Αντιευθραυστότητα. Πέρα από την ανθεκτικότητα, διότι τελικά, πάντα συμβαίνει κάτι έξω από το κανονικό, είναι θέμα χρόνου

Λέει ο μύθος πως όταν ο Ηρακλής πήγε για πρώτη φορά να αντιμετωπίσει τη Λερναία Ύδρα, ένιωσε απελπισία βλέποντας ότι, όταν της έκοβε ένα κεφάλι, φύτρωναν δύο άλλα. Ποτέ δε θα μπορούσε να τη σκοτώσει, αφού γινόταν όλο και πιο δυνατή κάθε φορά που δεχόταν πλήγμα.

Ο λιβανικής καταγωγής δοκιμιογράφος Νίκολας Τάλεμπ εξηγεί στο βιβλίο του Αντιευθραυστότητα ότι έχουμε τη λέξη “ευθραστότητα” για να χαρακτηρίζουμε πράγματα, πρόσωπα ή οργανώσεις που εξασθενούν όταν δέχονται πλήγμα και τις λέξεις “στιβαρότητα” ή “ανθεκτικότητα” για να χαρακτηρίζουμε πράγματα που αντέχουν το πλήγμα χωρίς να εξασθενίσουν, αλλά δεν υπάρχει λέξη σε καμία γλώσσα για “εκείνο που δυναμώνει όταν δέχεται πλήγμα” (ως ένα σημείο).

Για να μιλήσουμε για τη δύναμη της Λερναίας Ύδρας, για εκείνο που γίνεται πιο δυνατό όταν δέχεται πλήγμα, ο Νίκολας Τάλεμπ προτείνει να χρησιμοποιούμε τη λέξη “αντιευθραυστότητα”.

Πίσω από αυτή την ιδέα φαίνεται να βρίσκεται η διάσημη ρήση του Νίτσε:
“Ό,τι δεν μας σκοτώνει μας κάνει πιο δυνατούς”.

Ας δούμε τώρα πώς μπορούμε να εφαρμόσουμε την ιδέα αυτή στην καθημερινότητά μας. Πώς μπορούμε να είμαστε πιο αντιεύθραυστοι;

1. Προσθέτουμε πλεόνασμα στη ζωή μας

Αντί να έχεις μόνο έναν μισθό, αναζήτησε τον τρόπο να κερδίσεις χρήματα με τα χόμπι σου, σε άλλες δουλειές ή στήνοντας το δικό σου μαγαζί. Άμα έχεις μόνο έναν μισθό, είναι πιθανόν να μείνεις χωρίς τίποτα, αν η επιχείρηση που σε απασχολεί έχει προβλήματα ή τα πάει άσχημα και σε αφήσει σε κατάσταση ευθραυστότητας.

Το ίδιο μπορεί να εφαρμοστεί και στον κύκλο των φίλων και των προσωπικών ενδιαφερόντων. Σημαίνει, όπως λέει η αγγλική παροιμία, να “μη βάζουμε όλα τα αυγά στο ίδιο καλάθι”.

Στο πεδίο των ερωτικών σχέσεων, υπάρχουν άτομα που επικεντρώνονται αποκλειστικά στο ταίρι τους και όλος ο κόσμος τους είναι αυτό. Σε τέτοιες περιπτώσεις, αν η σχέση χαλάσει, τα άτομα αυτά τα χάνουν όλα, ενώ αν έχουν καλλιεργήσει καλές φιλίες και μια πλούσια ζωή, θα τους είναι πιο εύκολο να τραβήξουν μπροστά μετά την καταστροφή.

Θα είναι αντιεύθραυστοι.

Ίσως αυτή τη στιγμή να σκέφτεσαι: “Δεν χρειάζομαι περισσότερα από έναν μισθό και μια δουλειά και με τους παντοτινούς μου φίλους είμαι ευτυχισμένος. Τι ανάγκη έχω να προσθέσω κι άλλα πράγματα;”
Με τα λόγια του Τάλεμπ: “Μπορεί να μοιάζει χάσιμο χρόνου, γιατί κανονικά δεν συμβαίνει τίποτα έξω από το κανονικό. Αλλά, τελικά, πάντα συμβαίνει κάτι έξω από το κανονικό, είναι θέμα χρόνου”.

2. Να παίζεις με συντηρητικό τρόπο σε κάποιες περιοχές και να παίρνεις πολλά μικρά ρίσκα σε άλλες

Ο χώρος της οικονομίας είναι πολύ χρήσιμος για να εξηγήσουμε αυτή την ιδέα.

Αν έχεις αποταμιεύσει 10.000 ευρώ, μπορείς να βάλεις τα 9.000 σε μια εισηγμένη εταιρεία ή να τα καταθέσεις σε κλειστό λογαριασμό και τα άλλα 1.000 ευρώ να τα επενδύσεις σε δέκα νέες επιχειρήσεις με μεγάλη δυναμική ανάπτυξης, 100 ευρώ σε καθεμιά.

Ένα πιθανό σενάριο είναι τρεις από τις επιχειρήσεις να χρεοκοπήσουν (χάνεις 300 ευρώ), άλλες τρεις να χάσουν αξία στο χρηματιστήριο (χάνεις άλλα 100 με 200 ευρώ), δύο ανεβαίνουν σε αξία (κερδίζεις 100 με 200 ευρώ) και μια από τις επιχειρήσεις αυξάνει την αξία της δέκα φορές και παραπάνω (κερδίζεις 900 ευρώ ή και περισσότερα).

Αν κάνεις τους υπολογισμούς, κερδίζεις χρήματα, παρόλο που τρεις από τις επιχειρήσεις έχουν χρεοκοπήσει! Έχουμε βγει κερδισμένοι παρά τη ζημία, όπως η Λερναία Ύδρα.

Το κλειδί για να αποκτήσουμε αντιευθραυστότητα είναι να αναλαμβάνουμε μικρά ρίσκα που δε θα μας αποφέρουν μεγάλα κέρδη, χωρίς να εκτιθέμεθα σε μεγάλους κινδύνους που μπορεί να μας βουλιάξουν όπως, για παράδειγμα, αν βάλουμε και τις 10.000 ευρώ σε μια εταιρεία επενδύσεων αμφιβόλου κύρους που βλέπουμε να διαφημίζεται σε κάποια εφημερίδα.