Πολλά λέγονται τις μέρες τούτες, πολλά περί συγχώρεσης, ανωτερότητας και αξιοπρέπειας.
Συγνώμη. Λέξη τρισύλλαβη, απλή στη χρήση, όμορφη σαν ακούγεται, γενναιόδωρη και πέρα ως πέρα ψεύτικη. Καραμέλα που δε λείπει από καμιά τσάντα, που δεν απουσιάζει από κανένα στοματάκι, απαραίτητο αξεσουάρ όλων όσων παρουσιάζονται μετανιωμένοι, αποκαρδιωμένοι και πολιορκημένοι από τύψεις και ενοχές λόγων ή πράξεων που συνήθως έχουν πει ή πράξει κάποιες φορές στη ζωή τους.
Συγχώρεση: Πολύπλοκη υπόθεση, μια ανάγκη να τα βρεις με τον άλλον που όμως συχνά σε οδηγεί σε αδιέξοδο. Τη ζητούμε και μόλις πάρουμε την έγκριση, αισθανόμαστε να πετάμε. Θα μου πείτε λίγο είναι αυτό; Να αισθάνεσαι εντάξει. Εντάξει απέναντι σε ποιον; Σε εσένα ή στον άλλον; Μα σε εμένα, θα απαντήσετε, έκανα αυτό που όφειλα να κάνω απέναντι στον εαυτό μου, απέναντι στις άσχημες σκέψεις που με κύκλωναν κάθε μέρα. Οπότε επιτέλεσα το καθήκον μου. Το τι κάνει ο άλλος, ποσώς με ενδιαφέρει. Το χρέος μου το ξεπλήρωσα και με το παραπάνω.
Συγχωρώ, σημαίνει δίνω χώρο, αποδέχομαι το λάθος του άλλου και το διαγράφω. Μα δε μπορείς εύκολα να διαγράψεις πράξεις ή λόγια που κάποια στιγμή σε υποτίμησαν, σε προσέβαλαν, σε έκαναν να αισθανθείς άσχημα όταν μάλιστα αυτά προέρχονταν από δικά σου άτομα, δικούς σου ανθρώπους που επέλεξες να συνυπάρχετε, να μοιράζεστε, να πορεύεστε παρέα. Θες δε θες, ας μην κρυβόμαστε φίλοι μου, αποθηκεύεις στο πίσω μέρος του μυαλού σου τα τεκταινόμενα και τουλάχιστον, τα ξεχνάς για όσο… Γιατί τι να την κάνεις τη συγνώμη αν ό,τι έγινε αποθηκεύεται και δε διαγράφεται;
Υπάρχουν άνθρωποι που δέχονται τη συγνώμη και μετά από εβδομάδες, μήνες, αρχίζουν να υποφέρουν με όλα όσα υποτίθεται άφησαν πίσω. Πίσω; Πού; Η υπόθεση, βγαίνει απ΄ το αρχείο και επανεξετάζεται. Αναρωτιούνται, αν ο άλλος έχει στ' αλήθεια μετανιώσει, αν αυτά που τους είχε πει είναι εκείνα που πραγματικά αισθάνθηκε, αν θα τους ξαναπροδώσει, και έτσι τα παιχνίδια του μυαλού πλέον είναι ανεξέλεγκτα.
Μπαίνεις σε διαδικασίες αμφιβολίας, γίνεσαι καχύποπτος, επιφυλακτικός και πολλές φορές σκέφτεσαι μήπως χρειαστεί να πράξεις και εσύ αναλόγως. Έτσι, για να πατσίσετε.
Πού είναι λοιπόν η γαλήνη, που η αρχική συγνώμη του σου χάρισε; Πότε λοιπόν μια συγνώμη είναι τόσο δυνατή ώστε να απαλύνει τα σημάδια και σε επαναφέρει στα ίσια σου; Πόσες χιλιάδες φορές χρειάζεται να την ακούσεις για να δώσεις «τόπο στην οργή» και να ξεκινήσεις από εκεί όπου σταμάτησες; Ε, λοιπόν, όχι. Και η πιο δακρύβρεχτη συγνώμη δεν είναι αρκετή, αν εσύ δεν είσαι έτοιμος να την καταπιείς χωρίς να σε πνίξει.
Άλλωστε, αυτός είναι ο ρόλος μιας καλής συγχώρεσης: να γίνει το χωνευτικό που θα σε βοηθήσει να χωνέψεις την πίκρα και, αργά ή γρήγορα, να την αποβάλεις. Μπορεί η αλαζονεία σου να ικανοποιηθεί με πολλές τραγικές παραστάσεις όπου θα πρωταγωνιστεί ο «προδότης», όμως καθώς λένε, αν ραγίσει το γυαλί, δεν ξανακολλάει, η αλήθεια είναι ότι ξανακολλάει, όμως του μένει το ραγισματάκι.
Μια συγνώμη λοιπόν, δε βάζει τα πράγματα στη θέση τους. Δεν εγγυάται ότι όλα θα είναι όπως πριν. Δεν αποκαθιστά την προδοσία, ούτε την τάξη πραγμάτων όπως αυτά προϋπήρχαν. Γι αυτό, δεν αρκεί μόνο η γενναιοδωρία της ψυχής για να κάνεις delete. Πρέπει να είσαι πολύ σίγουρος ότι ειλικρινά, θέλεις να συγχωρέσεις τον άλλον.
Και να κάνεις restart τολμώντας το ακατόρθωτο: Να περάσεις από τη θεωρία της συγνώμης στην πράξη.
Ο ανόητος ούτε συγχωρεί ούτε ξεχνά.
Ο αφελής και συγχωρεί και ξεχνά.
Ο έξυπνος συγχωρεί, αλλά δεν ξεχνά.Thomas Szasz, 1920-2012, Ουγγροαμερικανός ψυχίατρος
Σε ποια κατηγορία ανήκουμε άραγε;
Συγνώμη. Λέξη τρισύλλαβη, απλή στη χρήση, όμορφη σαν ακούγεται, γενναιόδωρη και πέρα ως πέρα ψεύτικη. Καραμέλα που δε λείπει από καμιά τσάντα, που δεν απουσιάζει από κανένα στοματάκι, απαραίτητο αξεσουάρ όλων όσων παρουσιάζονται μετανιωμένοι, αποκαρδιωμένοι και πολιορκημένοι από τύψεις και ενοχές λόγων ή πράξεων που συνήθως έχουν πει ή πράξει κάποιες φορές στη ζωή τους.
Συγχώρεση: Πολύπλοκη υπόθεση, μια ανάγκη να τα βρεις με τον άλλον που όμως συχνά σε οδηγεί σε αδιέξοδο. Τη ζητούμε και μόλις πάρουμε την έγκριση, αισθανόμαστε να πετάμε. Θα μου πείτε λίγο είναι αυτό; Να αισθάνεσαι εντάξει. Εντάξει απέναντι σε ποιον; Σε εσένα ή στον άλλον; Μα σε εμένα, θα απαντήσετε, έκανα αυτό που όφειλα να κάνω απέναντι στον εαυτό μου, απέναντι στις άσχημες σκέψεις που με κύκλωναν κάθε μέρα. Οπότε επιτέλεσα το καθήκον μου. Το τι κάνει ο άλλος, ποσώς με ενδιαφέρει. Το χρέος μου το ξεπλήρωσα και με το παραπάνω.
Συγχωρώ, σημαίνει δίνω χώρο, αποδέχομαι το λάθος του άλλου και το διαγράφω. Μα δε μπορείς εύκολα να διαγράψεις πράξεις ή λόγια που κάποια στιγμή σε υποτίμησαν, σε προσέβαλαν, σε έκαναν να αισθανθείς άσχημα όταν μάλιστα αυτά προέρχονταν από δικά σου άτομα, δικούς σου ανθρώπους που επέλεξες να συνυπάρχετε, να μοιράζεστε, να πορεύεστε παρέα. Θες δε θες, ας μην κρυβόμαστε φίλοι μου, αποθηκεύεις στο πίσω μέρος του μυαλού σου τα τεκταινόμενα και τουλάχιστον, τα ξεχνάς για όσο… Γιατί τι να την κάνεις τη συγνώμη αν ό,τι έγινε αποθηκεύεται και δε διαγράφεται;
Υπάρχουν άνθρωποι που δέχονται τη συγνώμη και μετά από εβδομάδες, μήνες, αρχίζουν να υποφέρουν με όλα όσα υποτίθεται άφησαν πίσω. Πίσω; Πού; Η υπόθεση, βγαίνει απ΄ το αρχείο και επανεξετάζεται. Αναρωτιούνται, αν ο άλλος έχει στ' αλήθεια μετανιώσει, αν αυτά που τους είχε πει είναι εκείνα που πραγματικά αισθάνθηκε, αν θα τους ξαναπροδώσει, και έτσι τα παιχνίδια του μυαλού πλέον είναι ανεξέλεγκτα.
Μπαίνεις σε διαδικασίες αμφιβολίας, γίνεσαι καχύποπτος, επιφυλακτικός και πολλές φορές σκέφτεσαι μήπως χρειαστεί να πράξεις και εσύ αναλόγως. Έτσι, για να πατσίσετε.
Πού είναι λοιπόν η γαλήνη, που η αρχική συγνώμη του σου χάρισε; Πότε λοιπόν μια συγνώμη είναι τόσο δυνατή ώστε να απαλύνει τα σημάδια και σε επαναφέρει στα ίσια σου; Πόσες χιλιάδες φορές χρειάζεται να την ακούσεις για να δώσεις «τόπο στην οργή» και να ξεκινήσεις από εκεί όπου σταμάτησες; Ε, λοιπόν, όχι. Και η πιο δακρύβρεχτη συγνώμη δεν είναι αρκετή, αν εσύ δεν είσαι έτοιμος να την καταπιείς χωρίς να σε πνίξει.
Άλλωστε, αυτός είναι ο ρόλος μιας καλής συγχώρεσης: να γίνει το χωνευτικό που θα σε βοηθήσει να χωνέψεις την πίκρα και, αργά ή γρήγορα, να την αποβάλεις. Μπορεί η αλαζονεία σου να ικανοποιηθεί με πολλές τραγικές παραστάσεις όπου θα πρωταγωνιστεί ο «προδότης», όμως καθώς λένε, αν ραγίσει το γυαλί, δεν ξανακολλάει, η αλήθεια είναι ότι ξανακολλάει, όμως του μένει το ραγισματάκι.
Μια συγνώμη λοιπόν, δε βάζει τα πράγματα στη θέση τους. Δεν εγγυάται ότι όλα θα είναι όπως πριν. Δεν αποκαθιστά την προδοσία, ούτε την τάξη πραγμάτων όπως αυτά προϋπήρχαν. Γι αυτό, δεν αρκεί μόνο η γενναιοδωρία της ψυχής για να κάνεις delete. Πρέπει να είσαι πολύ σίγουρος ότι ειλικρινά, θέλεις να συγχωρέσεις τον άλλον.
Και να κάνεις restart τολμώντας το ακατόρθωτο: Να περάσεις από τη θεωρία της συγνώμης στην πράξη.
Ο ανόητος ούτε συγχωρεί ούτε ξεχνά.
Ο αφελής και συγχωρεί και ξεχνά.
Ο έξυπνος συγχωρεί, αλλά δεν ξεχνά.Thomas Szasz, 1920-2012, Ουγγροαμερικανός ψυχίατρος
Σε ποια κατηγορία ανήκουμε άραγε;
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου