ὅν τε μέτα κροκόπεπλος ὑπεὶρ ἅλα κίδναται ἠώς,
τῆμος πυρκαϊὴ ἐμαραίνετο, παύσατο δὲ φλόξ.
οἱ δ᾽ ἄνεμοι πάλιν αὖτις ἔβαν οἶκόνδε νέεσθαι
230 Θρηΐκιον κατὰ πόντον· ὁ δ᾽ ἔστενεν οἴδματι θύων.
Πηλεΐδης δ᾽ ἀπὸ πυρκαϊῆς ἑτέρωσε λιασθεὶς
κλίνθη κεκμηώς, ἐπὶ δὲ γλυκὺς ὕπνος ὄρουσεν·
οἱ δ᾽ ἀμφ᾽ Ἀτρεΐωνα ἀολλέες ἠγερέθοντο·
τῶν μιν ἐπερχομένων ὅμαδος καὶ δοῦπος ἔγειρεν,
235 ἕζετο δ᾽ ὀρθωθεὶς καί σφεας πρὸς μῦθον ἔειπεν·
«Ἀτρεΐδη τε καὶ ἄλλοι ἀριστῆες Παναχαιῶν,
πρῶτον μὲν κατὰ πυρκαϊὴν σβέσατ᾽ αἴθοπι οἴνῳ
πᾶσαν, ὁπόσσον ἐπέσχε πυρὸς μένος· αὐτὰρ ἔπειτα
ὀστέα Πατρόκλοιο Μενοιτιάδαο λέγωμεν
240 εὖ διαγιγνώσκοντες· ἀριφραδέα δὲ τέτυκται·
ἐν μέσσῃ γὰρ ἔκειτο πυρῇ, τοὶ δ᾽ ἄλλοι ἄνευθεν
ἐσχατιῇ καίοντ᾽ ἐπιμὶξ ἵπποι τε καὶ ἄνδρες.
καὶ τὰ μὲν ἐν χρυσέῃ φιάλῃ καὶ δίπλακι δημῷ
θείομεν, εἰς ὅ κεν αὐτὸς ἐγὼν Ἄϊδι κεύθωμαι.
245 τύμβον δ᾽ οὐ μάλα πολλὸν ἐγὼ πονέεσθαι ἄνωγα,
ἀλλ᾽ ἐπιεικέα τοῖον· ἔπειτα δὲ καὶ τὸν Ἀχαιοὶ
εὐρύν θ᾽ ὑψηλόν τε τιθήμεναι, οἵ κεν ἐμεῖο
δεύτεροι ἐν νήεσσι πολυκλήϊσι λίπησθε.»
Ὣς ἔφαθ᾽, οἱ δ᾽ ἐπίθοντο ποδώκεϊ Πηλεΐωνι.
250 πρῶτον μὲν κατὰ πυρκαϊὴν σβέσαν αἴθοπι οἴνῳ,
ὅσσον ἐπὶ φλὸξ ἦλθε, βαθεῖα δὲ κάππεσε τέφρη·
κλαίοντες δ᾽ ἑτάροιο ἐνηέος ὀστέα λευκὰ
ἄλλεγον ἐς χρυσέην φιάλην καὶ δίπλακα δημόν,
ἐν κλισίῃσι δὲ θέντες ἑανῷ λιτὶ κάλυψαν·
255 τορνώσαντο δὲ σῆμα θεμείλιά τε προβάλοντο
ἀμφὶ πυρήν· εἶθαρ δὲ χυτὴν ἐπὶ γαῖαν ἔχευαν,
χεύαντες δὲ τὸ σῆμα πάλιν κίον. αὐτὰρ Ἀχιλλεὺς
αὐτοῦ λαὸν ἔρυκε καὶ ἵζανεν εὐρὺν ἀγῶνα,
νηῶν δ᾽ ἔκφερ᾽ ἄεθλα, λέβητάς τε τρίποδάς τε
260 ἵππους θ᾽ ἡμιόνους τε βοῶν τ᾽ ἴφθιμα κάρηνα,
ἠδὲ γυναῖκας ἐϋζώνους πολιόν τε σίδηρον.
Ἱππεῦσιν μὲν πρῶτα ποδώκεσιν ἀγλά᾽ ἄεθλα
θῆκε γυναῖκα ἄγεσθαι ἀμύμονα ἔργα ἰδυῖαν
καὶ τρίποδ᾽ ὠτώεντα δυωκαιεικοσίμετρον,
265 τῷ πρώτῳ· ἀτὰρ αὖ τῷ δευτέρῳ ἵππον ἔθηκεν
ἑξέτε᾽ ἀδμήτην, βρέφος ἡμίονον κυέουσαν·
αὐτὰρ τῷ τριτάτῳ ἄπυρον κατέθηκε λέβητα
καλόν, τέσσαρα μέτρα κεχανδότα, λευκὸν ἔτ᾽ αὔτως·
τῷ δὲ τετάρτῳ θῆκε δύω χρυσοῖο τάλαντα,
270 πέμπτῳ δ᾽ ἀμφίθετον φιάλην ἀπύρωτον ἔθηκε.
στῆ δ᾽ ὀρθὸς καὶ μῦθον ἐν Ἀργείοισιν ἔειπεν·
«Ἀτρεΐδη τε καὶ ἄλλοι ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοί,
ἱππῆας τάδ᾽ ἄεθλα δεδεγμένα κεῖτ᾽ ἐν ἀγῶνι.
εἰ μὲν νῦν ἐπὶ ἄλλῳ ἀεθλεύοιμεν Ἀχαιοί,
275 ἦ τ᾽ ἂν ἐγὼ τὰ πρῶτα λαβὼν κλισίηνδε φεροίμην.
ἴστε γὰρ ὅσσον ἐμοὶ ἀρετῇ περιβάλλετον ἵπποι·
ἀθάνατοί τε γάρ εἰσι, Ποσειδάων δὲ πόρ᾽ αὐτοὺς
πατρὶ ἐμῷ Πηλῆϊ, ὁ δ᾽ αὖτ᾽ ἐμοὶ ἐγγυάλιξεν.
ἀλλ᾽ ἤτοι μὲν ἐγὼ μενέω καὶ μώνυχες ἵπποι·
280 τοίου γὰρ κλέος ἐσθλὸν ἀπώλεσαν ἡνιόχοιο
ἠπίου, ὅς σφωϊν μάλα πολλάκις ὑγρὸν ἔλαιον
χαιτάων κατέχευε λοέσσας ὕδατι λευκῷ.
τὸν τώ γ᾽ ἑσταότες πενθείετον, οὔδεϊ δέ σφι
χαῖται ἐρηρέδαται, τὼ δ᾽ ἕστατον ἀχνυμένω κῆρ.
285 ἄλλοι δὲ στέλλεσθε κατὰ στρατόν, ὅς τις Ἀχαιῶν
ἵπποισίν τε πέποιθε καὶ ἅρμασι κολλητοῖσιν.»
***
Την ώραν οπού προμηνά το φως ο Εωσφόροςκαι η χρυσή προβαίν᾽ Ηώς απ᾽ τα θαλάσσια βάθη,
η πυρκαϊά μαραίνονταν και έπαυσεν η φλόγα.
Οι άνεμοι στον τόπον τους εγύρισαν και ο πόντος
230 ο Θράκιος ολοφούσκωτος στο διάβα τους βογγούσε.
Και ανάμερ᾽ από την πυράν κατάκοπος εσύρθη
ο Αχιλλεύς κι επλάγιασε, κι ύπνος γλυκός τον πήρε·
και στον Ατρείδη ολόγυρα συνάζονταν οι άλλοι,
και ως έρχονταν ο κτύπος των τον έγειρε απ᾽ τον ύπνον.
235Σηκώθη ορθός ο Αχιλλεύς και προς εκείνους είπε:
«Ατρείδη, των Παναχαιών και σεις οι πολεμάρχοι,
την πυρκαϊάν με το λαμπρό κρασί θα σβήσετ᾽ όλην
όσο που εβόσκησ᾽ η φωτιά· κατόπιν του Πατρόκλου
τα κόκαλ᾽ ας συνάξομε, καλά ξεχωρισμένα.
240 Και είν᾽ ευκολογνώριστα, που στης πυράς την μέσην
εκείτονταν και ανάμερα στες άκρες γύρω οι άλλοι
ανάμικτα όλοι εκαίονταν άνδρες ομού και ίπποι·
κι εκείνα εις στάμνα ολόχρυσην, και διπλωτό κνισάρι
θα θέσομεν ώσπου κι εγώ να κατεβώ στον Άδην·
245 και τάφος να του σηκωθεί πολύ τρανός δεν θέλω,
αλλά σωστός ως συνηθούν· κατόπιν μέγαν άλλον
και υψηλόν θα κάμετε όσοι Αχαιοί στα πλοία
θα ευρεθείτε ζωντανοί κατόπιν από εμένα».
Είπε κι εκείνοι εδέχθηκαν τους λόγους του Πηλείδη·
250την πυρκαϊά με το λαμπρό κρασί εσβήσαν όλην,
όσον εβόσκησε η φωτιά, και βαθιά στάκτη εγίνη·
και κλαίοντας τα κόκαλα του αγαπημένου φίλου
εις χρυσήν στάμνα εσύναζαν με διπλωτό κνισάρι,
και εις την σκηνήν τα εσκέπασαν μ᾽ ένα λεπτό σινδόνι.
255 Και στην πυράν ολόγυρα του τάφου εσύραν κύκλον,
θεμέλια κτίσαν και σωρό τα χώματα εσηκώσαν.
Και άμα τελειώσαν, τον λαόν εκράτησε ο Πηλείδης
και εις πλατύν γύρον έκαμε τα πλήθη να καθίσουν,
κι έβγαλε απ᾽ τα καράβια του του αγώνος τα βραβεία,
260 ίππους, μουλάρια, βόδια και καλόζωνες γυναίκες
και λέβητες και τρίποδες και σίδερο εργασμένο.
Έθεσε πρώτα στους ταχείς ιππείς λαμπρό βραβείο
να πάρει ο πρώτος άξιαν, σ΄ έργα λαμπρά, γυναίκα
και με τ᾽ αυτιά του τρίποδα, που μέτρα εικοσιδύο
265 χωρούσε· και στον δεύτερον μιαν άστρωτην φοράδα
εξάχρονην, που έμελλε μουλάρι να γεννήσει·
του τρίτου λέβητ᾽ άκαφτον, όλον λευκόν ακόμη,
λαμπρόν, που μέτρα τέσσερα χωρούσε, κάτω βάζει·
και του τετάρτου έστησε δυο τάλαντα χρυσάφι·
270 του πέμπτου ένα διχέρουλον αφλόγιστο ποτήρι.
Και ορθός εστάθη και άρχισε να λέγει στους Αργείους:
«Ατρείδη, και των Αχαιών οι άλλοι πολεμάρχοι,
αυτά στην μέσην έθεσα για τους ιππείς βραβεία·
αν τον αγώνα εκάναμε δι᾽ άλλον πεθαμένον,
275 τα πρώτα εγώ θα έπαιρνα βραβεία στην σκηνήν μου.
Γνωρίζετ᾽ αν οι ίπποι μου πρωτεύουν στην ανδρείαν·
αθάνατ᾽ είναι, ο Ποσειδών τούς έχει δώσει πρώτα
εις τον πατέρα μου και αυτός τους έδωκε σ᾽ εμένα.
Όθεν θα μείνω ανάμερα κι εγώ και τ᾽ άλογά μου·
280 ο κυβερνήτης ο αγαθός δεν τους δοξάζει πλέον,
οπού συχνά τους έλουζεν από καθάρια βρύση
και όλες τες χαίτες έραινε μ᾽ ευωδιασμένο λάδι.
Εκείνον τώρ᾽ αυτοί πενθούν, τες χαίτες των κρεμώντας
κάτω ως το χώμα, ακίνητοι στον πόνον της ψυχής των.
285 Κι ετοιμασθείτ᾽ οι άλλοι σεις, όσοι στα στερεά σας
αμάξια θάρρος έχετε και στα καλά πουλάρια».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου