Ο Στρίνερ είχε πει: «Αν το Κράτος είναι μια κοινωνία ανθρώπων και όχι μια συνάθροιση από Εγώ, τότε το Κράτος δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την ηθική, πάνω στην οποία πρέπει να στηρίζεται. Γι’ αυτό, το Κράτος και Εγώ είμαστε εχθροί».Ο Νίτσε το ερμήνευσε: «Το κράτος οργανώθηκε όταν μια νικήτρια φυλή δημιούργησε καθεστώς τρομερής καταπίεσης του νικημένου λαού, πολυπληθέστερου αλλά ανοργάνωτου. Τα ένστικτα των υποταγμένων κατέληξαν σε εσωστρέφεια.
Η δύναμη της ενέργειας και ο πόθος για δύναμη στράφηκαν ενάντια στον ίδιο τον άνθρωπο. Εμφανίστηκαν έτσι νέα ιδανικά: η απάρνηση του εγώ, ο αλτρουισμός. Η τάση του αλτρουισμού είναι δείγμα ενστίκτου σκληρότητας και οι τύψεις πόθος για βασανιστήρια. Οι άνθρωποι πίστεψαν ότι η ενοχή τους ήταν οφειλή προς τους προγόνους.
Οφειλή που έπρεπε να την αναγνωρίσουν με τη θυσία της υποταγής. Αυτός ο φόβος για τους προγόνους βρίσκεται μεταμορφωμένος στον θεό. Γι’ αυτό η θρησκεία, και κυρίως ο χριστιανισμός, είναι πληγή για την ανθρωπότητα».
Με όλα αυτά, ο Νίτσε βρέθηκε να εκπροσωπεί τον αχαλίνωτο ατομικισμό και να γίνει η ιδεολογική σημαία των καπιταλιστών, την περίοδο της ανόδου των πλουσίων του χρήματος. Και πάνω στις απόψεις του για τον υπεράνθρωπο θέλησαν να χτίσουν οι ναζί θεωρητικοί της υπεροχής της άριας φυλής. Όμως, οι θέσεις του Νίτσε για τον υπεράνθρωπο ανήκουν στην τρίτη ομάδα του έργου του και δεν μπορούν να αποκοπούν από τις προηγούμενες δύο. Πολύ περισσότερο, που αναπτύχθηκαν παράλληλα και δεν αποτελούν παραγωγή ξεχωριστών χρονολογικών περιόδων.
Η πρώτη ομάδα έχει ως βάση την ιστορία με σπουδαιότερο έργο τη «Γέννηση της τραγωδίας» (1872) και όχι κατώτερο το «Ασύγχρονοι στοχασμοί» (1873 – 1876). Στο πρώτο, θεμελιώνει τα στοιχεία «διονυσιακό» και «απολλώνειο». Ο Απόλλωνας είναι το όνειρο. Ο Διόνυσος η ίδια η ζωή, ένας κόσμος τρόμου και έκστασης στα βάθη της ανθρώπινης ψυχής. Στο δεύτερο καταγγέλλει ότι η ζωή νοσεί εξαιτίας της απρόσωπης εργασίας και της ψευτοοικονομίας.
Ο σκοπός, που δεν είναι άλλος από τη μόρφωση, δεν πετυχαίνεται, καθώς η νεότερη επιστημονική δραστηριότητα ουσιαστικά εκβαρβαρίζει. Η ιστορική εκπαίδευση εμποδίζει την πρόοδο, όπως οι δεμένες στα πόδια αλυσίδες εμποδίζουν το βάδισμα. Κι αυτό, επειδή η ιστορία χρησιμοποιείται ως παράδειγμα αξεπέραστων επιτευγμάτων, ενώ σκοπός της είναι η δημιουργία ισχυρών ανθρώπων που επιδρούν πιο πολύ με την προσωπικότητά τους παρά με τα έργα τους. Το πλήθος και η μάζα υπάρχουν μόνο ως υλικό για να παραχθούν οι δυνατοί.
Στη ζωή, λέει ο Νίτσε, υπάρχουν οι δυνατοί και οι υποταγμένοι. Το κράτος αδυνατεί να εξυπηρετήσει τα ανώτερα άτομα. Μόνον εκεί που τελειώνει το κράτος, αρχίζει να υπάρχει ο μη άχρηστος άνθρωπος που είναι η γέφυρα η οποία οδηγεί στον ανώτερο άνθρωπο.
Η δεύτερη ομάδα έχει ως βάση τον «νόμο του κύκλου» και εκπροσωπείται κυρίως από το έργο «Χαρωπή επιστήμη» (1882). Σ’ αυτήν αναπτύσσεται η ιδέα της ρυθμικής εξέλιξης, της ανακύκλωσης των πάντων και της αιώνιας επανάληψης. Στην ομάδα αυτή ανήκουν και τα έργα «Ανθρώπινα, πάρα πολύ ανθρώπινα» (1878 – 1880), «Ηώς» (1881), «Πέρα από το καλό και από το κακό» (1886) και «Γενεαλογία της ηθικής» (1887).
Η τρίτη ομάδα χτίζει τον υπεράνθρωπο. Εκπροσωπείται από το κορυφαίο έργο του «Τάδε έφη Ζαρατούστρα» (1883) αλλά και τον «Αντίχριστο» και το «Ίδε ο άνθρωπος». Η δύναμη, η υγεία και η ευτυχία αναδεικνύονται τα ανώτερα αγαθά. Η διάκριση των αγαθών και των πράξεων είναι προϊόν ηθικού εκμαυλισμού. Ο άνθρωπος πρέπει να επιστρέψει στην αρχέγονη κατάσταση, όπου αρετή είναι η δύναμη.
Πρέπει να καλλιεργηθεί το ένστικτο της αυτοσυντήρησης και να εξυψωθεί σε συντριπτική δύναμη, ώστε το άτομο να εξελιχθεί σε υπεράνθρωπο. Σε μια κοινωνία χωρίς αδυνάτους.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου