Ας δούμε τώρα πιο αναλυτικά πως λειτουργεί ο εγωικός μηχανισμός της επιθυμίας και της απόλαυσης. Η γνώση αυτή θα μας κάνει πιο ικανούς να αντιμετωπίσουμε το εγώ και τις επιθυμίες και να τα εξαλείψουμε από το ψυχισμό μας. Απαιτείται βέβαια συνεχής επαγρύπνηση και αυτοπαρατήρηση καθώς και σταθερή αποφασιστικότητα και θέληση να απαλλαγούμε από αυτές της χαμηλής δόνησης ενέργειες που εν αγνοία μας ή όχι θρέψαμε και αναπτύξαμε στον ψυχισμό μας. Το εγώ και οι επιθυμίες αναπτύσονται με την ταύτιση, τη φαντασία, την προβολή και τη σύνδεση των εμπειριών μεταξύ τους.
Αν είμασταν συνεχώς σε επαγρύπνηση και απορροφημένοι στην εσωτερική μας Αλήθεια, ο εγωικός μηχανισμός της επιθυμίας και της απόλαυσης δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει. Σε αυτή την κατάσταση αυτεπίγνωσης της εσωτερικής μας Αλήθειας θα βιώναμε συνεχώς την πληρότητα, την ειρήνη και την ευδαιμονία της αληθινής μας ύπαρξης που η φύση της είναι αιώνια Ύπαρξη, Συνειδητότητα, Ευδαιμονία.
Σήμερα όμως καθώς ο εγωικός μηχανισμός έχει δυναμώσει υπερβολικά στον ψυχισμό μας μια τέτοια συνεχής απορρόφηση στο κέντρο της συνειδητότητας μας είναι αδύνατη.
Το εγώ από τη φύση του οδηγεί την επίγνωση μας προς τα έξω και προς τα κάτω ώστε να μπορέσει να γευτεί τα αντικείμενα των αισθήσεων. Το εγώ έχει ταμασική και ρατζασική φύση. Η ταμασική δόνηση κοιμίζει και θολώνει την διάνοια ενώ η ρατζασική την στρέφει προς τα αντικείμενα. Έτσι αντί η διάνοια να είναι ήρεμη, διαυγής, αντιληπτική και να προσηλώνεται στο εσωτερικό μας φως, ακολουθεί τις επιταγές της επιθυμίας και στρέφεται προς τα αντικείμενα των αισθήσεων, με αποτέλεσμα αντί να βιώνουμε την ευδαιμονία της Ύπαρξης, να βιώνουμε την ψευδαίσθηση των απολαύσεων μαζί με πολύ πόνο και δυστυχία.
Μέσα από πνευματική άσκηση όμως είναι δυνατόν να απαλλαγούμε από το εγώ και τις επιθυμίες και να επανακτήσουμε την ελευθερία, την ειρήνη και την ευδαιμονία που είναι η πραγματική μας φύση.
Για να εξηγήσω τον μηχανισμό της επιθυμίας θα χρησιμοποιήσω ως παράδειγμα τη λαιμαργία, γιατί είναι αυτό που όλοι έχουμε και από τα πιο δύσκολα να εξαλείψουμε, καθώς σχετίζεται με την επιβίωση μας. Αν θέλαμε για παράδειγμα να κόψουμε το τσιγάρο αλλά και να απαλλαγούμε από το αντίστοιχο εγώ και το ενεργειακό πεδίο που έχουμε δημιουργήσει σχετικά με αυτό θα ήταν πιο εύκολο (το πόσο δύσκολο ή εύκολο είναι σχετικό και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες) γιατί δεν είναι απαραίτητο να ξαναπιούμε τσιγάρο για να ζήσουμε. Όμως καθώς είμαστε υποχρεωμένοι να τρώμε καθημερινά η λαιμαργία έχει την δυνατότητα να τρέφεται και να διατηρείται στον ψυχισμό μας μέσα από την εμπειρία του καθημερινού φαγητού.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το εγώ τρέφεται με την φαντασία, την ταύτιση και την προβολή της απόλαυσης στα αντικείμενα (δεν υπάρχει απόλαυση στα αντικείμενα). Ο νους προβάλει την απόλαυση σε αυτά και δημιουργεί μια σύνδεση ανάμεσα στο αντικείμενο και το αισθητήριο ερέθισμα που παίρνει από αυτό με την απόλαυση και την ικανοποίηση που προβάλει σε αυτό. Σε αυτή την υπνωτική κατάσταση ταύτισης κάθε φορά που έχουμε την ίδια ή παρόμοια εμπειρία απόλαυσης αυτός ο σύνδεσμος μεταξύ αντικειμένου και απόλαυσης δυναμώνει καθώς και η καταγραφή τους στο υποσυνείδητο ως ενργειακό πεδίο. Αυτά γίνονται μια ψυχολογική οντότητα μέσα μας και λειτουργούν ανεξάρτητα από τη συνειδητή μας θέληση και την λογική μας.
ΠΩΣ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΕΙΤΑΙ Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΤΟΥ
Ο μηχανισμός της επιθυμίας λειτουργεί μόνο σε αυτούς που ο ψυχισμός τους είναι μολυσμένος από το εγώ και τις επιθυμίες και όχι στους φωτισμένους.
Οι φωτισμένοι που είναι ελεύθεροι από τις επιθυμίες και το εγώ βιώνουν συνεχώς την πληρότητα και την ευτυχία του πνεύματος. Το υποσυνείδητο τους είναι καθαρό από μνήμες, εγώ, επιθυμίες κ.λπ. και τα αισθητηριακά ερεθίσματα που φθάνουν σε αυτούς μέσω των αισθήσεων δεν προκαλούν καμία αλλαγή στην συνειδητότητας τους.
Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΜΕΣΩ ΚΑΠΟΙΟΥ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΟΣ:
Το ερέθισμα αυτό μπορεί να είναι:
1. ΕΡΕΘΙΣΜΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ: Η επιθυμία ενεργοποιείται από κάποιοαισθητήριο ερέθισμα που φτάνει στο νου μέσω των αισθήσεων, (εικόνα, ήχος, οσμή, αφή, γεύση). Οποιοδήποτε εικόνα, ήχος, οσμή κ.λπ. οποιαδήποτε στιγμή μπορεί να διεγείρει την ορμή της επιθυμίας η οποία κυριαρχεί στον ψυχισμό και μας ψυχαναγκάζει να την ικανοποιήσουμε.
2. ΕΡΕΘΙΣΜΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ: Η επιθυμία ενεργοποιείται μέσω της ανάμνησης κάποιου αντικειμένου απόλαυσης, που εμαφανίζεται στον νου ως σκέψη, εικόνα, συναίσθημα, απόλαυση.
Αμέσως μετά το ερέθισμα και την ενεργοποίηση της επιθυμίας μπορούν να συμβούν τα παρακάτω:
1. ΤΑΥΤΙΣΗ-ΕΚΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ.
2. ΣΥΝΔΙΑΛΛΑΓΗ ΓΙΑ ΤΟ ΑΝ ΘΑ ΤΗΝ ΕΚΠΛΗΡΩΣΟΥΜΕ Ή ΟΧΙ.
3. ΑΜΕΣΗ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΚΑΙ ΜΗ ΕΚΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ.
1. ΤΑΥΤΙΣΗ-ΕΚΠΛΗΡΩΣΗ
Σε αυτή την πρώτη περίπτωση ανήκει η πλειοψηφία της ανθρωπότητας. Το εγώ και οι επιθυμίες χρησιμοποιούν το ενεργειακό πεδίο, τα όργανα και τις λειτουργίες του σώματος για να εκδηλωθούν.
Ο άνθρωπος σε ατή την περίπτωση ασυνείδητα υπακούει στην παρόρμηση του εγώ και της επιθυμίας, χωρίς να το καταλάβει. Δεν έχει καμία επίγνωση τι πραγματικά συμβαίνει στο ψυχισμό του. Ψυχαναγκαστικά και παρά τη θέληση του οδηγείται από την ορμή της επιθυμίας προς το αντικείμενο της απόλαυσης. Το χειρότερο είναι ότι νομίζει πως η επιθυμία και η εκπλήρωση της είναι δική του επιλογή.
Σε περίπτωση που δεν υπάρχει εκείνη τη στιγμή η δυνατότητα να εκπληρωθεί η επιθυμία για διάφορους λόγους, τότε αναβάλεται η εκπλήρωση της για αργότερα.
Ταυτόχρονα με την επιθυμία εγείρεται η ανησυχία και ο φόβος μήπως για κάποιο λόγο ματαιωθεί η εκπλήρωση της. Επίσης όταν κάτι ή κάποιος μπουν εμπόδια στην εκπλήρωση της, η ίδια η επιθυμία μεταμορφώνεται σε θυμό και επιτίθεται σε αυτόν που την εμποδίζει να πραγματοποιηθεί.
Ο φόβος και ο θυμός είναι τα πρώτα παιδιά που γεννιούνται με την επιθυμία, μαζί με την προσκόλληση και την απληστία. Προσκόληση είναι η κατάσταση στην οποία υποφέρω και στην ιδέα ότι μπορεί να χάσω αυτό που μου δίνει απόλαυση. Απληστία είναι η κατάσταση στην οποία νοιώθω ψυχαναγκαστικά να έχω όλο και περισσότερο από αυτό που θέλω να απολαμβάνω, (π.χ. όλο και περισσότερο φαγητό, ποτό, χρήματα, σέξ, γνώσεις, αποκτήματα, κ.λπ.).
2. ΣΥΝΔΙΑΛΛΑΓΗ
Στην δεύτερη περίπτωση ανήκουν οι άνθρωποι της ζωής αλλά και οι πνευματικοί ασκητές.
Οι πρώτοι μπορεί να μπουν στην διαδικασία να συλλογιστούν για λίγο αν θα εκπληρώσουν την επιθυμία ή όχι, για λόγους υγείας, για ηθικούς ή κοινωνικούς λόγους και οι ασκητές πιθανόν για τους ίδιους λόγους αλλά κυρίως γιατί θέλουν να ελευθερωθούν από τον ψυχαναγκαστικό μηχανισμό του εγώ και της επιθυμίας και να βιώσουντην μακαριότητα, την ειρήνη και την ελευθερία του πνεύματος.
Στους κοσμικούς ανθρώπους παραδείγματα γνωστά σε όλους είναι η προσπάθεια των καπνιστών να απαλλαγούν από το κάπνισμα και τον εθισμό τους σε αυτό, και αυτοί που θέλουν να αδυνατίσουν προσπαθώντας να ελαττώσουν το φαγητό. Κάποιοι το πετυχαίνουν κάποιοι όχι. Σε αυτούς επειδή δεν κάνουν ουσιαστική άσκηση για να διαλύσουν και τις ρίζες της επιθυμίας συμβαίνει αρκετές φορές να ξαναρχίζουν μετά από καιρό το τσιγάρο που με το τόσο κόπο έκοψαν ή ξαναρχίζουν να τρώνε λαίμαργα και να ξαναβάζουν κιλά. Τα κίνητρα τους για να κόψουν την κακή τους συνήθεια είναι κυρίως η κακή υγεία ή ο φόβος μιας πιθανής σοβαρής ασθένειας ή η ανάγκη για αποδοχή από τους άλλους και όχι μια βαθιά ανάγκη για μεταμόρφωση σε ένα ανώτερο επίπεδο συνειδητότητας.
Αν η παρόρμηση της επιθυμίας και η ταύτιση δεν είναι ισχυρά, αν είμαστε επάγρυπνοι και ο μηχανισμός γίνει αντιληπτός από το συνειδητό νου έγκαιρα τότε μπορεί να ματαιώσουμε την εκπλήρωση της επιθυμίας άμεσα. Αυτό είναι και το καλύτερο.
Όταν όμως δεν είμαστε αρκετά επάγρυπνοι για να ελέγχουμε το νου και τις αισθήσεις μας επαρκώς, μπορεί να αντιληφθούμε την εκδήλωση της επιθυμίας αφού έχει κυριαρχήσει στο ενεργειακό, νοητικό και συναισθηματικό μας κέντρο. Στην περίπτωση αυτή για τους κοσμικούς ανθρώπους που δεν έχουν μάθει τεχνικές για να αντιμετωπίσουν τις διάφορες ψυχολογικές καταστάσεις είναι δύσκολο να αποφύγουν την εκπλήρωση της.
Οι πνευματικοί ασκητές που έχουν αρκετή εμπειρία και έχουν ασκηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορούν πιο εύκολα και αποτελεσματικά να ματαιώσουν την εκδήλωση της επιθυμίας. Έχουν αναπτύξει αρετές, τεχνικές και ικανότητες οι οποίες τους επιτρέπουν να αντιληφθούν έγκαιρα τι συμβαίνει στον ψυχισμό τους, ελέγχουν συστηματικά το νου και τις αισθήσεις και με αυτόν τον τρόπο δεν δίνουν χώρο στον μηχανισμό της επιθυμίας να κυριαρχήσει στον ψυχισμό τους.
Αν προσπαθήσουμε να αντισταθούμε στην ορμή της επιθυμίας, η επιθυμία χρησιμοποιεί δύο τρόπους για να κάμψει την αντίσταση της θέλησης μας.
Ο πρώτος χρησιμοποιεί τον νου και τη σκέψη. Παρουσιάζει έντεχνα στο νου διάφορα επιχειρήματα για να μας πείσει να ενδώσουμε στην εκπλήρωση της και κάνει μάλιστα να φαίνονται λογικά και πειστικά.
Ο δεύτερος και ίσως ο πιο δυνατός και αποτελεσματικός είναι ότι η ορμή (ενέργεια) της επιθυμίας μεταμορφώνεται σε μια πολύ δυσάρεστη και δυσβάσταχτη αίσθηση. Με αυτό το τρόπο η επιθυμία θέλει να μας κάνει να υποφέρουμε και να μην αντέξουμε αυτή την πίεση ώστε τελικά να ενδώσουμε στην ικανοποίηση της.
Θα δούμε αμέσως παρακάτω σε ένα πίνακα πως η επιθυμία μέσω του νου προσπαθεί να κάμψει την θέληση μας και να σκοτεινιάσει την διάκριση μας και να ενδώσουμε στην εκπλήρωση της.
Σην πραγματικότητα γίνεται μια ψυχολογική μάχη ανάμεσα στο συνειδητό νου, την λογική και την διάκριση και το μηχανισμό της επιθυμίας για το ποιος θα επικρατήσει, . Σε άλλες περιπτώσεις κερδίζει η διάνοια και η συνειδητή θέληση οπότε έχουμε απόρριψη της εκπλήρωσης της επιθυμίας και σε άλλες κερδίζει η επιθυμία οπότε και εκπληρώνεται.
Αυτό εξαρτάται από το πόσο προχωρημένος είναι κανείς πνευματικά, πόσο έχει δηλαδή εξαγνιστεί στο νου και την καρδιά, το κίνητρο, το πόσο αποφασισμένος είναι να υπερβεί τις επιθυμίες και τα πάθη του, την δύναμη της θέλησης του αλλά και τις συνθήκες εκείνης της στιγμής.
Καθώς προχωρά κανείς όμως στο πνευματικό του αγώνα όλο και περισσότερο θα κυριαρχεί στον μηχανισμό και πιο εύκολα. Αυτό συμβαίνει γιατί με την άσκηση έχει καταφέρει να διαλύσει και να αδυνατίσει την δύναμη της επιθυμίας, έχει ισχυροποιήσει την θέληση του, έχει περισσότερο έλεγχο στις αισθήσεις και το νου. Στο νου αλλά και τη ζωτική ενέργεια επικρατεί η σάττβα ποιότητα έναντι της ράτζας και της τάμας και έτσι οι επιθυμίες δεν έχουν το ενεργειακό υπόβαθρο που χρειάζονται για να εκδηλωθούν εύκολα.
Ο νους του θα έχει περισσότερο διαύγεια, σταθερότητα, συγκέντρωση, αυτοπαρατήρηση, περισσότερο αδιαφορία για τα εγκόσμια αλλά και ταυτόχρονα θα έχει αρχίσει να απολαμβάνει την εσωτερική ευτυχία έστω και σε κάποιο μικρό βαθμό.
Συνεπώς μετά την ΣΥΝΔΙΑΛΛΑΓΗ έχουμε δύο περιπτώσεις: Να ΠΑΡΑΙΤΗΘΟΥΜΕ ή ΝΑ ΕΝΔΩΣΟΥΜΕ ΚΑΙ ΝΑ ΤΗΝ ΕΚΠΛΗΡΩΣΟΥΜΕ.
Ας δούμε σε ένα πίνακα σχηματικά τα τεχνάσματα και τα επιχειρήματα που χρησιμοποιεί το εγώ στο στάδιο της ΣΥΝΔΙΑΛΛΑΓΗΣ για να μας κάνει να ενδώσουμε στην απαίτηση του αλλλά και τι μας βοηθάει να αντιμετωπίσουμε την παρόρμηση της επιθυμίας και να ματαιώσουμε την εκπλήρωση της. Εδώ αναφέρομαι στο εγώ της λαιμαργίας αλλά η διαδικασία είνια παρόμοια με όλες τις επιθυμίες :
ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗ
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΓΩ ΓΙΑ ΝΑ ΕΝΔΩΣΩ ΣΤΗΝ ΕΠΙΘΥΜΙΑ
Έχω το δικαίωμα
Αν δεν χαρώ τι ζωή τότε τι ζω.
Άλλα είναι που πειράζουν.
Λίγο είναι δεν πειράζει.
Θα είναι το τελευταίο.
Νοιώθω αδύναμος πρέπει να φάω
Χρειάζομαι βιταμίνες κ.λπ.
Αν δεν φάω θα αρρωστήσω, ή θα πεθάνω.
Αν δεν φάω δεν μπορώ να εργαστώ, να κοιμηθώ κ.λπ.
Έχω ένταση και με το φαγητό θα ηρεμήσω.
Σήμερα είχα επιτυχία αξίζει να αμειφτώ.
Είμαι χαρούμενος πρέπει να το γιορτάσω.
Το αξίζω μετά από τόση ταλαιπωρία
Αφού μου το προσφέρουν πρέπει να το πάρω.
Κρίμα να το πετάξω.
Το έχω πληρώσει θα το φάω
ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ
ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΡΑΙΤΗΘΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΡΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ ΠΡΕΠΕΙ:
Να έχω υψηλό κίνητρο. Κάποιο ανώτερο σκοπό.
Να θέλω πραγματικά να ελευθερωθώ από την επιθυμία.
Να είμαι αποφασισμένος να κάνω τα πάντα για να το πετύχω
Να έχω αναπτυγμένη την ικανότητα της διάκρισης.
Να έχω αρκετά εξαγνισμένο νου.
Αντοχή στη πίεση που ασκεί η επιθυμία.
Να έχω γνώση.
Να έχω δυνατή θέληση
Να νοιώθω ικανοποίηση και χαρά από άλλα πράγματα.
3. ΑΜΕΣΗ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ
Στην περίπτωση των προχωρημένων γιόγκι συνήθως υπάρχει αταραξία και απόρριψη της επιθυμίας ήδη από την αρχή. Ο μηχανισμός γίνεται αντιληπτός πολύ εύκολα και στην πραγματικότητα σταματά εν τη γεννέσει του. Ο γιόγκι έχει διαλύσει το μεγαλύτερο μέρος των επιθυμιών και έχει αδυνατίσει σε μεγάλο βαθμό της εναπομείναντες. Ο μηχανισμός της επιθυμίας έχει χάσει τη δύναμη του και δεν μπορεί να κυριαρχήσει στις νοητικές, συναισθηματικές και ένστικτες λειτουργίες, ούτε να κάμψει τη θέληση του. Δύσκολα χάνει την αυτοκυριαρχία και τον αυτοέλεγχο του, αλλά και αν ακόμη για λίγο συμβεί αυτό, πολύ εύκολα επιστρέφει σε κατάσταση εσωτερικής ειρήνης και αταραξίας. Σίγουρα δεν έχει φτάσει στην απελευθέρωση αλλά είναι πολύ κοντά σε αυτή.
Όπως είπαμε μόνο στους φωτισμένους δεν εγείρονται πια επιθυμίες αφού έχει διαλυθεί σε αυτούς όλος η μηχανισμός και το ενεργειακό πεδίο της επιθυμίας. Επίσης όταν φθάνουν σε αυτούς ερεθίσματα αισθητηριακά μέσω των αισθήσεων οι φωτισμένοι παραμένουν φυσικά και αβίαστα σε ειρήνη και αταραξία, ενωμένοι με την εσωτερική τους Αλήθεια, το αθάνατο πνεύμα της ζωής, που είναι η ίδιο σε όλους.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι δημιουργούμε το πεπρωμένο μας μέσα από τις σκέψεις, τις επιθυμίες και τις πράξεις μας. Όλα αυτά που ζούμε σήμερα καλά και άσχημα, είναι το αποτέλεσμα αυτών που έχουμε κάνει, σκεφτεί και επιθυμήσει στο παρελθόν.
Η ΕΞΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΔΕΥΤΕΡΗ ΦΥΣΗ ΜΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΤΟ ΠΕΠΡΩΜΕΝΟ ΜΑΣ
Η σειρά που συμβαίνει η σκλαβιά στην ύλη
· ΕΜΠΕΙΡΙΑ
· ΤΑΣΗ
· ΣΥΝΗΘΕΙΑ
· ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ
· ΠΕΠΡΩΜΕΝΟ
Οι καλές συνήθειες δεν μας δεσμεύουν αλλά μας βοηθούν να υπερνικήσουμε τις κακές και να απελευθερωθούμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου