Παρ’ ότι η θεωρία του Ιπποκράτη έχει προ πολλού εγκαταλειφθεί, η αντίληψη ότι οι οργανικές ανισορροπίες μπορούν να προκαλέσουν ψυχολογικές ασθένειες, όπως η κατάθλιψη, έχει αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου.
Ο Θλιμμένος Εγκέφαλος
Μια πρόσφατη επανάσταση που συμβάλλει στην κατανόηση της λειτουργίας του ανθρώπινου εγκεφάλου είναι η Τομογραφία Εκπομπής Ποζιτρονίων ή, αλλιώς, ΤΕΠ, που μας επιτρέπει να διαπιστώσουμε ποιες περιοχές του εγκεφάλου δραστηριοποιούνται κατά τη διάρκεια ενός συγκεκριμένου γεγονότος. Οι σαρώσεις ΤΕΠ έδειξαν ότι ένα τμήμα του εγκεφαλικού επιχειλίου συστήματος, ο έλικας του προσαγωγίου, είναι ιδιαίτερα ενεργό όταν οι άνθρωποι είναι θλιμμένοι ή πάσχουν από κατάθλιψη. Πολύ κοντά βρίσκεται ο πρόσθιος αύλακας του προσαγωγίου, που όπως εικάζεται σχετίζεται με την αισιοδοξία, αλλά που ενδέχεται να αλλάξει αν το άτομο βιώσει αρκετές κρίσεις κατάθλιψης.
Ο προμετωπιαίος φλοιός, το τμήμα του εγκεφάλου που μεταφέρει τις πιο σύνθετες σκέψεις και κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, σχετίζεται με τα συναισθήματα. Συνήθως οι καταθλιπτικοί εμφανίζουν μειωμένη δραστηριότητα στο αριστερό τμήμα του προμετωπιαίου φλοιού και είναι αυξημένες οι πιθανότητες κάποιος να εμφανίσει κατάθλιψη, εάν αυτή η περιοχή του εγκεφάλου υποστεί βλάβη.
Χημικές Επιδράσεις
Υπάρχουν ενδείξεις ότι ορισμένες χημικές ανισορροπίες σχετίζονται με την κατάθλιψη. Ίσως θυμάστε, ότι οι νευροδιαβιβαστές είναι οι χημικοί μαντατοφόροι που αποστέλλονται από το ένα εγκεφαλικό κύτταρο στο άλλο. Δύο από αυτές τις χημικές ουσίες, η σεροτονίνη και η νοραδρεναλίνη, ανιχνεύονται συνήθως σε αρκετά χαμηλά ποσοστά συγκέντρωσης σε άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη, ενώ υψηλά επίπεδα νοραδρεναλίνης παρατηρούνται συνήθως στους πάσχοντες από μανία.
Πολλές από τις ποικίλες σωματικές και φαρμακευτικές θεραπευτικές αγωγές για την κατάθλιψη φαίνεται πως αυξάνουν την ποσότητα των χημικών αυτών ουσιών στον εγκέφαλο. Η στέρηση του ύπνου REM (των ονείρων), τα ηλεκτροσόκ και η έκθεση στο φως του ήλιου, για άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη τον χειμώνα, μπορεί να συμβάλουν στον περιορισμό του προβλήματος και στην αύξηση των επιπέδων αυτών των νευροδιαβιβαστών. Επιπλέον, οι τρεις κυριότεροι τύποι φαρμάκων που περιορίζουν επιτυχώς την κατάθλιψη,αυξάνουν τη διαθεσιμότητα αυτών των χημικών ουσιών. Περιέργως, ωστόσο, πριν προλάβουν τα φάρμακα να δράσουν, τα επίπεδα των χημικών ουσιών πέφτουν στα επίπεδα όπου βρίσκονταν κατά την περίοδο της κατάθλιψης.
Για Όλα Ευθύνεται το Σώμα;
Εάν η κατάθλιψη μπορεί να συνδεθεί με οργανικές καταστάσεις όπως οι ανισορροπίες των χημικών ουσιών σε υπερ-ενεργά τμήματα του εγκεφάλου, καθίστανται περιττές οι ψυχολογικές θεραπείες; Ούτε κατά διάνοια! Ο ψυχολόγος Μάρτιν Σέλιγκμαν έχει αποκαλύψει το μικρό ένοχο μυστικό’ της ψυχοφαρμακολογίας: Τα φάρμακα και η σωματική θεραπευτική αγωγή δεν θεραπεύουν τους ασθενείς, τούς βοηθούν μόνο να διαχειριστούν τα συμπτώματα (δηλαδή, είναι «ημίμετρα»). Στη συνέχεια θα ανακαλύψετε πώς οι ψυχολόγοι έχουν διαπιστώσει ότι όσοι πάσχουν από κατάθλιψη όχι μόνο αισθάνονται διαφορετικά, αλλά συχνά σκέφτονται και διαφορετικό. Η κατάθλιψη συχνά επανέρχεται και παρ’ ότι τα φάρμακα μπορεί να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της ασθένειας, όταν αυτή εκδηλώνεται δεν εμποδίζουν την επανεμφάνισή της. Η μεταβολή του τρόπου που οι καταθλιπτικοί αντιμετωπίζουν τον εαυτό τους και τον κόσμο γύρω τους, μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στη διαχείριση της κατάστασης.
Ηλεκτρο-Σπασμωδική Θεραπεία
Μία από τις πιο αμφιλεγόμενες ιατρικές θεραπευτικές αγωγές που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι η Ηλεκτρο-Σπασμωδική Θεραπεία ή ΗΣΘ. Με την ΗΣΘ, ο ασθενής δέχεται ένα ηλεκτρικό σοκ 70-130 βολτ στον εγκέφαλο, που οδηγεί σε κρίση. Γιατί όμως θα δεχόταν κάποιος να υποβληθεί σε μια τέτοια θεραπεία και γιατί θα την επέβαλλε ένας γιατρός στον ασθενή του; Η ΗΣΘ, που αναπτύχθηκε τα πρώτα χρόνια του 20ού αιώνα από το ιταλικό δίδυμο Ούγκο Κερλέτι και Λούτσιο Μπίνι, έχει εφαρμοστεί σε μια σειρά ψυχικών ασθενειών, αλλά χρησιμοποιείται πλέον ευρέως για τη θεραπεία της κατάθλιψης Οι πρώιμες εφαρμογές της θεραπείας ήταν φριχτές, αφού τον ασθενή συγκλόνιζαν βίαιοι σπασμοί, τόσο ώστε προκαλούνταν κατάγματα οστών και σπασμένα δόντια. Σήμερα, εφαρμόζεται αναισθησία και δίνονται μυοχαλαρωτικά στους ασθενείς, για την προστασία τους. Κατά κανόνα, δεν θυμούνται το σοκ, παρ’ ότι μπορεί να επακολουθήσει βαθύτερη απώλεια μνήμης και σύγχυση. Συνήθως αποτελείτο έσχατο μέσο στο οποίο καταφεύγουν οι ειδικοί για την αντιμετώπιση σοβαρών περιπτώσεων, όταν οι συμβατικές ψυχολογικές θεραπείες και τα φάρμακα έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικά. Ωστόσο, για όσους ασθενείς πάσχουν από ανυπόφορη και ανυποχώρητη ψυχική ασθένεια, η ΗΣΘ μπορεί να προσφέρει την πολυπόθητη ανακούφιση.
ΔΡ. ΝΗΛ ΣΚΟΤ & ΔΡ. ΣΑΝΤΙ ΜΑΝ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου