Εάν έχει γίνει πλέον σαφής ο τρόπος με τον οποίο οι Στωικοί αντιλαμβάνονταν την ευδαιμονία, τα χαρακτηριστικά της και τις πηγές προέλευσής της, τότε είναι εύκολο να κατανοήσουμε γιατί ο Σενέκας πιστεύει ότι κάθε άνθρωπος που πράττει «μεγαλόψυχο έργο» οφείλει να προτάσσει στη ζωή του τις παρακάτω αρχές, ασχέτως αν κατορθώνει εντέλει να τις υλοποιεί:Θα αντιμετωπίζω θάνατο ή κωμωδία με τον ίδιο τρόπο.
Θα υπομένω προσωπικά όλους τους μόχθους, όσο μεγάλοι κι αν είναι αυτοί, χαλυβδώνοντας το σώμα μου με τη δύναμη του πνεύματος.
Θα περιφρονώ τα υλικά αγαθά, είτε τα έχω είτε όχι, και δε θα μου στοιχίσει αν τα έχει κάποιος άλλος, ούτε και θα πάρουν τα μυαλά μου αέρα αν τα αγαθά αυτά αστράφτουν γύρω μου.
Δε θα δίνω σημασία στην τύχη, είτε αυτή έρχεται είτε φεύγει.
Όλα τα κτήματα θα τα βλέπω σαν δικά μου, και θα θεωρώ τα δικά μου σαν να ανήκουν σε όλους τους άλλους.
Θα ζω πάντα με τη συνείδηση ότι γεννήθηκα για τους άλλους, και γι αυτό το λόγο θα είμαι ευγνώμων στη φύση γιατί πώς θα μπορούσε αυτή να εξυπηρετήσει το έργο μου με καλύτερο τρόπο;
Έχει προσφέρει εμένα, τον ένα σε όλους τους άλλους, και όλους τους άλλους τους πρόσφερε σ' έμενα, τον ένα.
'Ο,τι τύχει να αποκτήσω, ούτε ως φιλάργυρος θα το αποθησαυρίσω ούτε ως σπάταλος θα το διασπαθίσω.
Τίποτε δε θα πιστέψω ότι κατέχω περισσότερο, όσο τα δώρα που πρόσφερα ύστερα από ώριμη σκέψη.
Δεν θα εκτιμώ τις ευεργεσίες μου με βάση το πλήθος τους ούτε το μέγεθος τους ούτε με βάση οτιδήποτε άλλο πέρα από την εκτίμησή του αποδέκτη [...].
Τίποτε δε θα κάνω για να σχηματιστούν εντυπώσεις γύρω από το πρόσωπό μου τα πάντα θα πράττω για τη συνείδηση μου.
Ό,τι κι αν κάνω όταν μόνο εγώ είμαι παρών, θα το θεωρώ σαν να έχει γίνει μπροστά στα μάτια όλων.
Όταν τρώω και πίνω, στόχος μου θα είναι να απαλείφω την ανάγκη της φύσης, όχι να γεμίσω και να αδειάσω την κοιλιά μου.
Θα είμαι ευχάριστος στους φίλους μου, ήπιος και συγκαταβατικός στους εχθρούς μου.
Θα δίνω τη συγγνώμη μου πριν καν να μου την απαιτήσουν, και θα σπεύδω να προσφέρω ό,τι έντιμο μου ζητηθεί.
Θα ξέρω ότι ολόκληρος ο κόσμος είναι πατρίδα μου, ότι οι θεοί την κυβερνούν και ότι αυτοί ζουν πάνω μου και γύρω μου και ελέγχουν λόγια και τις πράξεις μου.
Και, όποτε η φύση ζητήσει πίσω την πνοή μου ή η λογική μου την απελευθερώσει, θα φύγω δηλώνοντας ότι αγάπησα την ορθή συνείδηση και κάθε αγαθή προσπάθεια, ότι δεν περιόρισα την ελευθερία κανενός και, οπωσδήποτε, όχι τη δίκη μου.
"Η Στωική Τέχνη του Βίου"
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου