Ήθος και Αρετή

Το Ήθος σχετίζεται με την ηθική και εκφράζει ποιότητα. Ο Αριστοτέλης μεταχειρίζεται το Ήθος όχι μόνο με την έννοια του να είσαι ηθικός αλλά ταυτόχρονα και με την έννοια της καλής φήμης, αυτό που λέμε «να έχεις καλό όνομα». Ο Αριστοτέλης συνδέει με το Ήθος την Αρετή. Τη διακρίνει σε δικαιοσύνη, γενναιότητα, εγκράτεια, μεγαλοπρέπεια, μεγαλοψυχία, ελευθεριότητα, πραότητα, φρόνηση και σοφίας. Διδάσκει ότι το Ήθος και η Αρετή δεν προέρχονται από τη φύση μας. Προέρχονται από τις συνήθειές μας.

Αν σκεφτούμε λογικά και ελέγξουμε τις συνήθειές μας θα γίνουμε ο άνθρωπος που ονειρευόμαστε να είμαστε. Γιατί το Ήθος είναι στάση ζωής, είναι η καθημερινότητά μας, είναι αυτό που πρεσβεύουμε και που έχουμε επιδείξει σε όλη την πορεία μας. Η πορεία μας αυτή επηρεάζει τη φήμη μας και η φήμη είναι που μας κάνει αξιόπιστους. Όσο πιο αξιόπιστοι είμαστε, τόσο περισσότερο οι γύρω μας θα ενδιαφέρονται για τις θέσεις μας και θα συμφωνούν με αυτές. Για να μας εμπιστευτούν, επομένως, πρέπει να έχουμε Ήθος, πρέπει να έχουμε ποιότητα και συγχρόνως να γίνει αυτό γνωστό και στους άλλους. 

Πώς μπορούμε να έχουμε Ήθος; Αρχικά βάζοντας όλες τις παραπάνω αξίες στη ζωή μας. Η ηθική μπορεί να αλλάζει με τα χρόνια και με τους αιώνες, μπορεί να αλλάζει από τόπο σε τόπο και από χώρα σε χώρα αλλά αυτό που δεν αλλάζει, απαραίτητο στοιχείο του Ήθους, είναι ο σεβασμός για τους άλλους. Αν δεν σέβεσαι τον συνεργάτη σου, τα μέλη της οικογένειάς σου, τον οποιονδήποτε με τον οποίο αλληλοεπιδράς, αν προσπαθείς να τον εξαπατήσεις, η φήμη σου θα σε ακολουθήσει αργά ή γρήγορα και οι γύρω σου θα πάψουν να σε εμπιστεύονται.

Το Ήθος μας πρέπει να το καλλιεργούμε συνεχώς δουλεύοντας με τον εαυτό μας, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να το προβάλλουμε και στους άλλους. Ίσως έχετε ακούσει την «η γυναίκα του Καίσαρα δεν αρκεί να είναι τίμια, πρέπει να φαίνεται και τίμια». Η φήμη μας μας ακολουθεί, και εμείς πρέπει να μεριμνούμε γι’ αυτήν. Όσο δουλεύουμε με την ηθική μας, με το να είμαστε ενάρετοι, μπορούμε ταυτόχρονα να ενισχύσουμε το Ήθος μας, την αξιοπιστία μας, με κάποιες μικρές και γρήγορες παρεμβάσεις.