Στη Θεογονία του Ησιόδου η Εκάτη εμφανίζεται ως θεά με διευρυμένες ιδιότητες, στη γη, τη θάλασσα, τον ουρανό. Ως εκ τούτου είναι η «αγία» των ψαράδων και των κτηνοτρόφων. Έχει όμως και πολιτικές ιδιότητες, καθώς παρευρίσκεται στα δικαστήρια, στους αθλητικούς αγώνες, στον πόλεμο, και θρησκευτικές αρμοδιότητες, καθώς προσφέρονται σε αυτήν εξιλαστήριες θυσίες. Είναι θεότητα ανεξάρτητη από τους Ολύμπιους αλλά με σεβαστά τα προνόμιά της από τον Δία, ο οποίος μάλιστα τα επαύξησε:
Γέννησε και την Αστερία [ο Τιτάνας Κοίος από τη Φοίβη] με το ωραίο όνομα που κάποτε ο Πέρσης την οδήγησε στο μεγάλο παλάτι του να γίνει η αγαπημένη του σύντροφος. Κι αυτή έμεινε έγκυος και γέννησε την Εκάτη, που αυτήν πάνω απ' όλους τίμησε ο Ζευς, ο γιος του Κρόνου και της χάρισε λαμπρά δώρα να ορίζει απ' τη γη και απ' την ακένωτη θάλασσα. Αλλά και στον γεμάτο αστέρια Ουρανό πήρε αξίωμα και τιμάται πιο πολύ απ' όλους τους αθάνατους θεούς. Γιατί και μέχρι τώρα όποιος άνθρωπος στη γη προσφέρει κατά τη συνήθεια, εξιλαστήρια θυσία προσκαλεί την Εκάτη. Κι εύκολα η θεά δείχνει την εύνοιά της σ' αυτόν που δέχτηκε την προσευχή του και του χαρίζει ευτυχία, γιατί έχει τη δύναμη. Επειδή όσοι γεννήθηκαν απ' τη Γαία και τον Ουρανό κι έχουν κάποιο αξίωμα, σ' όλους αυτούς έχει μερδικό. Κι ούτε σε τίποτα ο γιος του Κρόνου την εξεβίασε, ούτε της στέρησε ό,τι της είχε λάχει μέσα στους πρωτύτερους θεούς τους Τιτάνες, αλλά κατέχει ότι απ' την αρχή ήταν το μερδικό της, μερίδιο στη γη, στον ουρανό και στη θάλασσα. Και δεν τιμήθηκε λιγότερο η θεά επειδή ήταν μοναχοπαίδι, αντίθετα πολύ περισσότερο γι' αυτό την τιμά ο Ζευς. Αυτόν που θέλει τον βοηθά πολύ και τον ωφελεί. Στις δίκες κάθεται πλάι στους σεβαστούς βασιλιάδες, και στις συνελεύσεις του λαού προβάλλει αυτόν που θέλει. Κι όταν ζώνονται τ' άρματα οι άνδρες για τον φονικό πόλεμο, κι εκεί η θεά βοηθά όποιους θέλει και πρόθυμα δίνει τη νίκη και προσφέρει τη δόξα. Κι είναι καλή όταν παραβγαίνουν άνδρες σε αγώνα κι εκεί τους βοηθά και τους ωφελεί. Κι αυτός που θα νικήσει με ισχύ κι επιμονή, το ωραίο έπαθλο πρόθυμα και με χαρά παίρνει κάνοντας τους γονιούς του περήφανους. Αλλά και μέσα στους ιππείς βοηθά όποιον θέλει. Κι αυτούς που δουλεύουν στη γαλάζια ανεμοδαρμένη θάλασσα, και προσεύχονται στην Εκάτη και τον Γαιοσείστη (Ποσειδώνα), εύκολα η δοξασμένη θεά τους φέρνει μεγάλη ψαριά, αλλά κι εύκολα την εξαφανίζει, αν το θελήσει, κι ας φαίνεται δικιά τους (η ψαριά). Κι είναι καλή στους στάβλους όπου πληθαίνει τα ζώα μαζί με τον Ερμή. Τα κοπάδια των γελαδιών, τα πλατιά κοπάδια των γιδιών και τα κοπάδια με τα πυκνόμαλλα αρνιά, αν θέλει τα λίγα τα αυξάνει και τα πολλά τα ελαττώνει. Έτσι λοιπόν, αν η μάνα της την έκανε μοναχοπαίδι, ανάμεσα σ' όλους τους αθάνατους τιμάται μ' αξιώματα. Μα κι ο γιος του Κρόνου την όρισε τροφό των νέων, που μαζί της ανοίγουν τα μάτια τους στο φως της ολοφώτιστης Αυγής. Έτσι απ' την αρχή ήταν τροφός των νέων και είχε αυτές τις τιμές. (Ησ. Θεογ. 411-452)
Παίρνει μέρος στη Γιγαντομαχία έχοντας ως όπλο τις δάδες της, είναι δηλαδή με το μέρος των Ολυμπίων, ωστόσο δεν ανεβαίνει ποτέ στον Όλυμπο ακριβώς λόγω της ιδιαίτερης σχέσης της με τον κόσμο των σκιών και με θεούς που με κάποιο τρόπο σχετίζονται με τον θάνατο. Όταν ο Πλούτων απαγάγει την Περσεφόνη, η Εκάτη άκουσε τη φωνή της Κόρης, όμως τίποτε δεν μπορούσε να πει στη δυστυχισμένη μητέρα Δήμητρα για τον απαγωγέα, γιατί το κεφάλι του περιβαλλόταν από σκιές της νύχτας. Συνόδευσε τον ζωντανό Ορφέα στον κάτω κόσμο, για να φέρει πίσω τη γυναίκα του Ευρυδίκη, ήταν παρούσα στην άνοδο της Περσεφόνης από τον κάτω κόσμο και φώτιζε με τις δάδες τον δρόμο της. Προφανώς γι' αυτή την ιδιαίτερη σχέση της με τον κάτω κόσμο ανάγεται σε αυτήν η εφεύρεση της μαγικής τέχνης. Σε αυτό συντείνει και το γεγονός ότι παίρνει τη μορφή διαφόρων ζώων, φοράδα, σκύλα, λύκαινα κτλ. και ότι αγάλματα με το σώμα της και τρία κεφάλια ή με τρία ολόκληρα σώματα τοποθετούνται σε σταυροδρόμια, τόπους κατεξοχήν μαγείας.
Μεταγενέστερες παραδόσεις της αποδίδουν ως κόρη την Κίρκη, άλλοτε θεωρείται μητέρα της. Και επειδή η Κίρκη είναι θεία της Μήδειας, οι γυναίκες αυτές συγκροτούν την οικογένεια των μαγισσών.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου