Στην πραγματικότητα, τόσο η νοητική αντίληψη όσο κι η λεκτική έκφραση είναι ανθρώπινες κατασκευές. Στοχεύουν στο υπαρκτό, αλλά δεν είναι βίωμα του υπαρκτού. Παραμένουν στο εξωτερικό επίπεδο της περιγραφής, της κατασκευής. Η Αλήθεια είναι πάνω από την νόηση και τις λέξεις. Οι περιγραφές μπορεί να είναι ακριβείς ή ανακριβείς, πλήρεις ή ελλιπείς, πραγματικές ή φανταστικές, κλπ., κλπ…
Αυτό που Υπάρχει Πραγματικά Είναι Εδώ, Πάντα, Παρόν, άσχετα από το τι αντιλαμβανόμαστε ή περιγράφουμε, κλπ.
Όσο πιο πολύ προσεγγίζουμε την Αλήθεια (μέσα από τις περιγραφές) τόσο προσπαθούμε να απελευθερωθούμε από την κατασκευασμένη (απολιθωμένη συχνά) αντίληψη-γλώσσα και επιχειρούμε να μιλήσουμε με όρους «βιώματος», που προέρχονται από την άμεση επαφή με την Πραγματικότητα. Έτσι, παντού, σε ολόκληρο τον πλανήτη, και πάντα, μέσα στην ιστορία, οι άνθρωποι που προσέγγιζαν την Αλήθεια προσπαθούσαν να οδηγήσουν τους άλλους στην Βίωση της Αλήθειας, πέρα από τις περιγραφές, στην ζωή, στην πράξη, εδώ, τώρα. Υπάρχει μια Παγκόσμια Εσωτερική Παράδοση που αναδύθηκε από μόνη της (και δεν είναι κατασκεύασμα κάποιων συγκεκριμένων ανθρώπων), μια Γλώσσα του Βιώματος που κατανοούσαν όλοι οι μυημένοι. Υπάρχει λοιπόν, εκ των πραγμάτων, μια Ενότητα στην Ανθρώπινη Αντίληψη για το Πραγματικό, πέρα από τους όποιες εξωτερικές αντιλήψεις-λεκτικές εκφράσεις.
Η Αλήθεια Είναι Μία, η Αληθινή Θρησκεία είναι Μία, η Αληθινή Φιλοσοφία είναι Μία: Είναι η Προσέγγιση και η Περιγραφή του Πραγματικού. Δεν υπάρχει λοιπόν ανατολική, δυτική θρησκεία, ούτε ανατολική, δυτική φιλοσοφία. Η ανθρώπινη προσπάθεια είναι μία και η ανθρώπινη γνώση είναι μία. Ακόμα και σαν «γεωγραφικοί» όροι, οι όροι ανατολικός, δυτικός, είναι περιορισμένοι, αφού το περιεχόμενο, σαν εμπειρία και γνώση, είναι το ίδιο.
Είναι μονάχα οι διανοούμενοι που αδυνατούν να ανυψωθούν ως το Βίωμα της Αλήθειας και παραμένουν στις περιγραφές. Θεωρούν μάλιστα πως αναλύοντας νοητικά-γλωσσικά κάτι, κάποιο αντικείμενο, το αποσαφηνίζουν, αποκαλύπτοντας το πραγματικό περιεχόμενό του, ενώ στην πραγματικότητα το μόνο που αποσαφηνίζουν και τακτοποιούν είναι η δική τους αντίληψη για τα πράγματα.
Ποια είναι τελικά η διαφορά ανάμεσα στην Οδό της Ζωής, της Βίωσης της Αλήθειας, και την διανοητική αντίληψη-λεκτική περιγραφή της Πραγματικότητας; Στην πρώτη περίπτωση Αυτό που Υπάρχει, Αυτό που Συμβαίνει, Προηγείται κι η αντίληψη κι οι περιγραφές έρχονται απλά σαν καταστάλαγμα εμπειρίας και συμπέρασμα. Στην δεύτερη περίπτωση η αντίληψη αποκτά κυρίαρχο ρόλο κι είναι αυτή η αντίληψη που θα μας μιλήσει, θα μας εξηγήσει αυτό που υπάρχει, αυτό που συμβαίνει. Με άλλα λόγια στην πρώτη περίπτωση έχουμε Ζωή και συμπερασματική σκέψη, ενώ στην περίπτωση της διανόησης έχουμε σκέψη, αποκάλυψη (μέσω της σκέψης δήθεν) της ζωής, του πραγματικού. Στην πρώτη περίπτωση ζούμε και περιγράφουμε. Στην δεύτερη περίπτωση σκεφτόμαστε, περιγράφουμε, αλλά δεν ζούμε. Μάλιστα αυτή η σχιζοφρενική στάση οδηγεί στον διαχωρισμό θεωρητικού-πρακτικού. Αλλά σπάνια εφαρμόζουμε, ή εφαρμόζουμε άσχημα. Κάποιος που είναι Δίκαιος μπορεί να μιλήσει για δικαιοσύνη. Οι διανοούμενοι μιλούν για Δικαιοσύνη που πρέπει να εφαρμοσθεί αλλά δεν εφαρμόζουν ποτέ. Δυστυχώς ο κόσμος κυβερνιέται όχι από Σοφούς κι Αυθεντικούς Ανθρώπους αλλά από διανοούμενους της υστεροβουλίας, της υποκρισίας και της απάτης.
Αν κάποιος θέλει να Προσεγγίσει την Αλήθεια πρέπει να το κάνει Βιώνοντας την Αλήθεια κι όχι μένοντας στις περιγραφές της Αλήθειας. Το ταξίδι στην αντίληψη-γλώσσα είναι πάντα μια κατασκευή, κάτι τεχνητό. Δεν οδηγεί ποτέ στην Αλήθεια. Η Αλήθεια Είναι Ζωντανή. Αναπνέει, Κινείται, Αλλάζει, Εξελίσσεται κι Ολοκληρώνεται. Τρέχει μπροστά και πάντα Προηγείται από όλες τις απολιθωμένες περιγραφές της Πραγματικότητας.
Το Αληθινό Ταξίδι της Σοφίας σε βγάζει έξω, στην Αληθινή Ζωή, σε αυτά που υπάρχουν, που μπορείς να αγγίξεις. Το ταξίδι της διανόησης είναι μια ονειροπόληση στον χώρο του φανταστικού.
Η Αλήθεια δεν χρειάζεται λέξεις. Απλά Συμβαίνει. Είναι η φαντασία που για να υπάρξει χρειάζεται λέξεις για να περιγραφεί. Οπότε Όποιος Είναι Αληθινά Σοφός εγκαταλείπει την διανόηση, καίει τα βιβλία ή τα πετάει και Ζει… Και εμείς, εδώ, (θα ρωτήσει κάποιος) γιατί γράφουμε; Απλά χρησιμοποιούμε τον διανοητικό λόγο-γλώσσα για να τον υπερβούμε. Αν το πετυχαίνουμε, ο λόγος μπορεί να δικαιωθεί (μονάχα σαν μέσο για την προσέγγιση της Αλήθειας, όχι σαν η Αλήθεια), διαφορετικά τα λόγια μας δεν είναι παρά αέρας που ταξιδεύει μακριά και χάνεται.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Το βίωμα
Είναι προφανές, ότι όταν συνήθως φθάνουν σε αυτό το σημείο, τα λογικά επιχειρήματα δεν τους έχουν βοηθήσει και τα μόνα που έχουν είναι επιχειρήματα προσωπικού βιώματος, για τα οποία συνήθως νομίζουν ότι είναι μοναδικά στην θρησκεία τους και ένα εξαιρετικό όπλο που θα διαλύσει την “πλάνη” μας, αφού με αυτά δεν έχουν να αποδείξουν τίποτα, φθάνει απλά η αναφορά τους και η δήλωση ότι, αν ήμασταν και εμείς ορθόδοξοι θα το βιώναμε.
“Η θρησκεία μας, λένε, (εν προκειμένω η Ορθοδοξία), δεν είναι θρησκεία και δεν έχουν σημασία όλα αυτά”. Αυτό φυσικά είναι μεγάλο ψέμα που τονίζει την υποκρισία τους, αλλά φυσικά δεν το καταλαβαίνουν, απόδειξη ότι ήδη έχουν χύσει πολύ μελάνι και πλέον εκατομμύρια bytes για να μας αποδείξουν ότι ισχύουν όλα αυτά που πλέον τώρα δεν τους ενδιαφέρουν, όχι γιατί άλλαξαν γνώμη αλλά γιατί δεν μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν πλέον, γιατί δεν πείθουν όταν βρουν αντίλογο με στοιχεία. Αυτό που έχει σημασία, λένε, είναι η Ιερά Παράδοση και το ορθόδοξο βίωμα. “Έλα και εσύ στην Εκκλησία ή σε έναν πνευματικό, άφησε την καρδιά σου ελεύθερη και τότε θα δεις”.
Φυσικά, εδώ τους διαφεύγει ότι οι περισσότεροι, αν όχι όλοι από εμάς γεννηθήκαμε και ανατραφήκαμε χριστιανικά και μάλιστα ορθόδοξα σαν και αυτούς. Τους διαφεύγει ότι γνωρίζουμε πολύ καλά και τα της πίστης τους και τα του ορθόδοξου βιώματος. Ας τα δούμε λίγο περισσότερο…
Η Ιερά Παράδοση δεν είναι τίποτα άλλο παρά μύθοι κυρίως μέσα από τα απόκρυφα κείμενα ή τα αγιολόγια, που αρχικά δεν ήθελαν να τα θεωρήσουν ως επίσημα και ιερά βιβλία, αλλά κάποια γεγονότα από αυτά τους είναι χρήσιμα, ή τα θεωρούν αυθεντικά όπως τους βίους των αγίων, που φυσικά για ένα σοβαρό ερευνητή είναι αναξιόπιστα, πέρα από το να μας δείξουν το περιβάλλον μέσα στο οποίο δημιουργήθηκαν και που απευθύνονται. Ή τα απόκρυφα που εκεί οι αντιφάσεις κτυπάνε κόκκινο, αλλά έχουν κάποια στοιχεία που τους βοηθούν να ολοκληρώσουν την μυθολογία τους.
Άλλωστε, έχει δειχθεί ότι η αποστολική συνέχεια, όπως λένε, είναι φτιαχτή και έγινε εκ των υστέρων για να αυθεντικοποιήσουν κάποιοι τις επισκοπικές τους έδρες. Τίποτα λοιπόν το χρήσιμο και το ουσιαστικό δεν προσφέρει η παράδοση αυτή και φυσικά κανένα επιχείρημα αληθείας.
Το βίωμα είναι η μυστικιστική εμπειρία ακόμα και η έκσταση που έχει ο κάθε θεϊστής μόνος ή σαν ομάδα και που νομίζει ότι μόνο αυτός ή μόνο στην δική του θρησκεία υπάρχει ή είναι αυθεντική και ότι αυτό το όραμα, όνειρο, ευφορία, σημάδι ή όποιο άλλο βίωμα, οφείλεται αποκλειστικά στο θεό του ή σε κάποιο άγιο του.
Σαν ομάδα, το έχουν στην Εκκλησία ή τραγουδώντας ύμνους όπου αισθάνονται ευφορία, την ευφορία της αγέλης που έχει κάτι κοινό. Εδώ βέβαια τα πρωτεία τα έχουν οι διάφορες προτεσταντικές οργανώσεις κυρίως στην Αμερική, κάποιες από τις οποίες όλα αυτά τα έχουν αναγάγει σε “επιστήμη”.
Σαν άτομα βιώνουν την εμπειρία τους με την προσευχή και την συνεχή εστίαση στα της πίστης τους, όπου τυχαία, πραγματικά, φανταστικά, ψυχολογικά ή ακόμα και ψυχιατρικά περιστατικά, παίρνουν ξαφνικά αξία και συγκεκριμένη νοηματοδότηση και πιστεύουν ότι είναι απαντήσεις που δίνονται προσωπικά σε αυτούς από έναν θεό ή άγιο ή απαντήσεις στις προσευχές τους.
Δυστυχώς για αυτούς και η ιατρική και η βιολογία και η ψυχολογία, αλλά ακόμα και η πρακτική για όσους έχουν μυαλό, έχουν δείξει ότι τα βιώματα αυτά είναι καθαρά προσωπικά, εξαρτώνται μόνο από τον συγκεκριμένο άνθρωπο ή ομάδα, τροφοδοτούνται δε από το ασυνείδητό του, που είναι επηρεασμένο από τον κοινωνικό του περίγυρο. Όπως έχω ξανατονίσει, αν και τους το υπενθυμίζουμε συνέχεια και αυτοί συνέχεια θέλουν να το αγνοούν, ότι υπάρχουν και άλλες θρησκείες με αντίστοιχα, θαύματα, βιώματα, αγίους κ.λπ. Τίποτα λοιπόν δεν μπορεί να δείξει ότι το βίωμα του κάθε ανθρώπου προέρχεται από κάπου έξω από τον άνθρωπο και τον κοινωνικό του περίγυρο, για αυτό και λέγεται προσωπικό βίωμα. Τα δε βιώματα, ανά σέκτα και θρησκεία είναι παρόμοια, άρα δεν έχουν καμία αυθεντικότητα, καμία καθολική αποδοχή, εκτός αν φασιστικά όλοι αποδεχθούμε την ίδια θρησκευτική ιδεολογία, που και αυτό είναι σχετικό όπως αποδείχθηκε με τις αιρέσεις και πάντα ο κάθε ένας θα διαφοροποιείται λίγο ή πολύ κατά καιρούς από το σύνολο. Το ξεκάθαρο στοιχείο, είναι ότι αν υπήρχε κάτι αληθινό στα βιώματα μίας θρησκείας και μόνο, τότε δεν θα υπήρχαν πολλές θρησκείες και θα υπήρχε μόνο μια, αυτή με το αληθινό βίωμα.
ΔΕΣ:
Ο Λόγος επιβάλλεται στην πλάνη, αυτό είναι προφανές. Το απέδειξε η πνευματική ιστορία της ανθρωπότητας, το απέδειξε η αναγέννηση των Ιώνων φιλοσόφων και η Αναγέννηση στην Ευρώπη τον 15ο αιώνα, το πρόβλημα είναι πως δεν την διαλύει αυτόματα. Τέτοιες συνειδησιακές αλλαγές στον άνθρωπο δεν γίνονται από την μια μέρα στην άλλη, θέλουν βάθος χρόνου και μάλιστα σε επίπεδο κοινωνίας αρκετές γενιές.
Ο άνθρωπος είναι έλλογο ον και θέλει δεν θέλει το λογικό του, ο νους του, δουλεύει σε κάποιον βαθμό, άσχετα αν οι θρησκείες προσπαθούν στον τομέα αυτό να τον αποκοιμήσουν, να τον διαστρεβλώσουν. Αυτό το βλέπουμε ήδη από κάποιους που έχουν αλλάξει άποψη, πολύ ή λίγο.
Όταν όμως τα στοιχεία είναι συντριπτικά κατά της άποψής σου, κάτι πρέπει να κάνεις.
Τί γίνεται συνήθως και η διαδικασία αλλαγής αργεί και αυτό γίνεται τόσο σε προσωπικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο θρησκείας; Το φαινόμενο της γνωστικής ασυμφωνίας ή η ψυχολογία της αυταπάτης είναι αυτό που δρα και αντιστέκεται στον Λόγο. Εν ολίγοις όταν πιστεύεις ακράδαντα μια θεώρηση ή μία ιδεοληψία, ακόμα και να σου έρθουν ατράνταχτα επιχειρήματα ότι η θεώρησή σου είναι λάθος, δεν το δέχεσαι και αν δεν μπορείς τα στοιχεία να τα ανατρέψεις κάτι που φυσικά το προσπαθείς αρχικά, διαμορφώνεις την θεώρησή σου με τέτοιο τρόπο, ώστε να φαίνεται πως συμβαδίζει τελικά με τα στοιχεία και δεν είναι λάθος όπως νομίζουν οι άλλοι. Εδώ το βασικό μέσο είναι η νέα Ερμηνεία των παλαιών ιδεοληψιών.
Αυτό συμβαίνει συνέχεια όσο η Επιστήμη βγάζει στοιχεία που δείχνουν χονδρά λάθη στην Αγία Γραφή. Αυτό συμβαίνει τώρα για παράδειγμα, στην θεώρηση της Εκκλησίας και της Ορθοδοξίας ειδικά, με το θέμα της “Εξέλιξης των ειδών”. Ήδη έχουν εμφανιστεί αρκετοί ταγοί τους και στο μέλλον θα είναι περισσότεροι, που ξεχνάνε τον πόλεμο που έκαναν στην επιστήμη για το θέμα αυτό και λένε ότι η “ιστορία” τους είναι συμβατή με την Εξέλιξη. Για παράδειγμα ο Αδάμ λένε, δεν ήταν ο πρώτος άνθρωπος, διαστρεβλώνοντας ακόμα και τις γραφές τους (καλά αυτό δεν ήταν πρόβλημα, το γνωρίζαμε), αλλά ο πρώτος που απέκτησε την βοήθεια του Αγίου Πνεύματος! Μάλιστα χρησιμοποιούν μια νέα ερμηνεία, γιατί στα Εβραϊκά “αδάμ”, εκτός από “χωμάτινος” σημαίνει επιπλέον και “άνδρας” ή και “άνθρωπος” για να πουν ότι μιλάει για το ανθρώπινο είδος γενικά, ξεχνώντας την συνέχεια της Γενέσεως και την συγκεκριμένη ιστορία του συγκεκριμένου Αδάμ και των συγκεκριμένων επίσης απόγονων του.
Ένα κλασικό παράδειγμα γνωστικής ασυμφωνίας είναι η περίπτωση του αρχέγονου Χριστιανισμού (Οι αποτυχημένες προφητείες του Ιησού των Ευαγγελίων), αλλά ακόμα πιο ξεκάθαρη των χιλιαστών. Έχουν βγάλει δεκάδες προφητείες για την 2α Παρουσία και την καταστροφή του κόσμου και οι ημερομηνίες έχουν παρέλθει, αλλά η ίδιοι δεν χάνουν την πίστη τους αφού βρίσκουν απίθανες δικαιολογίες ή οποίες προφανώς πείθουν τους ίδιους και τα πρόβατα. Μια ξεκάθαρη τέτοια περίπτωση φέτος μάλιστα ήταν ο γνωστός παλαιότερα “μαϊντανός” τηλεοπτικών παραθύρων Μάξιμος που μέσα από λογικοφανείς από τις Γραφές μετρήσεις, περίμενε την 2α Παρουσία εφέτος το Πάσχα. Στην δικαιολογία του φυσικά δεν παραδέχτηκε κανένα λάθος, αλλά πως το συμβάν ανεβλήθη άνωθεν από τον φιλεύσπλαχνο Θεό, για να…μας δοθεί μια ακόμα ευκαιρία και φυσικά για να…μετανοήσουμε!
Άλλο παράδειγμα είναι, κάποιοι που βλέποντας τα προβλήματα με τις ασυμφωνίες των ιερών κειμένων τους, επιλέγουν από αυτά οτιδήποτε θεωρούν σωστό και τα άλλα αυθαίρετα τα διαγράφουν, σαν να μην τους αφορούν, κάποιοι μάλιστα φθάνουν στο να καταγγέλλουν προσμίξεις ψεύδους σε ό,τι δεν τους βολεύει.
Το βασικό πρόβλημα του πιστού
Το να αλλάξεις ξαφνικά κοσμοθεωρία δεν είναι εύκολο και φυσικά δεν μιλάω για αυτούς που ζουν και τρέφονται από την Εκκλησία (δηλαδή τελικά από εμάς), αλλά για τους υπόλοιπους. Αυτό μάλλον πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους μας. Όταν αποδομείται λογικά ό,τι έχει κτίσει μέσα του ο άλλος, το πρώτο πράγμα που θα κάνει είναι να έρθει σε αντίδραση, γιατί είναι προφανές πως όλη του η ύπαρξη επηρεάζεται από αυτό. Ειδικά όσοι ανήκουν σε ολιγομελείς σέκτες, αλλά ακόμα και σε πολυπληθείς, ή και κανονικοί ορθόδοξοι, που όλη τους η οικογένεια, όλος ο περίγυρος και όλο το περιβάλλον είναι το συγκεκριμένο θεϊστικό, η όποια πιθανή αλλαγή του θα τον θέσει εκτός όλου του περίγυρου του. Στην ουσία πρέπει να αλλάξει όλη η ζωή του και αυτό δεν είναι εύκολο, θέλει γερά κότσια.
Άλλο ένα θέμα είναι η Παράδοση. Η Παράδοση έχει πολύ αργή εξέλιξη αν δεν επιβληθεί δια της βίας (όπως επιβλήθηκε κατά κανόνα ο Χριστιανισμός ή το Ισλάμ) και δημιουργεί νοητικά δεσμά με τα μέλη κάθε κοινωνίας. Η διάσπαση ή υπέρβαση τέτοιων δεσμών είναι δύσκολη, γιατί οι δεσμοί αυτοί είναι ένα χαρακτηριστικό στοιχείο της ταυτότητας του κάθε ενός μέλους στην κάθε κοινωνία με κοινές παραδόσεις και η λογική κριτική της αντιμετωπίζει αυτόματα εχθρική στάση και ο φορέας τέτοιας κριτικής χαρακτηρίζεται άμεσα ”αντεθνικός” ή “εχθρός της κοινωνίας”.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι το κολλημένο μυαλό βρίσκει δυνατές και λογικοφανείς μεθόδους και έντονα ψυχολογικά ερείσματα για να αντιδράσει στον Λόγο και αυτό έχει και τα θετικά του και τα αρνητικά του.
Το αρνητικό είναι πως η πλειοψηφία των φανατικά πιστών (ένα 10-30% της κοινωνίας μας) θα παραμείνουν απόλυτα πιστοί μέχρι να πεθάνουν και η ελπίδα “για αυτούς” θα έρθει από την επόμενη τους γενιά που θα τους διαδεχθεί που ελπίζουμε να έχει περισσότερο νου και διευρυμένη γνώση. Εδώ κολλάει και η λύσσα της Εκκλησίας και των θρησκευτικών οργανώσεων για να ελέγχουν τα σχολεία, τα βιβλία, το πρόγραμμα σπουδών των μαθητών και την αντίδρασή τους σε ότι λέμε επίσης κατά του νηπιοβαπτισμού.
Το θετικό ίσως είναι πως η θρησκεία συνολικά μεταλλάσσεται και κάπως εξελίσσεται. Είναι φυσικά υποκριτικό για αυτήν, αλλά δεν είναι η πρώτη φορά. Από τότε που εμφανίστηκε η θρησκεία πάντα εξελίσσεται με έντονο χαμαιλεοντισμό και ευτυχώς δεν έχει σχέση σε κοινωνικό τουλάχιστον επίπεδο, με το πως ήταν πριν από 100, ακόμα περισσότερο πριν 1.000 χρόνια στον Μεσαίωνα, ακόμα περισσότερο με τον τέταρτο αιώνα που εφευρέθηκε η ιδεοληψία για την Αγία Τριάδα και καμιά σχέση φυσικά με το πως ξεκίνησε τον πρώτο και δεύτερο αιώνα. Φυσικά όπως και να εξελιχθεί δεν θα παύει να στηρίζεται σε πήλινα πόδια, δηλαδή τις δεδομένες αντιφατικές και παραχαραγμένες γραφές της και την συγκεκριμένη ιστορία της και πάντα θα οδηγεί την κοινωνία που ελέγχει στην Συντήρηση.
Ας επανέλθουμε όμως στον απλό χριστιανό και στο σημαντικότερο πρόβλημα για να αποδεχθεί την αλήθεια. Το βασικό πρόβλημα δεν είναι τόσο θέμα έλλειψης λογικής αλλά ψυχολογικό. Υπάρχει τόσο έντονη η πίστη, ή διάθεση για πίστη σε μια ελπίδα, σε κάτι που μπορεί ίσως να τον βοηθήσει όπως νομίζει στις δυσκολίες, που κάνει την λογική του να περιορίζεται στο συγκεκριμένο θέμα.
Η κατανόηση της αλήθειας είναι δύσκολη, γιατί η ίδια η αλήθεια είναι σκληρή και ενίοτε “απάνθρωπη” για τον άνθρωπο. Ο θάνατος πάντα καραδοκεί και είναι απόλυτα σίγουρο ότι θα έρθει. Το ίδιο και η φθίση των γηρατειών, το ίδιο και οι ασθένειες αλλά και τα προβλήματα στις ανθρώπινες σχέσεις που συχνά δείχνουν τα δυσκολότερα από όλα. Η τύχη (καλή η κακή) επίσης παίζει και αυτή έναν σπουδαίο ρόλο. Όλα αυτά δείχνουν ένα βάρος ανέλεγκτο και δυσθεώρητο που αντιμετωπίζουν όλοι. Γιατί η ζωή μας η ίδια είναι τραγική -τραγικότατη- και η αντιμετώπιση της τραγικότητας της αυτής, δεν είναι εύκολη, αν δεν στηρίζεσαι σε κάτι που θεωρείς εσύ απόλυτα σταθερό και σωστό και που πιστεύεις ότι μπορεί να σε βοηθήσει. Η θρησκεία δίνει εύκολες απαντήσεις σε όλα αυτά τα προβλήματα και έτσι ο πιστός έχει την αίσθηση μιας σιγουριάς, που ενισχύεται από την περιρρέουσα κοινωνία που πριμοδοτεί και επιτείνει την ασφάλεια στον άνθρωπο μέσα στο πλαίσιο αυτό, που συχνά είναι και ένα “ασφαλές” πλαίσιο Παράδοσης.
Να σημειώσω εδώ, πως παρόμοια κατηγορία και σε αντίστοιχα στηρίγματα είναι οι άνθρωποι που είναι κολλημένοι πολιτικά με κάποιο κόμμα ή πολιτική ιδεολογία. Μια ιδεολογία εδράζεται συνήθως στην ελπίδα των ανθρώπων για μια καλύτερη (ίσως και τέλεια) πολιτική λύση ή κοινωνία ή μέλλον. Η ανατροπή μιας τέτοιας ιδεολογίας δεν είναι εύκολη, γιατί ο φανατικός της, έχει κτίσει όλη την ζωή του και το συναισθηματικό του αποκούμπι σε αυτή και κάθε λογική αντίκρουση χτυπάει σε τοίχο. Πάρτε τα σταθερά ποσοστά γύρω στα οποία κινούνται διαχρονικά τα ιδεοληπτικά κόμματα (σχεδόν όλα είναι, αλλά πάρτε τα πιο ακραία), για να δείτε πόσο πολύ η έντονη ιδεοληψία επηρεάζει την ελληνική κοινωνία. Για τον λόγο αυτό και τα ακραία και ριζοσπαστικά κόμματα ή τις αντίστοιχες θέσεις, θα πρέπει να τα βλέπουμε σαν θρησκείες.
Ας επανέλθουμε πάλι στους πιστούς των θρησκειών. Ο πιστός για να αποδεχτεί την αλήθεια, θα πρέπει οπωσδήποτε να έχει ένα επαρκές νοητικό και μία διάκριση που να μπορεί να κατανοεί τί είναι πραγματικά αλήθεια και τί ψέμα, με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν, αλλά δεν φθάνει μόνο αυτό, πρέπει αρχικά να θέλει να μάθει την αλήθεια αλλά και κάπου να στηριχθεί ψυχικά και συναισθηματικά, γιατί έτσι έχει συνηθίσει και η αλλαγή σε κάτι νέο και χωρίς ορατό ή φανταστικό στήριγμα, είναι δύσκολη. Συνήθως οι πλέον κινητικοί πιστοί είναι και αυτοί που ψάχνουν και θέλουν να μάθουν γιατί είναι οι μόνοι που πραγματικά αναζητούν την αλήθεια και οι δομές και προτάσεις των θρησκειών δεν τους ικανοποιούν και ψάχνουν κάτι πειστικότερο αλλάζοντάς τες. Άλλη μια κατηγορία ανθρώπων που επιτρέπουν στο λογικό τους να δουλέψει, είναι σε αυτούς που έχει αποδειχθεί ξεκάθαρα στην πράξη, η αδυναμία της θρησκείας να λύσει συγκεκριμένα προβλήματα με ελπίδες και πίστη, δηλαδή αυτούς που το γνωστό “βίωμα”, απέτυχε ξεκάθαρα, παρά τις θολές θεωρήσεις για αυτό.
Δυστυχώς για εμάς τους επικριτές των θρησκειών, δεν υπάρχει κάποιο εύκολο και πιασάρικο στον κόσμο αποκούμπι για να προβάλουμε στους άλλους, πέρα αυτό που έχουμε και εμείς, δηλαδή την ίδια την γνώση, την λογική, την επιστήμη και την πίστη στην εξέλιξη και πρόοδο (κάτι που έχει δουλέψει στην ανθρωπότητα αποδεδειγμένα όπως είδαμε τουλάχιστον δύο φορές) με την ελπίδα για το θετικό μέλλον της κοινωνίας μας αν ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο και δεν παρασυρθεί από την βολή της αδράνειας και των εύκολων/έτοιμων και ανέξοδων απαντήσεων. Αυτό, είναι μεγάλη εσωτερική ευθύνη που δεν μπορεί να αναλάβει ο κάθε ένας. Το μεγάλο πλήθος έχει ακόμα την ανάγκη από έναν συγκεκριμένο ηγέτη ή και αφηρημένο επουράνιο πατερούλη -δεν έχει σημασία που αυτός είναι φανταστικός- για να μπορεί να ακουμπάει σε αυτόν, να τον κρατάει ήσυχο και ασφαλή, να αισθάνεται ότι έχει ένα σταθερό και εξασφαλισμένο μέλλον, έστω και μετά τον θάνατο όπως νομίζει. Αυτό φυσικά είναι ανωριμότητα και μόνο έτσι μπορούμε να το βλέπουμε και να το κατανοούμε. Όσοι μεγάλωσαν παιδιά, ξέρουν ότι το “απογαλάκτισμα” των παιδιών από τον πατερούλη και την μανούλα, θέλει, αρχικά ενδιαφέρον, πολύ χρόνο, γνώση, συνειδητότητα, συγκεκριμένη σταθερή θέση και υπομονή.
Η μόνη λοιπόν δυνατότητα επούλωσης ενός τέτοιου τραύματος χωρίς την φανταστική αυτή βοήθεια ενός υπερβατικού και ιδεατού “μπαμπά”, είναι η παιδεία, η διαρκής έρευνα, η γνώση, η διάκριση, η φιλοσοφία, και το κυριότερο η συνειδητή ανάληψη των ευθυνών μας και του εαυτού μας και δυστυχώς, όλα αυτά είναι επίπονα, δύσκολα και δυστυχώς, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, δεν είναι για πολλούς.
Οι περισσότεροι θέλουν εύκολες απαντήσεις που να χαϊδεύουν τα αυτιά και το συναίσθημα, ακόμα και αν υποπτεύονται ψέμα. Το έχει δείξει αυτό ο τρόπος που ο μέσος Έλληνας ψηφίζει. Θέλουν την ευθύνη να την αναλάβει ένας μακρινός θεός, ένας ενδιάμεσος έστω μεσσίας ή αντιπρόσωπος. Δεν θέλει να μπλέκεται στα δύσκολα και σ` αυτά που απαιτούν κόπο και αποδείχθηκε πως ο νοητικός κόπος που απαιτεί πνευματική συμμετοχή ή ιδιαίτερη ασχολία, είναι και ο πλέον απεχθής. Οι περισσότεροι είναι συντηρητικοί και λατρεύουν την Παράδοση ακόμα και αν στην πράξη δεν την ακολουθούν. Προτιμούν ην ασφάλεια της συνήθειας και τις εύκολες τετριμμένες απαντήσεις από τις δύσκολες ερωτήσεις, οι οποίες είναι και αυτές που θα βάλουν το μυαλό τους να δουλέψει και να ασχοληθούν ενεργά με την ενημέρωσή τους, με την γνώση της αλήθειας.
Συνέπειες
Κάποιος μπορεί να πει ότι δεν είναι κακό κάποιος να θέλει να παραμένει ανώριμος. Η σκληρή αλήθεια είναι διαφορετική. Τα προβλήματα από μια στρεβλή πίστη είναι τόσο προσωπικά όσο και κοινωνικά και εδώ θα τα παρουσιάσω εν συντομία, μολονότι δεν αναφέρονται όλα σε όλους, αλλά είναι δυστυχώς γνωστά. Αυτά, αν και δεν είναι απόλυτα και δεν αναφέρονται όλα σε όλους τους πιστούς, είναι όμως ο κανόνας και δυστυχώς επηρεάζουν εκτός από τον πιστό και την οικογένεια και κυρίως τα παιδιά του.
Ένα πρόβλημα είναι η οπισθοδρομικότητα και η αδυναμία παρακολούθησης και κατανόησης της κοινωνίας. Ένα παράδειγμα είναι τα παιδιά που μεγαλώνουν σε ένα υπερβολικά θρήσκο περιβάλλον και ή καταλήγουν στα μοναστήρια, αντιμετωπίζοντας τους “δαίμονες” της εφηβείας που δεν είχαν με τραγικό αποτέλεσμα, ή έχουν μεγάλη δυσκολία να αναπτύξουν σωστή σχέση και ένα καλό γάμο.
Έχει κακή σχέση με την Επιστήμη και κάθε τι νεοτερικό. Δεν είναι τυχαίο που την μεγαλύτερη άγνοια και δυσανεξία με την επιστήμη την έχουν οι φανατικά θρήσκοι.
Αδυναμία αυτογνωσίας. Όταν η ζωή του ανθρώπου εξαρτάται από τις διαθέσεις ή επιταγές ενός παντοδύναμου όντος, δεν λύνει τα προβλήματα του με τον εαυτό του. Η λύση όπως φαντάζεται είναι η κατατρόπωση των “δαιμόνων” και η καταστολή των συναισθημάτων.
Άλλο ένα θέμα είναι ένα περιορισμένο πνεύμα σε οτιδήποτε αφού όλα άπτονται της θρησκείας του, ένα παράδειγμα είναι η διατροφή του (δές: νηστεία και διατροφή).
Άλλο θέμα είναι η αγάπη. Δυστυχώς -και το έχουμε δει πολλές φορές-, αν και μιλάνε συνέχεια για αυτή, κάποιος που κρίνει ως αμαρτωλούς τους άλλους, δεν μπορεί εύκολα να αναπτύξει πραγματική συμπάθεια και κατανόηση για αυτούς και κυρίως στο οποιοδήποτε διαφορετικό και ασυνήθιστο εμφανίζουν.
Η συνήθεια από μικρό παιδί να πιστεύει σε κάτι παράλογο, οδηγεί με ευκολία στην ευπιστία σε κάθε παραλογία που ταιριάζει με τα πιστεύω του σε κάθε θέμα. Ένα καλό παράδειγμα είναι η ροπή στην συνωμοσιολογία ή στην θαυματολατρεία και στην ευπιστία σε κάθε μορφής αγύρτες, ή το εύκολο θύμα πολιτικών τσαρλατάνων.
Η δημιουργία και η πίστη σε προκαταλήψεις, απλά διαβάστε τα διάφορα φόρουμ για “μανούλες” στο Διαδίκτυο.
Είναι επιρρεπής στην υποκρισία. Χρεώνουν όλα τα καλά στον Θεό και τα αρνητικά στον άνθρωπο. Μιλάνε για αγάπη και απαιτούν από τους υπόλοιπους να πληρώνουν και να δίνουν προνόμια στους ταγούς τους και άλλα πολλά.
Αποδοχή θρησκευτικών ακροτήτων. Όλες οι καταστροφές έγιναν και γίνονται μεν από φανατικούς, αλλά έχουν την σιωπηρή αποδοχή των υπολοίπων και για αυτό κανείς τους δεν εναντιώνεται σε αυτές, ακόμα και αν λεκτικά διαχωρίζουν την θέση τους.
Το χειρότερο όλων όμως είναι, η μόνιμη τάση να θέλουν να φέρουν όλη την κοινωνία στα μέτρα τους. Και εδώ έρχεται η δράση και η ιστορία της Εκκλησίας και το τι έχει κάνει και συνεχίζει να κάνει για να κρατήσει την κοινωνία πίσω και να διατηρήσει την εξουσία της.
Η απεξάρτηση του πλήθους από τις “ουσίες” όπως έχει αποδειχθεί, τις χημικές αλλά και τις πνευματικές στην προκειμένη περίπτωση, είναι δύσκολη και επίπονη και λίγοι καταφέρνουν να μείνουν καθαροί. Η ανθρωπότητα και δυστυχώς ακόμα χειρότερα η κοινωνία μας, θα αργήσει να απεμπλακεί από ιδεοληψίες και κάθε είδους ναρκωτικά, με ό,τι κακό συνεπάγεται για την πορεία της εξέλιξή της.
Επίλογος
Το πρόβλημα για αυτούς σχετικά με εμάς, είναι πως δεν μπορούμε πλέον να σταματήσουμε να λέμε, να προβάλουμε και να δείχνουμε την αλήθεια, από την στιγμή που υπάρχουν όλες αυτές οι αποδείξεις και να αιτούμε από τον νου τους να ξυπνήσει και επιτέλους να ενηλικιωθούν. Είναι η ευθύνη μας στις επόμενες γενιές, να είναι πνευματικά και διανοητικά πιο ελεύθερες και ώριμες στην αντιμετώπιση των ευθυνών τους, χωρίς να στηρίζονται σε σαθρές αξίες ή φανταστικά και λάθος σύμβολα. Είναι ευθύνη μας να τους προτείνουμε να ερευνούν και να κριτικάρουν εποικοδομητικά, να ελέγχουν την κάθε ιδεοληψία και να ζουν σε μια καθαρότερη και αληθινότερη πνευματικά, μια πιο ελεύθερη κοινωνία.
- Περί του πνευματικού πατερικού βιώματος
- Θρησκεία ή βίωμα;
- Πίστη, βίωμα και εμπειρία
- ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΘΡΗΣΚΕΙΑ: Η Θρησκευτική Αντίληψη
Ο Λόγος επιβάλλεται στην πλάνη, αυτό είναι προφανές. Το απέδειξε η πνευματική ιστορία της ανθρωπότητας, το απέδειξε η αναγέννηση των Ιώνων φιλοσόφων και η Αναγέννηση στην Ευρώπη τον 15ο αιώνα, το πρόβλημα είναι πως δεν την διαλύει αυτόματα. Τέτοιες συνειδησιακές αλλαγές στον άνθρωπο δεν γίνονται από την μια μέρα στην άλλη, θέλουν βάθος χρόνου και μάλιστα σε επίπεδο κοινωνίας αρκετές γενιές.
Ο άνθρωπος είναι έλλογο ον και θέλει δεν θέλει το λογικό του, ο νους του, δουλεύει σε κάποιον βαθμό, άσχετα αν οι θρησκείες προσπαθούν στον τομέα αυτό να τον αποκοιμήσουν, να τον διαστρεβλώσουν. Αυτό το βλέπουμε ήδη από κάποιους που έχουν αλλάξει άποψη, πολύ ή λίγο.
Όταν όμως τα στοιχεία είναι συντριπτικά κατά της άποψής σου, κάτι πρέπει να κάνεις.
Τί γίνεται συνήθως και η διαδικασία αλλαγής αργεί και αυτό γίνεται τόσο σε προσωπικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο θρησκείας; Το φαινόμενο της γνωστικής ασυμφωνίας ή η ψυχολογία της αυταπάτης είναι αυτό που δρα και αντιστέκεται στον Λόγο. Εν ολίγοις όταν πιστεύεις ακράδαντα μια θεώρηση ή μία ιδεοληψία, ακόμα και να σου έρθουν ατράνταχτα επιχειρήματα ότι η θεώρησή σου είναι λάθος, δεν το δέχεσαι και αν δεν μπορείς τα στοιχεία να τα ανατρέψεις κάτι που φυσικά το προσπαθείς αρχικά, διαμορφώνεις την θεώρησή σου με τέτοιο τρόπο, ώστε να φαίνεται πως συμβαδίζει τελικά με τα στοιχεία και δεν είναι λάθος όπως νομίζουν οι άλλοι. Εδώ το βασικό μέσο είναι η νέα Ερμηνεία των παλαιών ιδεοληψιών.
Αυτό συμβαίνει συνέχεια όσο η Επιστήμη βγάζει στοιχεία που δείχνουν χονδρά λάθη στην Αγία Γραφή. Αυτό συμβαίνει τώρα για παράδειγμα, στην θεώρηση της Εκκλησίας και της Ορθοδοξίας ειδικά, με το θέμα της “Εξέλιξης των ειδών”. Ήδη έχουν εμφανιστεί αρκετοί ταγοί τους και στο μέλλον θα είναι περισσότεροι, που ξεχνάνε τον πόλεμο που έκαναν στην επιστήμη για το θέμα αυτό και λένε ότι η “ιστορία” τους είναι συμβατή με την Εξέλιξη. Για παράδειγμα ο Αδάμ λένε, δεν ήταν ο πρώτος άνθρωπος, διαστρεβλώνοντας ακόμα και τις γραφές τους (καλά αυτό δεν ήταν πρόβλημα, το γνωρίζαμε), αλλά ο πρώτος που απέκτησε την βοήθεια του Αγίου Πνεύματος! Μάλιστα χρησιμοποιούν μια νέα ερμηνεία, γιατί στα Εβραϊκά “αδάμ”, εκτός από “χωμάτινος” σημαίνει επιπλέον και “άνδρας” ή και “άνθρωπος” για να πουν ότι μιλάει για το ανθρώπινο είδος γενικά, ξεχνώντας την συνέχεια της Γενέσεως και την συγκεκριμένη ιστορία του συγκεκριμένου Αδάμ και των συγκεκριμένων επίσης απόγονων του.
Ένα κλασικό παράδειγμα γνωστικής ασυμφωνίας είναι η περίπτωση του αρχέγονου Χριστιανισμού (Οι αποτυχημένες προφητείες του Ιησού των Ευαγγελίων), αλλά ακόμα πιο ξεκάθαρη των χιλιαστών. Έχουν βγάλει δεκάδες προφητείες για την 2α Παρουσία και την καταστροφή του κόσμου και οι ημερομηνίες έχουν παρέλθει, αλλά η ίδιοι δεν χάνουν την πίστη τους αφού βρίσκουν απίθανες δικαιολογίες ή οποίες προφανώς πείθουν τους ίδιους και τα πρόβατα. Μια ξεκάθαρη τέτοια περίπτωση φέτος μάλιστα ήταν ο γνωστός παλαιότερα “μαϊντανός” τηλεοπτικών παραθύρων Μάξιμος που μέσα από λογικοφανείς από τις Γραφές μετρήσεις, περίμενε την 2α Παρουσία εφέτος το Πάσχα. Στην δικαιολογία του φυσικά δεν παραδέχτηκε κανένα λάθος, αλλά πως το συμβάν ανεβλήθη άνωθεν από τον φιλεύσπλαχνο Θεό, για να…μας δοθεί μια ακόμα ευκαιρία και φυσικά για να…μετανοήσουμε!
Άλλο παράδειγμα είναι, κάποιοι που βλέποντας τα προβλήματα με τις ασυμφωνίες των ιερών κειμένων τους, επιλέγουν από αυτά οτιδήποτε θεωρούν σωστό και τα άλλα αυθαίρετα τα διαγράφουν, σαν να μην τους αφορούν, κάποιοι μάλιστα φθάνουν στο να καταγγέλλουν προσμίξεις ψεύδους σε ό,τι δεν τους βολεύει.
Το βασικό πρόβλημα του πιστού
Το να αλλάξεις ξαφνικά κοσμοθεωρία δεν είναι εύκολο και φυσικά δεν μιλάω για αυτούς που ζουν και τρέφονται από την Εκκλησία (δηλαδή τελικά από εμάς), αλλά για τους υπόλοιπους. Αυτό μάλλον πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους μας. Όταν αποδομείται λογικά ό,τι έχει κτίσει μέσα του ο άλλος, το πρώτο πράγμα που θα κάνει είναι να έρθει σε αντίδραση, γιατί είναι προφανές πως όλη του η ύπαρξη επηρεάζεται από αυτό. Ειδικά όσοι ανήκουν σε ολιγομελείς σέκτες, αλλά ακόμα και σε πολυπληθείς, ή και κανονικοί ορθόδοξοι, που όλη τους η οικογένεια, όλος ο περίγυρος και όλο το περιβάλλον είναι το συγκεκριμένο θεϊστικό, η όποια πιθανή αλλαγή του θα τον θέσει εκτός όλου του περίγυρου του. Στην ουσία πρέπει να αλλάξει όλη η ζωή του και αυτό δεν είναι εύκολο, θέλει γερά κότσια.
Άλλο ένα θέμα είναι η Παράδοση. Η Παράδοση έχει πολύ αργή εξέλιξη αν δεν επιβληθεί δια της βίας (όπως επιβλήθηκε κατά κανόνα ο Χριστιανισμός ή το Ισλάμ) και δημιουργεί νοητικά δεσμά με τα μέλη κάθε κοινωνίας. Η διάσπαση ή υπέρβαση τέτοιων δεσμών είναι δύσκολη, γιατί οι δεσμοί αυτοί είναι ένα χαρακτηριστικό στοιχείο της ταυτότητας του κάθε ενός μέλους στην κάθε κοινωνία με κοινές παραδόσεις και η λογική κριτική της αντιμετωπίζει αυτόματα εχθρική στάση και ο φορέας τέτοιας κριτικής χαρακτηρίζεται άμεσα ”αντεθνικός” ή “εχθρός της κοινωνίας”.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι το κολλημένο μυαλό βρίσκει δυνατές και λογικοφανείς μεθόδους και έντονα ψυχολογικά ερείσματα για να αντιδράσει στον Λόγο και αυτό έχει και τα θετικά του και τα αρνητικά του.
Το αρνητικό είναι πως η πλειοψηφία των φανατικά πιστών (ένα 10-30% της κοινωνίας μας) θα παραμείνουν απόλυτα πιστοί μέχρι να πεθάνουν και η ελπίδα “για αυτούς” θα έρθει από την επόμενη τους γενιά που θα τους διαδεχθεί που ελπίζουμε να έχει περισσότερο νου και διευρυμένη γνώση. Εδώ κολλάει και η λύσσα της Εκκλησίας και των θρησκευτικών οργανώσεων για να ελέγχουν τα σχολεία, τα βιβλία, το πρόγραμμα σπουδών των μαθητών και την αντίδρασή τους σε ότι λέμε επίσης κατά του νηπιοβαπτισμού.
Το θετικό ίσως είναι πως η θρησκεία συνολικά μεταλλάσσεται και κάπως εξελίσσεται. Είναι φυσικά υποκριτικό για αυτήν, αλλά δεν είναι η πρώτη φορά. Από τότε που εμφανίστηκε η θρησκεία πάντα εξελίσσεται με έντονο χαμαιλεοντισμό και ευτυχώς δεν έχει σχέση σε κοινωνικό τουλάχιστον επίπεδο, με το πως ήταν πριν από 100, ακόμα περισσότερο πριν 1.000 χρόνια στον Μεσαίωνα, ακόμα περισσότερο με τον τέταρτο αιώνα που εφευρέθηκε η ιδεοληψία για την Αγία Τριάδα και καμιά σχέση φυσικά με το πως ξεκίνησε τον πρώτο και δεύτερο αιώνα. Φυσικά όπως και να εξελιχθεί δεν θα παύει να στηρίζεται σε πήλινα πόδια, δηλαδή τις δεδομένες αντιφατικές και παραχαραγμένες γραφές της και την συγκεκριμένη ιστορία της και πάντα θα οδηγεί την κοινωνία που ελέγχει στην Συντήρηση.
Ας επανέλθουμε όμως στον απλό χριστιανό και στο σημαντικότερο πρόβλημα για να αποδεχθεί την αλήθεια. Το βασικό πρόβλημα δεν είναι τόσο θέμα έλλειψης λογικής αλλά ψυχολογικό. Υπάρχει τόσο έντονη η πίστη, ή διάθεση για πίστη σε μια ελπίδα, σε κάτι που μπορεί ίσως να τον βοηθήσει όπως νομίζει στις δυσκολίες, που κάνει την λογική του να περιορίζεται στο συγκεκριμένο θέμα.
Η κατανόηση της αλήθειας είναι δύσκολη, γιατί η ίδια η αλήθεια είναι σκληρή και ενίοτε “απάνθρωπη” για τον άνθρωπο. Ο θάνατος πάντα καραδοκεί και είναι απόλυτα σίγουρο ότι θα έρθει. Το ίδιο και η φθίση των γηρατειών, το ίδιο και οι ασθένειες αλλά και τα προβλήματα στις ανθρώπινες σχέσεις που συχνά δείχνουν τα δυσκολότερα από όλα. Η τύχη (καλή η κακή) επίσης παίζει και αυτή έναν σπουδαίο ρόλο. Όλα αυτά δείχνουν ένα βάρος ανέλεγκτο και δυσθεώρητο που αντιμετωπίζουν όλοι. Γιατί η ζωή μας η ίδια είναι τραγική -τραγικότατη- και η αντιμετώπιση της τραγικότητας της αυτής, δεν είναι εύκολη, αν δεν στηρίζεσαι σε κάτι που θεωρείς εσύ απόλυτα σταθερό και σωστό και που πιστεύεις ότι μπορεί να σε βοηθήσει. Η θρησκεία δίνει εύκολες απαντήσεις σε όλα αυτά τα προβλήματα και έτσι ο πιστός έχει την αίσθηση μιας σιγουριάς, που ενισχύεται από την περιρρέουσα κοινωνία που πριμοδοτεί και επιτείνει την ασφάλεια στον άνθρωπο μέσα στο πλαίσιο αυτό, που συχνά είναι και ένα “ασφαλές” πλαίσιο Παράδοσης.
Να σημειώσω εδώ, πως παρόμοια κατηγορία και σε αντίστοιχα στηρίγματα είναι οι άνθρωποι που είναι κολλημένοι πολιτικά με κάποιο κόμμα ή πολιτική ιδεολογία. Μια ιδεολογία εδράζεται συνήθως στην ελπίδα των ανθρώπων για μια καλύτερη (ίσως και τέλεια) πολιτική λύση ή κοινωνία ή μέλλον. Η ανατροπή μιας τέτοιας ιδεολογίας δεν είναι εύκολη, γιατί ο φανατικός της, έχει κτίσει όλη την ζωή του και το συναισθηματικό του αποκούμπι σε αυτή και κάθε λογική αντίκρουση χτυπάει σε τοίχο. Πάρτε τα σταθερά ποσοστά γύρω στα οποία κινούνται διαχρονικά τα ιδεοληπτικά κόμματα (σχεδόν όλα είναι, αλλά πάρτε τα πιο ακραία), για να δείτε πόσο πολύ η έντονη ιδεοληψία επηρεάζει την ελληνική κοινωνία. Για τον λόγο αυτό και τα ακραία και ριζοσπαστικά κόμματα ή τις αντίστοιχες θέσεις, θα πρέπει να τα βλέπουμε σαν θρησκείες.
Ας επανέλθουμε πάλι στους πιστούς των θρησκειών. Ο πιστός για να αποδεχτεί την αλήθεια, θα πρέπει οπωσδήποτε να έχει ένα επαρκές νοητικό και μία διάκριση που να μπορεί να κατανοεί τί είναι πραγματικά αλήθεια και τί ψέμα, με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν, αλλά δεν φθάνει μόνο αυτό, πρέπει αρχικά να θέλει να μάθει την αλήθεια αλλά και κάπου να στηριχθεί ψυχικά και συναισθηματικά, γιατί έτσι έχει συνηθίσει και η αλλαγή σε κάτι νέο και χωρίς ορατό ή φανταστικό στήριγμα, είναι δύσκολη. Συνήθως οι πλέον κινητικοί πιστοί είναι και αυτοί που ψάχνουν και θέλουν να μάθουν γιατί είναι οι μόνοι που πραγματικά αναζητούν την αλήθεια και οι δομές και προτάσεις των θρησκειών δεν τους ικανοποιούν και ψάχνουν κάτι πειστικότερο αλλάζοντάς τες. Άλλη μια κατηγορία ανθρώπων που επιτρέπουν στο λογικό τους να δουλέψει, είναι σε αυτούς που έχει αποδειχθεί ξεκάθαρα στην πράξη, η αδυναμία της θρησκείας να λύσει συγκεκριμένα προβλήματα με ελπίδες και πίστη, δηλαδή αυτούς που το γνωστό “βίωμα”, απέτυχε ξεκάθαρα, παρά τις θολές θεωρήσεις για αυτό.
Δυστυχώς για εμάς τους επικριτές των θρησκειών, δεν υπάρχει κάποιο εύκολο και πιασάρικο στον κόσμο αποκούμπι για να προβάλουμε στους άλλους, πέρα αυτό που έχουμε και εμείς, δηλαδή την ίδια την γνώση, την λογική, την επιστήμη και την πίστη στην εξέλιξη και πρόοδο (κάτι που έχει δουλέψει στην ανθρωπότητα αποδεδειγμένα όπως είδαμε τουλάχιστον δύο φορές) με την ελπίδα για το θετικό μέλλον της κοινωνίας μας αν ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο και δεν παρασυρθεί από την βολή της αδράνειας και των εύκολων/έτοιμων και ανέξοδων απαντήσεων. Αυτό, είναι μεγάλη εσωτερική ευθύνη που δεν μπορεί να αναλάβει ο κάθε ένας. Το μεγάλο πλήθος έχει ακόμα την ανάγκη από έναν συγκεκριμένο ηγέτη ή και αφηρημένο επουράνιο πατερούλη -δεν έχει σημασία που αυτός είναι φανταστικός- για να μπορεί να ακουμπάει σε αυτόν, να τον κρατάει ήσυχο και ασφαλή, να αισθάνεται ότι έχει ένα σταθερό και εξασφαλισμένο μέλλον, έστω και μετά τον θάνατο όπως νομίζει. Αυτό φυσικά είναι ανωριμότητα και μόνο έτσι μπορούμε να το βλέπουμε και να το κατανοούμε. Όσοι μεγάλωσαν παιδιά, ξέρουν ότι το “απογαλάκτισμα” των παιδιών από τον πατερούλη και την μανούλα, θέλει, αρχικά ενδιαφέρον, πολύ χρόνο, γνώση, συνειδητότητα, συγκεκριμένη σταθερή θέση και υπομονή.
Η μόνη λοιπόν δυνατότητα επούλωσης ενός τέτοιου τραύματος χωρίς την φανταστική αυτή βοήθεια ενός υπερβατικού και ιδεατού “μπαμπά”, είναι η παιδεία, η διαρκής έρευνα, η γνώση, η διάκριση, η φιλοσοφία, και το κυριότερο η συνειδητή ανάληψη των ευθυνών μας και του εαυτού μας και δυστυχώς, όλα αυτά είναι επίπονα, δύσκολα και δυστυχώς, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, δεν είναι για πολλούς.
Οι περισσότεροι θέλουν εύκολες απαντήσεις που να χαϊδεύουν τα αυτιά και το συναίσθημα, ακόμα και αν υποπτεύονται ψέμα. Το έχει δείξει αυτό ο τρόπος που ο μέσος Έλληνας ψηφίζει. Θέλουν την ευθύνη να την αναλάβει ένας μακρινός θεός, ένας ενδιάμεσος έστω μεσσίας ή αντιπρόσωπος. Δεν θέλει να μπλέκεται στα δύσκολα και σ` αυτά που απαιτούν κόπο και αποδείχθηκε πως ο νοητικός κόπος που απαιτεί πνευματική συμμετοχή ή ιδιαίτερη ασχολία, είναι και ο πλέον απεχθής. Οι περισσότεροι είναι συντηρητικοί και λατρεύουν την Παράδοση ακόμα και αν στην πράξη δεν την ακολουθούν. Προτιμούν ην ασφάλεια της συνήθειας και τις εύκολες τετριμμένες απαντήσεις από τις δύσκολες ερωτήσεις, οι οποίες είναι και αυτές που θα βάλουν το μυαλό τους να δουλέψει και να ασχοληθούν ενεργά με την ενημέρωσή τους, με την γνώση της αλήθειας.
Συνέπειες
Κάποιος μπορεί να πει ότι δεν είναι κακό κάποιος να θέλει να παραμένει ανώριμος. Η σκληρή αλήθεια είναι διαφορετική. Τα προβλήματα από μια στρεβλή πίστη είναι τόσο προσωπικά όσο και κοινωνικά και εδώ θα τα παρουσιάσω εν συντομία, μολονότι δεν αναφέρονται όλα σε όλους, αλλά είναι δυστυχώς γνωστά. Αυτά, αν και δεν είναι απόλυτα και δεν αναφέρονται όλα σε όλους τους πιστούς, είναι όμως ο κανόνας και δυστυχώς επηρεάζουν εκτός από τον πιστό και την οικογένεια και κυρίως τα παιδιά του.
Ένα πρόβλημα είναι η οπισθοδρομικότητα και η αδυναμία παρακολούθησης και κατανόησης της κοινωνίας. Ένα παράδειγμα είναι τα παιδιά που μεγαλώνουν σε ένα υπερβολικά θρήσκο περιβάλλον και ή καταλήγουν στα μοναστήρια, αντιμετωπίζοντας τους “δαίμονες” της εφηβείας που δεν είχαν με τραγικό αποτέλεσμα, ή έχουν μεγάλη δυσκολία να αναπτύξουν σωστή σχέση και ένα καλό γάμο.
Έχει κακή σχέση με την Επιστήμη και κάθε τι νεοτερικό. Δεν είναι τυχαίο που την μεγαλύτερη άγνοια και δυσανεξία με την επιστήμη την έχουν οι φανατικά θρήσκοι.
Αδυναμία αυτογνωσίας. Όταν η ζωή του ανθρώπου εξαρτάται από τις διαθέσεις ή επιταγές ενός παντοδύναμου όντος, δεν λύνει τα προβλήματα του με τον εαυτό του. Η λύση όπως φαντάζεται είναι η κατατρόπωση των “δαιμόνων” και η καταστολή των συναισθημάτων.
Άλλο ένα θέμα είναι ένα περιορισμένο πνεύμα σε οτιδήποτε αφού όλα άπτονται της θρησκείας του, ένα παράδειγμα είναι η διατροφή του (δές: νηστεία και διατροφή).
Άλλο θέμα είναι η αγάπη. Δυστυχώς -και το έχουμε δει πολλές φορές-, αν και μιλάνε συνέχεια για αυτή, κάποιος που κρίνει ως αμαρτωλούς τους άλλους, δεν μπορεί εύκολα να αναπτύξει πραγματική συμπάθεια και κατανόηση για αυτούς και κυρίως στο οποιοδήποτε διαφορετικό και ασυνήθιστο εμφανίζουν.
Η συνήθεια από μικρό παιδί να πιστεύει σε κάτι παράλογο, οδηγεί με ευκολία στην ευπιστία σε κάθε παραλογία που ταιριάζει με τα πιστεύω του σε κάθε θέμα. Ένα καλό παράδειγμα είναι η ροπή στην συνωμοσιολογία ή στην θαυματολατρεία και στην ευπιστία σε κάθε μορφής αγύρτες, ή το εύκολο θύμα πολιτικών τσαρλατάνων.
Η δημιουργία και η πίστη σε προκαταλήψεις, απλά διαβάστε τα διάφορα φόρουμ για “μανούλες” στο Διαδίκτυο.
Είναι επιρρεπής στην υποκρισία. Χρεώνουν όλα τα καλά στον Θεό και τα αρνητικά στον άνθρωπο. Μιλάνε για αγάπη και απαιτούν από τους υπόλοιπους να πληρώνουν και να δίνουν προνόμια στους ταγούς τους και άλλα πολλά.
Αποδοχή θρησκευτικών ακροτήτων. Όλες οι καταστροφές έγιναν και γίνονται μεν από φανατικούς, αλλά έχουν την σιωπηρή αποδοχή των υπολοίπων και για αυτό κανείς τους δεν εναντιώνεται σε αυτές, ακόμα και αν λεκτικά διαχωρίζουν την θέση τους.
Το χειρότερο όλων όμως είναι, η μόνιμη τάση να θέλουν να φέρουν όλη την κοινωνία στα μέτρα τους. Και εδώ έρχεται η δράση και η ιστορία της Εκκλησίας και το τι έχει κάνει και συνεχίζει να κάνει για να κρατήσει την κοινωνία πίσω και να διατηρήσει την εξουσία της.
Η απεξάρτηση του πλήθους από τις “ουσίες” όπως έχει αποδειχθεί, τις χημικές αλλά και τις πνευματικές στην προκειμένη περίπτωση, είναι δύσκολη και επίπονη και λίγοι καταφέρνουν να μείνουν καθαροί. Η ανθρωπότητα και δυστυχώς ακόμα χειρότερα η κοινωνία μας, θα αργήσει να απεμπλακεί από ιδεοληψίες και κάθε είδους ναρκωτικά, με ό,τι κακό συνεπάγεται για την πορεία της εξέλιξή της.
Επίλογος
Το πρόβλημα για αυτούς σχετικά με εμάς, είναι πως δεν μπορούμε πλέον να σταματήσουμε να λέμε, να προβάλουμε και να δείχνουμε την αλήθεια, από την στιγμή που υπάρχουν όλες αυτές οι αποδείξεις και να αιτούμε από τον νου τους να ξυπνήσει και επιτέλους να ενηλικιωθούν. Είναι η ευθύνη μας στις επόμενες γενιές, να είναι πνευματικά και διανοητικά πιο ελεύθερες και ώριμες στην αντιμετώπιση των ευθυνών τους, χωρίς να στηρίζονται σε σαθρές αξίες ή φανταστικά και λάθος σύμβολα. Είναι ευθύνη μας να τους προτείνουμε να ερευνούν και να κριτικάρουν εποικοδομητικά, να ελέγχουν την κάθε ιδεοληψία και να ζουν σε μια καθαρότερη και αληθινότερη πνευματικά, μια πιο ελεύθερη κοινωνία.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου