Η εφηβεία φαντάζει ως μία γοητευτική περίοδος στη ζωή του ανθρώπου. Υπόσχεται τα πάντα, ενώ οι «χάρες» της ζητούνται νοσταλγικά όχι μόνο σε ατομικό επίπεδο αλλά και στην κοινωνία και την πολιτική. Ο «αιώνιος έφηβος» θαυμάζεται για την ωραιότητα της δυναμικής του. Ως ηγέτης δε, μπορεί να ηρωοποιηθεί και σαγηνεύει ως ένα σημείο.Το σημείο αυτό είναι το σταυροδρόμι της «Θήβας» που αναπόφευκτα έρχεται κάποια στιγμή και στο οποίο οφείλουν να μετουσιωθούν δημιουργικά οι ιδεολογικές ορμές. Αλλιώς θα οδηγήσουν σε μαρασμό τον πολλά υποσχόμενο νέο.
Το σημείο αυτό έχει φτάσει και στην Ελληνική πολιτική σκηνή, επιτακτικά και δραματικά σε επίπεδο εξουσίας και προσώπων, που εν αγνοία τους καταναλώνουν σε «fast forward» τις όποιες ψυχικές εφεδρείες τους.
Η εφηβεία είναι η περίοδος της ζωής, όπου υπό την πίεση των ορμονών, της πραγματικότητας θα λέγαμε με μία έννοια, ο άνθρωπος καλείται να διαχειριστεί τις «ψυχικές του ορμόνες» δηλαδή την ενστικτική παρακαταθήκη με την οποία σχετίζεται με τον κόσμο, εσωτερικό και εξωτερικό. Είναι μία εκρηκτική κατάσταση όπου συγκρούονται στα μαρμαρένια αλώνια η ζωή και ο θάνατος.
Με μόνο πρότυπο έως τότε για κάθε νεαρό άτομο, τη σχέση με τους γονείς και τα συμβολικά τους υποκατάστατα, η σεξουαλική άνθιση της εφηβείας ερμηνεύεται και είναι αιμομικτική. Ο έφηβος καλείται να διαχειριστεί την επάνοδο του απωθημένου προτύπου, που τον καλεί σε ένα αρχαίο κόσμο πλασματικής ομορφιάς. Οι απωθημένες ορμές ως συνιστώσες του ψυχισμού, είτε θα τον γοητεύσουν σαν σειρήνες οδηγώντας τον στον ψυχικό θάνατο, με σχέση μόνο με τον φαντασιωτικό εαυτό, είτε θα μετουσιωθούν σε γνώση, ιδέες και σχέση με τον εξωτερικό κόσμο. Ο φαντασιωτικός κόσμος ποτέ μεν δεν υπήρξε, αλλά αποτελεί εκ των υστέρων ένα ναρκισσιστικό ιδεώδες. Για έναν αδύναμο ψυχισμό όμως, είναι «μια κάποια λύσις» να ονειρεύεται «υπαρκτούς παραδείσους». Ο πραγματικός κόσμος από την άλλη, είναι μια πρόκληση που απαιτεί ματαιώσεις, συμβιβασμούς και παρέχει την ελπίδα, μόνο μετά από μόχθο. Η ελπίδα όμως αυτή, που έρχεται ως παρενέργεια του συμβιβασμού, είναι αληθινή και σε επίπεδο εθνών και χωρών εξαργυρώνεται σε πρόοδο και ευημερία.
Η ριζοσπαστικότητα του κάθε νέου έχει τελικά ταπεινά κίνητρα. Είναι η έκφραση της βίαιης διαπραγμάτευσης με τον ίδιο τον εαυτό, που προσπαθεί να διευθετήσει το αιμομικτικό απωθημένο που επανήλθε επιτακτικά ζητώντας την εξουσία. Η επαναστατικότητα ενάντια στους γονείς και τα κοινωνικά τους υποκατάστατα, είναι συχνά η προσπάθεια του νέου εφήβου να αντιμετωπίσει τη δική του ανομολόγητη ομοφυλόφιλη ή ετεροφυλόφιλη έλξη προς αυτούς. Υπό ευνοϊκές συνθήκες η ορμή αυτή θα μετουσιωθεί δημιουργικά.
Ο μύθος του Οιδίποδα αναπαριστά ακριβώς αυτή τη δραματική συγκρουσιακή κατάσταση που τίθεται ως οικουμενικό δίλλημα σε όλα τα επίπεδα, από το κάθε απλό άτομο έως τον πολιτικό ηγέτη. Ο Οιδίποδας ενώ έχει έτοιμο το χρησμό, σκοτώνει τον πρώτο γέροντα που βρίσκει στο δρόμο του και παντρεύεται μία αρκετά μεγαλύτερή του γυναίκα, που θα μπορούσαν και ήταν οι γονείς του. Το νόημα του μύθου είναι πως ο τραγικός ήρωας ενώ γνωρίζει συνειδητά και καθαρά ποιος είναι ο δρόμος της ζωής, δεν μπορεί να αποφύγει τη μοίρα της ασυνείδητης έλξης στη θνησιγενή επιταγή της αιμομιξίας που μόνον φαντασιωτικά υπήρξε ιδεώδης. Υπακούει στον εσωτερικό ασυνείδητο χρησμό, ο οποίος σαν μαγεμένο τον οδηγεί εκεί που βρίσκεται τελικά ο θάνατος του ίδιου και της χώρας του.
Απαιτείται τεράστια ψυχική δύναμη στον κάθε έφηβο, και στον «έφηβο ηγέτη Οιδίποδα» για να ξεπεράσει τους πατρογονικούς ιδεολογικούς του μύθους, ειδικά αν αυτοί γαλουχήθηκαν στο σκοτάδι της αμεριμνησίας του ασυνειδήτου, ως φαντασιωτική «πνευματική υπεροχή» και «ηθική ανωτερότητα».
Με την επιλογή του δρόμου του κόσμου και την απόρριψη των «συνιστωσών» της «Θήβας» χάνεται η εκθαμβωτική λάμψη της εφηβείας. Ο άνθρωπος και ο οποιοσδήποτε ηγέτης υποχρεούται να επιλέξει κάποιο μικρό θάνατο για να αποφύγει τον ολοκληρωτικό. Η απώλεια αυτή είναι παράλληλα ο απαραίτητος μαζοχισμός που ανοίγει το φως της ζωής.
Δεν είμαι βέβαιος για την ικανότητα της παρούσας κυβερνητικής εφηβείας να βαδίσει αυτόν τον δύσκολο δρόμο αποφεύγοντας τη μοίρα του Οιδίποδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου