Τα μάγναστρα αμφισβητούν τις μαύρες τρύπες

Ότι ήξεραν μέχρι τώρα οι επιστήμονες για τις μαύρες τρύπες, μοιάζει να ανατρέπεται, καθώς η ανακάλυψη ενός άστρου που ήταν 40 φορές μεγαλύτερο από τον Ήλιο και μετατράπηκε σε αστέρα νετρονίων με ασύλληπτη βαρύτητα, αλλάζει τα δεδομένα

Η ανακάλυψη ενός άστρου νετρονίων με ισχυρό μαγνητικό πεδίο, το οποίο γεννήθηκε από την κατάρρευση ενός πολύ μεγάλου άστρου που θα έπρεπε να δημιουργήσει μια μαύρη τρύπα, προκαλεί το ενδιαφέρον των αστρονόμων καθώς θέτει εν αμφιβόλω τις θεωρίες για την εξέλιξη των άστρων, σύμφωνα με εργασίες που δημοσιεύθηκαν σήμερα.

Ένα άστρο νετρονίων, η πυκνότητα του οποίου μπορεί να φτάσει τους εκατό εκατομμύρια τόνους ανά κυβικό εκατοστό, δημιουργείται κατά την κατάρρευση ορισμένων μεγάλων άστρων στο τέλος της ζωής τους, τα μεγαλύτερα από τα οποία δημιουργούν μαύρες τρύπες.

Το μάγναστρο, ένας ιδιαίτερος τύπος άστρου νετρονίων που έχει μαγνητικό πεδίο ένα εκατομμύριο δισεκατομμύρια φορές ισχυρότερο αυτού της Γης, παρατηρήθηκε μέσα στον αστερισμό Westerlund 1, σε απόσταση 16.000 ετών φωτός από τη Γη, χρησιμοποιώντας το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) που είναι εγκατεστημένο στη Χιλή, διευκρινίζει σε ανακοίνωσή του το Νότιο Ευρωπαϊκό Αστεροσκοπείο (ESO).

Όσο πιο μεγάλο είναι ένα άστρο, τόσο συντομότερη είναι η ζωή του. Τα άστρα του αστερισμού, όλα σχετικά νέα, είχαν κατά προσέγγιση την ίδια ηλικία, από 3,5 ως 5 εκατομμύρια έτη, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις.

Αυτό που έγινε μάγναστρο είχε ζωή συντομότερη από τους συντρόφους του που βρίσκονται ακόμη "εν ζωή", συνεπώς "πρέπει να ήταν ακόμη πιο μεγάλο", εξηγεί ο Σάιμον Κλαρκ (Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Βρετανία), υπεύθυνος της ομάδας και μεταξύ των συντακτών του άρθρου που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Astronomy and Astrophysics.

Αφού προσδιόρισαν, χάρη στις κινήσεις τους, τη μάζα των άστρων που εξελίσσονται σε ζεύγη μέσα στον αστερισμό, οι αστρονόμοι υπολόγισαν ότι το μάγναστρο προήλθε από ένα άστρο μεγάλο όσο 40 Ήλιοι.

Όμως, σύμφωνα με τις θεωρίες για την εξέλιξη των άστρων που ίσχυαν ως τώρα, τα άστρα των οποίων η αρχική μάζα είναι από 10πλάσια ως 25πλάσια του Ήλιου σχηματίζουν άστρα νετρονίων και αυτά των οποίων η μάζα είναι μεγαλύτερη από το 25πλάσιο αυτής του Ήλιου παράγουν μαύρες τρύπες.

"Τα άστρα αυτά πρέπει να απαλλαγούν τουλάχιστον από τα εννέα δέκατα της μάζας τους πριν εκραγούν σε σούπερνόβα, διαφορετικά σχηματίζουν μαύρη τρύπα", λέει ο Ιγνάσιο Νεγκερουέλα (Πανεπιστήμιο του Αλικάντε, Ισπανία), που συμμετείχε στις εργασίες αυτές.

Το άστρο που έγινε μάγναστρο φέρεται ότι είχε έναν αστρικό σύντροφο ο οποίος απορρόφησε ένα μέρος της ύλης του αδυνατίζοντάς το, πράγμα που εξηγεί το ότι δεν έγινε μαύρη τρύπα.

Όμως αν ένα άστρο με μάζα 40πλάσια αυτής του Ήλιου καταφέρνει να μην εξελιχθεί σε μαύρη τρύπα, οι αστρονόμοι αναρωτιούνται: ποια μάζα πρέπει πραγματικά να έχει ένα άστρο για να καταρρεύσει και να σχηματίσει μια μαύρη τρύπα;