Γνήσιοι θεωρούνται οι «Απόλογοι» του Οδυσσέα, τόσο οι «Μεγάλοι» (ι-μ), όσο και οι «Μικροί» (ψ 310-343). Οι πρώτοι εκφέρονται στη Σχερία προς χάριν του Αλκινόου, της Αρήτης και των επιφανών Φαιάκων. Οι δεύτεροι προφέρονται στην Ιθάκη και προσφέρονται αποκλειστικά στην Πηνελόπη ως επιστέγασμα του κορυφαίου αναγνωρισμού. Η γνησιότητα ή η αλήθεια των εσωτερικών αυτών διηγήσεων (το ἔτυμον, το ἀτρεκές τους, όπως λέγεται στο πρωτότυπο κείμενο) συμπεραίνεται από τη σύμπτωση της ομολογίας τόσο του ποιητή όσο και του εσωτερικού αφηγητή ότι στην προκειμένη περίπτωση λέγεται η αλήθεια: τα περιεχόμενα δηλαδή της αφήγησης ανταποκρίνονται σε βιωμένες εμπειρίες των ηρώων, βεβαίωση που την αναγνωρίζει και ο ακροατής. Η ασφαλέστερη σφραγίδα της γνησιότητας μιας διήγησης προκύπτει από τη δήλωση ή την αποκάλυψη της πραγματικής ταυτότητας του διηγητή.
Παράδειγμα η εισαγωγή των «Μεγάλων Απολόγων», όπου ο Οδυσσέας καταθέτει για πρώτη φορά μπροστά στον Αλκίνοο και στους Φαίακες τα στοιχεία της ταυτότητάς του: το δικό του όνομα, το όνομα του πατέρα του, το όνομα της πατρίδας του. Σ᾽ αυτό το ονομαστικό τρίγωνο, που αποτελεί και εγγύηση της αφηγηματικής γνησιότητας, εγγράφει στη συνέχεια ο ήρωας τη μακρά του διήγηση. Η εγγύηση αυτή δεν αναιρείται από το περιεχόμενο της διήγησης· αν, λόγου χάριν, περιέχει, όπως συμβαίνει σίγουρα με τους «Μεγάλους Απολόγους», στοιχεία εξωτικά, τέρατα και σημεία δηλαδή, που υπερβαίνουν τις πραγματικές εμπειρίες του ακροατηρίου. Εφόσον δεν εγείρεται από κανέναν αμφιβολία για την αλήθεια αυτών των θαυμαστών στοιχείων, η εγγύηση γνησιότητας παραμένει ισχυρή. Αλλιώς ο εξωτερικός ακροατής προειδοποιείται από τον εξωτερικό αφηγητή ότι η επικείμενη εσωτερική διήγηση είναι ψευδής, πλαστή, επινοημένη. Γενικότερα, μια γνήσια διήγηση επικαλείται το κύρος της αφηγηματικής παράδοσης, και έτσι κατακυρώνεται ως αληθινή.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου