής μπορεί επίσης να έχει αίσθημα καύσου, φαγούρα, τσούξιμο και μούδιασμα.

Τα οξυτενή κονδυλώματα δημιουργούν στο δέρμα και στους βλεννογόνους εκβλαστήσεις (μικρά εξογκώματα) που μοιάζουν σαν μικρά κουνουπίδια.

Οι χλαμυδιακές και τριχομοναδικές λοιμώξεις προκαλούν λευκόρροια (αποβολή λευκωπού υγρού) από την ουρήθρα ή τον τράχηλο, αίσθημα καύσου και στον άντρα βαλανοποσθίτιδα.

Η γονοκοκκική λοίμωξη (ή βλενόρροια) προκαλεί έντονο αίσθημα καύσου και αποβολή κιτρινωπού, παχύρευστου υγρού.

Η σύφιλη εκδηλώνεται συνήθως σαν μία ανώδυνη, με βαθύ κόκκινο χρώμα, σκληρή πληγή στον βλεννογόνο και λεμφαδενίτιδα. Στις ηπατίτιδες εμφανίζεται γενική συμπτωματολογία, με κακουχία, ανορεξία, εμέτους και κίτρινο χρώμα στο εσωτερικό των ματιών (σκληρός χιτώνας, επιπεφυκώτας).

Τέλος, η αρχική μόλυνση από τον HIV εκδηλώνεται ως ιογενής λοίμωξη, με πυρετό, καταβολή των δυνάμεων και διόγκωση λεμφαδένων.

Τι συνέπειες μπορεί να έχει η καθυστέρηση της θεραπείας;

Στις ερπητικές λοιμώξεις η καθυστέρηση έχει ως επακόλουθο παράταση της συμπτωματολογίας και διασπορά του ιού στους ερωτικούς συντρόφους.

Στις λοιμώξεις από τους ιούς των κονδυλωμάτων απαιτείται ιδιαίτερη παρακολούθηση γιατί ορισμένα στελέχη (περίπου το 10%) είναι καρκινογόνα.

Οι παραμελημένες χλαμυδιακές και γονοκοκκικές λοιμώξεις μπορεί να προκαλέσουν στη γυναίκα φλεγμονώδη νόσο της πυέλου και σαλπιγγίτιδα, στον άντρα προστατίτιδα, ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρξει στείρωση.

Η σύφιλη μπορεί να προσβάλλει τα αγγεία και το κεντρικό νευρικό σύστημα (εγκέφαλος), ενώ μίαέγκυος με λανθάνουσα σύφιλη μπορεί να μεταδώσει τη νόσο στο έμβρυο.

Οι οξείες ηπατίτιδες συνήθως αυτοθεραπεύονται, αλλά μικρό μόνο ποσοστό μεταπίπτει σε χρονιότητα.

Τέλος, η HIV λοίμωξη, εάν δεν διαγνωσθεί και θεραπευτεί εγκαίρως, αποτελεί κίνδυνο για τη δημόσια υγεία αλλά και για τον ίδιο τον ασθενή, διότι η εξέλιξή της είναι θανατηφόρος.

Τρόποι μετάδοσης

HIV/AIDS

* Σεξουαλική επαφή (πρωκτική, κολπική, στοματική) χωρίς προφυλακτικό

* Κοινή χρήση αιχμηρών αντικειμένων (ξυραφάκια, βελόνες, σύριγγες)

* Από HIV οροθετική μητέρα στο νεογνό κατά τη διάρκεια της κύησης, του τοκετού και του θηλασμού.

ΔΕΝ μεταδίδεται με καθημερινή κοινωνική επαφή (χειραψία, αγκαλιά, φιλί στο μάγουλο), κουνούπια ή άλλα έντομα, κοινή χρήση οικιακών σκευών, σάλιο, δάκρυα, ιδρώτα, αέρα, νερό

Ηπατίτιδες B, C και D

* Σεξουαλική επαφή (πρωκτική, κολπική, στοματική) χωρίς προφυλακτικό

* Μολυσμένα σωματικά υγρά (μολυσμένες σύριγγες, από μητέρα με ηπατίτιδα Β σε παιδί, από μέλος της οικογένειας σε παιδί, μετάγγιση μολυσμένου αίματος ή παραγώγων του, κατά τη διενέργεια ιατρικών μεθόδων)

Υπόλοιπα νοσήματα

Κατά κανόνα με σεξουαλική επαφή. Σπάνια με απλή επαφή (έρπητας, σύφιλη) ή δια του αίματος (σύφιλη)

Ομάδες υψηλού κινδύνου

Όλα τα σεξουαλικώς ενεργά άτομα, ανεξαρτήτως ηλικίας, ιδίως όταν αρχίζουν σε μικρή ηλικία σεξουαλικές επαφές ή/και έχουν πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους

Η σωστή χρήση του προφυλακτικού

* Να βεβαιώνεστε ότι η συσκευασία του είναι άθικτη και δεν έχει περάσει η ημερομηνία λήξης.

* Να ανοίγετε την συσκευασία προσεκτικά με τα χέρια και όχι με αιχμηρό αντικείμενο ή τα δόντια σας, διότι υπάρχει κίνδυνος να τρυπήσετε το προφυλακτικό.

* Να ανοίγετε τη συσκευασία αμέσως πριν από τη χρήση του προφυλακτικού, ειδάλλως είναι άχρηστο και πρέπει να το πετάξετε.

* Να φυλάτε τα προφυλακτικά σε δροσερό μέρος (όχι στο αυτοκίνητο, στην τσέπη του παντελονιού ή στο μπάνιο), διότι η θερμοκρασία μπορεί να τα καταστρέψει.

* Να προτιμάτε να αγοράζετε προφυλακτικά από το φαρμακείο.

* Αν χρησιμοποιήσετε κάποιο λιπαντικό, φροντίστε να είναι υδατοδιαλυτό και όχι λιπαρό (π.χ. βαζελίνη ή άλλη λιπαρή κρέμα), διότι καταστρέφει το προφυλακτικό. Να χρησιμοποιείτε το λιπαντικό αφού πρώτα τοποθετήσετε το προφυλακτικό στο πέος.

* Όταν τοποθετείτε το προφυλακτικό, να αφήνετε μπροστά χώρο περίπου 1,5 εκατοστού, ώστε να υπάρχει ελεύθερος χώρος για τα σπερματικά υγρά και να μην σπάσει όταν θα γεμίσει με αυτά.

* Να αφαιρείτε προσεκτικά το γεμάτο προφυλακτικό εν όσω ακόμα το πέος είναι σε στύση, ώστε να μην διαφύγουν σπερματικά υγρά.