Το γέλιο μας ενώνει

Εδώ και λίγα χρόνια, το γέλιο έχει γίνει αντικείμενο επιστημονικών συζητήσεων. Η ιατρική και η ψυχολογία ανακαλύπτουν τις ευεργετικές του ιδιότητες και μας συνιστούν να γελάμε γιατί μας κάνει καλό. Με ποιο τρόπο όμως κάνει καλό το γέλιο;

Καταρχήν σε καθαρά σωματικό επίπεδο, επειδή όταν γελάμε η αρτηριακή πίεση πέφτει, οι αρτηρίες της καρδιάς διευκολύνουν την είσοδο αίματος και οξυγόνου, οι δύο «κλάδοι» του αυτόνομου νευρικού συστήματος έρχονται σε ισορροπία, ακόμη και τα κύτταρα του ανοσοποιητικού είναι πιο δραστήρια ενάντια σε ιούς ή τον καρκίνο. Έπειτα, σε συναισθηματικό επίπεδο, είναι αυτή η ευχαρίστηση, η ελαφρότητα, η χαρά, η χαλάρωση που αισθανόμαστε όταν γελάμε.

Εκτός απ' αυτά όμως, το γέλιο έχει και έντονα κοινωνικό χαρακτήρα: δυναμώνει τους δεσμούς μας με τους ανθρώπους, μας φέρνει πιο κοντά.

Μιλάμε βέβαια για το «αληθινό» γέλιο, το αυθόρμητο, αυτό που δεν μπορούμε ούτε να το αναγκάσουμε να έρθει ούτε και να το σταματήσουμε πριν περάσει η επίδραση αυτού που μας το έφερε. Αρκεί να δούμε ή να ακούσουμε ανθρώπους να σκάνε στα γέλια κι αισθανόμαστε αυτό το γαργάλημα στην κοιλιά που κάνει το διάφραγμα να συσπάται ρυθμικά, και παίρνει τον έλεγχο της αναπνοής μας, της φωνής, των μυών του προσώπου.

Φυσικά, γελάμε και μόνοι μας, όταν διαβάσουμε μια αστεία ιστορία, όταν θυμηθούμε ένα κωμικό γεγονός, όταν βλέπουμε μια ταινία. Συνήθως όμως αυτό το γέλιο που κάνουμε όταν είμαστε μόνοι κρατάει λίγο και δεν είναι πολύ έντονο, ακόμη κι όταν είναι πραγματικά αυθόρμητο και απολαυστικό. Κι αυτό που κάνουμε πολλές φορές είναι ότι αργότερα, κάποια άλλη στιγμή που μιλάμε μ' ένα φίλο, του διηγιόμαστε το αστείο στιγμιότυπο για να γελάσουμε μαζί ή το «κρατάμε» για να το πούμε αργότερα στο σύντροφο μας, στα παιδιά, στους συναδέλφους μας με σκοπό να μοιραστούμε μαζί τους και να ευχαριστηθούμε ακόμα μια φορά και ακόμα πιο έντονα τη στιγμή του γέλιου.

Μπορεί αυτό που επιδιώκουμε να είναι λίγες παραπάνω στιγμές ελαφρότητας και χαράς, όμως ταυτόχρονα –ακόμη κι αν δεν το κάνουμε συνειδητά- με τον τρόπο αυτό δυναμώνουμε τους δεσμούς μας με τους άλλους. Πώς;

Καταρχήν γιατί όταν γελάμε αληθινά δείχνουμε τον εαυτό μας όπως πραγματικά είναι. Όσο προσποιητό και τυπικό μπορεί να είναι το χαμόγελο, τόσο αυθεντικό είναι το αληθινό γέλιο. Οι μάσκες πέφτουν, το «εγώ» ξεγυμνώνεται, είναι σαν να λέμε «αυτός είμαι, εδώ είμαι, με βλέπεις ως μέσα στην ψυχή μου». Όταν γελάμε δεχόμαστε να αφήσουμε για λίγο τον έλεγχο, τα παιχνίδια δύναμης, τον φόβο «πώς θα φανούμε».

Είναι σαν μια βαθιά εκμυστήρευση και ως γνωστόν, οι εκμυστηρεύσεις μας φέρνουν πιο κοντά στους άλλους. Οι καλοί φίλοι λένε τα μυστικά τους, οι καλοί φίλοι γελάνε μαζί.

Επίσης, όταν γελάμε είναι σαν να χρησιμοποιούμε μια μυστική γλώσσα, έναν κώδικα που δεν μοιραζόμαστε με όλους.

Δεν μπορούμε να γελάσουμε απολαυστικά με όλους τους ανθρώπους αλλά μόνο με αυτούς που καταφέρνουμε να εγκαταστήσουμε τους «κατάλληλους κωδικούς». Αυτό γίνεται με άλλους περισσότερο και με άλλους λιγότερο, σε κάποιες σχέσεις απ' την πρώτη στιγμή και σε άλλες ποτέ.

Όταν όμως γίνεται, τότε δημιουργείται μια μυστική συμμαχία, κάτι που μας ενώνει με αυτούς με τους οποίους γελάμε μαζί. Γυρνάμε, τους κοιτάμε για μια στιγμή, βλέπουμε ότι «είναι μαζί μας» και το γέλιο δυναμώνει, η ευχαρίστηση πολλαπλασιάζεται.

Αυτή η υπέροχη επίδραση του γέλιου είναι πολλές φορές σωτήρια για τις σχέσεις, προσωπικές ή επαγγελματικές. Ένας καβγάς, μια ένταση σ΄ ένα ζευγάρι μπορεί να εξατμιστεί σε λίγα λεπτά όταν ο ένας απ' τους δύο ή και οι δύο βρουν κάτι που θα τους κάνει να ξεκαρδιστούν.

Ένας προϊστάμενος με χιούμορ έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες να έχει ευχαριστημένους και αποτελεσματικούς υφισταμένους από έναν πολύ σοβαροφανή, βλοσυρό και δύσκαμπτο.

Γι' αυτό είναι καλό να μοιραζόμαστε στιγμές γέλιου με τους ανθρώπους που μας είναι σημαντικοί.

Πώς; Βλέποντας με παρέα την αγαπημένη μας κωμική σειρά, κρατώντας ζωντανά όσα μας κάνουν να γελάμε μαζί με τον σύντροφο μας, διαβάζοντας στα παιδιά μας ή βάζοντας τα να μας διαβάσουν αυτά την αγαπημένη τους αστεία ιστορία. Άλλωστε το παιδικό γέλιο είναι ιδιαίτερα μεταδοτικό!