Προσαρμογή στην απώλεια

«Οι απώλειες είναι η σκιά όλων των υπαρχόντων μας – υλικών και άυλων» - Carlos Sluzki

Πώς ερμηνεύουμε την απώλεια;
Στην απώλεια μπορούν να αποδοθούν πολλές διαφορετικές ερμηνείες και νοήματα. Είναι η στέρηση για κάτι που είχαμε και πλέον δεν έχουμε, η αποτυχία μας να κρατήσουμε ή να αποκτήσουμε κάτι σημαντικό για εμάς ή να εκπληρώσουμε τους στόχους μας, η καταστροφή, η έκπτωση κάποιας διαδικασίας ή ιδιότητας, ο θάνατος.

Σε κάθε στάδιο της ζωής μας από την παιδική μέχρι την γεροντική μας ηλικία βιώνουμε κάποιου είδους απώλεια, είτε απτή, όπως η απώλεια αγαπημένων μας προσώπων, είτε πιο άυλη αλλά εξίσου σημαντική, όπως για παράδειγμα η μη πραγματοποίηση των ονείρων μας, η κατάρρευση των ιδανικών μας.

Ακόμα και οι θετικές και ευχάριστες μεταβάσεις στην ζωή μας μας φέρνουν αντιμέτωπους με αλλαγές και βάζουν σε δοκιμασία προϋπάρχουσες συνθήκες που πρέπει να εναρμονιστούν με τα καινούργια δεδομένα. Η γέννηση ενός παιδιού, για παράδειγμα, μπορεί να είναι ένα πολύ ευχάριστο γεγονός, αλλά στερεί από τους γονείς του τις ελευθερίες που μέχρι πριν θεωρούσαν δεδομένες. "Όλες οι αλλαγές εμπεριέχουν την απώλεια, όπως και όλες οι απώλειες απαιτούν την αλλαγή."

Αναγνωρίζοντας την καθολικότητα της απώλειας στην ανθρώπινη ζωή, αργά ή γρήγορα θα συνειδητοποιήσουμε ότι σε διαφορές χρονικές στιγμές η ζωή θα απαιτήσει από εμάς να αποχαιρετίσουμε κάθε ανθρώπινη σχέση που για εμάς είναι πολύτιμη και μοναδική, είτε λόγω απόστασης είτε λόγω χρόνου είτε λόγου θανάτου. Κάθε μια από αυτές τις απώλειες έχει την δική της σημασία, κρύβει τον δικό της μοναδικό πόνο και έχει την δική της ένταση. Ο πόνος του θρήνου για όσα αγαπήσαμε και καλούμαστε κάποια στιγμή να στερηθούμε αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της πορείας της ζωής μας και πολλές φορές μας αφήνει μπερδεμένους και μας κάνει να νιώθουμε ανίκανοι να προχωρήσουμε στο επόμενο στάδιο, στο στάδιο της προσαρμογής στην απώλεια.

Ας δούμε λοιπόν κάποιες πρακτικές τεχνικές χειρισμού τις απώλειας που μπορούμε να αξιοποιήσουμε μετά την σημαντική απώλεια που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε.

- Βρείτε χρόνο να έρθετε σε επαφή με τα συναισθήματα σας. Εξασφαλίστε χρόνο για ενδοσκόπηση. Η κατανόηση των συναισθημάτων σας μπορεί να φανεί λυτρωτική σε περιόδους αλλαγών και σημαντικών εμπειριών στην ζωή σας.

- Βρείτε υγιείς τρόπους για να μειώσετε το στρες. Κάθε είδους αλλαγές είναι στρεσογόνες. Αναζητήστε δημιουργικούς τρόπους να αντεπεξέλθετε στο στρες της αλλαγής, όπως μέσω κάποιας δραστηριότητας που σας χαλαρώνει και σας ευχαριστεί, μέσω σωματικής άσκησης.

- Αποδώστε νόημα στην απώλεια. Επιτρέψτε στον εαυτό σας να σας απασχολήσει η απώλεια. Με το να προσπαθείτε να διώξετε από το μυαλό σας τις επώδυνες σκέψεις γύρω από την απώλεια, καταφέρνετε να τις διογκώσετε και να τους δώσετε περισσότερη δύναμη. Κατανοείστε την απώλεια δίνοντας το προσωπικό σας νόημα εναρμονισμένο στην προσωπική σας εμπειρία.

- Μιλήστε σε κάποιον. Στρέψτε την προσοχή σας σε ανθρώπους- συγγενείς, φίλους, ψυχοθεραπευτές- που είναι πρόθυμοι να ακούσουν αυτό που θέλετε να μοιραστείτε μαζί τους χωρίς να σας επιβάλουν έναν δικό τους τρόπο σκέψης. Δεχτείτε την ειλικρινή προθυμία τους και το ενδιαφέρον τους να σας ακούσουν και να σας συμπαρασταθούν.

- Δώστε στον εαυτό σας την ευκαιρία να αλλάξει. Οι απώλειες ανθρώπων που παίζουν σημαντικό ρολό στην ζωή μας μας κάνουν να αποκτούμε νέες οπτικές, μας αλλάζουν. Ανακαλύψτε τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες που σας δίνονται μέσα από αυτές τις αλλαγές ώστε να γίνετε πιο ώριμοι και να γνωρίσετε καλύτερα τον εαυτό σας.

- Επωφεληθείτε από την απώλεια. Επαναπροσδιορίστε τις προτεραιότητες της ζωής σας και χρησιμοποιείστε αυτά που σας δίδαξε η απώλεια σε μελλοντικές καταστάσεις που θα βιώσετε. Πλησιάστε άλλους ανθρώπους με παρόμοιες ανάγκες με τις δικές σας ώστε οι σκέψεις σας να εκφραστούν και να αλληλοβοηθηθείτε.

Η προσαρμογή στην απώλεια είναι ένα ταξίδι, που μας φέρνει αντιμέτωπους με έναν νέο κόσμο, νέες προοπτικές, νέες καταστάσεις που πρέπει να εξερευνήσουμε, από το οποίο δεν θα επιστέψουμε ποτέ ίδιοι με πριν. "Είτε μας αρέσει είτε όχι, μετά από μια σημαντική απώλεια δεν θα γίνουμε ποτέ ξανά «ο παλιός μας εαυτός», ωστόσο με προσπάθεια μπορούμε να ξαναχτίσουμε μια ταυτότητα που να ταιριάζει στον νέο μας ρόλο."