Ο ΜΑΓΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΩΝ ΔΙΑΣΤΑΣΕΩΝ
To 2001, ο φυσικός και συγγραφέας David Langford περιέγραψε το έργο
του μαθηματικού Charles H. Hinton, Τhe Fourth Dimension (1904), σαν το «πρώτο
γριμόριο του 20ου αιώνα» αλλά και σαν το κλειδί για την εξερεύνηση της
εφιαλτικής αρχιτεκτονικής της βυθισμένης Ρ'λυέ και του παράξενου κόσμου των
Μεγάλων Παλαιών του Χ.Φ. Λάβκραφτ. Η παρατήρηση του, φυσικά, δεν ήταν άστοχη!
Στο άρθρο μου για τα Παράξενα Μαθηματικά του Λάβκραφτ (Mystery, τ. 89) είδαμε
πώς ο πατέρας της Μυθολογίας Κθούλου αξιοποίησε αλλόκοτες γεωμετρικές έννοιες
για να προσδώσει στο έργο του μια ιδιαίτερη νότα εξωκοσμικού
τρόμου.
Κατά πόσο όμως έχει δίκιο ο αρθρογράφος – που, συμπτωματικά (;) ανήκει στην ομάδα που δημιούργησε το Necronomicon: Book of Dead Names, μια αρκετά γνωστή εκδοχή του Μαύρου Βιβλίου – στο να αποκαλεί το έργο του Hinton «γριμόριο»; Κρύβεται μήπως κάποια εσωτερική αλήθεια στα πολύπλοκα μαθηματικά των τοπολόγων και των θεωρητικών φυσικών; Μη βιαστείτε να δώσετε αρνητική απάντηση γιατί, όπως θα δούμε παρακάτω, ο κόσμος των ανώτερων διαστάσεων ίσως κρύβει περισσότερα μυστικά από ότι νομίζουμε.
Εισαγωγή στον κόσμο των χορδών
Αν κάποιο επίτευγμα της σύγχρονης Φυσικής αξίζει τον τίτλο του «επαναστατικού», αυτό είναι σίγουρα η θεωρία χορδών. Διατυπώθηκε αρχικά τη δεκαετία του 1960 και από τότε έχει γνωρίσει μεγάλη εξέλιξη, φτάνοντας να είναι το αντικείμενο έρευνας για εκατοντάδες εργαστήρια ανά τον κόσμο. Οι διαφορετικές οδοί μελέτης οδήγησαν στην ανάπτυξη διαφορετικών, και συχνά αντικρουόμενων, παρακλαδιών, καθένα από τα οποία ερμήνευε διαφορετικά χαρακτηριστικά του σύμπαντος. Πλέον όμως όλες οι διαφορετικές θεωρίες χορδών έχουν συμπτυχθεί σε μια κοινή, ενοποιημένη θεωρία, γνωστή και ως θεωρία Μ.
Βασική θέση της θεωρίας χορδών είναι πως, σε αντίθεση με την κλασική οπτική, τα υποατομικά σωματίδια δεν είναι σημειακά, χωρίς διαστάσεις. Αντίθετα, αντιμετωπίζονται πλέον σαν “χορδές”, που πάλλονται και κινούνται. Αυτή η κίνηση είναι που προσδίδει στα άτομα και τα μόρια φορτίο, βάρος και γενικά όλες τις ιδιότητές τους. Πίσω από αυτήν την ιδέα, φυσικά, κρύβονται δεκάδες περίπλοκες εξισώσεις και υποθέσεις, που ξεφεύγουν από τα όρια ενός άρθρου. Σε κάθε περίπτωση, χάρη στα επιτεύγματά της, η θεωρία χορδών έχει κατορθώσει να ερμηνεύσει μερικά από τα πιο δυσνόητα αινίγματα, από τη συμπεριφορά των σωματιδίων ως τις μαύρες τρύπες, ενώ αποτελεί πλέον ένα από τους πιο σημαντικούς υποψήφιους για τον τίτλο της θεωρίας που θα κατορθώσει να εξηγήσει κάθε φυσικό φαινόμενο, της περιβόητης «θεωρίας των πάντων»!
Ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό της θεωρίας χορδών όμως είναι το ότι προϋποθέτει την ύπαρξη ανώτερων διαστάσεων! Για τη θεωρία Μ και τους ερευνητές της το σύμπαν έχει 11 διαστάσεις, οι οποίες συμπεριφέρονται με συγκεκριμένο τρόπο. Και είναι η ιδιαίτερη οπτική της θεωρίας χορδών γι αυτές τις διαστάσεις που θα μας απασχολήσει στη συνέχεια...
Η σφαιρική οπτική του Σύμπαντος του Δάντη. © Mark A. Peterson.
Η γεωμετρία του Δάντη
Ένα χαρακτηριστικό κοινό σε όλες τις εκδοχές της θεωρίας χορδών είναι ότι οι επιπλέον διαστάσεις της δεν είναι επίπεδες. Αντίθετα, ακολουθούν τους κανόνες της μαθηματικής τοπολογίας και της εικασίας Πουανκαρέ και έτσι διπλώνονται σε ένα είδος κυκλικών ή σφαιρικών σχηματισμών ή, πιο ρεαλιστικά, με τη μορφή πολλαπλοτήτων όπως η Calabi-Yau και τα Orbifolds. Παραδόξως, όμως, αυτή η υπερσφαιρική απεικόνιση δεν είναι κάτι πραγματικά καινούριο, καθώς βρίσκεται κρυμμένη σε ένα από τα σημαντικότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας: τη Θεία Κωμωδία του Δάντη!
Στον Παράδεισο (Paradiso), το τρίτο βιβλίο του αλληγορικού ταξιδιού του Δάντη στους κόσμους του επέκεινα, ο ποιητής περιγράφει την άνοδό του, από σφαίρα σε σφαίρα, μέσα από τον Αριστοτελικό κόσμο των επτά πλανητών ως τη σφαίρα του Πρώτου Κινούντος. Πέρα από αυτό βρίσκεται το Εμπύρειο, ο υπέρτατος Παράδεισος. Ο Δάντης παρουσιάζει αυτό το ύστατο άκρο σαν ένα σημειακό Φως, αντιπροσωπευτικό του Θείου, περικυκλωμένο από εννιά ομόκεντρες σφαίρες για τις αγγελικές ιεραρχίες. Όπως όμως παρατηρεί ο φυσικός Mark Peterson (The American Journal of Physics Vol. 42 No. 12, 1979) η περιγραφή που ακολουθεί στο ποίημα παρουσιάζει τις σφαίρες των αγγέλων να αναδιπλώνονται δημιουργώντας ένα πολυδιαστατικό ημισφαίριο, ενώ αντίστοιχα αναδιπλώνονται οι σφαίρες του Αριστοτελικού κόσμου, με το Πρώτο Κινούν – στο οποίο βρίσκεται ο ποιητής – να λαμβάνει το ρόλο του ισημερινού. Σύμφωνα με τον Peterson, αυτός ο σχηματισμός είναι το ποιητικό αντίστοιχο μιας υπερσφαίρας!
Ο φυσικός τονίζει πως ο Δάντης στο έργο του αντιλαμβάνεται αναλογικά τις Αριστοτελικές και τις ουράνιες σφαίρες, με την καθεμία να περιστρέφεται σε διαφορετική ταχύτητα. Το αποτέλεσμα, υποστηρίζει ο Peterson, θυμίζει οπτικά ένα σχήμα στο οποίο η τρισδιάστατη σφαίρα του Κόσμου αιωρείται σε ένα ανώτατο και ένα κατώτατο σημείο, αλλάζοντας συνεχώς μέγεθος και τρόπο περιστροφής: αυτό δηλαδή που οι σύγχρονοι μαθηματικοί οραματίζονται σαν την προβολή μιας πολυδιάστατης υπερσφαίρας στις τρεις διαστάσεις.
Η περίπτωση του Δάντη, βέβαια, δεν είναι μοναδική. Οι ασχολούμενοι με την Καμπάλα σήμερα είναι σίγουρα εξοικειωμένοι με το Δέντρο της Ζωής, ωστόσο αυτό είναι μία μόνο από τις εναλλακτικές απεικονίσεις του καμπαλιστικού Σύμπαντος. Στην πραγματικότητα, παλιότερα πολλοί καμπαλιστές επέλεγαν να οραματίζονται τα Σεφιρώθ όχι γραμμικά (Yosher) σαν Δέντρο, αλλά με τη μορφή ομόκεντρων, αναδιπλούμενων μεταξύ τους σφαιρών (Iggulim) που εκπορεύονται από το Ain Soph Aur. Αντίστοιχα, τόσο ο νεοπλατωνισμός όσο και πολλές σχολές του Γνωστικισμού, όπως οι Βασιλλείδες, επέλεξαν σφαιρικές απεικονίσεις (Ουρανοί) σαν κοσμολογικά μοντέλα.
Όλα αυτά θυμίζουν τόσο το σχήμα του Δάντη όσο και τη θεωρία του Peterson. Ο συσχετισμός των παραπάνω όμως με την πολυδιαστατική γεωμετρία και την κβαντική Φυσική μας ανοίγει την πόρτα για την εξερεύνηση μιας ιδέας στην οποία έχουν κοινές ρίζες τόσο η δυτική μυστηριακή παράδοση, όσο και η θεωρία Μ.
Είναι ο Κόσμος ένα ολόγραμμα;
Στο έβδομο βιβλίο της Πολιτείας (380 – 360 π.Χ.) ο Πλάτωνας παρουσίασε την περιβόητη αλληγορία του σπηλαίου. Ο φιλόσοφος μας ζητά να οραματιστούμε μια ομάδα ανθρώπων που ζουν αλυσοδεμένοι σε ένα μεγάλο σπήλαιο για όλη τους τη ζωή. Το μόνο που μπορούν να δουν μπροστά τους είναι ένας άδειος τοίχος, πάνω στον οποίο πέφτουν οι σκιές μιας παράστασης που παίζεται πίσω τους, φωτισμένης από μια μεγάλη φωτιά. Σύμφωνα με το φιλόσοφο, αυτό το θολό θέατρο σκιών αποτελεί το σύνολο της ύπαρξης γι αυτούς τους ανθρώπους. Δεν διανοούνται ότι μπορεί να υπάρξει οτιδήποτε πέρα από όσα βλέπουν στον τοίχο. Αν κάποιος δραπετεύσει από το σπήλαιο, θα βιώσει τον αληθινό κόσμο έξω από αυτό, όταν όμως προσπαθήσει να απελευθερώσει τους υπόλοιπους από την πλάνη, θα γνωρίσει τη χλεύη και την περιφρόνησή τους.
Από πολλούς η αλληγορία ερμηνεύεται ως ο καθορισμός της θέσης του φιλόσοφου μέσα στην κοινωνία, σαν αφυπνιστή και απελευθερωτή των «φυλακισμένων», αλλά και σαν σύμβολο της άσβεστης δίψας του ανθρώπου για γνώση. Παρ' όλ' αυτά, εμείς θα μείνουμε στην κεντρική ιδέα του Σπηλαίου, σύμφωνα με την οποία ο κόσμος που ζούμε δεν είναι ο πραγματικός, αλλά σκιές σε έναν τοίχο. Και αυτό γιατί μια παράξενη υπόθεση της σύγχρονης φυσικής υποστηρίζει το ίδιο ακριβώς!
Το 1993, στην προσπάθειά του να ερμηνεύσει το παράδοξο εξαφάνισης της πληροφορίας στις μαύρες τρύπες, ο Ολλανδός φυσικός Gerard t'Hooft διατύπωσε μια ιδιαίτερα τολμηρή πρόταση. Υποστήριξε ότι το σύνολο της πληροφορίας που περιέχεται σε ένα συγκεκριμένο χώρο μπορεί να θεωρηθεί ως ένα ολόγραμμα που προβάλλεται από τα σύνορα αυτού του χώρου. Οποιοδήποτε φυσικό φαινόμενο παρατηρείται, είναι στην πραγματικότητα η προβολή μιας πληροφορίας αποτυπωμένης σε μια οριακή επιφάνεια που διαθέτει το πολύ ένα βαθμό ελευθερίας ανά μονάδα επιφάνειας Planck.
Η παραπάνω πρόταση, γνωστή σαν ολογραφική αρχή, οδηγεί σε ένα πολύ ενδιαφέρον συμπέρασμα: αν η υπόθεση ισχύει, αυτό σημαίνει πως κάθε τρισδιάστατος χώρος, ακόμη και ολόκληρο το Σύμπαν, είναι στην πραγματικότητα ένα ολόγραμμα. Σκεφτείτε πόσο θυμίζουν όλα αυτά την αλληγορία του Σπηλαίου! Ουσιαστικά, σύμφωνα με την ολογραφική αρχή, όλα όσα βιώνουμε στον κόσμο γύρω μας, ολόκληρη η ζωή μας, δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια εικονική πραγματικότητα, ένα θέατρο σκιών γραμμένο σε κάποιον μεγάλο τοίχο στα άκρα του Σύμπαντος που ζούμε.
Αυτό βέβαια γεννάει και το ακόλουθο ερώτημα: αν όντως οι ζωές μας είναι μια παράσταση, σε τι χαρτί γράφεται το σενάριο; Η θεωρία Μ, για την οποία η ολογραφική αρχή αποτελεί θεμελιώδες συστατικό, έχει την απάντηση: στις ανώτερες διαστάσεις! Για τους φυσικούς που μελετούν τις χορδές, ουσιαστικά εμείς είμαστε οι σκιές στον τοίχο. Ο αληθινός κόσμος είναι στην πραγματικότητα ένας μεγαλύτερος πολυδιαστατικός χωροχρόνος, και η τετραδιάστατη αντίληψή μας (θεωρώντας τον χρόνο σαν τέταρτη διάσταση) είναι το όριο ή ο τοίχος του Σπηλαίου. Προσπαθώντας να μετακινηθούμε μακριά από τον τοίχο εισερχόμαστε σε μια νέα διάσταση του χώρου, μια πέμπτη διάσταση, ή μια τέταρτη αν δεν λάβουμε υπόψη μας το χρόνο.
Τα μυστήρια των ανώτερων διαστάσεων όμως δεν σταματούν εδώ...
Η μεταφυσική των Ανώτερων Διαστάσεων
Εξερευνώντας τη γεωμετρία των ανώτερων διαστάσεων στο βιβλίο του Geometry, Relativity and the Fourth Dimension (1977), ο μαθηματικός Rudolf Rucker πρότεινε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα θεωρία: πως το περιβόητο αστρικό πεδίο είναι στην πραγματικότητα η τέταρτη χωρική διάσταση! Σύμφωνα με το συγγραφέα, τα μαθηματικά υποδεικνύουν πως είμαστε στην πραγματικότητα 4D-όντα, και πως με διαδικασίες όπως η αστρική προβολή και τα διαυγή όνειρα βιώνουμε τον πραγματικό κόσμο των ανώτερων διαστάσεων.
Ο Rucker, βέβαια, δεν προχώρησε περισσότερο στην υπόθεσή του. Ωστόσο αυτό δεν σταμάτησε εκείνους τους εραστές του απόκρυφου που ταυτόχρονα έδειχναν ενδιαφέρον προς τις θετικές επιστήμες! Έτσι, μέσα από πολύπλοκες εξισώσεις και καινοτόμες ιδέες, ο «πατέρας» της Χαοτικής Μαγείας αλλά και θεωρητικός φυσικός Peter J. Carroll δίνει στο έργο του Psybermagick (1995), και αργότερα στο Apophenion: A Chaos Magic Paradigm (2008), ένα μοντέλο πολλαπλών διαστάσεων, τόσο για τον υλικό κόσμο όσο και για αυτό που οι μάγοι αποκαλούν «αστρικό». Αλλά και οι Dolores Ashcroft-Nowicki και James Herbert Brennan (Η Μαγική Χρήση της Σκέψης, Αρχέτυπο 2008) επιλέγουν να συνδέσουν τα πολυδιαστατικά μαθηματικά με τις αστρικές αισθήσεις του ανθρώπου, καθώς και με τη δημιουργία και τη διαχείριση των σκεπτομορφών.
Κατά πόσο όμως ισχύουν αυτοί οι συσχετισμοί; Απλά σκεφτείτε για λίγο τις δυνατότητες που, θεωρητικά, θα είχε κάποιος που διαχειρίζεται τις ανώτερες διαστάσεις. Φέρτε στο νου σας τη σφαίρα από το Flatland του Edwin Abbott που, στον δισδιάστατο κόσμο της επιπεδοχώρας, μπορούσε να υπερβεί τους τοίχους και να ληστεύει χρηματοκιβώτια χωρίς καν να τα ανοίγει. Θυμηθείτε τον Γουώλτερ Γκίλμαν και την Κέζια Μέησον από τα Όνειρα στο Σπίτι της Μάγισσας του Χ.Φ. Λάβκραφτ οι οποίοι, έχοντας κατανοήσει σε βάθος τη φύση των γωνιών και των ανώτερων διαστάσεων, μπορούσαν να κινούνται στο χωροχρόνο και να ταξιδεύουν με τρόπους αδύνατους για το υλικό σώμα. Και μετά συγκρίνετε τα παραπάνω με τις εμπειρίες όσων έχουν επιτύχει αστρικό ταξίδι ή διαυγές όνειρο. Θα διαπιστώσετε πως οι ομοιότητες είναι πάρα πολλές.
Προσέξτε όμως και το εξής: όπως παρατηρούν οι Ashcroft-Nowicki και Brennan αλλά και ο Donald Tyson (Αστρική Προβολή, Αρχέτυπο 2008), η απτή πραγματικότητα που βιώνουμε είναι ένα προβολικό όραμα κατασκευασμένο από το νου, που η αληθινή του φύση είναι το περιβόητο «πεδίο της φαντασίας», το «συλλογικό ασυνείδητο» του Καρλ Γιουνγκ ή, πολύ απλά, το «αστρικό πεδίο». Την ίδια ιδέα όμως, όπως είδαμε ήδη, παρουσιάζει και η θεωρία Μ με την ολογραφική αρχή, εμπλέκοντας τις ανώτερες διαστάσεις! Ίσως, λοιπόν, αυτό που αποκαλούμε «αστρική προβολή» να είναι όντως ένα πέρασμα σε μια συνειδησιακή κατάσταση στην οποία μπορούμε να βιώσουμε και να διαχειριστούμε τις διαστάσεις που δεν μπορούμε να δούμε υλικά.
Η μαγική θεώρηση των ανώτερων διαστάσεων βέβαια δεν είναι κάτι πρόσφατο. Ήδη από τo 1889, λίγα χρόνια μετά την πρώτη δημοσίευση του Hinton, o Oliver Lodge, φυσικός και πρόεδρος της Βρετανικής Εταιρίας Ψυχικών Ερευνών είχε παρατηρήσει πως η νεοεμφανιζόμενη τότε πολυδιαστατική θεώρηση του κόσμου ίσως είναι το κλειδί για την ερμηνεία πολλών πνευματιστικών φαινομένων. Και το θέμα δεν ξέφυγε ούτε από την προσοχή των μεγάλων μορφών του δυτικού εσωτερισμού της εποχής.
Έτσι, τα μυστήρια της Τέταρτης Διάστασης του χώρου απασχόλησαν τόσο τον Peter Ouspensky της Τέταρτης Οδού (Tertium Organum, 1912) όσο και τον ιδρυτή της Ανθρωποσοφίας, Rudolf Steiner (The Fourth Dimension: Sacred Geometry, Alchemy and Mathematics, 1925). Η τέταρτη διάσταση αποτέλεσε το όχημα αυτών των δύο μεγάλων δασκάλων για την ανάπτυξη ποικίλων φιλοσοφικών και μεταφυσικών ιδεών, τόσο για την ερμηνεία του Μαγικού Έργου όσο και για τη φύση της πραγματικότητας. Με τις ανώτερες διαστάσεις όμως ασχολήθηκε και ο περιβόητος Άλιστερ Κρόουλυ, μέσα από το αλληγορικό μυθιστόρημά του, Moonchild (1917), ενώ το 1947 ο ιδρυτής του τάγματος των Χτιστών του Αδύτου, Paul Foster Case, παρουσίασε για πρώτη φορά μια ριζοσπαστική θεωρία σύμφωνα με την οποία η πραγματική διάταξη των γραμμάτων στο καμπαλιστικό Sepher Yetzirah δεν είναι αυτή του Δέντρου της Ζωής, αλλά αυτή του πολυδιαστατικού Κύβου του Χώρου!
Όλοι οι παραπάνω μάλιστα χρησιμοποίησαν το έργο του Hinton και τον υπερκύβο Tesseract σαν βάση για τα έργα τους. Η προσέγγισή τους βέβαια παρέμεινε, σε μεγάλο βαθμό, θεωρητική. Καθώς όμως οι δεκαετίες περνούσαν, και με την εμφάνιση της Χαοτικής Μαγείας και άλλων σχολών εσωτερικής σκέψης που έδιναν έμφαση στην καινοτομία και την εφευρετικότητα, η θεωρία έγινε σύντομα πράξη...
Εισαγωγή στην Πολυδιαστατική Μαγεία
Στο διήγημα του Χ.Φ. Λάβκραφτ, Ο Στοιχειωτής του Σκοταδιού (1935), κεντρικό ρόλο διαδραματίζει ένα παράξενο αντικείμενο, γνωστό σαν Αστραφτερό Τραπεζόεδρο. Τα μέλη της μυστηριώδους Εκκλησίας της Αστρικής Σοφίας χρησιμοποιούσαν αυτό το προκατακλυσμιαίο κατασκεύασμα σαν ένα παράθυρο στο χωροχρόνο και σαν μέσο επίκλησης του Νυαρλαθοτέπ. Ο Λάβκραφτ περιγράφει το αντικείμενο σαν ένα ακανόνιστο γεωμετρικό στερεό με παράξενες, μη-Ευκλείδιες γωνίες, του οποίου οι πρισματικές όψεις είναι ικανές να ανοίξουν πύλες προς τις ανώτερες διαστάσεις και τους παράξενους και φριχτούς κόσμους των Μεγάλων Παλαιών, αλλά και να φέρουν την τρέλα σε όποιον κάνει το λάθος να εστιάσει το βλέμμα του σε αυτές.
Το Τραπεζόεδρο του Λάβκραφτ δεν είναι το μόνο παράδειγμα τέτοιου αντικειμένου στη λογοτεχνία, φυσικά. Αντίστοιχο ρόλο διαδραματίζουν ο μυστηριώδης Κύβος του Λεμαρσάν (Mystery τ. 49) στο The Hellbound Heart του Clive Barker, αλλά και ο εξηκοντάλιθος Ixaxaar από τη Νουβέλα της Μαύρης Σφραγίδας του Άρθουρ Μάχεν, το λατρευτικό αντικείμενο μιας εξαφανισμένης φυλής ανώτερων όντων. Αλλά και η μαγική παράδοση μας παρουσιάζει ανάλογα παραδείγματα, όπως τον περιβόητο Κύβο του αρχάγγελου Μέτατρον, μια γεωμετρική προβολή των Πλατωνικών Στερεών που πιστεύεται ότι κρύβει μέσα στην ιερή γεωμετρία του το μυστικό για την άνοδο στα πλάνα και το όραμα του Θρόνου του Θεού (βλ. Παράδοση Μέρκαμπα).
Κατά καιρούς, λοιπόν, διάφορες μαγικές σέκτες και ομάδες έχουν αναπτύξει μεθόδους για να επιτύχουν το αποτέλεσμα αυτών των αντικειμένων και να ανοίξουν ένα δίαυλο επικοινωνίας με τις ανώτερες διαστάσεις και την Άλλη Πλευρά. Μια από τις πρώτες προσπάθειες ήταν αυτή του Ebony Anpu (Charles Reese) και της Θελημικής ομάδας Hawk & Jackal, ο οποίος επινόησε μια μέθοδο εργασίας ατραπού (pathworking) έχοντας σαν βάση τον τετραδιάστατο κύβο του Hinton, τα Ταρώ του Θωθ του Κρόουλυ και, φυσικά, την κυβική οπτική για το Sepher Yetzirah.
Σύμφωνα με τον Anpu, η εξάσκηση αυτής της πολυδιαστατικής εργασίας επιτρέπει στο μύστη να βιώσει τη ζωή σε παράλληλα σύμπαντα και ανώτερες διαστατικές καταστάσεις αλλά και να μεταφερθεί ίσως σε αυτές! Πολλές από τις μαρτυρίες της Hawk & Jackal για το τυπικό, βέβαια, είναι σίγουρα υπερβολικές (όπως ο ισχυρισμός ενός μέλους ότι γλίτωσε από ένα τροχαίο δυστύχημα με το να μεταφέρει, μέσω του τυπικού, το σώμα του από το αυτοκίνητο πίσω στο διαμέρισμά του) και πρέπει να εξετάζονται με επιφύλαξη. Ωστόσο, η μέθοδος δεν χάνει το ενδιαφέρον της. Όπως τονίζει ο Anpu, η χρήση του υπερκύβου στο τυπικό επιτρέπει στο νου να ανοιχθεί σε νέες συνειδησιακές καταστάσεις, να εξερευνήσει το σύμπαν των γωνιών και της γεωμετρίας των Πλατωνικών Στερεών και να βιώσει οράματα από τους κόσμους των ανώτερων διαστάσεων.
Περισσότερα στοιχεία για τη ζωή και το έργο του Ebony Anpu μπορείτε να βρείτε στο Necronomicon του Γιώργου Ιωαννίδη (Αρχέτυπο, 2008). Στο μεταξύ, ο Michael Bertiaux της La Couleuvre Noire είχε ήδη αναπτύξει και παρουσιάσει έναν αντίστοιχο πολυδιαστατικό κύβο, γνωστό σαν Σύμβολο της Απελευθέρωσης. Σε αντίθεση, όμως, με τους πομπώδεις ισχυρισμούς της Hawk & Jackal, ο Bertiaux παρουσιάζει το δικό του τελετουργικό σαν έναν αντινόμιο καμπαλιστικό χάρτη του Σύμπαντος: έχοντας ως βάση θεωρίες που ο ίδιος αποκαλεί «Μαατική Φυσική», ο μάγος από το Seattle ουσιαστικά επινοεί ένα μέσο για το μαγικό συντονισμό με το, αμφιλεγόμενο από πολλούς «ορθόδοξους» Θελημίτες, Ρεύμα της Μάατ, προσδίδοντάς δηλαδή στο Tesseract ένα ρόλο πολύ παρόμοιο με αυτόν του Κύβου του Μέτατρον.
To άνοιγμα του Τραπεζόεδρου
Αυτές φυσικά δεν είναι οι μοναδικές περιπτώσεις μαγικής εφαρμογής του Υπερκύβου, για τις οποίες θα χρειαζόταν ένα ολόκληρο βιβλίο. Ωστόσο, από τα δύο παραπάνω παραδείγματα φαίνεται ολοκάθαρα η ομοιότητα της πρακτικής με το Αστραφτερό Τραπεζόεδρο της Μυθολογίας Κθούλου. Έτσι, έχουν δημιουργηθεί πολλές εκδοχές τέτοιων εργασιών με υπόβαθρο βασισμένο στο λαβκραφτικό έργο. Ο ίδιος ο Bertiaux εφαρμόζει τον Κύβο του σε εργασίες μέσα στα πλαίσια της ιδιαίτερης προσέγγισής του στο φαινόμενο Νεκρονομικόν. Ο πατέρας της Τυφώνειας Παράδοσης, Kenneth Grant, έντονα επηρεασμένος από τη La Couleuvre Noire, αφιερώνει επίσης μεγάλο μέρος του ογκώδους έργου του στην πολυδιαστατική φύση των Μεγάλων Παλαιών. Σε πιο πρακτικά ζητήματα, τέλος, το αγγλικό Nu-Isis Group χρησιμοποιεί τον οραματισμό του Tesseract σαν πύλη στις επικλήσεις του προς τον Γιογκ-Σοθώθ, ενώ και ο Γιώργος Ιωαννίδης παρουσιάζει στο βιβλίο του μια αντίστοιχη εργασία, βασισμένη εν μέρει στο τυπικό του Ebony Anpu αλλά με υπόβαθρο προερχόμενο από τη Μυθολογία Κθούλου.
Όλα αυτά επιβεβαιώνουν περίτρανα τον ισχυρισμό του Langford: το έργο του Hinton ουσιαστικά έχει λειτουργήσει σαν ένα ιδιόμορφο γριμόριο, δίνοντας τα μέσα για τη δημιουργία και τη χρήση των παραπάνω τεχνικών, αλλά και για τη μαγική εργασία στα πλαίσια του λαβκραφτικού έργου. Αυτοί που θα επιλέξουν να ασχοληθούν πρακτικά με τη μαγεία των διαστάσεων θα πρέπει να μελετήσουν προσεκτικά τόσο τα έργα των παραπάνω μάγων, όσο και την ίδια την έννοια και τη φύση των ανώτερων διαστάσεων, μέσα από έργα όπως αυτά των Hinton και Rucker.
Προσοχή όμως! Όπως προειδοποιούν όλοι όσοι δουλεύουν πάνω στη μαγεία του υπερκύβου, εργασίες αυτού του είδους προκαλούν δραματικές αλλαγές στη συνειδησιακή κατάσταση του ατόμου. Η έκθεση του νου στις ανώτερες διαστάσεις ανοίγει βίαια τις πύλες για μια συνάντηση με τη Σκιά του, η οποία μπορεί να σημάνει την αρχή μιας αλχημικής πορείας προς την γιουνγκική εξατομίκευση, η οποία δεν θα διαφέρει και πολύ από την υψηλή Θεουργία. Μπορεί όμως και να παγιδεύσει μια εύθραυστη προσωπικότητα ή έναν ευκαιριακό αναζητητή σε ένα συνεχές Nigredo φόβου και τρέλας, ακριβώς όπως το Αστραφτερό Τραπεζόεδρο παγίδευσε όσους κοίταξαν μέσα του.
Πρακτικές αυτού του είδους, λοιπόν, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επιχειρούνται ασυλλόγιστα. Εκείνοι, πάντως, που νιώθουν αρκετά σίγουροι ώστε να ασχοληθούν προσεκτικά, σοβαρά και επιμελώς με το ζήτημα, θα δουν να ανοίγεται μπροστά τους ένας νέος, άγνωστος και τρομακτικός μα συνάμα συναρπαστικός κόσμος. Και – ποιος ξέρει; – ίσως κατορθώσουν να βρουν το δρόμο προς τον ύστατο στόχο της λαβκραφτικής μαγείας: το πυρηνικό κέντρο του Χάους και τον θρόνο του Άζαθωθ...
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Abbott, E.A., Flatland: A Romance of Many Dimensions. Dover Publications Inc., 2007
Armstrong, M.A., Basic Topology. Springer, 2000
Ashcroft-Nowicki, D., Brennan, J.H., Η Μαγική Χρήση της Σκέψης. Αρχέτυπο, 2008
Barker, C., The Hellbound Heart. Harper Torch, 1991
Bertiaux, M., The Voudon-Gnostic Workbook. Magickal Childe Inc., 1988
Carroll, P.J., Psybermagick: Advanced Ideas in Chaos Magick. New Falcon, 2000
Crowley, A., Moonchild. Weiser Books, 1972
Dante, The Divine Comedy of Dante Aligheri. Pennsylvania State University, 1998
Drob, S.L., Iggulim and Yosher: the Kabbalistic Theory of “Circles” and “Lines”. The New Kabbalah. Retrieved April, 2013. url: http://www.newkabbalah.com/iggul.html
Frater T.S., Ye Rite to Calle Yogge-Sothothe. Celephais Press, 2003
Grant, K. Cults of the Shadow. Frederic Muller, 1975
Hawking, S.W., M-Theory, the Theory Formerly Known as Strings. The Stephen Hawking Centre for Theoretical Cosmology. Retrieved April, 2013.
url: http://www.ctc.cam.ac.uk/outreach/origins/quantum_cosmology_four.php
Hawking, S.W., The Holographic Principle and M-theory. The Stephen Hawking Centre for Theoretical Cosmology. Retrieved April, 2013.
url: http://www.ctc.cam.ac.uk/outreach/origins/quantum_cosmology_five.php
Hinton, C.H., The Fourth Dimension. Celephais Press, 2004
Hull, T., H.P. Lovecraft: a Horror in Higher Dimensions, Math Horizons, Vol. 13 No. 3 (Feb. 2006), pp. 10-12
Hulse, D.A., New Dimensions for the Cube of Space. Samuel Weiser, 2000
Ιωαννίδης, Γ., Necronomicon. Αρχέτυπο, 2008
Ιωαννίδης, Γ., Necronomicon: Το Μονοπάτι του Μαύρου Θεού. Αρχέτυπο, 2011
Ιωαννίδης, Γ., Υπάρχει ο Κυβόλιθος του Λεμαρσάν;. Mystery τ. 49, Φεβρουάριος 2009
Kaplan, A., Sepher Yetzirah. Weiser Books, 1997
Langford, D., Curiosities: The Fourth Dimension, by C. Howard Hinton (Review). Fantasy & Science Fiction, January 2001
Langford, D., Unspeakable Horrors. Fortean Times No. 95, Feb. 1997
Lodge, O., F.R.S., A Record of Observations of Certain Phenomena in Trance – Part 1. Proceedings of the Society for Psychical Research Vol. 6 (1889-90), p. 443
Lovecraft, H.P., Supernatural Horror in Literature. Courier Dover Publications, 1975
Lovecraft, H.P., The Call of Cthulhu and Other Weird Stories. Penguin Classics, 2002
Lovecraft, H.P., The Thing on the Doorstep and Other Weird Stories. Penguin Classics, 2005
Lovecraft, H.P., The Dreams in the Witch-House and Other Weird Stories. Penguin Classics, 2005
Machen, A., The Three Impostors. Project Gutenberg of Australia, 2003
Μπαλτούμας, Φ., Τα Παράξενα Μαθηματικά του Λάβκραφτ. Mystery τ. 89, Μάρτιος 2013
Ouspensky, P.D., Tertium Organum. Cosimo Classics, 2005
Πλάτων, Πολιτεία. Εκδόσεις Πόλις, 2001
Peterson, M.A., Dante and the 3-Sphere. American Journal of Physics 47 (12), Dec. 1979
Reese, C.L. (Ebony Anpu), Multidimensional Magick. Cabal of the Hawk and Jackal, 1997
Rucker, R., Geometry, Relativity and the Fourth Dimension. Dover Publications Inc., 1977
Rucker, R., The Fourth Dimension: A Guided Tour of the Higher Universes. Mariner Books, 1985
Steiner, R., The Fourth Dimension: Sacred Geometry, Alchemy and Mathematics. Anthroposophic Press, 2001
Susskind, L., The World as a Hologram. Journal of Mathematical Physics 36 (11), 6377-6396, 1995
't Hooft, G., Dimensional Reduction in Quantum Gravity. Institute for Theoretical Physics, Utrecht University, Oct. 1993
Tyson, D., Αστρική Προβολή. Αρχέτυπο, 2008
Webb, S., Out of this World: Colliding Universes, Branes, Strings and Other Wild Ideas of Modern Physics. Copernicus Books, Springer Science, 2004
Wetzel, J., The Forgotten Ones: Remaping Lovecraftian Myth. Kaos Magick Journal Vol. 2, No. 1, Spring Edition 1999
Κατά πόσο όμως έχει δίκιο ο αρθρογράφος – που, συμπτωματικά (;) ανήκει στην ομάδα που δημιούργησε το Necronomicon: Book of Dead Names, μια αρκετά γνωστή εκδοχή του Μαύρου Βιβλίου – στο να αποκαλεί το έργο του Hinton «γριμόριο»; Κρύβεται μήπως κάποια εσωτερική αλήθεια στα πολύπλοκα μαθηματικά των τοπολόγων και των θεωρητικών φυσικών; Μη βιαστείτε να δώσετε αρνητική απάντηση γιατί, όπως θα δούμε παρακάτω, ο κόσμος των ανώτερων διαστάσεων ίσως κρύβει περισσότερα μυστικά από ότι νομίζουμε.
Εισαγωγή στον κόσμο των χορδών
Αν κάποιο επίτευγμα της σύγχρονης Φυσικής αξίζει τον τίτλο του «επαναστατικού», αυτό είναι σίγουρα η θεωρία χορδών. Διατυπώθηκε αρχικά τη δεκαετία του 1960 και από τότε έχει γνωρίσει μεγάλη εξέλιξη, φτάνοντας να είναι το αντικείμενο έρευνας για εκατοντάδες εργαστήρια ανά τον κόσμο. Οι διαφορετικές οδοί μελέτης οδήγησαν στην ανάπτυξη διαφορετικών, και συχνά αντικρουόμενων, παρακλαδιών, καθένα από τα οποία ερμήνευε διαφορετικά χαρακτηριστικά του σύμπαντος. Πλέον όμως όλες οι διαφορετικές θεωρίες χορδών έχουν συμπτυχθεί σε μια κοινή, ενοποιημένη θεωρία, γνωστή και ως θεωρία Μ.
Βασική θέση της θεωρίας χορδών είναι πως, σε αντίθεση με την κλασική οπτική, τα υποατομικά σωματίδια δεν είναι σημειακά, χωρίς διαστάσεις. Αντίθετα, αντιμετωπίζονται πλέον σαν “χορδές”, που πάλλονται και κινούνται. Αυτή η κίνηση είναι που προσδίδει στα άτομα και τα μόρια φορτίο, βάρος και γενικά όλες τις ιδιότητές τους. Πίσω από αυτήν την ιδέα, φυσικά, κρύβονται δεκάδες περίπλοκες εξισώσεις και υποθέσεις, που ξεφεύγουν από τα όρια ενός άρθρου. Σε κάθε περίπτωση, χάρη στα επιτεύγματά της, η θεωρία χορδών έχει κατορθώσει να ερμηνεύσει μερικά από τα πιο δυσνόητα αινίγματα, από τη συμπεριφορά των σωματιδίων ως τις μαύρες τρύπες, ενώ αποτελεί πλέον ένα από τους πιο σημαντικούς υποψήφιους για τον τίτλο της θεωρίας που θα κατορθώσει να εξηγήσει κάθε φυσικό φαινόμενο, της περιβόητης «θεωρίας των πάντων»!
Ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό της θεωρίας χορδών όμως είναι το ότι προϋποθέτει την ύπαρξη ανώτερων διαστάσεων! Για τη θεωρία Μ και τους ερευνητές της το σύμπαν έχει 11 διαστάσεις, οι οποίες συμπεριφέρονται με συγκεκριμένο τρόπο. Και είναι η ιδιαίτερη οπτική της θεωρίας χορδών γι αυτές τις διαστάσεις που θα μας απασχολήσει στη συνέχεια...
Η σφαιρική οπτική του Σύμπαντος του Δάντη. © Mark A. Peterson.
Η γεωμετρία του Δάντη
Ένα χαρακτηριστικό κοινό σε όλες τις εκδοχές της θεωρίας χορδών είναι ότι οι επιπλέον διαστάσεις της δεν είναι επίπεδες. Αντίθετα, ακολουθούν τους κανόνες της μαθηματικής τοπολογίας και της εικασίας Πουανκαρέ και έτσι διπλώνονται σε ένα είδος κυκλικών ή σφαιρικών σχηματισμών ή, πιο ρεαλιστικά, με τη μορφή πολλαπλοτήτων όπως η Calabi-Yau και τα Orbifolds. Παραδόξως, όμως, αυτή η υπερσφαιρική απεικόνιση δεν είναι κάτι πραγματικά καινούριο, καθώς βρίσκεται κρυμμένη σε ένα από τα σημαντικότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας: τη Θεία Κωμωδία του Δάντη!
Στον Παράδεισο (Paradiso), το τρίτο βιβλίο του αλληγορικού ταξιδιού του Δάντη στους κόσμους του επέκεινα, ο ποιητής περιγράφει την άνοδό του, από σφαίρα σε σφαίρα, μέσα από τον Αριστοτελικό κόσμο των επτά πλανητών ως τη σφαίρα του Πρώτου Κινούντος. Πέρα από αυτό βρίσκεται το Εμπύρειο, ο υπέρτατος Παράδεισος. Ο Δάντης παρουσιάζει αυτό το ύστατο άκρο σαν ένα σημειακό Φως, αντιπροσωπευτικό του Θείου, περικυκλωμένο από εννιά ομόκεντρες σφαίρες για τις αγγελικές ιεραρχίες. Όπως όμως παρατηρεί ο φυσικός Mark Peterson (The American Journal of Physics Vol. 42 No. 12, 1979) η περιγραφή που ακολουθεί στο ποίημα παρουσιάζει τις σφαίρες των αγγέλων να αναδιπλώνονται δημιουργώντας ένα πολυδιαστατικό ημισφαίριο, ενώ αντίστοιχα αναδιπλώνονται οι σφαίρες του Αριστοτελικού κόσμου, με το Πρώτο Κινούν – στο οποίο βρίσκεται ο ποιητής – να λαμβάνει το ρόλο του ισημερινού. Σύμφωνα με τον Peterson, αυτός ο σχηματισμός είναι το ποιητικό αντίστοιχο μιας υπερσφαίρας!
Ο φυσικός τονίζει πως ο Δάντης στο έργο του αντιλαμβάνεται αναλογικά τις Αριστοτελικές και τις ουράνιες σφαίρες, με την καθεμία να περιστρέφεται σε διαφορετική ταχύτητα. Το αποτέλεσμα, υποστηρίζει ο Peterson, θυμίζει οπτικά ένα σχήμα στο οποίο η τρισδιάστατη σφαίρα του Κόσμου αιωρείται σε ένα ανώτατο και ένα κατώτατο σημείο, αλλάζοντας συνεχώς μέγεθος και τρόπο περιστροφής: αυτό δηλαδή που οι σύγχρονοι μαθηματικοί οραματίζονται σαν την προβολή μιας πολυδιάστατης υπερσφαίρας στις τρεις διαστάσεις.
Η περίπτωση του Δάντη, βέβαια, δεν είναι μοναδική. Οι ασχολούμενοι με την Καμπάλα σήμερα είναι σίγουρα εξοικειωμένοι με το Δέντρο της Ζωής, ωστόσο αυτό είναι μία μόνο από τις εναλλακτικές απεικονίσεις του καμπαλιστικού Σύμπαντος. Στην πραγματικότητα, παλιότερα πολλοί καμπαλιστές επέλεγαν να οραματίζονται τα Σεφιρώθ όχι γραμμικά (Yosher) σαν Δέντρο, αλλά με τη μορφή ομόκεντρων, αναδιπλούμενων μεταξύ τους σφαιρών (Iggulim) που εκπορεύονται από το Ain Soph Aur. Αντίστοιχα, τόσο ο νεοπλατωνισμός όσο και πολλές σχολές του Γνωστικισμού, όπως οι Βασιλλείδες, επέλεξαν σφαιρικές απεικονίσεις (Ουρανοί) σαν κοσμολογικά μοντέλα.
Όλα αυτά θυμίζουν τόσο το σχήμα του Δάντη όσο και τη θεωρία του Peterson. Ο συσχετισμός των παραπάνω όμως με την πολυδιαστατική γεωμετρία και την κβαντική Φυσική μας ανοίγει την πόρτα για την εξερεύνηση μιας ιδέας στην οποία έχουν κοινές ρίζες τόσο η δυτική μυστηριακή παράδοση, όσο και η θεωρία Μ.
Είναι ο Κόσμος ένα ολόγραμμα;
Στο έβδομο βιβλίο της Πολιτείας (380 – 360 π.Χ.) ο Πλάτωνας παρουσίασε την περιβόητη αλληγορία του σπηλαίου. Ο φιλόσοφος μας ζητά να οραματιστούμε μια ομάδα ανθρώπων που ζουν αλυσοδεμένοι σε ένα μεγάλο σπήλαιο για όλη τους τη ζωή. Το μόνο που μπορούν να δουν μπροστά τους είναι ένας άδειος τοίχος, πάνω στον οποίο πέφτουν οι σκιές μιας παράστασης που παίζεται πίσω τους, φωτισμένης από μια μεγάλη φωτιά. Σύμφωνα με το φιλόσοφο, αυτό το θολό θέατρο σκιών αποτελεί το σύνολο της ύπαρξης γι αυτούς τους ανθρώπους. Δεν διανοούνται ότι μπορεί να υπάρξει οτιδήποτε πέρα από όσα βλέπουν στον τοίχο. Αν κάποιος δραπετεύσει από το σπήλαιο, θα βιώσει τον αληθινό κόσμο έξω από αυτό, όταν όμως προσπαθήσει να απελευθερώσει τους υπόλοιπους από την πλάνη, θα γνωρίσει τη χλεύη και την περιφρόνησή τους.
Από πολλούς η αλληγορία ερμηνεύεται ως ο καθορισμός της θέσης του φιλόσοφου μέσα στην κοινωνία, σαν αφυπνιστή και απελευθερωτή των «φυλακισμένων», αλλά και σαν σύμβολο της άσβεστης δίψας του ανθρώπου για γνώση. Παρ' όλ' αυτά, εμείς θα μείνουμε στην κεντρική ιδέα του Σπηλαίου, σύμφωνα με την οποία ο κόσμος που ζούμε δεν είναι ο πραγματικός, αλλά σκιές σε έναν τοίχο. Και αυτό γιατί μια παράξενη υπόθεση της σύγχρονης φυσικής υποστηρίζει το ίδιο ακριβώς!
Το 1993, στην προσπάθειά του να ερμηνεύσει το παράδοξο εξαφάνισης της πληροφορίας στις μαύρες τρύπες, ο Ολλανδός φυσικός Gerard t'Hooft διατύπωσε μια ιδιαίτερα τολμηρή πρόταση. Υποστήριξε ότι το σύνολο της πληροφορίας που περιέχεται σε ένα συγκεκριμένο χώρο μπορεί να θεωρηθεί ως ένα ολόγραμμα που προβάλλεται από τα σύνορα αυτού του χώρου. Οποιοδήποτε φυσικό φαινόμενο παρατηρείται, είναι στην πραγματικότητα η προβολή μιας πληροφορίας αποτυπωμένης σε μια οριακή επιφάνεια που διαθέτει το πολύ ένα βαθμό ελευθερίας ανά μονάδα επιφάνειας Planck.
Η παραπάνω πρόταση, γνωστή σαν ολογραφική αρχή, οδηγεί σε ένα πολύ ενδιαφέρον συμπέρασμα: αν η υπόθεση ισχύει, αυτό σημαίνει πως κάθε τρισδιάστατος χώρος, ακόμη και ολόκληρο το Σύμπαν, είναι στην πραγματικότητα ένα ολόγραμμα. Σκεφτείτε πόσο θυμίζουν όλα αυτά την αλληγορία του Σπηλαίου! Ουσιαστικά, σύμφωνα με την ολογραφική αρχή, όλα όσα βιώνουμε στον κόσμο γύρω μας, ολόκληρη η ζωή μας, δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια εικονική πραγματικότητα, ένα θέατρο σκιών γραμμένο σε κάποιον μεγάλο τοίχο στα άκρα του Σύμπαντος που ζούμε.
Αυτό βέβαια γεννάει και το ακόλουθο ερώτημα: αν όντως οι ζωές μας είναι μια παράσταση, σε τι χαρτί γράφεται το σενάριο; Η θεωρία Μ, για την οποία η ολογραφική αρχή αποτελεί θεμελιώδες συστατικό, έχει την απάντηση: στις ανώτερες διαστάσεις! Για τους φυσικούς που μελετούν τις χορδές, ουσιαστικά εμείς είμαστε οι σκιές στον τοίχο. Ο αληθινός κόσμος είναι στην πραγματικότητα ένας μεγαλύτερος πολυδιαστατικός χωροχρόνος, και η τετραδιάστατη αντίληψή μας (θεωρώντας τον χρόνο σαν τέταρτη διάσταση) είναι το όριο ή ο τοίχος του Σπηλαίου. Προσπαθώντας να μετακινηθούμε μακριά από τον τοίχο εισερχόμαστε σε μια νέα διάσταση του χώρου, μια πέμπτη διάσταση, ή μια τέταρτη αν δεν λάβουμε υπόψη μας το χρόνο.
Τα μυστήρια των ανώτερων διαστάσεων όμως δεν σταματούν εδώ...
Η μεταφυσική των Ανώτερων Διαστάσεων
Εξερευνώντας τη γεωμετρία των ανώτερων διαστάσεων στο βιβλίο του Geometry, Relativity and the Fourth Dimension (1977), ο μαθηματικός Rudolf Rucker πρότεινε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα θεωρία: πως το περιβόητο αστρικό πεδίο είναι στην πραγματικότητα η τέταρτη χωρική διάσταση! Σύμφωνα με το συγγραφέα, τα μαθηματικά υποδεικνύουν πως είμαστε στην πραγματικότητα 4D-όντα, και πως με διαδικασίες όπως η αστρική προβολή και τα διαυγή όνειρα βιώνουμε τον πραγματικό κόσμο των ανώτερων διαστάσεων.
Ο Rucker, βέβαια, δεν προχώρησε περισσότερο στην υπόθεσή του. Ωστόσο αυτό δεν σταμάτησε εκείνους τους εραστές του απόκρυφου που ταυτόχρονα έδειχναν ενδιαφέρον προς τις θετικές επιστήμες! Έτσι, μέσα από πολύπλοκες εξισώσεις και καινοτόμες ιδέες, ο «πατέρας» της Χαοτικής Μαγείας αλλά και θεωρητικός φυσικός Peter J. Carroll δίνει στο έργο του Psybermagick (1995), και αργότερα στο Apophenion: A Chaos Magic Paradigm (2008), ένα μοντέλο πολλαπλών διαστάσεων, τόσο για τον υλικό κόσμο όσο και για αυτό που οι μάγοι αποκαλούν «αστρικό». Αλλά και οι Dolores Ashcroft-Nowicki και James Herbert Brennan (Η Μαγική Χρήση της Σκέψης, Αρχέτυπο 2008) επιλέγουν να συνδέσουν τα πολυδιαστατικά μαθηματικά με τις αστρικές αισθήσεις του ανθρώπου, καθώς και με τη δημιουργία και τη διαχείριση των σκεπτομορφών.
Κατά πόσο όμως ισχύουν αυτοί οι συσχετισμοί; Απλά σκεφτείτε για λίγο τις δυνατότητες που, θεωρητικά, θα είχε κάποιος που διαχειρίζεται τις ανώτερες διαστάσεις. Φέρτε στο νου σας τη σφαίρα από το Flatland του Edwin Abbott που, στον δισδιάστατο κόσμο της επιπεδοχώρας, μπορούσε να υπερβεί τους τοίχους και να ληστεύει χρηματοκιβώτια χωρίς καν να τα ανοίγει. Θυμηθείτε τον Γουώλτερ Γκίλμαν και την Κέζια Μέησον από τα Όνειρα στο Σπίτι της Μάγισσας του Χ.Φ. Λάβκραφτ οι οποίοι, έχοντας κατανοήσει σε βάθος τη φύση των γωνιών και των ανώτερων διαστάσεων, μπορούσαν να κινούνται στο χωροχρόνο και να ταξιδεύουν με τρόπους αδύνατους για το υλικό σώμα. Και μετά συγκρίνετε τα παραπάνω με τις εμπειρίες όσων έχουν επιτύχει αστρικό ταξίδι ή διαυγές όνειρο. Θα διαπιστώσετε πως οι ομοιότητες είναι πάρα πολλές.
Προσέξτε όμως και το εξής: όπως παρατηρούν οι Ashcroft-Nowicki και Brennan αλλά και ο Donald Tyson (Αστρική Προβολή, Αρχέτυπο 2008), η απτή πραγματικότητα που βιώνουμε είναι ένα προβολικό όραμα κατασκευασμένο από το νου, που η αληθινή του φύση είναι το περιβόητο «πεδίο της φαντασίας», το «συλλογικό ασυνείδητο» του Καρλ Γιουνγκ ή, πολύ απλά, το «αστρικό πεδίο». Την ίδια ιδέα όμως, όπως είδαμε ήδη, παρουσιάζει και η θεωρία Μ με την ολογραφική αρχή, εμπλέκοντας τις ανώτερες διαστάσεις! Ίσως, λοιπόν, αυτό που αποκαλούμε «αστρική προβολή» να είναι όντως ένα πέρασμα σε μια συνειδησιακή κατάσταση στην οποία μπορούμε να βιώσουμε και να διαχειριστούμε τις διαστάσεις που δεν μπορούμε να δούμε υλικά.
Η μαγική θεώρηση των ανώτερων διαστάσεων βέβαια δεν είναι κάτι πρόσφατο. Ήδη από τo 1889, λίγα χρόνια μετά την πρώτη δημοσίευση του Hinton, o Oliver Lodge, φυσικός και πρόεδρος της Βρετανικής Εταιρίας Ψυχικών Ερευνών είχε παρατηρήσει πως η νεοεμφανιζόμενη τότε πολυδιαστατική θεώρηση του κόσμου ίσως είναι το κλειδί για την ερμηνεία πολλών πνευματιστικών φαινομένων. Και το θέμα δεν ξέφυγε ούτε από την προσοχή των μεγάλων μορφών του δυτικού εσωτερισμού της εποχής.
Έτσι, τα μυστήρια της Τέταρτης Διάστασης του χώρου απασχόλησαν τόσο τον Peter Ouspensky της Τέταρτης Οδού (Tertium Organum, 1912) όσο και τον ιδρυτή της Ανθρωποσοφίας, Rudolf Steiner (The Fourth Dimension: Sacred Geometry, Alchemy and Mathematics, 1925). Η τέταρτη διάσταση αποτέλεσε το όχημα αυτών των δύο μεγάλων δασκάλων για την ανάπτυξη ποικίλων φιλοσοφικών και μεταφυσικών ιδεών, τόσο για την ερμηνεία του Μαγικού Έργου όσο και για τη φύση της πραγματικότητας. Με τις ανώτερες διαστάσεις όμως ασχολήθηκε και ο περιβόητος Άλιστερ Κρόουλυ, μέσα από το αλληγορικό μυθιστόρημά του, Moonchild (1917), ενώ το 1947 ο ιδρυτής του τάγματος των Χτιστών του Αδύτου, Paul Foster Case, παρουσίασε για πρώτη φορά μια ριζοσπαστική θεωρία σύμφωνα με την οποία η πραγματική διάταξη των γραμμάτων στο καμπαλιστικό Sepher Yetzirah δεν είναι αυτή του Δέντρου της Ζωής, αλλά αυτή του πολυδιαστατικού Κύβου του Χώρου!
Όλοι οι παραπάνω μάλιστα χρησιμοποίησαν το έργο του Hinton και τον υπερκύβο Tesseract σαν βάση για τα έργα τους. Η προσέγγισή τους βέβαια παρέμεινε, σε μεγάλο βαθμό, θεωρητική. Καθώς όμως οι δεκαετίες περνούσαν, και με την εμφάνιση της Χαοτικής Μαγείας και άλλων σχολών εσωτερικής σκέψης που έδιναν έμφαση στην καινοτομία και την εφευρετικότητα, η θεωρία έγινε σύντομα πράξη...
Εισαγωγή στην Πολυδιαστατική Μαγεία
Στο διήγημα του Χ.Φ. Λάβκραφτ, Ο Στοιχειωτής του Σκοταδιού (1935), κεντρικό ρόλο διαδραματίζει ένα παράξενο αντικείμενο, γνωστό σαν Αστραφτερό Τραπεζόεδρο. Τα μέλη της μυστηριώδους Εκκλησίας της Αστρικής Σοφίας χρησιμοποιούσαν αυτό το προκατακλυσμιαίο κατασκεύασμα σαν ένα παράθυρο στο χωροχρόνο και σαν μέσο επίκλησης του Νυαρλαθοτέπ. Ο Λάβκραφτ περιγράφει το αντικείμενο σαν ένα ακανόνιστο γεωμετρικό στερεό με παράξενες, μη-Ευκλείδιες γωνίες, του οποίου οι πρισματικές όψεις είναι ικανές να ανοίξουν πύλες προς τις ανώτερες διαστάσεις και τους παράξενους και φριχτούς κόσμους των Μεγάλων Παλαιών, αλλά και να φέρουν την τρέλα σε όποιον κάνει το λάθος να εστιάσει το βλέμμα του σε αυτές.
Το Τραπεζόεδρο του Λάβκραφτ δεν είναι το μόνο παράδειγμα τέτοιου αντικειμένου στη λογοτεχνία, φυσικά. Αντίστοιχο ρόλο διαδραματίζουν ο μυστηριώδης Κύβος του Λεμαρσάν (Mystery τ. 49) στο The Hellbound Heart του Clive Barker, αλλά και ο εξηκοντάλιθος Ixaxaar από τη Νουβέλα της Μαύρης Σφραγίδας του Άρθουρ Μάχεν, το λατρευτικό αντικείμενο μιας εξαφανισμένης φυλής ανώτερων όντων. Αλλά και η μαγική παράδοση μας παρουσιάζει ανάλογα παραδείγματα, όπως τον περιβόητο Κύβο του αρχάγγελου Μέτατρον, μια γεωμετρική προβολή των Πλατωνικών Στερεών που πιστεύεται ότι κρύβει μέσα στην ιερή γεωμετρία του το μυστικό για την άνοδο στα πλάνα και το όραμα του Θρόνου του Θεού (βλ. Παράδοση Μέρκαμπα).
Κατά καιρούς, λοιπόν, διάφορες μαγικές σέκτες και ομάδες έχουν αναπτύξει μεθόδους για να επιτύχουν το αποτέλεσμα αυτών των αντικειμένων και να ανοίξουν ένα δίαυλο επικοινωνίας με τις ανώτερες διαστάσεις και την Άλλη Πλευρά. Μια από τις πρώτες προσπάθειες ήταν αυτή του Ebony Anpu (Charles Reese) και της Θελημικής ομάδας Hawk & Jackal, ο οποίος επινόησε μια μέθοδο εργασίας ατραπού (pathworking) έχοντας σαν βάση τον τετραδιάστατο κύβο του Hinton, τα Ταρώ του Θωθ του Κρόουλυ και, φυσικά, την κυβική οπτική για το Sepher Yetzirah.
Σύμφωνα με τον Anpu, η εξάσκηση αυτής της πολυδιαστατικής εργασίας επιτρέπει στο μύστη να βιώσει τη ζωή σε παράλληλα σύμπαντα και ανώτερες διαστατικές καταστάσεις αλλά και να μεταφερθεί ίσως σε αυτές! Πολλές από τις μαρτυρίες της Hawk & Jackal για το τυπικό, βέβαια, είναι σίγουρα υπερβολικές (όπως ο ισχυρισμός ενός μέλους ότι γλίτωσε από ένα τροχαίο δυστύχημα με το να μεταφέρει, μέσω του τυπικού, το σώμα του από το αυτοκίνητο πίσω στο διαμέρισμά του) και πρέπει να εξετάζονται με επιφύλαξη. Ωστόσο, η μέθοδος δεν χάνει το ενδιαφέρον της. Όπως τονίζει ο Anpu, η χρήση του υπερκύβου στο τυπικό επιτρέπει στο νου να ανοιχθεί σε νέες συνειδησιακές καταστάσεις, να εξερευνήσει το σύμπαν των γωνιών και της γεωμετρίας των Πλατωνικών Στερεών και να βιώσει οράματα από τους κόσμους των ανώτερων διαστάσεων.
Περισσότερα στοιχεία για τη ζωή και το έργο του Ebony Anpu μπορείτε να βρείτε στο Necronomicon του Γιώργου Ιωαννίδη (Αρχέτυπο, 2008). Στο μεταξύ, ο Michael Bertiaux της La Couleuvre Noire είχε ήδη αναπτύξει και παρουσιάσει έναν αντίστοιχο πολυδιαστατικό κύβο, γνωστό σαν Σύμβολο της Απελευθέρωσης. Σε αντίθεση, όμως, με τους πομπώδεις ισχυρισμούς της Hawk & Jackal, ο Bertiaux παρουσιάζει το δικό του τελετουργικό σαν έναν αντινόμιο καμπαλιστικό χάρτη του Σύμπαντος: έχοντας ως βάση θεωρίες που ο ίδιος αποκαλεί «Μαατική Φυσική», ο μάγος από το Seattle ουσιαστικά επινοεί ένα μέσο για το μαγικό συντονισμό με το, αμφιλεγόμενο από πολλούς «ορθόδοξους» Θελημίτες, Ρεύμα της Μάατ, προσδίδοντάς δηλαδή στο Tesseract ένα ρόλο πολύ παρόμοιο με αυτόν του Κύβου του Μέτατρον.
To άνοιγμα του Τραπεζόεδρου
Αυτές φυσικά δεν είναι οι μοναδικές περιπτώσεις μαγικής εφαρμογής του Υπερκύβου, για τις οποίες θα χρειαζόταν ένα ολόκληρο βιβλίο. Ωστόσο, από τα δύο παραπάνω παραδείγματα φαίνεται ολοκάθαρα η ομοιότητα της πρακτικής με το Αστραφτερό Τραπεζόεδρο της Μυθολογίας Κθούλου. Έτσι, έχουν δημιουργηθεί πολλές εκδοχές τέτοιων εργασιών με υπόβαθρο βασισμένο στο λαβκραφτικό έργο. Ο ίδιος ο Bertiaux εφαρμόζει τον Κύβο του σε εργασίες μέσα στα πλαίσια της ιδιαίτερης προσέγγισής του στο φαινόμενο Νεκρονομικόν. Ο πατέρας της Τυφώνειας Παράδοσης, Kenneth Grant, έντονα επηρεασμένος από τη La Couleuvre Noire, αφιερώνει επίσης μεγάλο μέρος του ογκώδους έργου του στην πολυδιαστατική φύση των Μεγάλων Παλαιών. Σε πιο πρακτικά ζητήματα, τέλος, το αγγλικό Nu-Isis Group χρησιμοποιεί τον οραματισμό του Tesseract σαν πύλη στις επικλήσεις του προς τον Γιογκ-Σοθώθ, ενώ και ο Γιώργος Ιωαννίδης παρουσιάζει στο βιβλίο του μια αντίστοιχη εργασία, βασισμένη εν μέρει στο τυπικό του Ebony Anpu αλλά με υπόβαθρο προερχόμενο από τη Μυθολογία Κθούλου.
Όλα αυτά επιβεβαιώνουν περίτρανα τον ισχυρισμό του Langford: το έργο του Hinton ουσιαστικά έχει λειτουργήσει σαν ένα ιδιόμορφο γριμόριο, δίνοντας τα μέσα για τη δημιουργία και τη χρήση των παραπάνω τεχνικών, αλλά και για τη μαγική εργασία στα πλαίσια του λαβκραφτικού έργου. Αυτοί που θα επιλέξουν να ασχοληθούν πρακτικά με τη μαγεία των διαστάσεων θα πρέπει να μελετήσουν προσεκτικά τόσο τα έργα των παραπάνω μάγων, όσο και την ίδια την έννοια και τη φύση των ανώτερων διαστάσεων, μέσα από έργα όπως αυτά των Hinton και Rucker.
Προσοχή όμως! Όπως προειδοποιούν όλοι όσοι δουλεύουν πάνω στη μαγεία του υπερκύβου, εργασίες αυτού του είδους προκαλούν δραματικές αλλαγές στη συνειδησιακή κατάσταση του ατόμου. Η έκθεση του νου στις ανώτερες διαστάσεις ανοίγει βίαια τις πύλες για μια συνάντηση με τη Σκιά του, η οποία μπορεί να σημάνει την αρχή μιας αλχημικής πορείας προς την γιουνγκική εξατομίκευση, η οποία δεν θα διαφέρει και πολύ από την υψηλή Θεουργία. Μπορεί όμως και να παγιδεύσει μια εύθραυστη προσωπικότητα ή έναν ευκαιριακό αναζητητή σε ένα συνεχές Nigredo φόβου και τρέλας, ακριβώς όπως το Αστραφτερό Τραπεζόεδρο παγίδευσε όσους κοίταξαν μέσα του.
Πρακτικές αυτού του είδους, λοιπόν, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επιχειρούνται ασυλλόγιστα. Εκείνοι, πάντως, που νιώθουν αρκετά σίγουροι ώστε να ασχοληθούν προσεκτικά, σοβαρά και επιμελώς με το ζήτημα, θα δουν να ανοίγεται μπροστά τους ένας νέος, άγνωστος και τρομακτικός μα συνάμα συναρπαστικός κόσμος. Και – ποιος ξέρει; – ίσως κατορθώσουν να βρουν το δρόμο προς τον ύστατο στόχο της λαβκραφτικής μαγείας: το πυρηνικό κέντρο του Χάους και τον θρόνο του Άζαθωθ...
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Abbott, E.A., Flatland: A Romance of Many Dimensions. Dover Publications Inc., 2007
Armstrong, M.A., Basic Topology. Springer, 2000
Ashcroft-Nowicki, D., Brennan, J.H., Η Μαγική Χρήση της Σκέψης. Αρχέτυπο, 2008
Barker, C., The Hellbound Heart. Harper Torch, 1991
Bertiaux, M., The Voudon-Gnostic Workbook. Magickal Childe Inc., 1988
Carroll, P.J., Psybermagick: Advanced Ideas in Chaos Magick. New Falcon, 2000
Crowley, A., Moonchild. Weiser Books, 1972
Dante, The Divine Comedy of Dante Aligheri. Pennsylvania State University, 1998
Drob, S.L., Iggulim and Yosher: the Kabbalistic Theory of “Circles” and “Lines”. The New Kabbalah. Retrieved April, 2013. url: http://www.newkabbalah.com/iggul.html
Frater T.S., Ye Rite to Calle Yogge-Sothothe. Celephais Press, 2003
Grant, K. Cults of the Shadow. Frederic Muller, 1975
Hawking, S.W., M-Theory, the Theory Formerly Known as Strings. The Stephen Hawking Centre for Theoretical Cosmology. Retrieved April, 2013.
url: http://www.ctc.cam.ac.uk/outreach/origins/quantum_cosmology_four.php
Hawking, S.W., The Holographic Principle and M-theory. The Stephen Hawking Centre for Theoretical Cosmology. Retrieved April, 2013.
url: http://www.ctc.cam.ac.uk/outreach/origins/quantum_cosmology_five.php
Hinton, C.H., The Fourth Dimension. Celephais Press, 2004
Hull, T., H.P. Lovecraft: a Horror in Higher Dimensions, Math Horizons, Vol. 13 No. 3 (Feb. 2006), pp. 10-12
Hulse, D.A., New Dimensions for the Cube of Space. Samuel Weiser, 2000
Ιωαννίδης, Γ., Necronomicon. Αρχέτυπο, 2008
Ιωαννίδης, Γ., Necronomicon: Το Μονοπάτι του Μαύρου Θεού. Αρχέτυπο, 2011
Ιωαννίδης, Γ., Υπάρχει ο Κυβόλιθος του Λεμαρσάν;. Mystery τ. 49, Φεβρουάριος 2009
Kaplan, A., Sepher Yetzirah. Weiser Books, 1997
Langford, D., Curiosities: The Fourth Dimension, by C. Howard Hinton (Review). Fantasy & Science Fiction, January 2001
Langford, D., Unspeakable Horrors. Fortean Times No. 95, Feb. 1997
Lodge, O., F.R.S., A Record of Observations of Certain Phenomena in Trance – Part 1. Proceedings of the Society for Psychical Research Vol. 6 (1889-90), p. 443
Lovecraft, H.P., Supernatural Horror in Literature. Courier Dover Publications, 1975
Lovecraft, H.P., The Call of Cthulhu and Other Weird Stories. Penguin Classics, 2002
Lovecraft, H.P., The Thing on the Doorstep and Other Weird Stories. Penguin Classics, 2005
Lovecraft, H.P., The Dreams in the Witch-House and Other Weird Stories. Penguin Classics, 2005
Machen, A., The Three Impostors. Project Gutenberg of Australia, 2003
Μπαλτούμας, Φ., Τα Παράξενα Μαθηματικά του Λάβκραφτ. Mystery τ. 89, Μάρτιος 2013
Ouspensky, P.D., Tertium Organum. Cosimo Classics, 2005
Πλάτων, Πολιτεία. Εκδόσεις Πόλις, 2001
Peterson, M.A., Dante and the 3-Sphere. American Journal of Physics 47 (12), Dec. 1979
Reese, C.L. (Ebony Anpu), Multidimensional Magick. Cabal of the Hawk and Jackal, 1997
Rucker, R., Geometry, Relativity and the Fourth Dimension. Dover Publications Inc., 1977
Rucker, R., The Fourth Dimension: A Guided Tour of the Higher Universes. Mariner Books, 1985
Steiner, R., The Fourth Dimension: Sacred Geometry, Alchemy and Mathematics. Anthroposophic Press, 2001
Susskind, L., The World as a Hologram. Journal of Mathematical Physics 36 (11), 6377-6396, 1995
't Hooft, G., Dimensional Reduction in Quantum Gravity. Institute for Theoretical Physics, Utrecht University, Oct. 1993
Tyson, D., Αστρική Προβολή. Αρχέτυπο, 2008
Webb, S., Out of this World: Colliding Universes, Branes, Strings and Other Wild Ideas of Modern Physics. Copernicus Books, Springer Science, 2004
Wetzel, J., The Forgotten Ones: Remaping Lovecraftian Myth. Kaos Magick Journal Vol. 2, No. 1, Spring Edition 1999
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου