Ὅρκοι. Τειχοσκοπία. Ἀλεξάνδρου καὶ Μενελάου μονομαχία.
Αὐτὰρ ἐπεὶ κόσμηθεν ἅμ᾽ ἡγεμόνεσσιν ἕκαστοι,
Τρῶες μὲν κλαγγῇ τ᾽ ἐνοπῇ τ᾽ ἴσαν, ὄρνιθες ὥς,
ἠΰτε περ κλαγγὴ γεράνων πέλει οὐρανόθι πρό,
αἵ τ᾽ ἐπεὶ οὖν χειμῶνα φύγον καὶ ἀθέσφατον ὄμβρον,
κλαγγῇ ταί γε πέτονται ἐπ᾽ Ὠκεανοῖο ῥοάων, 5
ἀνδράσι Πυγμαίοισι φόνον καὶ κῆρα φέρουσαι·
ἠέριαι δ᾽ ἄρα ταί γε κακὴν ἔριδα προφέρονται.
οἱ δ᾽ ἄρ᾽ ἴσαν σιγῇ μένεα πνείοντες Ἀχαιοί,
ἐν θυμῷ μεμαῶτες ἀλεξέμεν ἀλλήλοισιν.
Εὖτ᾽ ὄρεος κορυφῇσι Νότος κατέχευεν ὀμίχλην, 10
ποιμέσιν οὔ τι φίλην, κλέπτῃ δέ τε νυκτὸς ἀμείνω,
τόσσον τίς τ᾽ ἐπιλεύσσει ὅσον τ᾽ ἐπὶ λᾶαν ἵησιν·
ὣς ἄρα τῶν ὑπὸ ποσσὶ κονίσαλος ὄρνυτ᾽ ἀελλὴς
ἐρχομένων· μάλα δ᾽ ὦκα διέπρησσον πεδίοιο.
Οἱ δ᾽ ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ᾽ ἀλλήλοισιν ἰόντες, 15
Τρωσὶν μὲν προμάχιζεν Ἀλέξανδρος θεοειδής,
παρδαλέην ὤμοισιν ἔχων καὶ καμπύλα τόξα
καὶ ξίφος· αὐτὰρ δοῦρε δύω κεκορυθμένα χαλκῷ
πάλλων Ἀργείων προκαλίζετο πάντας ἀρίστους
ἀντίβιον μαχέσασθαι ἐν αἰνῇ δηϊοτῆτι. 20
Τὸν δ᾽ ὡς οὖν ἐνόησεν ἀρηΐφιλος Μενέλαος
ἐρχόμενον προπάροιθεν ὁμίλου μακρὰ βιβάντα,
ὥς τε λέων ἐχάρη μεγάλῳ ἐπὶ σώματι κύρσας,
εὑρὼν ἢ ἔλαφον κεραὸν ἢ ἄγριον αἶγα
πεινάων· μάλα γάρ τε κατεσθίει, εἴ περ ἂν αὐτὸν 25
σεύωνται ταχέες τε κύνες θαλεροί τ᾽ αἰζηοί·
ὣς ἐχάρη Μενέλαος Ἀλέξανδρον θεοειδέα
ὀφθαλμοῖσιν ἰδών· φάτο γὰρ τείσεσθαι ἀλείτην·
αὐτίκα δ᾽ ἐξ ὀχέων σὺν τεύχεσιν ἆλτο χαμᾶζε.
Τὸν δ᾽ ὡς οὖν ἐνόησεν Ἀλέξανδρος θεοειδὴς 30
ἐν προμάχοισι φανέντα, κατεπλήγη φίλον ἦτορ,
ἂψ δ᾽ ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο κῆρ᾽ ἀλεείνων.
ὡς δ᾽ ὅτε τίς τε δράκοντα ἰδὼν παλίνορσος ἀπέστη
οὔρεος ἐν βήσσῃς, ὑπό τε τρόμος ἔλλαβε γυῖα,
ἂψ δ᾽ ἀνεχώρησεν, ὦχρός τέ μιν εἷλε παρειάς, 35
ὣς αὖτις καθ᾽ ὅμιλον ἔδυ Τρώων ἀγερώχων
δείσας Ἀτρέος υἱὸν Ἀλέξανδρος θεοειδής.
Τὸν δ᾽ Ἕκτωρ νείκεσσεν ἰδὼν αἰσχροῖς ἐπέεσσιν·
«Δύσπαρι, εἶδος ἄριστε, γυναιμανές, ἠπεροπευτά,
αἴθ᾽ ὄφελες ἄγονός τ᾽ ἔμεναι ἄγαμός τ᾽ ἀπολέσθαι· 40
καί κε τὸ βουλοίμην, καί κεν πολὺ κέρδιον ἦεν
ἢ οὕτω λώβην τ᾽ ἔμεναι καὶ ὑπόψιον ἄλλων.
ἦ που καγχαλόωσι κάρη κομόωντες Ἀχαιοί,
φάντες ἀριστῆα πρόμον ἔμμεναι, οὕνεκα καλὸν
εἶδος ἔπ᾽, ἀλλ᾽ οὐκ ἔστι βίη φρεσὶν οὐδέ τις ἀλκή. 45
ἦ τοιόσδε ἐὼν ἐν ποντοπόροισι νέεσσι
πόντον ἐπιπλώσας, ἑτάρους ἐρίηρας ἀγείρας,
μιχθεὶς ἀλλοδαποῖσι γυναῖκ᾽ εὐειδέ᾽ ἀνῆγες
ἐξ ἀπίης γαίης, νυὸν ἀνδρῶν αἰχμητάων,
πατρί τε σῷ μέγα πῆμα πόληΐ τε παντί τε δήμῳ, 50
δυσμενέσιν μὲν χάρμα, κατηφείην δὲ σοὶ αὐτῷ;
οὐκ ἂν δὴ μείνειας ἀρηΐφιλον Μενέλαον;
γνοίης χ᾽ οἵου φωτὸς ἔχεις θαλερὴν παράκοιτιν·
οὐκ ἄν τοι χραίσμῃ κίθαρις τά τε δῶρ᾽ Ἀφροδίτης,
ἥ τε κόμη τό τε εἶδος, ὅτ᾽ ἐν κονίῃσι μιγείης. 55
ἀλλὰ μάλα Τρῶες δειδήμονες· ἦ τέ κεν ἤδη
λάϊνον ἕσσο χιτῶνα κακῶν ἕνεχ᾽ ὅσσα ἔοργας.»
Τὸν δ᾽ αὖτε προσέειπεν Ἀλέξανδρος θεοειδής·
«Ἕκτορ, ἐπεί με κατ᾽ αἶσαν ἐνείκεσας οὐδ᾽ ὑπὲρ αἶσαν,—
αἰεί τοι κραδίη πέλεκυς ὥς ἐστιν ἀτειρής, 60
ὅς τ᾽ εἶσιν διὰ δουρὸς ὑπ᾽ ἀνέρος, ὅς ῥά τε τέχνῃ
νήϊον ἐκτάμνῃσιν, ὀφέλλει δ᾽ ἀνδρὸς ἐρωήν·
ὣς σοὶ ἐνὶ στήθεσσιν ἀτάρβητος νόος ἐστί·—
μή μοι δῶρ᾽ ἐρατὰ πρόφερε χρυσέης Ἀφροδίτης·
οὔ τοι ἀπόβλητ᾽ ἐστὶ θεῶν ἐρικυδέα δῶρα, 65
ὅσσα κεν αὐτοὶ δῶσιν, ἑκὼν δ᾽ οὐκ ἄν τις ἕλοιτο·
νῦν αὖτ᾽ εἴ μ᾽ ἐθέλεις πολεμίζειν ἠδὲ μάχεσθαι,
ἄλλους μὲν κάθισον Τρῶας καὶ πάντας Ἀχαιούς,
αὐτὰρ ἔμ᾽ ἐν μέσσῳ καὶ ἀρηΐφιλον Μενέλαον
συμβάλετ᾽ ἀμφ᾽ Ἑλένῃ καὶ κτήμασι πᾶσι μάχεσθαι· 70
ὁππότερος δέ κε νικήσῃ κρείσσων τε γένηται,
κτήμαθ᾽ ἑλὼν εὖ πάντα γυναῖκά τε οἴκαδ᾽ ἀγέσθω·
οἱ δ᾽ ἄλλοι φιλότητα καὶ ὅρκια πιστὰ ταμόντες
ναίοιτε Τροίην ἐριβώλακα, τοὶ δὲ νεέσθων
Ἄργος ἐς ἱππόβοτον καὶ Ἀχαιΐδα καλλιγύναικα.» 75
***
Και αφού σιμά στους αρχηγούς εσυνταχθήκαν όλοι,οι Τρώες αλαλάζοντας, σαν τα πτηνά κινούντο·
καθώς διαβαίνουν γερανοί και κρώζουν στον αιθέρα,
ως φεύγουν τες νεροποντές και τον βαρύν χειμώνα
5 να φθάσουν στον Ωκεανόν, κι άμα χαράξει αρχίζουν
πόλεμον φονικότατον στο γένος των Πυγμαίων·
κι οι Αχαιοί, μ᾽ ανδρειάς πνοήν, σιωπηλοί κινούντο,
ένας τον άλλον πρόθυμοι στην μάχην να βοηθήσουν,
κι όπως ο Νότος καταχνιά σε κορφοβούνι χύνει,
10 που δεν αρέσει του βοσκού, κι είναι χαρά του κλέφτη.
Και της νυκτός καλύτερη, και τόσ᾽ είναι η μαυρίλα
που κει που πέτραν έριξες μόλις το μάτι φθάνει,
έτσι πυκνή σηκώνονταν απ᾽ την ποδοβολή τους
η σκόνη, καθώς έσχιζαν γοργά την πεδιάδα.
15 Και οπόταν επροχώρησαν κι εβρέθηκαν αντίκρυ,
ο θεϊκός Αλέξανδρος προμάχιζε των Τρώων·
φορεί στους ώμους παρδαλήν, το ξίφος και το τόξο,
στα χέρια δυο κοντάρια τινάζει χαλκοφόρα
και των Αργείων προκαλεί τους πρώτους πολεμάρχους
20 να ᾽λθουν μ΄ αυτόν να μετρηθούν στον φονικόν αγώνα·
κι ως έρχονταν εμπρός εμπρός με διάσκελα μεγάλα,
τον νόησεν ο ψυχερός Μενέλαος κι εχάρη,
σαν πεινασμένος λέοντας μεγάλο σώμ΄ αν έβρει,
ελάφ΄ ή τράγον άγριον, και ολάκερον τον τρώγει,
25 αν και του χύνονται σκυλιά κι ανδρειωμέν᾽ αγόρια,
ομοίως ο Μενέλαος εχάρη ως είδ᾽ εμπρός του
τον θεϊκόν Αλέξανδρον, θαρρώντας που ᾽χε φθάσει
η ώρα να εκδικηθεί τον άνομον εχθρόν του
και από τ᾽ αμάξι επήδησε στην γην με τ᾽ άρματά του.
30 Και ο θεϊκός Αλέξανδρος άμ᾽ είδε αυτόν που εφάνη
μες στους προμάχους, η καρδιά του εσπάραξε στα στήθη
και να σωθεί εσύρθηκε στην μέση των συντρόφων.
Σαν άνθρωπος που απάντησε φίδι κακό στον λόγγον,
γυρίζει οπίσω, τρέμοντας εις όλα του τα μέλη
35 και στρέφει από τον δρόμον του στην όψη κερωμένος,
ομοίως εις τες φάλαγγες εκρύφθηκε των Τρώων
ο θεϊκός Αλέξανδρος να φύγει απ᾽ τον Ατρείδην·
και ο Έκτωρ τον ονείδισε πικρώς άμα τον είδε:
«Δύσπαρι, εξαίσιε στην ειδή, γυναιμανή και πλάνε,
40 ποτέ να μη είχες γεννηθεί ή να ᾽χες αποθάνει
άγαμος, κι όχι να σε ιδώ, καθώς σε βλέπω τώρα,
να γίνεσ᾽ εξουθένωμα και μίσος των ανθρώπων·
α! πόσο θα χασκογελούν των Αχαιών τα πλήθη,
που ανδρειωμένον σ᾽ έλεγαν απ᾽ τη λαμπρή θωριά σου·
45 και θάρρος συ και δύναμιν στα σπλάχνα σου δεν έχεις·
τέτοιος ως είσαι ετόλμησες με ποντοπόρα πλοία
και με συντρόφους διαλεκτούς τα πέλαγα να σχίσεις
και να πατήσεις ξένων γην, κι από μακρινά μέρη,
να φέρεις ωραιότατην νύφην ανδρών ηρώων
50και του πατρός σου συμφορά και της πατρίδος όλης,
χαρά μεγάλη των εχθρών, δική σου καταισχύνη;
Γιατί δεν στέκεσ᾽ έμπροσθεν του ανδρείου Μενελάου,
τότε να ιδείς τίνος ανδρός την νύφην αγκαλιάζεις;
Κιθάρα, ακόμη κι ομορφιά και όσες χάρες έχεις
55 της Αφροδίτης, θα χαθούν, αν κυλιστείς στο χώμα·
αχ! τόσα έπραξες κακά που, αν είχαν αίμα οι Τρώες,
θα εφορούσε πέτρινον χιτώνα το κορμί σου».
Κι ο θεϊκός Αλέξανδρος του απάντησε και είπε:
«Έκτορ᾽, αφού με δίκαιον με ψέγεις κι όχι αδίκως, —
60 είναι η καρδιά σου αμάλακτη σαν την σκληρήν αξίνη
που σχίζει δέντρο δυνατό στου ξυλουργού το χέρι
κι είναι στην τέχνην βοηθός και στην ορμήν του ανθρώπου·
ομοίως είναι ατρόμητος στα στήθη μέσα ο νους σου—
τα γλυκά δώρα της χρυσής θεάς μη μου ονειδίζεις
65 ποιος θ᾽ αψηφήσει τα λαμπρά των αθανάτων δώρα;
Και στανικώς δεν παίρνονται, τα δίδ᾽ η θέλησίς των
και τώρα εάν επιθυμάς εγώ να πολεμήσω,
τους Τρώας και τους Αχαιούς, συ κάμε να ησυχάσουν
και βάλτε τον Μενέλαον κι εμέ ν᾽ αγωνισθούμε
70 για την Ελένην κι όλους της τους θησαυρούς οι δύο·
και αυτός που θά ᾽βγει νικητής, στα γονικά του ας πάρει
την νέαν και τους θησαυρούς, και σεις οι άλλοι ομόστε
ειρήνην και την κάρπιμην Τρωάδα μας χαρείτε.
Κι εκείνοι στην πατρίδα τους, στο ιπποτρόφον Άργος
75 και στην ομορφοπάρθενην ας γύρουν Αχαΐαν».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου