Πέμπτη 10 Οκτωβρίου 2019

Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας: ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ - ΚΟΡΩΝΙΔΑ/ΕΣ

ΚΟΡΩΝΙΔΑ
(πουλί, κουρούνα)
 
Η Κορωνίδα που μεταμορφώθηκε σε κουρούνα (υπάρχουν και άλλες ηρωίδες με το ίδιο όνομα) ήταν κόρη του Κορωνέα, προστατευόμενη της Αθηνάς. Η θεά τη μεταμόρφωσε, προκειμένου η κόρη να γλιτώσει από την ερωτική καταδίωξη του Ποσειδώνα.
 
ΚΟΡΩΝΙΔΕΣ Μητιόχη, Μενίππη
(αστερισμοί)
 
Ο κυνηγός Ωρίων, που μεταμορφώθηκε σε αστερισμό, απέκτησε δύο κόρες, τη Μητιόχη και τη Μενίππη, τις δυο Κορωνίδες. Τις μεγάλωσε η μητέρα τους και οι θεές τις προίκισαν, η Αφροδίτη με ομορφιά, η Αθηνά με την υφαντική τέχνη.
 
Αυτές μεταμορφώθηκαν από τους θεούς του Κάτω κόσμου, τον Πλούτωνα και την Περσεφόνη, σε κομήτες, επειδή τις ευσπλαχνίσθηκαν για την αυτόβουλη θυσία τους, προκειμένου να σωθεί η πατρίδα τους, ο Ορχομενός της Βοιωτίας, που παλιά ονομαζόταν Αονία, από λοιμό. Χρησμός όριζε ότι η οργή των θεών που προκάλεσαν τον λοιμό -άγνωστο για ποιο λόγο- θα καταπραϋνόταν αν θυσιάζονταν δύο παρθένες, όσοι και οι οργισμένοι θεοί. Καμία κόρη από τον Ορχομενό δεν δεχόταν, μέχρι που το αίτημα έφτασε στις κόρες του Ωρίωνα. Αν και τα νεκρά σώματά τους απορροφήθηκαν από τη γη, οι χθόνιοι θεοί δεν άφησαν να χαθούν. Αντί για κείνες έκαναν να αναδυθούν από τη γη δύο λαμπρά αστέρια που ανέβηκαν στους ουρανούς. Αυτά τα ονόμασαν οι άνθρωποι κομήτες, και προς τιμή των κορασίδων ίδρυσαν ιερό, στο οποίο γίνονταν ενιαύσια γιορτές -νέοι και νέες έφερναν γλυκίσματα. (Πρβ. Αντ. Λιβ., Μετ. 25*)
 
Πάντως, δεν είναι βέβαιο αν εδώ, στην περίπτωση των Κορωνίδων, θα μιλούσαμε για μεταμόρφωση ή για αντικατάσταση. Το ίδιο ζήτημα υπάρχει και με την Ιφιγένεια.
 
Ο Οβίδιος (13. 697-699) διηγείται περίπου την ίδια ιστορία αλλά προσθέτει ότι από τη στάχτη των δύο κοριτσιών ξεπήδησαν δυο γενναιόδωροι νέοι που η φήμη λέει ότι επονομάστηκαν Κορωνοί, Coronae. Παριστάνονται εστεμμένοι (corona=στεφάνι, στέμμα).
-------------------------
*Κορωνίδες, Ὠρίωνος τοῦ Ὑριέως ἐν Βοιωτίᾳ θυγατέρες
 
Ὠρίωνος τοῦ Ὑριέως ἐν Βοιωτίᾳ θυγατέρες ἐγένοντο Μητιόχη καὶ Μενίππη. αὗται, ὅτε Ὠρίωνα ἠφάνισεν ἐξ ἀνθρώπων Ἄρτεμις, ἐτρέφοντο παρὰ τῇ μητρί. καὶ Ἀθηνᾶ μὲν ἐδίδασκεν αὐτὰς ἱστοὺς ἐξυφαίνειν, Ἀφροδίτη δὲ αὐταῖς ἔδωκε κάλλος. ἐπεὶ δὲ Ἀονίαν ὅλην ἔλαβε λοιμὸς καὶ πολλοὶ ἀπέθνῃσκον, θεωροὺς ἀπέστειλαν παρὰ τὸν Ἀπόλλωνα τὸν Γορτύνιον· καὶ αὐτοῖς εἶπεν ὁ θεὸς ἱλάσσασθαι δύο τοὺς ἐριουνίους θεούς· ἔφη δὲ καταπαύσειν αὐτοὺς τὴν μῆνιν, εἰ δύο δυσὶν ἑκοῦσαι παρθένοι θύματα γένοιντο. πρὸς [δὲ] δὴ τὸ μαντεῖον οὐδεμία τῶν ἐν τῇ πόλει παρθένων ὑπήκουσεν, ἄχρι γυνὴ θῆσσα τὸν χρησμὸν ἐξήνεγκε πρὸς τὰς θυγατέρας τοῦ Ὠρίωνος. αἱ δ᾽ ὡς ἐπύθοντο παρὰ τὸν ἱστὸν ἔχουσαι, τὸν ὑπὲρ ἀστῶν θάνατον ἐδέξαντο πρὶν ἢ τὴν ἐπιδήμιον ἐπιπεσοῦσαν αὐτὰς ἀφανίσαι νόσον· τρὶς δὲ βοησάμεναι χθονίους δαίμονας, ὅτι αὐτοῖς ἑκοῦσαι θύματα γίνονται, ἐπάταξαν ἑαυτὰς τῇ κερκίδι παρὰ τὴν κλεῖδα καὶ ἀνέρρηξαν τὴν σφαγήν. καὶ αὐταὶ μὲν ἀμφότεραι κατέπεσον ἐς τὴν γῆν· Φερσεφόνη δὲ καὶ Ἅιδης οἰκτείραντες τὰ μὲν σώματα τῶν παρθένων ἠφάνισαν, ἀντὶ δ᾽ ἐκείνων ἀστέρας ἀνήνεγκαν ἐκ τῆς γῆς· οἱ δὲ φανέντες ἀνηνέχθησαν εἰς οὐρανόν, καὶ αὐτοὺς ὠνόμασαν ἄνθρωποι κομήτας. ἱδρύσαντο δὲ πάντες Ἄονες ἐν Ὀρχομενῷ τῆς Βοιωτίας ἱερὸν ἐπίσημον τῶν παρθένων τούτων. καὶ αὐταῖς καθ᾽ ἕκαστον ἔτος κόροι τε καὶ κόραι μειλίγματα φέρουσιν. προσαγορεύουσι δ᾽ αὐτὰς ἄχρι νῦν Ἄονες Κορωνίδας παρθένους. (Αντ. Λιβ., Μετ. 25)

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου