Σε κάθε ιστορία, που κρίνεις, υπάρχει πάντα κάτι που δεν γνωρίζεις

Σε κάθε ιστορία, κατάσταση, γεγονός, υπάρχει πάντα κάποιο στοιχείο που αγνοούμε. Κάποιο στοιχείο που, αν το γνωρίζαμε, θα άλλαζε εντελώς την οπτική μας, τη θέση μας, το συναίσθημά μας ενδεχομένως. Μπορεί να είναι κάτι μεγάλο, ή κάτι φαινομενικά ασήμαντο. Κάτι προφανές ή κάτι καλά κρυμμένο. Σε κάθε περίπτωση όμως, είναι υπεύθυνο για τη λανθασμένη μας οπτική.

Πόσες φορές για παράδειγμα έχουμε θυμώσει γιατί κάποιος πέρασε το φανάρι με κόκκινο, βέβαιοι πως πρόκειται για κάποιον ασυνείδητο οδηγό; Πόσες φορές όμως σκεφτήκαμε ότι μπορεί μέσα στο αυτοκίνητο αυτό να υπάρχει ένα αναίσθητο παιδί, μια ετοιμόγεννη, ή κάποιος που τρέχει να προλάβει ζωντανό κάποιον δικό του που κινδυνεύει;

Κι όμως, αν με κάποιον τρόπο μαθαίναμε όλη την ιστορία τη στιγμή που συμβαίνει αυτό, ο θυμός μας θα εξαφανιζόταν στιγμιαία και πιθανότατα θα νιώθαμε ντροπή ή ενοχή για το συναίσθημα και τη συμπεριφορά μας. Με τη διαφορά πως δεν μπορούμε να την γνωρίζουμε πάντα. Για την ακρίβεια, σπανίως αυτό είναι εφικτό. Γιατί ακόμα κι αν πρόκειται για μια κατάσταση που φαινομενικά είναι πιο προσεγγίσιμη από το παραπάνω παράδειγμα, υπάρχουν πάντα στοιχεία που θα αγνοούμε για κάποιο λόγο.

Μια σχέση που έχουμε πληροφορίες γι’ αυτή μόνο από το ένα μέρος της ή από όσα εμείς παρατηρούμε, ένας άνθρωπος που γνωρίζουμε μόνο επιφανειακά ή όσα εκείνος επιλέγει να γνωρίζουμε γι’ αυτόν, ένα γεγονός με παραμέτρους άγνωστες σε εμάς, δεν είναι αρκετά για να μας επιτρέψουν να κρίνουμε. Γιατί δεν γνωρίζουμε όλη την ιστορία ώστε να το κάνουμε με ασφάλεια.

Κοιτώντας ένα αντικείμενο από τη μία πλευρά δεν μπορούμε να εκφέρουμε αντικειμενική άποψη και γνώμη για την άλλη πλευρά. Παρατηρώντας το παρελθόν, δεν είναι αρκετό για να προδικάσουμε το άγνωστο μέλλον. Αντιμετωπίζοντας μια συμπεριφορά, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε όλα όσα συνετέλεσαν για να την προκαλέσουν. Παρόλα αυτά κάνουμε συνεχώς τέτοια λάθη, εκθέτοντας τον εαυτό μας σε συναισθήματα τοξικά, προκαλώντας αρνητικές σκέψεις και συμπεριφορές για καταστάσεις που δεν τις γνωρίζουμε όσο θα έπρεπε, διακινδυνεύοντας διαρκώς λανθασμένα συμπεράσματα και τις συνέπειές τους.

Το «Μην κρίνεις για να μην κριθείς» δεν είναι ο ισχυρότερος λόγος για να μην το κάνεις. Το να μην κρίνεις για να μην γίνεις άδικος, κακός, επιφανειακός και επιπόλαιος όμως, είναι. Και ίσως αν δεν κρίνεις με αυτόν τον τρόπο εσύ από εδώ και στο εξής, ίσως κάνουν και οι άλλοι το ίδιο. Και ίσως κάποια στιγμή να συνειδητοποιήσουμε όλοι πως πιο σημαντικό από το να κρίνουμε, είναι να προσπαθούμε να μάθουμε όλη την ιστορία.

Κι ακόμη κι αν αυτό δεν είναι εφικτό, ας προσπαθήσουμε τουλάχιστον να θυμίζουμε στον εαυτό μας με κάθε αφορμή, πως δεν την γνωρίζουμε επαρκώς για να την κρίνουμε. Γιατί μόνο όταν παύει η διάθεσh για κριτική, αρχίζει ουσιαστικά η διαδικασία της ωριμότητας.