MARCUS AURELIUS: Κι όμως, αυτό δείχνει αφέλεια

Ο κόσμος κοιτά πώς να καταφύγει σε εξοχικά σπίτια και στις παραλίες και στα βουνά` και συ ο ίδιος έχεις συνηθίσει να τα αποζητάς αυτά, και με το παραπάνω. Κι όμως, αυτό δείχνει αφέλεια, αφού μπορείς ό, τι ώρα θες να καταφύγεις στον εαυτό σου. Πράγματι, περισσότερο από οπουδήποτε αλλού, ο άνθρωπος μπορεί να καταφεύγει στον εσωτερικό του κόσμο, με ηρεμία και δίχως τρεχάματα – ιδίως όποιος έχει μέσα του στοιχεία τέτοια που αν σκύψει πάνω τους, ευθύς βρίσκεται στο κέντρο της γαλήνης` και λέγοντας γαλήνη δεν εννοώ άλλο από την αρμονία. 

Να προσφέρεις συνεχώς στον εαυτό σου τούτη την καταφυγή και να τον ανανεώνεις. Ας είναι μικρά και στοιχειώδη εκείνα που θα σου έρθουν στο νου, μα που θα αρκέσουν ώστε να ξεπλύνουν τη στεναχώρια και να σε ξαναστείλουν ευδιάθετο εκεί όπου είσαι υποχρεωμένος να επιστρέψεις.

Με τι δυσαρεστείσαι; Με την κακία των ανθρώπων; Σκέψου το συμπέρασμα που λέει ότι τα λογικά όντα υπάρχουν το ένα για το άλλο, ότι η ανοχή είναι κομμάτι της δικαιοσύνης, και ότι οι άνθρωποι σφάλλουν ακούσια` και αναλογίσου πόσοι μέχρι τώρα εχθρεύτηκαν ο ένας τον άλλο, πόσοι υποπτεύθηκαν, μίσησαν, χτυπήθηκαν μεταξύ τους και τώρα πάει καιρός που έχουν πεθάνει, που έχουν γίνει στάχτη – και πάψε πια να δυσαρεστείσαι.

ΜΑΡΚΟΣ ΑΥΡΗΛΙΟΣ, ΤΑ ΕΙΣ ΕΑΥΤΟΝ