Το Δίλημμα του Σκαντζόχοιρου επιχειρεί να εξηγήσει το παραπάνω τον παραπάνω φόβο. Την αναλογία αυτή χρησιμοποιούσε ο Φρόιντ και ο Σοπενχάουερ για να περιγράψουν το πως αντιλαμβάνεται το άτομο την κατάσταση στην οποία περιέρχεται, όταν καλείται να αναπτύξει μία σχέση.
‘Δύο σκαντζόχοιροι στέκονταν σε απόσταση ο ένας από τον άλλο, τρέμοντας από το κρύο. Σκέφτηκαν και οι δυο πως αν πλησιάσουν πιο κοντά, θα επωφεληθεί ο ένας από τη ζεστασιά του άλλου.
Έτσι γεφύρωσαν την απόσταση και κουλουριάστηκαν μαζί. Αρχικά, η ζεστασιά ήταν εκστατική και ένιωθαν ενθουσιασμένοι που αποφάσισαν να ενωθούν. Τότε ήταν που ο καθένας άρχισε να αισθάνεται την διεκδικητική παρουσία του άλλου που έσπρωχνε με τα αγκάθια του για να βρει το χώρο του. Αλλά θεώρησαν πως μερικά τσιμπήματα ήταν άξια θυσία αν μπορούσαν να έχουν την πολυπόθητη θερμότητα του σώματος.
Αγνοώντας τις συνέπειες, έρχονταν ακόμη πιο κοντά και αυτή τη φορά, ο πόνος αποδείχθηκε τόσο μεγάλος, που χωρίστηκαν βίαια. Μετά από αυτό, η μεταξύ τους απόσταση μεγάλωσε. Για άλλη μια φορά, ήταν έξω στο κρύο, αλλά όπως και οι περισσότεροι από εμάς, χρειάζονταν να μάθουν το μάθημα με το δύσκολο τρόπο, να υποστούν τις συνέπειες των βεβιασμένων αποφάσεων για τον εαυτό τους, πριν συνειδητοποιήσουν τη πραγματικότητα. Θα μπορούσαν πάλι να έρθουν αρκετά κοντά αλλά όχι τόσο πολύ.
Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τη ζεστασιά που φέρουν χωρίς πληγώνει ο ένας τον άλλον.
Μέσω αυτής της συμβολικής ιστορίας, μπορούμε να διακρίνουμε δύο σημαντικά στοιχεία: την ανάγκη για κοινωνικότητα και το ένστικτο επιβίωσης σε μία απειλή, σε έναν κίνδυνο – και την παράλληλη απομάκρυνση, απομόνωση του ατόμου, καθώς η εγγύτητα θέλει όρια προκειμένου να μην τραυματίσει.
Αν το καλοσκεφτούμε, κάπως έτσι είναι οι ανθρώπινες σχέσεις. Η υπερβολική οικειότητα κάποια στιγμή θα τραυματίσει, θα πληγώσει, θα απογοητεύσει. Έτσι, άλλωστε εξηγείται το γιατί πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να μένουν μόνοι, να αποστασιοποιούνται. Φοβούνται τις πληγές που αφήνουν οι σχέσεις. Προτιμούν την ακεραιότητα της μοναξιάς τους.
Πόσο υγιές είναι αυτό?
Η μοναξιά δημιουργεί μακροπρόθεσμα και ύπουλα κρυφές πληγές. Οφείλουμε κυρίως στον ίδιο μας τον εαυτό να μάθουμε να ζούμε με τις μικρές πληγές που προκαλεί η ανθρώπινη στενή επαφή, γιατί το πιο σημαντικό σ’ αυτήν την ζωή είναι η ζεστασιά που δίνει ο ένας στον άλλον. Μέσω αυτής καταφέρνουμε να επιβιώσουμε, καταφέρνουμε να γνωρίσουμε τον εαυτό μας.
Αξίζει να το διακινδυνεύουμε! Πρέπει να εμπιστευτούμε τον εαυτό μας και έχουμε την δυνατότητα να ανταπεξέλθουμε στην αμηχανία που υπάρχει στο ξεκίνημα μίας σχέσης, έστω και αν στην αρχή το κάνουμε όπως οι σκαντζόχοιροι. Έστω και αν στην αρχή γεμίζουμε τραύματα!
‘Δύο σκαντζόχοιροι στέκονταν σε απόσταση ο ένας από τον άλλο, τρέμοντας από το κρύο. Σκέφτηκαν και οι δυο πως αν πλησιάσουν πιο κοντά, θα επωφεληθεί ο ένας από τη ζεστασιά του άλλου.
Έτσι γεφύρωσαν την απόσταση και κουλουριάστηκαν μαζί. Αρχικά, η ζεστασιά ήταν εκστατική και ένιωθαν ενθουσιασμένοι που αποφάσισαν να ενωθούν. Τότε ήταν που ο καθένας άρχισε να αισθάνεται την διεκδικητική παρουσία του άλλου που έσπρωχνε με τα αγκάθια του για να βρει το χώρο του. Αλλά θεώρησαν πως μερικά τσιμπήματα ήταν άξια θυσία αν μπορούσαν να έχουν την πολυπόθητη θερμότητα του σώματος.
Αγνοώντας τις συνέπειες, έρχονταν ακόμη πιο κοντά και αυτή τη φορά, ο πόνος αποδείχθηκε τόσο μεγάλος, που χωρίστηκαν βίαια. Μετά από αυτό, η μεταξύ τους απόσταση μεγάλωσε. Για άλλη μια φορά, ήταν έξω στο κρύο, αλλά όπως και οι περισσότεροι από εμάς, χρειάζονταν να μάθουν το μάθημα με το δύσκολο τρόπο, να υποστούν τις συνέπειες των βεβιασμένων αποφάσεων για τον εαυτό τους, πριν συνειδητοποιήσουν τη πραγματικότητα. Θα μπορούσαν πάλι να έρθουν αρκετά κοντά αλλά όχι τόσο πολύ.
Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τη ζεστασιά που φέρουν χωρίς πληγώνει ο ένας τον άλλον.
Μέσω αυτής της συμβολικής ιστορίας, μπορούμε να διακρίνουμε δύο σημαντικά στοιχεία: την ανάγκη για κοινωνικότητα και το ένστικτο επιβίωσης σε μία απειλή, σε έναν κίνδυνο – και την παράλληλη απομάκρυνση, απομόνωση του ατόμου, καθώς η εγγύτητα θέλει όρια προκειμένου να μην τραυματίσει.
Αν το καλοσκεφτούμε, κάπως έτσι είναι οι ανθρώπινες σχέσεις. Η υπερβολική οικειότητα κάποια στιγμή θα τραυματίσει, θα πληγώσει, θα απογοητεύσει. Έτσι, άλλωστε εξηγείται το γιατί πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να μένουν μόνοι, να αποστασιοποιούνται. Φοβούνται τις πληγές που αφήνουν οι σχέσεις. Προτιμούν την ακεραιότητα της μοναξιάς τους.
Πόσο υγιές είναι αυτό?
Η μοναξιά δημιουργεί μακροπρόθεσμα και ύπουλα κρυφές πληγές. Οφείλουμε κυρίως στον ίδιο μας τον εαυτό να μάθουμε να ζούμε με τις μικρές πληγές που προκαλεί η ανθρώπινη στενή επαφή, γιατί το πιο σημαντικό σ’ αυτήν την ζωή είναι η ζεστασιά που δίνει ο ένας στον άλλον. Μέσω αυτής καταφέρνουμε να επιβιώσουμε, καταφέρνουμε να γνωρίσουμε τον εαυτό μας.
Αξίζει να το διακινδυνεύουμε! Πρέπει να εμπιστευτούμε τον εαυτό μας και έχουμε την δυνατότητα να ανταπεξέλθουμε στην αμηχανία που υπάρχει στο ξεκίνημα μίας σχέσης, έστω και αν στην αρχή το κάνουμε όπως οι σκαντζόχοιροι. Έστω και αν στην αρχή γεμίζουμε τραύματα!
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου