Ελικών
Ποταμός στον οποίο οι Μαινάδες προσπάθησαν να καθαριστούν από το αίμα του Ορφέα, αφού τον σκότωσαν στο Δίον. Ο ποτάμιος θεός, αρνούμενος να τις εξαγνίσει, εξαφανίστηκε κάτω από το έδαφος και βγαίνει στην επιφάνεια πιο μακριά με το όνομα Βαφύρας.
Ενιπέας (Θεσσαλία ή Πελοπόννησος, Ηλεία )
Σύμφωνα με τον μύθο, η Τυρώ, η κόρη του Σαλμωνέα και της Αλκιδίκης, ερωτεύτηκε βαθιά τον θεό ποταμό Ενιπέα. Συχνά κατέβαινε στις όχθες του και θρηνούσε πάνω απ' τα νερά του, γιατί ο έρωτάς της ήταν χωρίς ανταπόδοση. Όμως ο έρωτάς της ξύπνησε τον πόθο και τη ζήλια του Ποσειδώνα που πήρε τη μορφή του Ενιπέα και κοιμήθηκε μαζί της. Από την ένωση προέκυψαν δύο παιδιά, ο Νηλέας και ο Πελίας, που η άγαμη μητέρα εγκατέλειψε μετά τη γέννα μέσα στη σκάφη της μπουγάδας στις όχθες του ποταμού. Εκεί τα άκουσε ένας βοσκός που πήγε να ποτίσει τα ζώα του, τα πήρε και τα μεγάλωσε με τη γυναίκα του.
Παλαιότερη παράδοση ήθελε πατέρα των παιδιών τον Ενιπέα. Όταν όμως στην εξέλιξη του μύθου τη θέση του πήρε ο Ποσειδώνας, μετατράπηκε σε άνδρα που αγαπιέται αλλά δεν αγαπάει. Εξάλλου, συχνή είναι στη μυθολογία δύο πατεράδων, ενός αθάνατου και ενός θνητού. Ο Λουκιανός αξιοποίησε το θέμα των δύο αντιζήλων σε έναν από τους διαλόγους* του.
Ασαφές, επίσης, παραμένει ποιος ποταμός Ενιπέας εννοείται: ο μεγάλος παραπόταμος του ποταμού Πηνειού στη Θεσσαλία (σημερινός Τσαναρλής) ή ο μικρός παραπόταμος του Αλφειού, δυτικά της Ολυμπίας; (Στρ. 8, 3, 32, σήμερα Λεστενίτσα) Η σύγχυση προέκυψε προφανώς και από το γεγονός ότι ο πατέρας της Τυρώς, ο Σαλμωνέας στην αρχή κατοικούσε στην περιοχή της Θεσσαλίας, αλλά αργότερα ήρθε στην Ήλιδα, όπου ίδρυσε την πόλη Σαλμώνη.
Ερασίνος, Φρίξος, Χείμαρρος (Πελοπόννησος, Αργολίδα)
Ποταμοί στην Αργολίδα. Ο πρώτος ενώνεται με τον δεύτερο προτού χυθούν στη θάλασσα ανάμεσα στο Τημένιο και τη Λέρνα. Κοντά στον τρίτο ποταμό «λένε ότι έγινε η κάθοδος του Πλούτωνα στο υποχθόνιο βασίλειό του μετά την αρπαγή της Κόρης της Δήμητρας» (Παυσ. 2.36.6-7).
Σημείωση: Εκτός από τον Ερασίνο της Αργολίδας υπάρχει και ο Ερασίνος της Βραυρώνας στα Αττικά Μεσόγεια. Εκεί υπήρχε στην αρχαιότητα ένα από τα λαμπρότερα ιερά της Αρτέμιδος Βραυρωνείας. Ο Ερασίνος της Βραυρώνας έρρεε στην αρχαιότητα πλάι στο ιερό, σε μια εύφορη κοιλάδα που σχημάτιζε έλος.
--------------------
*Διάλογος Ποσειδώνα - Ενιπέα για την Τυρώ
ΕΝΙΠ. Δεν έκαμες καλά, Ποσειδών· πρέπει να πούμε την αλήθειαν. Ομοιωθείς προς εμέ προσήλθες λαθραίως και διεκόρευσες την ερωμένην μου. αυτή δε νομίζουσα ότι ήμην εγώ σε ηνέχθη.
ΠΟΣ. Το σφάλμα είνε 'δικό σου, Ενιπεύ, διότι εφάνης περιφρονητικός και διστακτικός προς ωραίαν κόρην, η οποία σε επεσκέπτετο καθ' εκάστην και ήτο τρελλή από έρωτα. Την επεριφρόνεις και ετέρπεσο να της προξενής λύπην, ενώ αυτή περιεφέρετο εις τα όχθας σου και εισήρχετο και ελούετο ενίοτε επιθυμούσα τους εναγκαλισμούς σου. συ δε της έκανες νάζια.
ΕΝΙΠ. Και δι' αυτό έπρεπε συ να υποκλέψης τον έρωτα και να πλαστοπροσωπήσης τον Ενιπέα και να γελάσης την Τυρώ, μίαν αφελή κόρην;
ΠΟΣ. Η ζηλοτυπία σου έρχεται αργά, ω Ενιπεύ, ενώ πριν έκαμνες τον υπερήφανον· η δε Τυρώ δεν έπαθε τίποτε κακόν αφού νομίζει ότι συνευρέθη μετά σου.
ΕΝΙΠ. Όχι, διότι όταν έφευγες της είπες ότι είσαι ο Ποσειδών και αυτό την κατελύπησε· εγώ δε ηδικήθην κατά τούτο, ότι απήλαυσες έρωτα ανήκοντα εις εμέ και περιβληθείς πορφυρούν κύμα, το οποίον σας έκρυψεν ομού, συνευρέθης με την κόρην αντ' εμού.
ΠΟΣ. Αφού συ δεν ήθελες, ω Ενιπεύ;
(Λουκ., Ενάλιοι Διάλογοι 13)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου