Έπιασα τον εαυτό μου να κάνει το ίδιο λάθος για άλλη μια φορά. Άλλες φορές πάλι άκουγα το ίδιο τραγούδι ανελλιπώς και πέρασα μια φάση κατά την οποία παρακολουθούσα την ίδια ταινία ξανά και ξανά. Και αναρωτήθηκα: Τι μου συμβαίνει, άραγε;Ανατρέχοντας στον Φρόιντ μάς μιλά για τον καταναγκασμό της επανάληψης, ο οποίος ορίζεται ως «η επιθυμία να επιστρέψουμε στην προηγούμενη κατάσταση των πραγμάτων». Ο ίδιος μάλιστα επικεντρώθηκε κυρίως στα αρνητικά πράγματα που επαναλαμβάνουμε, και θεωρεί ότι η επανάληψη αυτή μπορεί να συνδέεται με ένα βαθύτερο ένστικτο, την «ενόρμηση θανάτου», ή με μια κίνηση προς τη μη ύπαρξη.
Και σκέφτομαι επιφανειακά και συνειρμικά ότι δεν θέλω να πεθάνω σύντομα, και λέω δεν μπορεί κάτι άλλο θα συμβαίνει. Ίσως είμαστε τόσο συνηθισμένοι να κάνουμε πράγματα με έναν ορισμένο τρόπο, τόσο εξοικειωμένοι με ορισμένα γεγονότα, αντικείμενα και εμπειρίες στη ζωή μας με αποτέλεσμα να έχουμε αναπτύξει ένα πρότυπο για πολλά χρόνια.
Η εκτροπή λοιπόν από αυτό το πρότυπο -δεν έχει σημασία αν είναι θετικό ή αρνητικό- προκαλεί βαθιά ανησυχία, επειδή είναι βαθιά ριζωμένο μέσα μας. Το πρότυπο ζωής που έχει υιοθετήσει ο καθένας μας ξεχωριστά αποτελεί τον μικρόκοσμό του, κατά τον οποίο θέτουμε προσδοκίες και αναμένουμε να εκπληρωθούν. Νιώθουμε ανακούφιση ακόμα κι αν είναι αρνητική η έκβαση της κατάστασης, επειδή είμαστε συνηθισμένοι σε αυτή. Σε περιόδους στρες, θυμού ή ανησυχίας επαναλαμβάνουμε μία οικεία και ασφαλής αντίδραση, ό, τι πληροί τις προσδοκίες μας. Ωστόσο, αυτή η πεπατημένη μπορεί να προκαλέσει μια ολόκληρη σειρά από αρνητικά πρότυπα συμπεριφοράς, καθώς και μεμψίμοιρες σκέψεις.
Ας θέσουμε στο σημείο αυτό ένα παράδειγμα σκεπτόμενοι ότι είστε για παράδειγμα ιδιαίτερα ανασφαλείς στη σχέση σας. Όταν το αγαπημένο σας πρόσωπο δεν απαντά στο μήνυμά σας, το μυαλό ίσως περιπλανιέται σε αρνητικές σκέψεις όπως: «Τι κάνει και δεν μπορεί να απαντήσει» ή «Μάλλον, δεν είμαι προτεραιότητα στη ζωή του». Αυτές οι σκέψεις ακυρώνουν τον σύντροφό σας και οδηγούν σε ενέργειες που βλάπτουν τη σχέση. Ακόμα και αν δεν θέλετε να αντιδράσετε με επιθετικό τρόπο για παράδειγμα, στη μη λήψη ενός μηνύματος, η επιθετικότητα είναι οικεία για εσάς. Η κατανόηση και η υπομονή στην πραγματικότητα φαντάζουν ξένες για εσάς.
Πράγματι, όταν επαναλαμβάνουμε μία πράξη για χρόνια, θα συνεχίσουμε, ακόμη και αν οι ενέργειές μας επιφέρουν αρνητικές συνέπειες. Η αλλαγή στη συμπεριφορά είναι άβολη. Πώς αλλάζει;
Διάφορες τεχνικές βοηθούν το άτομο να μάθει πώς να αναγνωρίζει πότε οι σκέψεις ή οι ενέργειες είναι επιβλαβείς και πώς να τις σταματήσει. Αν και μπορεί να πάρει χρόνο, οι γνωστικές διαδικασίες αναπτύσσουν νέα σχέδια παραγωγικά και θετικά οδηγώντας σε πιο προσαρμοστικές συμπεριφορές και επιλογές.
Αξίζει να έχουμε κατά νου ότι οι άσχημες συνήθειες και οι επαναλαμβανόμενες επιλογές με τη σειρά τους χρειάζονται ομοίως χρόνια να αναπτυχθούν, ενώ μπορεί να άλλα τόσα για να τις αναδιαμορφώσουμε σε κάτι άλλο πιο θετικό.
Να θυμάστε
Μην τα παρατάτε. Ξεκινήστε σήμερα.
Ξεκινήστε από μικρές αλλαγές.
Σημειώστε τις ενέργειές σας και πώς αισθάνεστε γι’ αυτές.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου