ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ - Ὄρνιθες (171-208)

ΕΠ. νὴ τὸν Διόνυσον εὖ γε μωμᾷ ταυταγί.
τί οὖν ποιῶμεν; ΠΙ. οἰκίσατε μίαν πόλιν.
ΕΠ. ποίαν δ᾽ ἂν οἰκίσαιμεν ὄρνιθες πόλιν;
ΠΙ. ἄληθες, ὦ σκαιότατον εἰρηκὼς ἔπος;
175 βλέψον κάτω. ΕΠ. καὶ δὴ βλέπω. ΠΙ. βλέπε νυν ἄνω.
ΕΠ. βλέπω. ΠΙ. περίαγε τὸν τράχηλον. ΕΠ. νὴ Δία
ἀπολαύσομαί ‹τί› γ᾽, εἰ διαστραφήσομαι.
ΠΙ. εἶδές τι; ΕΠ. τὰς νεφέλας γε καὶ τὸν οὐρανόν.
ΠΙ. οὐχ οὗτος οὖν δήπου ᾽στὶν ὀρνίθων πόλος;
180 ΕΠ. πόλος; τίνα τρόπον; ΠΙ. ὥσπερ ‹ἂν› εἴποι τις τόπος.
ὅτι δὲ πολεῖται τοῦτο καὶ διέρχεται
ἅπαντα διὰ τούτου, καλεῖται νῦν πόλος.
ἢν δ᾽ οἰκίσητε τοῦτο καὶ φράξηθ᾽ ἅπαξ,
ἐκ τοῦ πόλου τούτου κεκλήσεται πόλις.
185 ὥστ᾽ ἄρξετ᾽ ἀνθρώπων μὲν ὥσπερ παρνόπων,
τοὺς δ᾽ αὖ θεοὺς ἀπολεῖτε λιμῷ Μηλίῳ.
ΕΠ. πῶς; ΠΙ. ἐν μέσῳ δήπουθεν ἀήρ ἐστι γῆς.
εἶθ᾽ ὥσπερ ἡμεῖς, ἢν ἰέναι βουλώμεθα
Πυθώδε, Βοιωτοὺς δίοδον αἰτούμεθα,
190 οὕτως, ὅταν θύωσιν ἄνθρωποι θεοῖς,
ἢν μὴ φόρον φέρωσιν ὑμῖν οἱ θεοί,
διὰ τῆς πόλεως τῆς ἀλλοτρίας καὶ τοῦ χάους
τῶν μηρίων τὴν κνῖσαν οὐ διαφρήσετε.
ΕΠ. ἰοῦ ἰοῦ·
μὰ γῆν, μὰ παγίδας, μὰ νεφέλας, μὰ δίκτυα,
195 μὴ ᾽γὼ νόημα κομψότερον ἤκουσά πω·
ὥστ᾽ ἂν κατοικίζοιμι μετὰ σοῦ τὴν πόλιν,
εἰ ξυνδοκοίη τοῖσιν ἄλλοις ὀρνέοις.
ΠΙ. τίς ἂν οὖν τὸ πρᾶγμ᾽ αὐτοῖς διηγήσαιτο; ΕΠ. σύ.
ἐγὼ γὰρ αὐτοὺς βαρβάρους ὄντας πρὸ τοῦ
200 ἐδίδαξα τὴν φωνήν, ξυνὼν πολὺν χρόνον.
ΠΙ. πῶς δῆτ᾽ ἂν αὐτοὺς ξυγκαλέσειας; ΕΠ. ῥᾳδίως.
δευρὶ γὰρ ἐμβὰς αὐτίκα μάλ᾽ εἰς τὴν λόχμην,
ἔπειτ᾽ ἀνεγείρας τὴν ἐμὴν ἀηδόνα,
καλοῦμεν αὐτούς· οἱ δὲ νῷν τοῦ φθέγματος
205 ἐάνπερ ἐπακούσωσι θεύσονται δρόμῳ.
ΠΙ. ὦ φίλτατ᾽ ὀρνίθων σύ, μή νυν ἕσταθι·
ἀλλ᾽ ἀντιβολῶ σ᾽ ἄγ᾽ ὡς τάχιστ᾽ εἰς τὴν λόχμην
εἴσβαινε κἀνέγειρε τὴν ἀηδόνα.

***
ΤΣΑ. Έχεις δίκιο που αυτό το κατακρίνεις.
Τί λες λοιπόν να κάμουμε; ΠΙΣ. Νά! Ιδρύστε
μια χώρα. ΤΣΑ. Εμείς πουλιά, σαν τί είδους χώρα
να ιδρύσουμε μπορούμε; ΠΙΣ. Αλήθεια; Λόγος
ανόητος που σου ξέφυγε απ᾽ το στόμα!
Γιά κοίτα κάτω. ΤΣΑ. Βλέπω. ΠΙΣ. Κοίτα πάνω.
ΤΣΑ. Βλέπω. ΠΙΣ. Γιά φέρε βόλτα το λαιμό σου.
ΤΣΑ. Αν στραβολαιμιαστώ, τί ωραία που θα ᾽ναι!
ΠΙΣ. Είδες τίποτε; ΤΣΑ. Ναι, ουρανό και νέφη.
ΠΙΣ. Αυτός δεν είναι των πουλιών ο χώρος;
180 ΤΣΑ. Χώρος; Τι χώρος; ΠΙΣ. Σα να λέμε τόπος·
αλλά επειδή όλα μέσα του χωρούνε
και προχωρούν, γι᾽ αυτό τον λέμε χώρο.
Τώρα, αν τον χτίσετε, αν τον φράξετε όλον,
αντίς για χώρο θα τον λένε χώρα.
Κι έτσι, όπως είστε αφέντες των ακρίδων,
θα γίνετε κι αφέντες των ανθρώπων,
κι οι θεοί θα εξοντωθούν από την πείνα.
ΤΣΑ. Και πώς αυτό; ΠΙΣ. Νά! Ανάμεσα στη γη
και στους θεούς είναι, θαρρώ, ο αέρας.
Λοιπόν, όπως εμείς απ᾽ την Αθήνα,
σα θέλουμε να πάμε στους Δελφούς,
απ᾽ τους Βοιωτούς ζητούμε να επιτρέψουν
το πέρασμα, έτσι, αν δεν πληρώνουν φόρο
190 οι θεοί σ᾽ εσάς, θυσίες σα θα προσφέρνουν
σ᾽ αυτούς οι ανθρώποι, εσείς μέσ᾽ απ᾽ το χάος
κι ανάμεσ᾽ απ᾽ τη χώρα σας, που θα ᾽ναι
ξένη γι᾽ αυτούς, την άδεια δε θα δίνετε
να πάει στους θεούς η κνίσα της θυσίας.
ΤΣΑ. Βάι βάι!
Μά τη γη, μά τα δίχτυα, μά τα βρόχια,
μα τις καπάντζες, πιο έξυπνο εγώ σχέδιο
δεν άκουσα ποτέ μου· αν σύμφωνα είναι
και τ᾽ άλλα τα πουλιά, μαζί σου αμέσως
εγώ ιδρυτής θα γίνω αυτής της χώρας.
ΠΙΣ. Και ποιός σ᾽ αυτά θα εισηγηθεί το θέμα;
ΤΣΑ. Εσύ. Τη γλώσσα την κατέχουν· τόσα
200 χρόνια μαζί τους, τους την έχω μάθει,
ενώ ήταν βαρβαρόφωνα πριν έρθω.
ΠΙΣ. Μπορείς να τα μαζέψεις; ΤΣΑ. Εύκολο είναι.
Νά, μπαίνω εδώ στο σύδεντρο, ευθύς κιόλας,
ξυπνώ και την αηδόνα μου, και τότε
τα κράζουμε· το λάλημα των δυο μας
μόλις ακούσουν, θά ᾽ρθουνε τρεχάτα.
ΠΙΣ. Μη στέκεσαι λοιπόν, ω φίλτατο όρνιο·
θερμοπαρακαλώ, στο σύδεντρο έμπα
γοργά γοργά και ξύπνα την αηδόνα.