Πέμπτη 26 Οκτωβρίου 2017

Γεμάτα υγρούς υδρογονάνθρακες τα φαράγγια του Τιτάνα

TitanΣε μία μεγάλη λιμνοθάλασσα μεθανίου καταλήγουν ορισμένα από τα βαθιά φαράγγια στον Τιτάνα, τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρονου, είναι γεμάτα με υγρούς υδρογονάνθρακες. Κάτι ανάλογο συμβαίνει με τους μικρότερους παραπόταμους ενός εκτεταμένου δικτύου ποταμών που καταλήγουν στην περιοχή αυτή της «Λιγείας Θάλασσας» (Ligeia Mare).
 
Η θάλασσα Ligeia Mare του Τιτάνα έχει έκταση εκτοντάδων χιλιομέτρων και βάθος περίπου 150 μέτρων

Αναλύοντας τα στοιχεία του ραντάρ του σκάφους «Κασίνι» που είχε περάσει πάνω από τον δορυφόρο το 2013, οι αστρονόμοι έχουν πλέον τις πρώτες άμεσες ενδείξεις πως αυτά τα φαράγγια, που έχουν πλάτος έως ένα χιλιόμετρο, βάθος 240 έως 570 μέτρα και πλαγιές με απότομες κλίσεις άνω των 40 μοιρών (ιδανικές για ριψοκίνδυνο σκι!), γεμίζουν με μεθάνιο και άλλους υδρονάνθρακες.
Το πυκνότερο δίκτυο οκτώ φαραγγιών καταλήγει στον μήκους 400 χιλιομέτρων ποταμό Vid Flumina, ο οποίος με τη σειρά του χύνεται στη λιμνοθάλασσα μεθανίου Ligeia Mare, τη δεύτερη μεγαλύτερη του Τιτάνα.
 
Σε μερικά φαράγγια, η στάθμη των υγρών υδρογονανθράκων βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με τη Ligeia Mare, ενώ σε άλλα είναι δεκάδες μέτρα ψηλότερα, πράγμα που οι επιστήμονες αποδίδουν σε μικρότερους παραπόταμους, οι οποίοι τροφοδοτούν τα φαράγγια με μεθάνιο και άλλους υδρογονάνθρακες.
 
titan-seaΟι θάλασσες υδρογονανθράκων του Τιτάνα εντοπίσθηκαν για πρώτη φορά το 2006. Ο Τιτάνας είναι το μοναδικό σώμα – εκτός από τη Γη – στο ηλιακό μας σύστημα, που η επιφάνεια του εμφανίζει συνεχή διάβρωση από γεωλογικές διαδικασίες ευρείας κλίμακας.
 
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον πλανητικό επιστήμονα Βαλέριο Ποτζιάλι του Πανεπιστημίου «Λα Σαπιέντσα» της Ρώμης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Geophysical Research Letters» της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης, επεσήμαναν ότι ο πυθμένας των φαραγγιών είναι εντυπωσιακά επίπεδος.
 
«Η Γη είναι ζεστή και βραχώδης, με ποταμούς νερού, ενώ ο Τιτάν είναι κρύος και παγωμένος, με ποταμούς μεθανίου. Παρόλα αυτά, είναι εντυπωσιακό πόσο παρόμοια χαρακτηριστικά συναντάμε στους δύο κόσμους», δήλωσε ο ‘Αλεξ Χέις του Πανεπιστημίου Κορνέλ της Νέας Υόρκης.
 
Το Cassini, μια κοινή αποστολή της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας, (NASA), της Ευρωπαϊκής (ESΑ) και της Ιταλικής, ξεκίνησε την αποστολή του 1997 και έκτοτε επέτρεψε στους επιστήμονες να μελετήσουν από κοντά τον Κρόνο και το μεγάλο σύστημα των δακτυλίων και των δορυφόρων του.
 
Οι θάλασσες (ή μεγάλες λίμνες) υδρογονανθράκων του Τιτάνα εντοπίσθηκαν για πρώτη φορά το 2006. Ο Τιτάν είναι το μοναδικό σώμα -εκτός από τη Γη- στο ηλιακό μας σύστημα, που η επιφάνεια του εμφανίζει συνεχή διάβρωση από γεωλογικές διαδικασίες ευρείας κλίμακας, οι οποίες, μεταξύ άλλων, οδηγούν στη δημιουργία τεράστιων φαραγγιών. Μεγάλα φαράγγια υπάρχουν και αλλού, όπως στον ‘Αρη (Vallis Marineris), όμως μόνο στον Τιτάνα μερικά από αυτά είναι ακόμη γεμάτα με υγρό. Οι επιστήμονες μάλιστα πιστεύουν ότι υπάρχουν πολλά μικρότερα φαράγγια, που δεν έχουν καταφέρει ακόμη να παρατηρήσουν.
 
Ligeia Mare
Τον Ιούνιο 2014 έκπληξη προκάλεσε στους αστρονόμους ένα μεγάλο μυστηριώδες «αντικείμενο», το οποίο ονόμασαν «μαγικό νησί» και το οποίο εμφανίστηκε από το πουθενά και εξίσου ξαφνικά εξαφανίστηκε.Αυτό εντοπίστηκε στη δεύτερη μεγαλύτερα θάλασσα υδρογονανθράκων του Τιτάνα, του μεγαλύτερου δορυφόρου του Κρόνου και δεύτερου μεγαλύτερου στο ηλιακό μας σύστημα.
 
Η εν λόγω θάλασσα (Ligeia Mare) του Τιτάνα, που έχει έκταση εκτοντάδων χιλιομέτρων και βάθος περίπου 150 μέτρων, φαινόταν απολύτως ήρεμη, ώσπου αιφνιδίως το διαστημικό σκάφος «Κασίνι» της NASA,τον Ιούλιο του 2013, φωτογράφισε ένα φωτεινό χαρακτηριστικό, το οποίο όμως δεν φαινόταν πια στις εικόνες ραντάρ που «τράβηξε» μετά μερικές μέρες το «Κασίνι», το οποία εξερευνά το σύστημα του Κρόνου και των φεγγαριών του από το 2004.Οι επιστήμονες δεν μπορούν να εξηγήσουν τι συμβαίνει.
 
Ο Τιτάνας είναι το μόνο σώμα εκτός της Γης, όπου έχουν βρεθεί υγρά (αλλά όχι νερό) στην επιφάνειά του. Οι λίμνες και οι θάλασσές του αποτελούνται από κρύους υγρούς υδρογονάνθρακες (με θερμοκρασία έως μείον 180 βαθμούς Κελσίου), όπως αιθάνιο, μεθάνιο και προπάνιο. Εκτιμάται ότι ο δορυφόρος διαθέτει εκατοντάδες φορές περισσότερα αποθέματα φυσικού αερίου και άλλων υδρογονανθράκων σε σχέση με τη Γη.
 
Είναι, δε, ο μόνος δορυφόρος στο ηλιακό σύστημα με σύννεφα και με μια ατμόσφαιρα πυκνή και ομιχλώδη, ενώ η βαρύτητά του είναι τόσο μικρή, που ένας άνθρωπος θα μπορούσε εύκολα να πετάξει στον αέρα, αν είχε φτερά. Η επιφάνεια είναι γεμάτη από «αμμόλοφους» όπως της Γης, μόνο που η «άμμος» είναι στην πραγματικότητα υδρογονάνθρακες. Επιπλέον, ο Τιτάνας έχει ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο κλίμα, με δυνατούς ανέμους και βροχές υδρογονανθράκων.
 
Όσον αφορά τις πιθανές εξηγήσεις για το «μαγικό νησί», που είχε μήκος περίπου 20 χιλομέτρων και πλάτος δέκα, μπορεί να οφείλεται σε κύματα που προκλήθηκαν από δυνατούς περιοδικούς ανέμους, οι οποίοι μετά σταμάτησαν, ή σε μεγάλες φουσκάλες αερίων που αναδύθηκαν στην επιφάνεια από κάποιο ηφαίστειο στο βυθό ή σε στερεά υλικά που αρχικά επέπλεαν και μετά βυθίστηκαν ή σε παγόβουνο από μεθάνιο και αιθάνιο, που αποκόπηκε από την ακτή.
 
Παρόμοια χαρακτηριστικά έχουν καταγραφεί και σε άλλες περιοχές της Ligeia Mare, καθώς και στην Kraken Mare- και αποτελούν παραδείγματα αποδεδειγμένα ενεργών διαδικασιών στις λίμνες και τις θάλασσες του Τιτάνα, κάτι που δείχνει ότι πρόκειται για δυναμικά, μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα και όχι στατικά, και αυτό αυξάνει τις πιθανότητες ύπαρξης κάποιας μορφής ζωής- όσο περίεργη και αν είναι αυτή.
 
Κάτω από το παγωμένο κέλυφος μπορεί να υπάρχει ένας τεράστιος ωκεανός νερού σε υγρή μορφή. Θα μπορούσε να έχει εμφανιστεί ζωή σε αυτόν τον κόσμο; Για πολλούς στην επιστημονική κοινότητα, ο Τιτάνας θεωρείται ως το μέρος στο οποίο θα έπρεπε να ψάξει κανείς για “περίεργη ζωή”- ζωή διαφορετική με οποιαδήποτε άλλη γνωρίζουμε, που μπορεί να προήλθε από μεθάνιο σε υγρή μορφή αντί για νερό σε υγρή μορφή».

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου