Πρωτομαγιά η γιορτή της Άνοιξης της Φύσης

Η Πρωτομαγιά είναι η γιορτή της άνοιξης της φύσης και το μαγιάτικο στεφάνι είναι το μοναδικό έθιμο αυτής της μέρας που έχει μείνει και τηρείται μέχρι σήμερα, ακόμη και χωρίς να γνωρίζει ο σύγχρονος άνθρωπος την σημειολογία του.
Πρόκειται για ένα πανάρχαιο έθιμο που τηρείται με χαρά και ευχάριστη διάθεση σε κάθε μεριά της χώρας. Κάθε τέτοια μέρα ένα λουλουδένιο στεφάνι στολίζει τις πόρτες των σπιτιών. Ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς, έχει τις ρίζες του στις αρχαίες παγανιστικές εορτές του παρελθόντος. Πολλά από τα αρχαία έθιμα έχουν επιβιώσει μέχρι και σήμερα. Η σημασία της ημέρας της Πρωτομαγιάς για τους αρχαίους λαούς οφείλεται στο γεγονός πως ημερολογιακά (για το βόρειο ημισφαίριο) η πρώτη ημέρα του Μαΐου βρίσκεται ανάμεσα στην Εαρινή Ισημερία και το Θερινό Ηλιοστάσιο, τοποθετείται δηλαδή στην αρχή της άνοιξης.
Οι πρώτοι εορτασμοί της Πρωτομαγιάς ξεκίνησαν στην προ-χριστιανική Ευρώπη με γιορτές όπως το κέλτικο Μπελτέιν και την εωσφορική γιορτή της Νύχτας του Walpurgis στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη και γίνονται μέχρι σήμερα. Με τον εκχριστιανισμό και την πτώση της Ευρώπης, πολλές από αυτές τις γιορτές είτε απαγορεύτηκαν, είτε έλαβαν χριστιανικό χαρακτήρα, άλλωστε έτσι επικράτησε ο χριστιανισμός, ενσωματώνοντας τις γιορτές και τα έθιμα που έβρισκε. Έτσι, ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς έχασε το φυσικό και μαγικό του νόημα. Σήμερα, σε πολλές περιοχές της Ευρώπης επιβιώνουν έθιμα αυτής της εποχής όπως ο χορός γύρω από το Γαϊτανάκι. Σήμερα πολλές νεο-παγανιστικές ομάδες προσπαθούν να αναβιώσουν ανάλογα αρχαία έθιμα της Πρωτομαγιάς.
Για πολλές προ-χριστιανικές παγανιστικές κοινωνίες της Ευρώπης η Πρωτομαγιά εορτάζοταν ως η πρώτη ημέρα του καλοκαιριού. Έτσι το Θερινό Ηλιοστάσιο στις 21 Ιουνίου συνέπιπτε με τη μέση του καλοκαιριού.
Παλιότερα η κατασκευή του αποτελούσε ολόκληρη ιεροτελεστία, αφού τίποτα δεν φτιαχνόταν στην τύχη και καθετί που είχε πάνω του είχε και το δικό του συμβολισμό.
Το μαγιάτικο κλαδί ή το στεφάνι δεν είναι μια απλή εκδήλωση, έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα και ως εκ τούτου, κρατάει στο ασυνείδητο όλους τους συμβολισμούς της αρχέγονης φύσης, της ίδιας της ζωής. Είναι γνωστό ότι στην αρχαία Ελλάδα τέτοια κλαδιά ή στεφάνια χρησιμοποιούσαν πολύ συχνά και δεν έλειπαν από καμία σημαντική εκδήλωση. Επιπλέον, είναι αξιοπρόσεκτο ότι μια σημαντική γιορτή ενός μήνα των αρχαίων, του Θαργηλιώνος, που αντιστοιχούσε περίπου χρονικά στο Μάιο, περιελάμβανε στα δρώμενά της την κατασκευή ενός κλαδιού ανάλογου με το μαγιάτικο. Το κλαδί αυτό δεν το έφτιαχναν με άνθη, αλλά με κλαδιά οπωροφόρων δέντρων, στα οποία τοποθετούσαν επίσης κρεμμύδι και σκόρδο.
Στις μέρες μας έχουμε καθιερώσει στεφάνια από λουλούδια του αγρού ή των κήπων, τα οποία τοποθετούμε για μερικές μέρες στην κύρια είσοδο των σπιτιών μας. Δύσκολα μπορεί πια να ανιχνευτεί συνειδητός συμβολισμός στο σύγχρονο μαγιάτικο στεφάνι. Ασυνείδητα όμως … είναι άλλο θέμα.
Για τους περισσότερους δεν αποτελεί τίποτα περισσότερο από μια όμορφη σύνθεση λουλουδιών, χωρίς να παραπέμπει σε συσχετισμούς, σύμφωνα με τους οποίους «χαρίζει» στους ενοίκους ενός σπιτιού υγεία, καλή τύχη, ειρήνη, ευτυχία και ευφορία. Σίγουρα, όμως, η κατασκευή του προσφέρει χαρά σε μικρούς και μεγάλους.
Όμως το στεφάνι του Μάη πρέπει να έχει ορισμένα λουλούδια για να πιάσουν οι ευχές που θα κάνεις, όπως:
Τριαντάφυλλα, γαρίφαλα, βιόλες, πασχαλιές (λιλά), γεράνια, για να είναι ανθισμένο το σπίτι. Κλωνάρια ανθισμένα από αγιόκλημα ή ελιά, για την ευτυχία του σπιτιού. Στάχυα και λουλούδια του κάμπου, όπως μαργαρίτες, παπαρούνες, για να είναι γεμάτο. Μια κουκιά (φυτό) με τις ρίζες και τους καρπούς της, για τη γλωσσοφαγιά. Ένα κλωνάρι λυγαριάς, για την αγάπη των κοριτσιών του σπιτιού. Ένα κεφάλι σκόρδο, κρεμασμένο στη μέση του ώστε να φαίνεται, για το μάτι.
ΚΑΛΟ ΜΑΣ ΜΗΝΑ ΜΕ ΧΑΡΑ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΗ