Βρέθηκε σε κβάζαρ το μεγαλύτερο νέφος νερού στο σύμπαν

Αστρονόμοι βρήκαν ένα πελώριο νέφος νερού – που περιέχει περίπου 140 τρισεκατομμύρια φορές περισσότερο νερό από αυτό που βρίσκεται στη Γη – να αιωρείται γύρω από ένα μακρινό κβάζαρ.

Πρόκειται για το πιο μακρινό και το πιο παλιό σώμα νερού που έχει εντοπιστεί ποτέ, σύμφωνα με τους επιστήμονες, ενώ οι παρατηρήσεις δείχνουν πως έχει ηλικία 12 δισεκατομμύρια έτη, δηλαδή σχηματίστηκε 1,6 δισεκατομμύρια έτη μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

Το κβάζαρ, γύρω από το οποίο πλέει το νέφος, είναι ένα από τα πιο γνωστά ισχυρά αντικείμενα στο σύμπαν, με ενέργεια που φτάνει τους 1.000 τρισεκατομμύρια ήλιους. Η ισχύς του προέρχεται από ύλη που πέφτει σπειροειδώς στην κεντρική υπερμεγέθη μαύρη τρύπα, που έχει περίπου 20 δισεκατομμύρια φορές τη μάζα του Ήλιου μας.

Η ποσότητα του νερού, που εκτιμάται ότι βρίσκεται στο κβάζαρ, είναι τουλάχιστον 100.000 φορές η μάζα του Ήλιου ή αντίστοιχα 34 δισεκατομμύρια φορές η μάζα της Γης.

«Τα ευρήματα είναι συναρπαστικά» αναφέρει ο καθηγητής Jason Glenn στο Πανεπιστήμιο του Boulder. «Δεν είναι μόνο ότι εντοπίσαμε νερό στο πιο μακρινό σημείο του σύμπαντος, αλλά και ότι το νερό αυτό είναι αρκετό για να γεμίσει τους ωκεανούς της Γης πάνω από 100 τρισεκατομμύρια φορές.»

Οι μετρήσεις δείχνουν πως υπάρχουν αρκετά αέριο ώστε να μεγαλώσει η μαύρη τρύπα περί τις έξι φορές του τωρινού της μεγέθους – αν και κάποια από αυτά τα αέρια θα καταλήξουν τελικά να σχηματίσουν αστέρες ή θα εκτοξευτούν από το κβάζαρ.

Στο Γαλαξία μας υπάρχει τουλάχιστον 4.000 φορές λιγότερο ατμοποιημένο νερό απ’ ότι στο κβάζαρ αυτό, γιατί ο μεγαλύτερος όγκος του νερού του Γαλαξίας μας είναι πάγος. Και ενώ οι υδρατμοί στο Γαλαξία μας εντοπίζονται μόνο σε συγκεκριμένες περιοχές, που εκτείνονται το πολύ μερικά έτη φωτός, εντούτοις το νερό στο μακρινό αυτό κβάζαρ φαίνεται να εκτείνεται σε εκατοντάδες έτη φωτός.

Η ανακάλυψη έγινε από τον φασματογράφο Z-Spec, στο Παρατηρητήριο του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Καλιφόρνιας στη Χαβάη, που χρησιμοποιεί τεχνολογία με μήκη κύματος χιλιοστών του μέτρου. Μπορεί έτσι να παρατηρήσει αρχαίους γαλαξίες στη φάση σχηματισμού νέων άστρων καθώς και υπερβαρέες μαύρες τρύπες.