Υπάρχει μία γενικευμένη αντίληψη ότι η κριτική βοηθάει τους ανθρώπους να γίνονται καλύτεροι τόσο σε προσωπικό όσο σε επαγγελματικό επίπεδο.
Μερικές φορές είναι δύσκολο να τη δεχτείς, αφού σε κανέναν δεν αρέσει να του επισημαίνουν ότι έκανε λάθος ή θα έπρεπε να είχε κάνει κάτι διαφορετικά.
Η κριτική όμως είναι μια μορφή επικοινωνίας, προκαλεί μία ανάδραση σχετικά με αυτό που κάνεις και είναι μία ευκαιρία να βελτιωθείς στον τομέα που δραστηριοποιείσαι ή σαν χαρακτήρας. Αν δεν δέχεσαι ποτέ την κριτική, δεν μπορείς να είσαι σίγουρος ότι αυτό που κάνεις αρέσει όντως στους άλλους. Όταν οι γύρω σου ασκούν κριτική στη δουλειά σου, είναι σημαντικό να μελετάς τις απαντήσεις που θα δώσεις και να μην διαφωνείς πριν καν σκεφτείς ό,τι σου έχουν πει. Το σημαντικότερο όμως είναι να μην παίρνεις την κριτική προσωπικά. Δέξου την ελευθερία της έκφρασης και το γεγονός ότι μπορεί να μην αρέσει σε κάποιον η δουλειά σου.
Τι συμβαίνει όμως όταν η κριτική δεν είναι καλοπροαίρετη, όταν προέρχεται από ζήλια, όταν αυτός που την ασκεί θέλει απλά να υποβιβάσει τον άλλον για να αισθανθεί ανώτερος ή απλά είναι ανίδεος; Συναντώ όλο και περισσότερο αυτή την κακοπροαίρετη κριτική. Ο καθένας μας ασκεί κριτική για τα πάντα με περισπούδαστο ύφος, λες και κατέχει τα πάντα, κρίνει με ευκολία την κοπιαστική δουλειά των άλλων, φέρεται εγωιστικά και αντιδραστικά χωρίς λόγο και όλα αυτά βασιζόμενος στην ελευθερία της έκφρασης.
Για να γίνει σωστή κριτική πρέπει πρώτα να υπάρξει ενημέρωση και πολλές φορές εξειδίκευση, όταν πρόκειται για τη δουλειά κάποιου ή για κάποιο κοινωνικό φαινόμενο. Το ίδιο κι όταν στοχεύει στις πράξεις κάποιων ανθρώπων. Κρίνουμε με τόση ευκολία, βάζουμε ταμπέλες, γινόμαστε δικαστές των πάντων, καταρρακώνουμε τους συνανθρώπους μας χωρίς να έχουμε ιδέα τις περισσότερες φορές.
Γινόμαστε κακεντρεχείς και φθονεροί, επειδή κάποιος προσπάθησε, έκανε τη διαφορά, σκέφτηκε κάτι που εμείς δεν το σκεφτήκαμε ή είναι απλά διαφορετικός. Έχουμε το δικαίωμα να διαφωνήσουμε, να εκφράσουμε τη γνώμη μας και να προτείνουμε τις ιδέες μας, αλλά ότι πούμε θα πρέπει να το αιτιολογήσουμε, να μιλήσουμε με επιχειρήματα και να προτείνουμε πώς θα μπορούσε να γίνει καλύτερο.
Βλέπω μάλιστα ότι στα social media αλλά στο internet γενικότερα η κριτική γίνεται με περισσή ευκολία και τις περισσότερες φορές αυτός που την κάνει κρύβεται κάτω από ένα ψευδώνυμο. Τίποτα δεν αρέσει σε κανέναν και όλοι θα το έκαναν καλύτερα. Που είναι λοιπόν όλοι αυτοί και γιατί όντως δεν το κάνουν καλύτερα; Γιατί δεν το τολμούν και απλά κρίνουν παθητικά; Το μόνο που θέλω να πω είναι ότι πρέπει να σεβόμαστε τον προσωπικό κόπο των άλλων, να επαινούμε την δημιουργικότητα και την προσπάθεια, να αγκαλιάζουμε το διαφορετικό.
Όσο για τις προσωπικές σχέσεις, είμαστε εκτεθειμένοι στην κριτική από πολύ νωρίς. Αρχικά από τους γονείς μας, οι οποίοι τις περισσότερες φορές προσπαθούν να μας δώσουν ένα κίνητρο ή να μας προστατέψουν, στη συνέχεια από το σχολείο ή το πανεπιστήμιο και τέλος από τους φίλους μας. Όταν η κριτική γίνεται ασταμάτητα και για το παραμικρό, μπορεί να γίνει η αιτία για να χαλάσει μία φιλία ή να μην δουλέψει σωστά η σχέση παιδιού γονιού. Όπως είναι σημαντικό να μην καταρρακώνουμε τα παιδιά ή τους φίλους μας με την συνεχή κριτική, είναι εξίσου σημαντικό να μην τρέφουμε τις προσωπικές μας ανασφάλειες ασκώντας την όλη την ώρα.
Η κριτική είναι σαν να γράφεις έκθεση: δεν βάζεις τελεία στο «δεν μου αρέσει», πρέπει να συμπληρώσεις το «γιατί». Κι όπως έχει πει και ο αγαπημένος μου Elvis: «Μην κριτικάρεις αυτό που δεν καταλαβαίνεις. Δεν έχεις βρεθεί στη θέση αυτού του ανθρώπου».
Μερικές φορές είναι δύσκολο να τη δεχτείς, αφού σε κανέναν δεν αρέσει να του επισημαίνουν ότι έκανε λάθος ή θα έπρεπε να είχε κάνει κάτι διαφορετικά.
Η κριτική όμως είναι μια μορφή επικοινωνίας, προκαλεί μία ανάδραση σχετικά με αυτό που κάνεις και είναι μία ευκαιρία να βελτιωθείς στον τομέα που δραστηριοποιείσαι ή σαν χαρακτήρας. Αν δεν δέχεσαι ποτέ την κριτική, δεν μπορείς να είσαι σίγουρος ότι αυτό που κάνεις αρέσει όντως στους άλλους. Όταν οι γύρω σου ασκούν κριτική στη δουλειά σου, είναι σημαντικό να μελετάς τις απαντήσεις που θα δώσεις και να μην διαφωνείς πριν καν σκεφτείς ό,τι σου έχουν πει. Το σημαντικότερο όμως είναι να μην παίρνεις την κριτική προσωπικά. Δέξου την ελευθερία της έκφρασης και το γεγονός ότι μπορεί να μην αρέσει σε κάποιον η δουλειά σου.
Τι συμβαίνει όμως όταν η κριτική δεν είναι καλοπροαίρετη, όταν προέρχεται από ζήλια, όταν αυτός που την ασκεί θέλει απλά να υποβιβάσει τον άλλον για να αισθανθεί ανώτερος ή απλά είναι ανίδεος; Συναντώ όλο και περισσότερο αυτή την κακοπροαίρετη κριτική. Ο καθένας μας ασκεί κριτική για τα πάντα με περισπούδαστο ύφος, λες και κατέχει τα πάντα, κρίνει με ευκολία την κοπιαστική δουλειά των άλλων, φέρεται εγωιστικά και αντιδραστικά χωρίς λόγο και όλα αυτά βασιζόμενος στην ελευθερία της έκφρασης.
Για να γίνει σωστή κριτική πρέπει πρώτα να υπάρξει ενημέρωση και πολλές φορές εξειδίκευση, όταν πρόκειται για τη δουλειά κάποιου ή για κάποιο κοινωνικό φαινόμενο. Το ίδιο κι όταν στοχεύει στις πράξεις κάποιων ανθρώπων. Κρίνουμε με τόση ευκολία, βάζουμε ταμπέλες, γινόμαστε δικαστές των πάντων, καταρρακώνουμε τους συνανθρώπους μας χωρίς να έχουμε ιδέα τις περισσότερες φορές.
Γινόμαστε κακεντρεχείς και φθονεροί, επειδή κάποιος προσπάθησε, έκανε τη διαφορά, σκέφτηκε κάτι που εμείς δεν το σκεφτήκαμε ή είναι απλά διαφορετικός. Έχουμε το δικαίωμα να διαφωνήσουμε, να εκφράσουμε τη γνώμη μας και να προτείνουμε τις ιδέες μας, αλλά ότι πούμε θα πρέπει να το αιτιολογήσουμε, να μιλήσουμε με επιχειρήματα και να προτείνουμε πώς θα μπορούσε να γίνει καλύτερο.
Βλέπω μάλιστα ότι στα social media αλλά στο internet γενικότερα η κριτική γίνεται με περισσή ευκολία και τις περισσότερες φορές αυτός που την κάνει κρύβεται κάτω από ένα ψευδώνυμο. Τίποτα δεν αρέσει σε κανέναν και όλοι θα το έκαναν καλύτερα. Που είναι λοιπόν όλοι αυτοί και γιατί όντως δεν το κάνουν καλύτερα; Γιατί δεν το τολμούν και απλά κρίνουν παθητικά; Το μόνο που θέλω να πω είναι ότι πρέπει να σεβόμαστε τον προσωπικό κόπο των άλλων, να επαινούμε την δημιουργικότητα και την προσπάθεια, να αγκαλιάζουμε το διαφορετικό.
Όσο για τις προσωπικές σχέσεις, είμαστε εκτεθειμένοι στην κριτική από πολύ νωρίς. Αρχικά από τους γονείς μας, οι οποίοι τις περισσότερες φορές προσπαθούν να μας δώσουν ένα κίνητρο ή να μας προστατέψουν, στη συνέχεια από το σχολείο ή το πανεπιστήμιο και τέλος από τους φίλους μας. Όταν η κριτική γίνεται ασταμάτητα και για το παραμικρό, μπορεί να γίνει η αιτία για να χαλάσει μία φιλία ή να μην δουλέψει σωστά η σχέση παιδιού γονιού. Όπως είναι σημαντικό να μην καταρρακώνουμε τα παιδιά ή τους φίλους μας με την συνεχή κριτική, είναι εξίσου σημαντικό να μην τρέφουμε τις προσωπικές μας ανασφάλειες ασκώντας την όλη την ώρα.
Η κριτική είναι σαν να γράφεις έκθεση: δεν βάζεις τελεία στο «δεν μου αρέσει», πρέπει να συμπληρώσεις το «γιατί». Κι όπως έχει πει και ο αγαπημένος μου Elvis: «Μην κριτικάρεις αυτό που δεν καταλαβαίνεις. Δεν έχεις βρεθεί στη θέση αυτού του ανθρώπου».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου