Κυριακή 24 Δεκεμβρίου 2017

Κοινωνική υποστήριξη: το κλειδί για την μείωση του στρες

Μεγάλος αριθμός ερευνών τις τελευταίες δεκαετίες υποστηρίζει ότι η κοινωνική υποστήριξη σχετίζεται θετικά με την ψυχική και σωματική υγεία, καθώς και με την μακροζωία. Ταυτόχρονα φαίνεται η κοινωνική υποστήριξη να καταπολεμά τις ψυχολογικές και σωματικές επιδράσεις που προκαλούνται από στρεσογόνες συνθήκες. Μάλιστα, η μείωση του άγχους μέσω της κοινωνικής στήριξης έχει βρεθεί σε πολύ διαφορετικές μεταξύ τους καταστάσεις (π.χ. διαζύγιο, οικονομικά ζητήματα, οικογενειακά προβλήματα, θέματα υγείας).
 
Η κοινωνική υποστήριξη, τώρα, μπορεί να προέρχεται από διάφορες πηγές: από τους φίλους, τον σύντροφο, την οικογένεια, το ευρύτερο συγγενικό περιβάλλον ή και τις ομάδες αυτοβοήθειας. Επίσης, λαμβάνει διάφορες μορφές. Μπορεί να είναι συναισθηματική, δηλαδή το άτομο να λαμβάνει αισθήματα ζεστασιάς και φροντίδας από κάποια πρόσωπα, ή μπορεί να είναι πληροφοριακού τύπου.
 
Εδώ η στήριξη έχει την μορφή παροχής πληροφοριών σχετικά με τον τρόπο χειρισμού κάποιων πραγμάτων. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος που θέλει να μάθει να οδηγεί, πραγματοποιεί μερικά μαθήματα εκμάθησης παρέα με έναν φίλο του ή ένα συγγενικό του πρόσωπο. Οι πληροφορίες που παρέχονται εδώ είναι ένα είδος κοινωνικής στήριξης, που το βοηθούν να μειώσει το στρες.
 
Επιπλέον, η υποστήριξη μπορεί να είναι αξιολογικού τύπου, δηλαδή να περιλαμβάνει ανατροφοδότηση για την εκτέλεση μιας πράξης ή μιας συμπεριφοράς. Παραδείγματος χάριν, σε μία θεατρική παράσταση το άτομο καλεί τους γονείς του και στο τέλος αυτοί το επιβραβεύουν. Με αυτό τον τρόπο μειώνεται το άγχος της επίδοσης και, ασφαλώς, αυτό από μόνο του είναι υποστηρικτικό. Εδώ σημειώνουμε πως και μια αξιολόγηση αρνητικού τύπου μπορεί να έχει τον χαρακτήρα κοινωνικής υποστήριξης, αν συμβεί με τον κατάλληλο τρόπο.

Έρευνες, συγκεκριμένα, δείχνουν πως τα άτομα που λαμβάνουν κοινωνική υποστήριξη επηρεάζονται λιγότερο από αρνητικά γεγονότα, συγκριτικά με εκείνους που δεν λαμβάνουν. Τούτο το συμπέρασμα προέρχεται και από πειραματικές συνθήκες. Για παράδειγμα, σε ένα πείραμα οι συμμετέχοντες που γνώριζαν ότι μπορούν να απευθυνθούν στον ερευνητή για βοήθεια, σημείωσαν καλύτερες επιδόσεις σε μια δύσκολη νοητική εργασία, συγκριτικά με τους συμμετέχοντες που δεν είχαν αυτή την δυνατότητα. Το σημαντικό εδώ είναι ότι οι συμμετέχοντες αυτοί δεν ζήτησαν ποτέ την βοήθεια του ερευνητή. Απλώς και μόνο το γεγονός ότι γνώριζαν πως μπορούσαν να το κάνουν φάνηκε να επιδρά θετικά.
 
Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι ανάμεσα στα πολλά μέτρα που προτείνονται για την μείωση του άγχους, δεν πρέπει να λησμονούμε την σημασία της κοινωνικής υποστήριξης. Η συζήτηση με κοντινά μας πρόσωπα, οι από κοινού δραστηριότητες, η εξωτερίκευση των συναισθημάτων και των προβληματισμών μας σε εκείνους που εμπιστευόμαστε, κρίνονται ως ιδιαίτερης σημασίας για την καταπολέμηση  του στρες και των αρνητικών συναισθημάτων γενικότερα.
 
Συνεπώς, μεταξύ των θεραπευτικών παρεμβάσεων και των τεχνικών χαλάρωσης κάπου βρίσκεται και ο λεγόμενος καφές παρέα με έναν φίλο. Όσο απλοϊκό κι αν ακούγεται, δεν στερείται σε καμία περίπτωση σημασίας. Η κοινωνική υποστήριξη, όποια μορφή κι αν λάβει, δρα προφυλακτικά για την ψυχική, αλλά σωματική, υγεία των ανθρώπων.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου