Οι κοιμισμένοι ζουν ο καθένας στο δικό του κόσμο

Δεν θα έπρεπε κανείς ούτε να μιλάει ούτε να δρα
σαν να είναι κοιμισμένος.
Αυτό είναι το μοναδικό κλειδί.
Ένας και κοινός είναι ο κόσμος για τους ξυπνητούς.
Οι κοιμισμένοι ζουν ο καθένας στο δικό του κόσμο.

Τα όνειρα είναι ιδιωτικά, απολύτως ιδιωτικά! Κανένας δεν μπορεί να μπει στο όνειρό σου. Δεν μπορείς να μοιραστείς ένα όνειρο ούτε καν με τον αγαπημένο σου. Οι σύζυγοι κοιμούνται μαζί στο ίδιο κρεβάτι, αλλά ονειρεύονται χώρια.

Δεν μπορείς να μοιραστείς ένα όνειρο, γιατί το όνειρο είναι ένα τίποτα.

Πώς να μοιραστείς το τίποτα; Είναι κάτι απολύτως ανύπαρκτο.

Δεν μπορείς να το μοιραστείς. Ονειρεύεσαι μόνος σου.

Επειδή είναι τόσο πολλοί αυτοί που κοιμούνται, γι’ αυτό και υπάρχουν τόσο πολλοί κόσμοι. Εσύ έχεις το δικό σου κόσμο. Όταν κοιμάσαι, είσαι κλεισμένος μέσα στις δικές σου σκέψεις, στις δικές σου έγνοιες, στα δικά σου όνειρα, στις δικές σου επιθυμίες. Όταν συναντάς έναν άλλο άνθρωπο, συγκρούονται δύο κόσμοι. Κόσμοι που συγκρούονται – έτσι έχει η κατάσταση.

Παρατήρησε δύο συζύγους όταν συζητούν. Μόνο συζήτηση δεν είναι αυτό που κάνουν. Εκείνος σκέφτεται το γραφείο, το μισθό του κι εκείνη σκέφτεται το φόρεμα που θα φορέσει τα Χριστούγεννα. Ο καθένας ζει στο δικό του κόσμο, σε έναν ιδιωτικό κόσμο, όμως εκείνοι οι ιδιωτικοί κόσμοι συναντιούνται κάπου – ή μάλλον συγκρούονται, αφού το φόρεμα της συζύγου εξαρτάται από το μισθό του συζύγου και ο μισθός του συζύγου πρέπει να αγοράσει το φόρεμα της συζύγου.

Η σύζυγος λέει “αγάπη μου”, αλλά πίσω από τη λέξη “αγάπη μου” βρίσκονται τα φορέματα που σκέφτεται. Η λέξη “αγάπη μου” δεν σημαίνει αυτό που γράφουν τα λεξικά, γιατί κάθε φορά που μια γυναίκα λέει “αγάπη μου” αυτό είναι απλώς μια μάσκα κι ο σύζυγος αμέσως φοβάται. Δεν το δείχνει βέβαια, γιατί όταν ο άλλος σε λέει “αγάπη” του, εσύ δεν μπορείς να του δείχνεις φόβο, έτσι λέει: “Τί είναι γλυκιά μου;” Φοβάται όμως, γιατί σκέφτεται το μισθό του και τα Χριστούγεννα πλησιάζουν επικίνδυνα.

Η γυναίκα του Νασραντίν του έλεγε: “Τί συμβαίνει άντρα μου; Τελευταία, ακόμη κι όταν κλαίω και τρέχουν τα δάκρυά μου, εσύ ούτε καν με ρωτάς γιατί κλαίω.”

Ο Νασραντίν είπε: “Αρκετά μ’ αυτή την ιστορία! Μου κοστίζουν ακριβά οι ερωτήσεις αυτού του είδους. Στο παρελθόν, έκανα πολλές φορές αυτό το λάθος. Αυτά τα δάκρυα δεν είναι δάκρυα, είναι φουστάνια, είναι καινούργιο σπίτι, είναι καινούργια έπιπλα, είναι καινούργιο αυτοκίνητο. Πολλά πράγματα είναι κρυμμένα πίσω απ’ αυτά τα δάκρυα. Αυτά τα δάκρυα είναι απλώς και μόνο η αρχή!”

Κανένας διάλογος δεν είναι εφικτός, επειδή υπάρχουν δύο ιδιωτικοί κόσμοι. Μόνο η διαμάχη είναι εφικτή.

Τα όνειρα είναι ιδιωτικά, η αλήθεια δεν είναι ιδιωτική.

Η αλήθεια δεν μπορεί να είναι ιδιωτική.

Η αλήθεια δεν μπορεί να είναι δική μου ή δική σου.